GUIDELINES ON REMEDIES
THAT ARE ACCEPTABLE BY THE TURKISH
COMPETITION AUTHORITY IN MERGER/ACQUISITION
TRANSACTIONS
TURKISH COMPETITION AUTHORITY
ANKARA 2011
TABLE OF CONTENTS
I. INTRODUCTION ...............................................................................................................0
II. GENERAL PRINCIPLES ..................................................................................................1
III. TYPES OF ACCEPTABLE PROPOSED REMEDIES .....................................................4
1. Divestiture .....................................................................................................................5
1.1. Divestiture of a Business ........................................................................................6
1.1.1. Determination of the Scope of the Divestiture..................................................6
1.1.2. A Competitive and Independent Business .......................................................7
1.1.3. Aspects Concerning Intangible Assets.............................................................9
1.2. Divestiture to a Suitable Purchaser ......................................................................10
1.2.1. Suitability of the Purchaser ............................................................................10
1.2.2. Identification of the Purchaser........................................................................11
1.3. Requirements Concerning Implementation in a Divestiture ..................................12
1.3.1. Approval of the Purchaser and the Sales Agreement ....................................13
1.3.2. The Obligations of the Parties in the Interim Period.......................................14
1.4. Divestiture Expert .................................................................................................17
1.4.1. Duties.............................................................................................................17
1.4.2 Approval of the Divestiture Expert...................................................................18
2. Removal of Links with Competitors .............................................................................19
3. Non-Divestiture Remedies ..........................................................................................20
1/39
3.1. Types of Non-Divestiture Remedies .....................................................................21
3.1.1 Access Remedies ...........................................................................................21
3.1.2. Remedies involving change of long term exclusive agreements....................22
3.2. Requirements Related to Non-Divestiture Remedies ...........................................22
IV. PROCEDURE FOR THE SUBMISSION OF REMEDIES..............................................23
1. Preliminary Examination .............................................................................................23
2. Final Examination........................................................................................................24
ATTACHMENT 1: COMMITMENTS FORM........................................................................27
ATTACHMENT 2: MODEL TEXT FOR COMMITMENTS ..................................................30
I. INTRODUCTION
(1) Article 7 of the Act No. 4054 on the Protection of Competition (the Act) prohibits those mergers and acquisitions that would result in significant lessening of competition through
creating or strengthening a dominant position and empowers the Competition Board (the
Board) to issue a Communiqué to determine which merger and acquisition transactions
require to be notified to and authorized by the Board in order to gain legal validity.
(2) In some cases competition problems that arise in certain concentration1 transactions notified to the Turkish Competition Authority (the Authority) and that cause the notified
transaction to fall in the scope of the prohibition under Article 7 of the Act can possibly be
eliminated subsequent to certain corrections or changes to be made to the transaction
concerned. Instead of prohibiting such a concentration transaction, authorizing it on
condition of the fulfillment of remedies -which are to be proposed by the parties and
accepted by the Authority- to address the competition problems pointed out by the
Authority will ensure the protection of competition in the market together with the
efficiencies likely to be obtained from the said concentration transaction.
(3) Article 14 of the Communiqué No. 2010/4 Concerning the Mergers and Acquisitions Calling for the Authorization of the Competition Board allows undertakings to propose
remedies related to the concentration with a view to eliminating the competition problems
that may arise under Article 7 of the Act and allows the Authority to impose requirements
and obligations to ensure the fulfillment of such remedies.
(4) The purpose of this Guidelines is to provide guidance concerning remedies to be proposed by the parties to the Authority with a view to eliminating the competition problems
to be caused by a transaction in case of a concentration transaction that may be prohibited
under Article 7 of the Act.
(5) The Guidelines deals with the general principles concerning those types of remedies that are acceptable in case of concentration transactions falling in the scope of the
1 The term "concentration" is used in the text to refer to mergers, acquisitions, and joint ventures that are to carry out all functions of an independent economic entity.
1/39
prohibition under Article 7 of the Act, and the characteristics to be fulfilled by the remedies,
and the main requirements and methods for the fulfillment of the remedy. However, the
Board shall also take into consideration the peculiarities of the case in terms of acceptable
proposed remedies and commitments in every transaction.
II. GENERAL PRINCIPLES
(6) If the Board has determined that there are serious concerns that a concentration transaction might constitute an infringement of Article 7 of the Act, it notifies this situation to
the parties of the transaction. In order to eliminate the said concerns and obtain an
authorization decision from the Board, the parties of the transaction may choose to make
suitable remedy proposals to make changes to the concentration transaction. The parties
to the transaction may submit their remedy proposals and attendant commitments together
with the notification.
(7) It is the responsibility of the Board to demonstrate during an examination conducted
under Article 7 that a concentration transaction may result in significant lessening of
competition through creating or strengthening a dominant position in the market(s)
concerned. Both during the preliminary examination and final examination stages,
competition problems expected to arise in the transaction file shall be notified to the parties
so as to ensure that the parties can make suitable and effective proposed remedies.
(8) It is within the parties' discretion whether or not to make proposals aimed at eliminating the competition problems. Although the Board made such decisions in the past, as
concerns future concentration transactions, the Board - also in line with its recent practices
- is no longer in a position to unilaterally impose a certain remedy as a condition to the
parties and shall neither be able to unilaterally change the proposed remedies of the
parties or their commitments to fulfill them. If the Board is in the opinion that the proposed
remedy is insufficient, it may allow the parties to make changes to their commitments. If the
commitments still do not attain the sufficiency to eliminate the competition problems, the
Board may prohibit the transaction after following through the necessary procedural stages.
(9) In order for the Board to be able to authorize a concentration transaction conditionally within the framework of the remedy proposed, it must be sure that the competitive
2/39
concerns related to the transaction will be eliminated following the implementation of the
proposed remedies. It is the parties to the transaction who hold the most comprehensive
information needed to carry out a full and correct analysis of the feasibility of the
commitments, or of the sufficiency of the remedies in eliminating the competitive concerns.
Therefore, during the Board's examination of the proposed remedy, it is the responsibility
of the parties to provide all information that is capable of showing the sufficiency of the
commitment in eliminating the competitive concerns. At this juncture, as is also stated in
the Commitment Form attached to the Guidelines, the parties are also required to submit,
together with the proposed remedy, detailed information regarding the content of the
proposed remedy, how it will be implemented and how it will eliminate the problem of
significant lessening of competition. For instance, in cases of proposed remedies designed
to divest a viable and competitive business2, the parties must provide detailed information
as to how the divestment business operates presently and how it will survive in the future
as a viable economic unit. This information shall ensure that the Board evaluates the
viability, competitiveness and marketability of the divestment business by way of
comparing its actual status to its status that would apply in case of the proposed remedy.
As the need may be, the Board may ask for additional information within the scope of these
evaluations.
(10) Although it is the responsibility of the parties to propose the sufficient and suitable remedies to eliminate competitive concerns and to provide relevant information, it is part of
the Board's powers and duties to evaluate whether or not a concentration together with the
proposed remedy causes an infringement of Article 7 of the Act.
(11) After the commitments made by the parties are adopted with a Board decision and the transaction is authorized based on these commitments, as a matter of principle, no
changes are made to these commitments.
2 A business is an economic unit - with or without a distinct legal personality - that is in the form of one or more companies or has the capability to operate in the market by itself and that provides a product or service.
3/39
Basic requirements for acceptable proposed remedies
(12) The parties must take into consideration the following principles while submitting proposed remedies.
If the concentration transaction does not result in the infringement of Article 7 of the Act,
proposed remedies shall not be taken into account by the Board and the transaction
shall be authorized without any condition.
Proposed remedies must be drawn up as based on legal and economic principles in a
manner peculiar to the filed transaction. Effective solutions must aim at the protection of
the competitive structure of the market, and of the efficiencies arising from the
concentration as much as possible. In this respect, if a divestiture remedy is being
proposed and if the business proposed to be divested is at the same time the basis of
the concentration transaction, such a remedy proposal will not be of acceptable quality.
The main expectation from a remedy is to serve the protection of the level of
competition that applied prior to the transaction. Therefore, the remedy is not expected
to make the market more competitive.
The remedy must protect competition not the competitors.
The conditions of the remedy must be clear and feasible.
(13) The Board shall accept only those proposed remedies that have been revealed to be sufficient in eliminating the problem of significant lessening of competition. Thus, proposed
remedies must eliminate the competitive concerns related to the transaction without any
room for uncertainty and in a sustainable manner and must be intelligible in every aspect.
Furthermore, because market conditions may not stay the same until the implementation of
the proposed remedy, proposed remedies must be capable of being implemented
effectively as soon as possible.
(14) In determining the sufficiency of the proposed remedy in eliminating competitive concerns, the Board takes into consideration - within the framework of the market
conditions - all factors such as the type of remedy, its scope, market position of the parties
and competitors, whether the remedy proposal is capable of being implemented by the
parties fully and timely in an effective manner. The Board shall evaluate whether the
4/39
proposed remedies are proportionate to the competition problems related to the transaction
and whether they fulfill the main necessary conditions for an acceptable remedy and shall
thus make a decision.
(15) The feasibility of the proposed remedies may be affected by risks such as the method of divestiture envisaged by the parties, third party rights on the asset to be divested,
difficulty of finding a suitable purchaser or devaluation of the assets during the period up to
the fulfillment of the remedy. In this framework, it is the responsibility of the parties to rule
out such type of uncertainties while submitting the proposed remedy.
(16) In order for proposed remedies to be in compliance with the aforementioned basic requirements, they need to be implemented effectively and this implementation needs to be
supervisable. Once the divestiture remedy is implemented, it does not require supervision
in order for it to be effective. However, long-term and effective supervision mechanisms are
required for other types of remedies in order to prevent the parties from reducing or ruling
out the efficiency thereof in eliminating the competitive concerns. Because the binding
nature of the proposed remedy would be lost de facto in the absence of effective
supervision mechanisms, the proposed remedy will go no further than expressing the intent
of the parties. In this case, because it will not be possible to detect that the parties do not
comply with their commitments, the concentration transaction - having been rendered
illegal - will become unsanctionable.
(17) Transactions shall not be authorized to the extent that they depend on proposed remedies for which feasibility and sufficiency in eliminating competitive concerns can not
be decisively determined by the Board due to their scope and complicated nature. The
Board may reject such proposed remedies particularly on grounds that they may not be
effectively supervised and that lack of supervision would reduce the effectiveness of the
proposed remedy in eliminating the competitive concerns.
III. TYPES OF ACCEPTABLE PROPOSED REMEDIES
(18) Proposed remedies aimed at eliminating competition problems created by a concentration transaction may be structural or behavioral. Proposed structural remedies
generally involve the divestiture of a certain business, while proposed behavioral remedies
5/39
involve the arrangement of the future market behaviors of the parties. The main purpose of
proposed remedies is to protect the competitive structure that existed in the market prior to
the transaction. Therefore, due to their characteristics of bringing about a sustainable result
in the short term in terms of eliminating competition problems and not requiring supervision
after being implemented, structural remedies - particularly those causing structural
changes in the market such as the divestiture of a business - more properly fit within the
purpose expected from proposed remedies. However, it is not disregarded that proposed
behavioral remedies such as ensuring access to important infrastructure and raw material
in a non-discriminatory manner are also likely to solve competition problems caused by a
transaction. Therefore, whether or not a proposed remedy eliminates competition problems
is evaluated on a case-by-case basis in accordance with the requirements of the case.
(19) Proposed remedies in the form of divestiture of a business are the most effective way in eliminating competition problems. If proposed behavioral remedies are capable of
attaining a level of efficiency similar to that of structural remedies in eliminating competition
problems and in cases where an equally effective structural remedy cannot be found, they
may be accepted. However, proposed behavioral remedies shall be accepted only in
exceptional cases due to certain negative characteristics they have such as the difficulty of
monitoring the behaviors of undertakings, the likelihood of acting contrary to the gist of the
remedy in a way not infringing on the written commitments, and possible prevention of
behaviors that may in fact be pro-competitive. However, in any case, making fully sure that
the proposed remedy is functional by way of establishing an effective implementation and
supervision system is a preliminary condition for the acceptability of behavioral proposed
remedies.
1. Divestiture
(20) If a concentration transaction is likely to result in significant lessening of competition in the market through creating or strengthening a dominant position, the most effective way of
protecting competition in the market without resorting to the prohibition of the transaction
concerned, is to create the conditions to give rise to a new competitor or to strengthen the
existing competitors through the divestiture of a business.
6/39
1.1. Divestiture of a Business
(21) In order to make sure that the divestment business is able in the long term to compete effectively with the undertaking that is party to the transaction, it has to be viable. In this
respect, the divestment business must be independent from the parties such that it shall
not require cooperation in the supply of inputs or similar matters, except for during the
transition period.
1.1.1. Determination of the Scope of the Divestiture
(22) Divestiture of a viable and competitive business can be realized in two different ways. First one is the divestiture of a whole business for which there is no doubt as to the viability
and competitiveness in the market by itself. The other method is the formation of a new
business that is viable and competitive by itself, through the combination of certain assets
and/or divestiture of some of the existing ones. In order for a business to be viable and
thus for an effective competitor to be created in the market, it may be necessary to include
in the scope of the divestment business certain operations in markets where no competitive
concerns exist.
(23) For an effective divestiture, firstly, the scope of the divestment business must be defined in a precise and detailed manner. This definition must include all tangible (such as
production, distribution, sales and marketing components) and intangible (such as patent,
trademark and license) assets; staff; supply, sales, leasing, financing agreements;
customer lists; service agreements concluded with third parties; permits from public
authorities and all similar components.
(24) In the formation of a new business, assets and staff that are also used in the other operations of the undertaking yet that overlap with the area of the divestment business and
are necessary for this business to be viable in a competitive way, must also be included in
the scope of the divestiture where appropriate. Otherwise, the ability of the divestment
business to be viable and competitive will become contestable. Therefore, the divestment
business must include the staff to ensure the continuity of its activities in the market
through meeting the existing indispensable needs of this business, together with the staff to
carry out important functions for the continuity of the competitive power such as IT staff.
Assets and staff that the parties do not want to divest must be expressly stated in the
7/39
remedy text. Remedies that do not envisage a staff structure capable of ensuring that the
divestment business maintains its competitive activities, shall not be accepted.
(25) Existing supply agreements for goods and services must also be included in the definition of the divestment business. Furthermore, such a relationship between the parties
to the concentration and the divestment business may be necessary for the business to
protect its viability and competitiveness in the short run. Yet, these agreements are
accepted only if they do not pose any threat to the economic independence of the
divestment business.
(26) Because the divestment business needs to be viable by itself, financial resources of a possible purchaser are not taken into account in the determination of a remedy. However, if
a sales agreement was concluded with the purchaser during the examination, the financial
resources of the said purchaser shall be taken into account.
(27) If there is uncertainty as to whether the scope of the remedy proposal will create an effective competitor that is capable of eliminating the competitive concerns, the Board may
not accept the remedy proposal since it would generally seek a more comprehensive
remedy.
1.1.2. A Competitive and Independent Business
(28) The divestment business can be in the form of one or more companies owned by the
undertaking or an economic unit that is capable of operating in the market by itself yet that
does not have a legal personality. A business that has been carved out of the undertaking
must be able to compete effectively with the parties in the long run when operated by a
suitable purchaser. In case the parties divest a business that is not independent, the
divestment business must include the minimum assets that will ensure that functions such
as production and distribution are effectively carried out, so that such dependency does not
negatively affect the competitive ability of a possible purchaser. Therefore, the divestiture
of a business that is already active in the market by itself is the preferred acceptable
remedy.
(29) Although normally the most suitable remedy is the divestiture of a business that is viable by itself, a remedy proposal whereby a business that is partially integrated with the
business withheld by the parties or that have strong ties with it at present time may also be
8/39
accepted keeping in mind the principle of proportionality. In the event that the parties
propose to form a new business through carve-out, namely separation from the existing
entity, instead of divesting a business that is capable of competing independently in the
market, whether the new business will be viable in a competitive way will be examined. If
an acceptable divestiture package can be formed from the existing assets in cases where
an economic unit smaller than the parties does not exist or where the necessary
components for the competitiveness of the divestment business are already possessed by
the purchaser or are readily obtainable from a competitive market, a carve-out divestiture
may be considered as a suitable remedy. Accordingly, if the possible purchaser already
has an effective distribution network, it may not be necessary to add a distribution network
to the divestiture package or where the software and/or hardware products that are
mandatory for operating in the market are readily obtainable from competitive markets it
may not be meaningful to add these in the divestiture package. On the other hand, during
the examination stage of the proposed remedies, the decision is made not by considering
the assets of the possible purchasers but by examining the viability of the business
proposed to be divested. Therefore, except where the purchaser is determined and
submitted to the approval of the Board together with the proposed remedy, no examination
will be made based on the assets of the possible purchasers.
(30) Under certain circumstances new components may need to be added in the scope of the divestiture package in order to ensure the competitiveness of an independent business.
For instance, if it is not possible for the business to compete without the whole product
portfolio being offered to the market, it may be expected for the whole product portfolio to
be included in the divestiture package. The divestment business must attain
competitiveness in the market concerned as soon possible. It may also be necessary for
the divestiture package to include certain intangible assets in order to ensure that the
purchaser competes fast and effectively.
(31) In certain cases, assets belonging to each of the parties may be included in the scope of the divestiture. However, since such a divestiture model may pose additional risks to the
sustainability and efficiency of the business to be formed as a result of the divestiture,
sufficient and convincing explanation must be provided as to the effectiveness and
workability of the said model.
9/39
1.1.3. Aspects Concerning Intangible Assets
(32) In cases where intangible assets are added to the divestiture package, the question arises as to whether or not the parties will be able to continue using the rights over the
assets concerned. The disability of the purchaser to deprive its competitors, especially the
parties from using these rights may prevent the purchaser from becoming as strong a
competitor in the market as desired. Furthermore, when the purchaser is forced to share
the said intangible assets, it may not be able to perform the same competitive behaviors as
it would if it were to use them exclusively. Therefore, the parties shall be asked to waive
from all of the rights relating to the intangible assets included in the divestiture package.
For instance, granting a limited-time license concerning intellectual property rights falls
short of eliminating the anticompetitive effects of the transaction because sometimes the
licensee is not able to compete effectively with the parties following the expiry of the
license period. Furthermore, due to the fact that a license - because it requires an ongoing
relationship between the two parties - allows the licensor to affect the behaviors of the
licensee in the market and conflict arises between the licensee and the licensor with regard
to the scope and conditions of the license, proposed remedies involving the granting of
license concerning the rights pertaining to intangible assets instead of divesting those
assets are not considered as a suitable remedy save for exceptional cases.
(33) On the other hand, in rare cases, the parties may be required to protect their rights relating to the intangible assets concerned in order to have the provable efficiencies.
Patents relating to the production process rather than the final good can be given as
example for such cases. While the sharing of a patent relating to the production process
does not place the purchaser in a disadvantageous position from a competitive
perspective, a patent relating to a final product may directly affect the competitive power of
the purchaser.
(34) In exceptional cases where the competitive problems arise from a market position
based on the superiority of owning a certain technology or intellectual property right, the
divestiture of the said technology or intellectual property right may be considered as a
suitable remedy.
(35) A divestiture package that includes only trademarks and relevant production and/or
distribution assets may only be accepted as a suitable remedy if sufficient proof is
10/39
adduced showing that at the hands of a suitable purchaser the said package would turn
into a competitive and viable asset immediately.
1.2. Divestiture to a Suitable Purchaser
(36) The targeted effect of the divestiture will take place only and only if the divestment business is assigned to a suitable purchaser which is capable of creating an effective
competitive power in the market. To make sure that the business will be divested to a
suitable purchaser, the proposed remedy must include the elements that define the
suitability of the purchaser in a way to cover the following requirements as well.
(37) The authorization decision to be made by the Board within the framework of the commitments is also based on the presumption that a business that is viable in the market
will be transferred to a suitable purchaser in a defined period of time. As concerns
remedies that involve the divestiture of a business, it is the responsibility of the parties to
find the suitable purchaser for the said business and to submit the said purchaser, together
with an agreement to be signed with it, to the approval of the Board. Therefore, unless the
parties commit that they will not carry out the transaction that is covered in the remedy with
a purchaser that has not been approved by the Board, the Board shall not authorize the
acquisition.
1.2.1. Suitability of the Purchaser
(38) Approval of a possible purchaser by the Board is basically dependent on the following requirements:
The purchaser must be independent of and unconnected to the parties.
The purchaser must have the financial resources, business experience, and the ability
to become an effective competitor in the market through the divestment business.
The transfer transaction to be carried out with the purchaser must not cause a new
competition problem. In case such a problem exists, a new remedy proposal shall not
be accepted.
The transfer to the purchaser must not cause a risk of delay in the implementation of
the commitments. Therefore, the purchaser must stand capable of obtaining all the
11/39
necessary authorizations from the relevant regulatory authorities as concerns the
transfer of the divestment business.
(39) The above-mentioned conditions may be revised on a case-by-case basis depending on the particularities of the situation. For instance, in some cases an obligation may be
imposed such that the purchaser is not one that seeks financial investment but that is
active in the sector.
1.2.2. Identification of the Purchaser
(40) In finding a suitable purchaser for the divestment business, there are two methods that are accepted by the Board. The first method is for a purchaser fulfilling the above-
mentioned conditions to acquire the divestment business, within a limited period of time
following the authorization decision, upon the approval of the Board. The second method is
the signing of a sales contract with a suitable purchaser before the authorization decision
(fix-it-first).
(41) Determination of the method depends on uncertainties relating to the implementation
of the remedy proposal and the divestiture of the business, i.e. the nature and scope of the
divestment business, the risk of the business to lose its value during the transition period
up to the divestiture, the risk that a suitable purchaser may not be found.
Sale of the divestment business following the authorization decision
(42) In this method, the parties sell the divestment business to a purchaser that fulfills the purchaser requirements following the authorization decision, within the period defined in
the decision. This method may be chosen if it is foreseen that enough number of
purchasers will be found for the business concerned and if no problem complicates or
prevents the divestiture. If this route is followed, the Board will add a condition to the
authorization decision that the purchaser must be approved.
Sale of the divestment business before the authorization decision
(43) This method requires the parties to determine the suitable purchaser during the
examination stage and to make a sales agreement with the purchaser. The Board shall
consider in its final decision collectively the transfer of the divestment business to the
12/39
purchaser specified in the sales contract, together with the concentration transaction that is
the subject of the examination, and thus shall decide whether or not the remedy proposal
eliminates the competitive problems in the concentration transaction. If the Board approves
the concentration transaction, the sales agreement relating to the divestiture shall be put
into implementation together with the concentration transaction that is the subject of the
examination, without there being a need for an additional Board decision.
(44) If there is a small number of suitable purchasers for the divestment business due to the characteristics of the case, and especially, if the effectiveness of the proposed remedy
is strictly dependent on the identity of the purchaser, this method shall be chosen. For
instance, if the viability of a business that is not viable by itself can only be ensured through
resources/assets owned by the purchaser or if the purchaser is required to have certain
characteristics in this respect, this method will be suitable.
1.3. Requirements Concerning Implementation in a Divestiture
(45) For the divestiture to be implemented in a timely and effective manner, there has to be certain provisions in the commitment text concerning implementation. These provisions
concerning implementation make up an integral part of the remedy proposal of the parties.
(46) Divestiture transaction is made up of two main parts. The first part involves the finding of a suitable purchaser and concluding a binding sales agreement with this purchaser. The
second part refers to the implementation of the sales agreement and thus the
consummation of the divestiture, in other words the closure. The part concerning the
conclusion of the sales agreement is also made up of two different periods. The first period
is the one during which the parties seek out a suitable purchaser (the first divestiture
period). The second period is the one during which - if the parties cannot find a suitable
purchaser during the first divestiture period and fail in the divestiture of the business - the
divestiture expert gains the mandate to divest the business without having regard to a
minimum price (expert divestiture period).
(47) In order not to cause uncertainty for a long period of time as concerns the operation of the divestment business, the periods applying to the divestiture transaction must be kept as
short as possible. As a matter of principle, it is suitable to devote six months to the first
13/39
divestiture period, three months to the expert divestiture period, and an additional period of
three months to the closure of the transaction. In this framework, the process of divesting
the business must be completed within a total of twelve months at most. It is possible to
determine the above-mentioned periods on a case-by-case basis.
(48) The time when the periods commence shall be specified in the reasoned Board decision concerning the authorization. However, if the divestment business is part of the
undertaking that is to be acquired, the Board may accept for the periods to commence on
the date when the notified concentration transaction is closed. In case an application is
filed with the Authority for the approval of the purchaser and the sales agreement, the
periods stop running. A similar situation may also exist in cases where the power to carry
out the closure is not under the control of the parties, for instance when the authorization of
a public agency is being awaited. However, in cases where the commencement of the
periods is being delayed based on the above-mentioned exceptions, it may be necessary
to shorten the divestiture periods from the perspective of protecting the competitive power
of the divestment business.
(49) However, it is different if a sales contract is concluded with a suitable purchaser before the authorization decision. Generally, since a binding agreement will already have been
signed with a suitable purchaser while the examination is continued, a period of time needs
to be allocated only for closure during the post-decision period.
1.3.1. Approval of the Purchaser and the Sales Agreement
(50) When a sales agreement is signed with the purchaser, the parties or the divestiture expert must file an application that is supported by appropriate grounds and documents, for
the approval of the Board. The application must include sufficient explanation to the effect
that the proposed purchaser fulfills the purchaser requirements and the business is being
divested in accordance with the commitments. If the proposed remedies accepted by the
Board provides for the selling of the separate parts of the divestiture package to different
purchasers, the Board shall evaluate separately the suitability of each purchaser after
which it shall examine whether the divestiture package as a whole eliminates the
competition problems or not.
(51) The Board's evaluation of a suitable purchaser shall be based on the reasoned
14/39
proposal of the parties and the divestiture expert and the business plan of the proposed
purchaser. In this framework, the Board shall also examine whether or not the purchaser's
anticipations regarding the activities of the divestment business and the market dynamics
are reasonable within the framework of market conditions.
(52) Having sufficient financial resources is essential for being deemed as a suitable purchaser. Therefore, the purchase of the divestment business must be financed by the
proposed purchaser. The Board shall not accept financing of the divestiture by the parties
at the seller position in any means.
(53) In order to find whether the proposed purchaser will create competition problems, the Board shall make its initial assessment by taking into account the information submitted at
the stage of approving the purchaser. In case the transfer of the divestment business to the
proposed purchaser is a concentration under the scope of the Communiqué No. 2010/4
and the sale is approved by the Board, it is deemed that the transaction is authorized
without a need to notify. On the other hand, the proposed purchaser must demonstrate that
it has obtained or is able to obtain the necessary approvals from other relevant agencies
and institutions. In case, in the light of the information available to the Board, it is seen that
realization of the divestment and obtaining the necessary approvals by the purposed
purchaser might delay the divestiture, it is considered that the purchaser does not meet the
purchaser requirements.
(54) The requirement for an approval by the Board not only covers the identity of the purchaser but also the sales agreement and any other agreements entered into between
the parties and the purchaser (including transitory agreements). Within this framework, the
Board examines whether the said agreements are in line with the commitments; in case it
concludes that the proposed purchaser does not meet the suitable purchaser requirements
as a result of the examination, it shall adopt an interim decision that the purchaser is not
appropriate. Then, it is possible for the parties to suggest new purchasers within the
maximum terms provided for in the commitments. Sale by the divestiture expert is subject
to the Board's approval like sale by the parties.
1.3.2. The Obligations of the Parties in the Interim Period
(55) The parties have to fulfill certain obligations in the "interim period" between the
15/39
conditional authorization decision and the transfer of the divestment business to the
purchaser. In this context, the remedy to be proposed by the parties must include the
following:
i) Steps for carve-out if required by the proposed remedy;
ii) Provisions protecting the viability of the divestment business during the interim period;
iii) Necessary steps for preparing for the divestiture of the business.
Steps for a carve-out
(56) As it is summarized above in paragraph 1.1.2., the objective of carve-out is to create a business that is individually viable in the market, competitive, separate from the parties and
is able to be transferred to a suitable purchaser at the end of the interim period. The parties
have to bear the costs and risks of such a carve-out.
(57) Generally, the major steps of a carve-out, assets and functions under the scope of carve-out should be determined on a case-by-case basis and carve-out should be clearly
described in the commitments. In this regard, assets and personnel, which are shared by
the divestment business and remaining businesses of the parties, shall be transferred to
the divestment business as appropriate or some assets or functions shall be replicated in
the carve-out process in order to ensure the viability and competitiveness of the divestment
business. For instance, if the divestment business benefits from the general data
processing services of the undertaking concerned before carve-out, it might be necessary
to establish a separate unit to carry out those services under the body of the business in
question after the transaction.
(58) The divestiture expert shall inform the Board in writing that the carve-out process has
been realized in accordance with the commitments.
ii) Protecting the divestment business during the interim period
(59) It is the parties' responsibility to protect the competitive potential of the divestment business in the interim period from the uncertainties inherent in the transfer of a business.
Therefore, in order to protect the independency, economic viability, marketability and
competitiveness of the divestment business in the interim period, the parties have to offer
16/39
relevant commitments. The said commitments must maintain economic viability,
marketability and competitiveness of the divestment business separately from all of the
other assets held by the parties and in this way, guarantee that the divestment business is
managed in its best interest as a distinct and marketable economic value. Within this
framework, the parties shall be liable for protecting all of the values of the divestment
business pursuant to good business practices and avoid from any acts that may have
significant adverse impact on the divestment business in the interim period. The parties
must maintain the divestment business in the same market conditions as before the
concentration by performing all the functions such as providing the necessary financial
sources like capital or line of credit, complying with the existing business plan, and carrying
out the necessary administrative and technical activities. Liability of protection shall cover
especially the protection of fixed assets, know-how or other confidential information subject
to intellectual property, customer base and commercial and technical competence of the
employees.
(60) In addition, proposed remedies have to foresee that the parties shall take reasonable incentives and steps to encourage the key personnel to remain with the divestment
business and they shall not solicit or move the key personnel to their remaining
businesses. Moreover, the parties should ensure that their key personnel shall end their
engagement with the activities of the divestment business and vice versa. In case the
divestment business is in corporate form, it is essential that the parties shall not use their
shareholder rights related to management. In some cases, the parties may be requested to
replace the top executive of the divestment business during the interim period and submit
this replacement for the approval of the Board. The said executive is responsible for the
management of the divestment business independently from the parties during the interim
period.
Specific obligations of the parties concerning the divestiture process
(61) Proposed remedies for the divestiture process should allow potential purchasers to carry out due diligence exercise over the divestment business, obtain sufficient information
about its value, scope and commercial potential and to access directly to the personnel
concerned.
17/39
(62) The parties and/or divestiture expert shall submit periodic reports to the Board about potential purchasers and the developments at the negotiation stage. At the end of the
divestiture period, in other words at closing, parties and/or the divestiture expert shall
submit a final notification to the Authority confirming that the business for which a
commitment for divestiture has been made has been transferred to the purchaser approved
by the Board.
1.4. Divestiture Expert
1.4.1. Duties
(63) Since it is not possible for the Board to monitor whether the parties comply with the commitments constantly at all stages of divestiture, a divestiture expert shall be assigned
to carry out monitoring practices on behalf of the Board. This assignment by the parties
shall be subject to the approval of the Board. The divestiture expert shall carry out its tasks
under the inspection and supervision of the Board. The parties are liable for bearing all of
the costs of the divestiture expert related to the divestiture period.
(64) The expert oversees the protection of the divestment business independently and its transfer to a suitable purchaser according to the requirements provided for in the
commitments. In this scope, the expert may suggest all of the necessary measures.
However, the parties cannot give any orders or instructions to the expert without approval
of the Board. The duties of the expert shall be valid from the appointment by the Board until
the closing of the divestiture.
(65) The commitments should cover clear and comprehensive provisions identifying the duties and powers of the divestiture expert. The main duties of the divestiture expert to
carry out under the supervision of the Board and powers it should have are the following:
To protect the divestment business and to oversee its management in the interim
period,
In case carve-out is necessary, to monitor the splitting of assets and the allocation of
the personnel between the divestment business and retained businesses by the parties
as well as the replication of entities that the divestment business needs,
18/39
To monitor the efforts of the parties to find a suitable purchaser and to divest the
business by reviewing the divestiture process, the potential purchasers in the process
and the due diligence exercise on the divestment business made by those purchasers,
In case the parties propose a purchaser, to submit a reasoned opinion to the Board
about whether this purchaser meets the purchaser requirements,
To prepare a written report about each stage regarding whether the divestiture period is
managed in accordance with the commitments and to present it to the Board (The
Board might request the divestiture expert to prepare a report on a special subject or an
additional report.),
To supervise de facto and de jure transfer of the divestment business at the end of the
divestiture period and to submit a written notification to the Board approving the closing,
To protect any proprietary or commercial secrets belonging to the parties and third
parties,
The divestiture expert must especially be invested with the following powers:
To sell the divestment business to a suitable purchaser at no minimum price within the
time limits set in the commitments during the divestiture expert period, which begins in
case the parties cannot find a suitable purchaser within the term granted to them,
To include in the sales agreement all provisions and conditions that it deems necessary
to effect the sale such as warranties and indemnities,
Provided that it is relevant for the fulfillment of the commitments, to access to
information and documents belonging to the parties and the divestment business, to
request administrative and managerial support from the parties, and to obtain all kinds
of information about the divestiture period and potential purchasers.
1.4.2 Approval of the Divestiture Expert
(66) The assignment of the divestiture expert shall be subject to the approval of the Board. The parties shall determine and submit the names of the divestiture expert candidate(s) as
soon as possible following the decision of the Board for conditional authorization. This
period must not exceed 30 days as of the notification of the short decision unless there is a
19/39
justifiable reason for delay.
(67) The Board determines whether the expert has the necessary qualifications on a case- by-case basis, considering the features of the relevant market and sector. It is the parties'
duty to submit comprehensive information showing that the divestiture expert has the
necessary qualifications. Auditing or consulting firms as well as persons who have
sufficient work experience in the relevant sector, qualifications and sources to fulfill the
requirements of the duty can be suggested as a divestiture expert. The divestiture expert to
be suggested for assignment must be capable of performing its duty independently of the
parties and must not be involved in conflict of interest. Within this framework, the Board
shall not approve the requests for assigning the parties' own auditors or investment
advisors or legal representatives/lawyers as a divestiture expert. The divestiture expert
who is assigned by the suggestion of the parties and the approval of the Board cannot be
discharged without the request or approval of the Board.
(68) The divestiture expert shall be remunerated in a way that does not impede the
independent and effective fulfillment of its duties. If the Board finds necessary, it may
publish and announce the identity and the summary of the duties of the divestiture expert
to the public.
(69) The duty of the divestiture expert ends as soon as an approval stating that the remedy
has been implemented completely and properly is submitted to the Board as an attachment
to a letter.
2. Removal of Links with Competitors
(70) In case the links between the parties and competitors contribute to competition problems raised by the concentration, it may be necessary to remove those links. For
instance, in order to sever a link with an important competitor, divestiture of existing shares
in a joint venture or a minority shareholding in a competitor, or a minority shareholding in a
competitor, which does not give any managerial rights but may create competition
problems due to the financial gains derived, may be necessary. In some cases, it may be
appropriate to remove cross management structures or withdraw veto rights.
(71) Where agreements between competitors create competition problems together with
20/39
the concentration, termination of the respective agreements may be a suitable remedy. On
the other hand, termination of a distribution agreement may be accepted as a suitable
remedy for competition problems only if it is ensured that the said competitor will be able to
distribute the relevant product in the future and exercise efficient competitive pressures on
the parties.
(72) In cases where this remedy is adapted, the enforcement provisions related to
divestiture shall be applied within the bounds of possibility.
3. Non-Divestiture Remedies
(73) Non-divestiture remedies are also called behavioral remedies. While divestiture and/or removal of links with competitors are preferred remedies, it is possible to find other
remedies to eliminate competition problems. Nevertheless, non-divestiture remedies are
accepted only in circumstances where they are at least equivalent in its effects as a
divestiture. This is because behavioral remedies oblige the Authority to monitor the
behavior of undertakings in the market continuously, creating an important alternative cost.
(74) Non-divestiture remedies are used alone in exceptional cases and frequently they support the divestiture. In this sense, non-divestiture remedies may be beneficial for
reinforcing the divestiture and in some cases eliminating anticompetitive effects of a
merger. In fact, remedies covering long-term commitments to realize or support divestiture
may be necessary. "Hold-separate obligation", which is related to the management of
divestment business independently, is an example of a behavioral remedy applicable in the
transitional period. In this way, the aim is to prevent significant lessening of competition in
the transitional period by imposing the parties the obligation to keep the divestment
business independent and competitive.
(75) While determining the capacity of behavioral remedies to eliminate competition problems, enforcement and monitoring costs and risks shall be taken into account. In this
framework, in case it is not possible to apply structural remedies in a concentration,
behavioral remedies may be approved alone. For instance, in a market that is highly
regulated and constantly being monitored, it may be easier to supervise and apply those
kinds of remedies.
21/39
(76) The Board may approve the application of such remedies for a limited period. Acceptability of the time limit and determination of the period shall be decided depending
on the facts of the concrete case.
3.1. Types of Non-Divestiture Remedies
3.1.1 Access Remedies
(77) Remedies foreseeing the granting of access to key infrastructure, network,
technologies such as patent, know-how or other intellectual property rights and essential
inputs may be accepted as an appropriate remedy in some cases in order to facilitate
market entry by competitors. Nevertheless, in order for those remedies to be accepted
alone they must produce results that are as efficient as divestiture. In other words, it must
be sufficiently clear that lowering of entry barriers by the access rights given through the
proposed remedy will lead to the entry of new competitors in the market and significant
lessening of competition will be eliminated.
(78) In case the competition problems raised by the concentration are based on foreclosure effects, remedies granting a non-discriminatory access to a network or infrastructure of the
parties may be deemed appropriate. Those kinds of remedies will only be accepted if it can
be concluded that foreclosure concerns will be effectively eliminated by granting
competitors access to network, infrastructure or other essential facilities.
(79) In addition, use of certain intellectual property rights may lead to foreclosure of competitors who depend on those technologies as an essential input in downstream
markets. For instance, this may be the case where competition problems about the
transaction arise as the parties withhold information necessary for the interoperability of
different equipment. Similarly, in certain sectors where undertakings must cooperate by
licensing patents to each other, the possibility of the parties to introduce licensing behavior
with different terms than those in the past may lead to competition problems. This type of
competition problems may be eliminated by a commitment to grant licenses on the same
basis and on reasonable conditions also after the transaction. In those cases, the proposed
remedies should give nonexclusive access to the license or confidential information for the
intellectual property right in question to the third parties concerned. Moreover, the remedy
22/39
must clearly determine the conditions under which the license is given and license
charge/fee in order not to impede effective implementation of such remedy. An alternative
may be granting royalty-free licenses.
(80) As access remedies are often complex in nature, in order to be implemented effectively, they should include general terms for determining the conditions under which
access is granted. On the other hand, in order to render them effective, they have to
contain procedural requirements and suitable monitoring devices. They have to include
terms facilitating monitoring such as the requirement of separate accounts for the
infrastructure for which access is granted in order to allow a review of the costs. As a rule,
such monitoring is expected to be done by market players wishing to benefit from the
proposed remedies. Within this framework, market players prefer remedies covering
mechanisms, which can be enforced effectively in a timely manner. However, it should be
noted that the Board will only accept such remedies where the complexity of the
commitment does not risk efficient application of the proposed remedy in question and the
proposed monitoring devices must ensure that those remedies will be efficiently
implemented.
3.1.2. Remedies involving change of long term exclusive agreements
(81) The change in the market resulting from the concentration can cause existing long- term exclusive agreements to be harmful to the competitive structure in the market. In such
circumstances, termination or change of existing agreements may be an appropriate
remedy to eliminate competition problems. In addition, exclusivity causing foreclosure
effects should be eliminated de facto and de jure. Furthermore, explanations and evidence
available in the proposed remedy should be convincing that no de facto exclusivity will be
created.
3.2. Requirements Related to Non-Divestiture Remedies
(82) The application procedure stated above related to divestiture shall be taken into account with respect to other types of remedies as appropriate. For instance, if the
proposed remedy is about a transfer of a license and the licensee is subject to Board
approval, "suitable purchaser requirements" identified by the Board might be applicable.
23/39
Taking the diversity of behavioral remedies into account, assessment should be made on a
case-by-case basis instead of establishing general principles related to those remedies.
The Board may request the assignment of a expert to monitor the application of behavioral
commitments, besides, by intervening quickly at the stage of application for the solution of
the conflicts between the parties and third parties, it may require that an arbitration
mechanism be established to ensure that the proposed remedies are applied by market
players.
IV. PROCEDURE FOR THE SUBMISSION OF REMEDIES
(83) The proposed remedy may be submitted together with the notification or after it at the
stages of preliminary examination and final examination. The Board shall take the
proposed remedy into account while evaluating the transaction. However, in case the
Board concludes that the transaction does not violate Article 7 of the Act without the need
of a remedy; in other words, if it finds that concerns of significant lessening of competition
raised by the transaction are irrelevant, it shall authorize the transaction unconditionally
without considering the remedies.
1. Preliminary Examination
(84) A proposed remedy can only be accepted at the stage of preliminary examination where the competitive concern related to the transaction is clearly and simply identifiable
and the proposed remedy for the elimination of that clear concern must be equally
straightforward and clear-cut. In case it is found as a result of the examination that the
proposed remedies are not sufficient to remove competitive concerns, the Board shall
initiate final examination about the transaction.
(85) In order to form the basis of the Board's authorization decision, the remedies proposed by the parties at the preliminary examination stage must fulfill the following requirements:
(a) They shall specify precisely and comprehensively the substantive and
implementing commitments entered into by the parties.
(b) They shall be signed by a duly authorized person.
24/39
(c) They shall include sufficient information to make an examination.
(d) They shall be accompanied by a copy, which does not include business secrets.
This copy must allow third parties to fully analyze the workability and the effectiveness of
the proposed remedy to remove the competitive concerns.
(86) Remedy proposals submitted according to those requirements shall be assessed by the Board. The Board may take opinion from third parties when considered necessary.
(87) Due to the time constraints at the preliminary examination stage, it is important that the necessary information be submitted in a timely manner with respect to the analysis of
the content and workability of the proposed remedies as well as of their ability to remove
competitive concerns on a permanent basis. Otherwise, the Board may decide that the
proposed remedy does not eliminate competition concerns related to the transaction.
2. Final Examination
(88) According to Article 10 of the Act, the concentrations under final examination are
suspended until the final decision of the Board. As the suspension period is subject to
Articles 40 to 59 of the Act regulating the investigation procedure, it may be a long process
with various stages where written and oral pleas are requested from the parties in
response to the report to be completed in six months at the latest unless it is extended by
one fold by a Board decision. On the other hand, what is important with respect to remedy
process, which aims to eliminate competition problems created by concentrations, is
carrying out sufficient examination and inquiry and concluding that the remedy is
appropriate. Accordingly, it is vital for a sound process that the professional staff in charge
of examination informs the Board after making an accurate and sufficient technical
evaluation about the proposed remedy.
(89) Where the parties propose remedies until the report is completed at the stage of final examination, in case the professional staff in charge of examination hold that the proposed
remedies are sufficient to eliminate competition problems, the proposed remedy will be
submitted to the agenda of the Board urgently together with the report to be prepared
without waiting until the end of the legal time period. If the proposed remedy is not found
sufficient, the said proposal shall be submitted to the agenda of the Board together with the
25/39
report completed in the legal time period. In that case
The Board shall conditionally authorize the transaction depending on the commitments
if it approves the remedy,
The report shall be notified to the parties and their written pleas shall be requested if the
Board deems the remedy insufficient.
(90) In case the report is notified, the parties may submit a remedy or develop their existing
remedy together with their second written plea. At the final examination stage, remedies or
related amendments may be submitted together with the written plea for the final
examination report (second written plea) at the latest. In this case, they shall be included in
the agenda of the Board together with the written additional opinion prepared by the
professional staff in charge of examination. Remedies submitted after the period for the
second written plea is expired shall be ignored because, as stated above, for ensuring
proper functioning of the remedy mechanism, technical opinion of the professional staff in
charge of examination about the case must be submitted to the Board together with the
remedy.
(91) In case the Board decides that the concentration under examination will not violate Article 7 of the Act after it is amended within the framework of the remedy and the related
commitments submitted by the parties, it shall authorize the said transaction subject to the
commitments.
(92) The remedies are submitted by the parties and the Board conditions its authorization decision on the application of the remedies. As the provisions for and legal consequences
of non-compliance with requirements and obligations are different according to the Act, the
difference between requirement and obligation must be noted. For instance, divestiture of a
business is a requirement whereas the practical stages related to divestiture such as
appointment of a divestiture expert and submitting necessary reports to the Board are
obligations. In case of non-compliance with a requirement, the authorization will
automatically be invalid and the authorization decision will be void as the violation of Article
7 of the Act is not resolved. Under those circumstances, the right of the Board to apply the
provisions of Article 16 is reserved. On the other hand, in case of non-compliance with
obligations, the parties may be subject to administrative fines provided for in Article 17 of
26/39
the Act.
27/39
ATTACHMENT 1: COMMITMENTS FORM
Form for the commitments to be made under the scope of Article 14 of the Communiqué No. 2010/4
This form indicates the information and documents to be submitted to the Board
simultaneously with the commitments regarding mergers and acquisitions (concentration).
The scope of the information and documents requested may change depending on the
structure and type of the remedy.
1. Definition of the Commitment
Give information about the aim and conditions of application regarding the proposed
commitment.
2. Suitability of the Commitment
Give information showing why and how the proposed commitment is appropriate for
eliminating the competition problem.
Information related to the divestment business
3.1. Identify the divestment business generally. In this context, indicate the owner of the
assets subject to commitment, the headquarters and head office of the company and other
locations regarding the production or supply of goods or services, if any, organizational
structure and other information describing the administrative structure of the divestment
business.
3.2. Indicate whether there are legal obstacles related to the divestiture of the business
or assets such as third party rights or necessary administrative approvals and if there is
such obstacle, provide information about the nature of it.
28/39
3.3. Indicate the definition and list of products and services under the scope of the
business, especially their technical and other properties, brands, the turnover gathered by
related goods and/or services and new products and services planned if any.
3.4. If essential operational functions such as R&D, production, marketing, sales,
logistics, customer and supplier relations are not under the body of the divestment
business, define how these functions will be carried out. The aforementioned definition
shall specify how these functions will be conducted as well as their relationship with the
divestment business and the assets used in the exercise of the function.
3.5. Within the framework of the following details, define the relationship of the
divestment business with the other companies controlled by the parties.
o Supply, production, distribution, service or other agreements,
o Shared tangible and intangible assets,
o Shared or seconded staff,
o Shared IT systems or other systems
o Shared customers
3.6. Indicate all relevant tangible and intangible assets, including intellectual property
rights and brands, which are owned or used by the divestment business.
3.7. Present an organizational chart, including the number of staff working in each
function of the divestment business as well as the essential staff for the function and their
tasks.
3.8. Specify the customer list, information on customer records and the turnover
(indicating their shares in the absolute turnover and the turnover of the divestment
business) that may be attributed to each customer.
3.9. Present financial data, including the figures for the two previous years on the
turnover and pre-tax profits of the divestment business, as well as estimates for the next
two years.
3.10. Indicate all changes in the organization of the divestment unit or in its links to the
29/39
other subsidiaries controlled by the parties, implemented in the previous two years and
expected in the next two years.
3.11. Explain the points where the scope of operations of the divestment business as
defined within the commitments diverges with its current scope of operations.
3.12. Explain why a suitable purchaser would like to acquire the relevant asset to be
divested within the divestiture period specified by the commitments.
In addition to the information/documents above, a summary of the commitments proposed
which does not include any business secrets shall be attached to the application.
30/39
ATTACHMENT 2: MODEL TEXT FOR COMMITMENTS 3
[[indicate the name of the undertakings offering the commitments] provide the following
commitments, in order to enable a Decision (Decision) stating that the Commitments
(Commitments) herein do not lead to an infringement of Article 7, to be taken into consideration in the assessment to be conducted by the Competition Board (Board) in
accordance with article 7 of the Act No. 4054 on the Protection of Competition concerning
the [definition of the transaction (e.g. the acquisition of...; formation of a full-function joint-
venture between ... and ...)]
The commitments shall take effect on ... [date]
1. Definitions
For the purposes of the commitments
Divestment Business: refers to those businesses defined in Section 2 and in the attachment to this text (Attachment) which the parties commit to divest,
Divestiture Expert: refers to one or more natural or legal persons independent from the parties to the notified transaction, which are approved by the Board, are appointed by [X],
are charged with monitoring X's compliance with the conditions and commitments attached
to the Decision, and are authorized by [X] to sell the Divestment Business to the Purchaser
at no minimum cost,
Effective Date: ...
First Divestiture Period refers to the period of [] months from the Effective Date,
Hold Separate Manager: refers to the person appointed by [X] for managing the day-to-
day business of the Divestment Business under the supervision of the Divestiture Expert,
3 The text herein is intended to be a guideline for the parties.
31/39
Key Personnel: refers to all personnel necessary to maintain the viability and competitiveness of the Divestment Business, as listed in the Attachment,
Personnel refers to all personnel employed by the Divestment Business, including Key Personnel, support personnel, shared personnel and additional personnel listed in the
Attachment,
Purchaser: refers to the natural or legal person approved by the Board as the acquirer of the Divestment Business,
Expert Divestiture Period refers to the period of [] months from the end of the First
Divestiture Period
Closing: refers to the moment of transfer of the ownership of the Divestment Business to the Purchaser,
[X]: refers to the [indicate the full commercial title of the Undertaking(s) Concerned that will
divest its (their) business], incorporated under the laws of [], with its headquarters at [] and
registered with the Commercial Register of [] under the number [].
2. Divestment Business
2.1. Commitment to divest
In order to prevent the infringement of Article 7 of the Act no 4054, [X] commits to divest, or
ensure the divestiture of the Divestment Business by the end of the Expert Divestiture
Period as a profitable and viable concern to a Purchaser, on terms of sale approved by the
Board. For the divestiture, [X] commits to find a suitable Purchaser and to enter into a
binding sales agreement for the sale of the Divestment Business within the First Divestiture
Period. If [X] has not entered into such an agreement by the end of the First Divestiture
Period, it shall grant the Divestiture Expert an exclusive mandate to sell the Divestment
Business within the Expert Divestiture Period.
[X] shall be deemed to have complied with this commitment if [X] has entered into a binding
sales agreement by the end of the Expert Divestiture Period, if the Board approves the
Purchaser and the terms of sale, and if the Closing of the sale of the Divestment Business
takes place within at most 3 months following the approval of the Purchaser and the terms
of sale by the Board.
32/39
2.2. Definition of the Divestment Business
The Divestment Business consists of [Provide a summary description of the Divestment
Business]. The legal and functional structure of the Divestment Business as currently
operated is described in the Attachment. The Divestment Business, as described in more
detail in the Attachment, includes the following:
a. all tangible and intangible assets which contribute to the current operation or are
necessary to ensure the viability and competitiveness of the Divestment Business
(including intellectual property rights),
b. all licenses, permits and authorizations issued by any governmental organization to
the Divestment Business,
c. all contracts, leases, commitments and customer orders and customer, credit and
other records of the Divestment Business (items listed in a to c shall be hereinafter
collectively referred to as Assets),
d. Personnel.
3. Commitments
3.1. Preservation of Viability, Marketability and Competitiveness
From the Effective Date until Closing, [X] shall preserve the viability, marketability and
competitiveness of the Divestment Business, in accordance with good business practices.
In particular [X] shall undertake the following:
a. not to take any action on its own authority that might have a significant adverse
impact on the value, management or competitiveness of the Divestment Business or
that might alter the nature and scope of activity, or the industrial or commercial
strategy or the investment policy of the Divestment Business,
b. to make available sufficient resources for the development of the Divestment
Business, on the basis and for the continuation of the existing business plans,
c. to take all appropriate steps to ensure that Key Personnel remain with the
Divestment Business.
33/39
3.2. Hold-separate obligations of [X] Concerning the Divestment Business
[X] commits, from the Effective Date until Closing, to keep the Divestment Business
separate from the businesses it is retaining and to ensure that Key Personnel of the
Divestment Business, including the Hold Separate Manager, have no involvement in any
business retained.
[X] shall appoint a Hold Separate Manager who shall be responsible for the management
of the Divestment Business, under the supervision of the Divestiture Expert. The Hold
Separate Manager shall manage the Divestment Business in line with good business
practices, with a view to ensure its economic viability, marketability and competitiveness as
well as its independence from the businesses retained by the parties.
[X] shall take all necessary precautions to ensure that, after the Effective Date, it does not
obtain any business secrets, know-how or other confidential or proprietary information
relating to the Divestment Business. [X] may obtain any information which is necessary for
the divestiture of the Divestment Business or whose disclosure to [X] is required by law .
The parties of the notified transaction undertake not to employ any Key Personnel
transferred to the Divestment Business for a period of [] after Closing.
3.3. Due Diligence
In order to enable potential Purchasers to carry out a reasonable due diligence of the
Divestment Business and to gather sufficient information, [X] shall
a. provide sufficient information to potential Purchasers regarding the Divestment
Business
b. provide sufficient information to potential Purchasers regarding the Personnel and
allow them access to the Personnel.
3.4. Reporting
Following the Effective Date, [X] shall submit written reports on potential Purchasers of the
Divestment Business and developments in the negotiations with such potential Purchasers
to the Divestiture Expert for each month, until the 10th day of the following month (or on a
different date at the Board’s request).
34/39
4. Purchaser
The criteria specified below for Purchasers are "Purchaser Requirements";
a. The Purchaser must be independent of and unconnected to the parties of the
transaction.
b. The Purchaser shall have financial resources, business experience and the
capability to become an effective competitor within the market via the Divestment
Business.
c. The acquisition transaction with the Purchaser shall not create new competition
problem. In case of such problems no new remedies shall be proposed.
d. The acquisition by the Purchaser shall not create a risk of delaying the
implementation of the commitments. Therefore, the Purchaser shall be capable of
receiving all necessary authorizations from all regulatory authorities concerning the
acquisition of the Divestment Business.
Entry into force of the final and binding sales agreement is subject to the approval of the
Board. When [X] has reached an agreement with the Purchaser, it shall present the final
version of the agreement and its grounds for the fulfillment of the Purchaser Requirements
to the Board and the Divestiture Expert.
5. Divestiture Expert
5.1. Appointment Procedure
Within at most one week following the Effective Date, [X] shall submit to the Board for
approval a list of one or more persons proposed for appointment as the Divestiture Expert
to execute the duties specified in the Commitments. The Board has the authority to
approve or reject Divestiture Experts and the authority to approve the proposed
appointment agreement subject to the amendments it requires for the execution of the
obligations of the Divestiture Expert. Divestiture Expert shall be appointed in accordance
with the appointment agreement approved by the Board, within a week following the
Board's approval. In case the proposed Divestiture Expert or Experts are rejected, [X] shall
submit a new name within a week following the rejection decision.
Divestiture Expert shall be independent from the parties of the notified transaction, shall
35/39
possess the required qualifications and shall not have a conflict of interest with the parties.
Divestiture Expert shall be remunerated by the Parties in a way that does not impede the
independent and effective fulfillment of its mandate.
The proposal shall contain sufficient information for the Board to verify that the proposed
Divestiture Expert fulfills the requirements set out in the previous paragraph and the
powers required by the Divestiture Expert to carry out its duties in accordance with these
Commitments.
5.2. Duties of the Divestiture Expert
Divestiture Expert shall undertake those duties identified in order to ensure compliance
with the Commitments. The Board may, on its own initiative or at the request of the
Divestiture Expert or [X], give orders or instructions to the Divestiture Expert in order to
ensure compliance with the conditions and obligations attached to the decision.
The Divestiture Expert shall have the power to access information and documents
belonging to the parties to the notified transaction and the Divestment Business, request
managerial and administrative support from the parties to the notified transaction, and
acquire any information concerning the divestment process and the potential Purchasers,
provided this is related to the implementation of the commitments.
Duties and Obligations of the Divestiture Expert
a. propose in its first report to the Board a detailed work plan describing how it shall
monitor compliance with the obligations and conditions attached to the Decision,
b. oversee the on-going management of the Divestment Business with a view to
ensuring its continued economic viability, marketability and competitiveness and
monitor compliance by [X] with the conditions and obligations attached to the
Decision. To this end, Divestiture Expert shall:
i) monitor the preservation of the economic viability, marketability and
competitiveness of the Divestment Business, and the keeping separate of the
Divestment Business from the business retained by the Parties, in accordance
with sections 3.1 and 3.2 of the Commitments,
ii) in consultation with [X], determine the necessary measures to ensure that [X]
36/39
does not, after the Effective Date, obtain any business secrets, know-how,
commercial information, or any other information of a confidential or proprietary
nature relating to the Divestment Business, and in particular it shall strive for the
severing of the Divestment Business’ connection to a central technology network
to the extent possible, without compromising its viability, and decide whether
such information may be disclosed to [X] as the disclosure is necessary for the
divestiture of the Divestment Business or as it is required by law.
iii) in case carving out is necessary, monitor the splitting of assets between the
Divestment Business and [X] or Affiliated Undertakings, the allocation of
Personnel between the carve-out business and those businesses retained by the
parties to the notified transaction and the procurement of those elements the
Divestment Business needs to reacquire,
c. assume the other functions assigned to the Divestiture Expert under the conditions
and obligations attached to the Decision,
d. propose to [X] such measures as it considers necessary to ensure [X]’s compliance
with the conditions and obligations attached to the Decision, in particular the
maintenance of the economic viability, marketability or competitiveness of the
Divestment Business, the holding separate of the Divestment Business and the non-
disclosure of competitively sensitive information,
e. review the divestiture process, the potential Purchasers included in the process as
well as the due diligence process to be conducted by these Purchasers on the
Divestment Business in order to monitor [X]'s efforts to find an suitable Purchaser
and to divest,
f. submit to the Board a written report within 15 days after the end of every month and
provide a non-confidential copy of the this report to [X] at the same time. The report
shall cover the operation and management of the Divestment Business so that the
Board can assess whether the business is managed in a manner consistent with the
Commitments as well as the divestiture process together with potential Purchasers.
The Divestiture Expert shall promptly report in writing to the Board, sending [X] a
non-confidential copy at the same time, if it concludes on reasonable grounds that
37/39
[X] is failing to comply with these Commitments,
g. in case [X] proposes a Purchaser, submit to the Authority its opinion on whether the
proposed Purchaser fulfills the "Purchaser Requirements." It shall also monitor the
legal and actual acquisition of the Divestment Business at the end of the divestment
process and submit to the Board a notification letter confirming the Closing,
h. In the Expert Divestiture Period, Divestiture Expert shall sell the Divestment
Business to a Purchaser, without a minimum price, provided that the Board
approves the Purchaser and the binding sales agreement. Divestiture Expert shall
include in the sales agreement all provisions and conditions it deems appropriate for
a swift sale during the Expert Divestiture Period as well as all provisions and
conditions such as warranties and indemnities it deems necessary for the sale.
5.3. [X]'s Duties and Obligations to the Divestiture Expert
[X] shall provide and shall ensure that its advisors provide the Divestiture Expert with all
cooperation, assistance and information as the Divestiture Expert may require to perform
its tasks. [X] shall ensure that the Divestiture Expert has full access to any of [X’s] or the
Divestment Business’ books, records, documents, management or other personnel,
facilities, sites and technical information necessary for fulfilling its duties under the
Commitments and shall provide the Expert upon request with copies of any document.
[X] shall provide the Divestiture Expert with all administrative support that it may request on
behalf of the management of the Divestment Business. This shall include all administrative
support functions relating to the Divestment Business which are currently carried out at
headquarters level. [X] shall provide the Divestiture Expert, on request, with the information
submitted to potential Purchasers, in particular give the Divestiture Expert access to all
information granted to potential Purchasers in the due diligence procedure and shall
ensure that its advisors provide this information. [X] shall submit a list of potential
Purchasers to the Divestiture Expert and ensure that the Divestiture Expert is informed of
all developments in the divestiture process.
[X] shall grant or procure Affiliated Undertakings to grant comprehensive powers of
attorney, duly executed, to the Divestiture Expert to effect all actions and transactions to
achieve the sale and the Closing.
38/39
[X] shall declare that the Divestiture Expert shall have no liability to [X] arising out of the
performance of its duties under the Commitments, except to the extent that such liabilities
result from gross negligence or bad faith.
5.4. Replacement, discharge and reappointment of the Divestiture Expert
The Divestiture Expert may not be discharged or replaced without the approval of the
Board,
In case the Divestiture Expert lays down its office with the approval of the Board, it shall be
required to continue in its function until a new Expert takes office.
the Divestiture Expert shall cease to act as Expert after the Board has discharged it from its
duties after all the Commitments with which the Expert has been entrusted have been
implemented. However, the Board may at any time require the reappointment of the
Divestiture Expert if it subsequently appears that the relevant remedies have not been fully
and properly implemented.
……….
duly authorized for and on behalf of
[Indicate the name of each of the Parties]
ATTACHMENT
1. The Divestment Business as operated to date has the following legal and functional
structure: [Describe the legal and functional structure of the Divestment Business,
including the organizational chart].
2. Under section 2.2. of these Commitments, the Divestment Business includes, but is
not limited to the following:
a. Main tangible assets: [indicate the essential tangible assets, e.g. xyz
factory/warehouse/pipelines located at abc/and the real estate/property on
which the factory/warehouse is located; the R&D facilities]
b. Main intangible assets: [indicate the main intangible assets. This should in
particular include (i) the brand names and (ii) other Intellectual Property
Rights used in conducting the operations of the Divestment Business.]
39/39
c. Main licenses, permits and other authorizations: [indicate the main licenses,
permits and other authorizations.]
d. Main contracts, agreements, leases, commitments and understandings:
[indicate the main contracts, etc.]
e. Customer, credit and other records [indicate the main customer, credit and
other records, according to more detailed sector-specific indications, where
appropriate]
f. Personnel [indicate the personnel to be transferred in general, including
personnel providing essential functions for the Divestment Business, such as
central R&D staff]
g. Key Personnel [indicate the names and functions of the Key Personnel,
including the Hold Separate Manager, where appropriate]
h. the arrangements for the provision of the following products or services by [X]
or Affiliated Undertakings for a transitional period until [] after Closing
[indicate the goods or services to be provided for a transitional period in order
to maintain the economic viability and competitiveness of the Divestment
Business]
3. The Divestment Business shall not include the following:
i. ….
ii. [It is the responsibility of [X] to indicate clearly what the Divestment Business
will not encompass].
BİRLEŞME/DEVRALMA İŞLEMLERİNDE
REKABET KURUMUNCA KABUL EDİLEBİLİR
ÇÖZÜMLERE İLİŞKİN KILAVUZ
ANKARA 2011
1/39
I. GİRİŞ.................................................................................................................................2
II. GENEL İLKELER..............................................................................................................3
III. KABUL EDİLEBİLİR ÇÖZÜM TÜRLERİ ..........................................................................6
1. Elden Çıkarma ..............................................................................................................7
1.1. Bir İş Biriminin Elden Çıkarılması ...........................................................................7
1.1.1. Elden Çıkarmanın Kapsamının Belirlenmesi....................................................7
1.1.2. İş Biriminin Rekabet Edebilir ve Bağımsız Olması ...........................................9
1.1.3. Gayri Maddi Varlıklara İlişkin Hususlar ..........................................................10
1.2. Uygun Bir Alıcıya Devir.........................................................................................11
1.2.1. Alıcının Uygunluğu.........................................................................................11
1.2.2. Alıcının Belirlenmesi ......................................................................................12
1.3. Elden Çıkarmada Uygulamaya İlişkin Koşullar .....................................................13
1.3.1. Alıcının ve Satış Anlaşmasının Onaylanması ................................................14
1.3.2. Tarafların Ara Dönemdeki Yükümlülükleri......................................................15
1.4. Elden Çıkarma Uzmanı ........................................................................................18
1.4.1. Görevleri ........................................................................................................18
1.4.2. Elden Çıkarma Uzmanının Onaylanması.......................................................19
2. Rakiplerle Bağların Koparılması.................................................................................20
3. Elden Çıkarma Dışındaki Çözümler ............................................................................20
3.1. Elden Çıkarma Dışındaki Çözüm Türleri ..............................................................21
3.1.1. Erişim Sağlama Çözümleri.............................................................................21
3.1.2. Uzun Dönemli Münhasır Anlaşmaların Değiştirilmesini İçeren Çözümler ......23
3.2. Elden Çıkarma Dışındaki Çözümlerde Uygulamaya İlişkin Koşullar .....................23
IV. ÇÖZÜM ÖNERİLERİNİN SUNULMASINDA USUL.......................................................24
1. Ön İnceleme................................................................................................................24
2. Nihai İnceleme ............................................................................................................25
EK 1: TAAHHÜT FORMU………………………………………………………………………..27
EK 2: ÖRNEK TAAHHÜT METNİ……………………………………………………………....30
2/39
I. GİRİŞ
(1) 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun'un (Kanun) 7. maddesi, hâkim durum yaratmaya veya hâkim durumu daha da güçlendirmeye yönelik olarak, rekabetin
önemli ölçüde azaltılması sonucunu doğuracak birleşme ve devralmaları yasaklamakta,
hukuki geçerlilik kazanabilmeleri için Rekabet Kuruluna (Kurul) bildirilerek izin alınması
gereken birleşme ve devralma işlemlerini belirlemek için Tebliğ çıkarma konusunda Kurulu
yetkilendirmektedir.
(2) Rekabet Kurumuna (Kurum) bildirilen bazı yoğunlaşma1 işlemlerinde ortaya çıkan ve bildirim konusu işlemin Kanun’un 7. maddesinde düzenlenen yasak kapsamına girmesine
yol açan rekabet sorunlarının işlemde yapılacak belirli düzeltmeler veya değişiklikler
sonrasında giderilebilmesi kimi durumlarda olanak dahilindedir. Bu tür bir yoğunlaşma
işleminin yasaklanması yerine, işleme Kurum tarafından ortaya konulan rekabet
sorunlarının taraflarca önerilecek ve Kurumca kabul edilecek çözümlerin yerine getirilmesi
koşuluyla izin verilmesi, anılan yoğunlaşma işleminden elde edilmesi olası etkinliklerle
birlikte pazardaki rekabetin korunmasını sağlayacaktır.
(3) 2010/4 sayılı Rekabet Kurulu'ndan İzin Alınması Gereken Birleşme ve Devralmalar Hakkında Tebliğ'in (Tebliğ) 14. maddesinde teşebbüslerin Kanun’un 7. maddesi
kapsamında ortaya çıkabilecek rekabet sorunlarının giderilmesi amacıyla yoğunlaşmaya
ilişkin çözüm önerebilmesine ve Kurulun izin kararında çözümlerin yerine getirilmesini
sağlamaya yönelik şart ve yükümlülük öngörebilmesine imkan tanınmaktadır.
(4) Bu Kılavuz'un amacı Kanun’un 7. maddesi uyarınca yasaklanabilecek bir yoğunlaşma işleminde, işlemin yol açacağı rekabet sorunlarını ortadan kaldırmaya yönelik olarak
taraflara Kurula sunacakları çözüm önerilerine dair yol göstermektir.
(5) Kılavuz, Kanun’un 7. maddesinde düzenlenen yasak kapsamında olan yoğunlaşma işlemleri bakımından kabul edilebilecek çözüm türlerine ilişkin genel ilkeleri, çözüm
önerilerinin karşılaması gereken nitelikleri ve çözümün yerine getirilmesine ilişkin başlıca
şart ve yöntemleri ele almaktadır. Ancak Kurul her bir işlemde kabul edilebilir çözüm
önerileri ve taahhütler bakımından olaya özgü durumları da göz önünde bulunduracaktır.
1 Metinde “yoğunlaşma” kavramı birleşme, devralma ve bağımsız bir iktisadi varlığın tüm işlevlerini yerine getirecek ortak girişimleri ifade edecek şekilde kullanılmaktadır.
3/39
II. GENEL İLKELER
(6) Kurum, bir yoğunlaşma işleminin Kanun’un 7. maddesine aykırılık oluşturabileceğine yönelik ciddi kaygılar bulunduğunu tespit ettiği takdirde durumu işlemin taraflarına bildirir.
İşlemin tarafları, söz konusu kaygıları ortadan kaldırmak ve Kuruldan izin kararı alabilmek
için, yoğunlaşma işleminde değişiklik yapmak üzere uygun çözüm önerilerinde bulunma
yolunu tercih edebilirler. İşlem tarafları çözüm önerilerini ve bunlara ilişkin taahhütlerini
bildirim ile birlikte de sunabilirler.
(7) Kanun’un 7. maddesi uyarınca yapılan bir incelemede yoğunlaşma işleminin belirlenen ilgili pazar(lar)da hakim durum yaratılması ya da hakim durumun güçlendirilmesi yoluyla
rekabetin önemli ölçüde azaltılması sonucunu ortaya çıkarabileceğini göstermek Kurumun
sorumluluğundadır. Gerek ön inceleme gerekse nihai inceleme aşamalarında tarafların
uygun ve etkili çözüm önerilerinde bulunabilmesini teminen işlem dolayısıyla ortaya
çıkması beklenen rekabet sorunları taraflara iletilir.
(8) Rekabet sorunlarını gidermeye yönelik çözüm önerip önermemek tarafların takdirindedir. Kurul, geçmişte böyle kararlar verse de yakın zamanlı uygulamaların da
doğrultusunda, bundan böyle yoğunlaşma işleminde tek taraflı olarak belirli bir çözümü
taraflara şart olarak getirme konumunda bulunmadığı gibi tarafların çözüm önerilerini ve
bunları yerine getirme konusundaki taahhütlerini tek taraflı olarak değiştiremeyecektir. Eğer
Kurul önerilen çözümün yeterli olmadığı kanısındaysa, taraflara taahhütlerinde değişiklik
yapma olanağı tanıyabilir. Buna rağmen taahhütler rekabet sorununu giderecek yeterlilikte
bir niteliğe kavuşturulmazsa, Kurul gerekli usul aşamalarını tamamlayarak işlemi
yasaklayabilir.
(9) Kurulun, bir yoğunlaşma işlemine getirilen çözüm önerisi çerçevesinde şartlı olarak izin verebilmesi için önerilen çözümlerin uygulamaya konulmasından sonra, işleme yönelik
rekabet ile ilgili kaygıların ortadan kalkacağından emin olması gerekir. Taahhütlerin
gerçekleştirilebilirliği ya da çözümlerin rekabet ile ilgili kaygıları gidermedeki yeterliliği
bakımından tam ve doğru bir analiz yapılabilmesi için gerekli olan en geniş bilgiye işlemin
tarafları sahiptir. Bu nedenle Kurulun önerilen çözüme ilişkin incelemesinde, taahhüdün
rekabet ile ilgili kaygıları gidermedeki yeterliliğini ortaya koyabilecek nitelikteki tüm bilgileri
sunmak tarafların sorumluluğundadır. Bu noktada Kılavuzun ekinde yer alan Taahhüt
4/39
Formu’nda ifade edildiği gibi; tarafların çözüm önerisi ile beraber, önerilen çözümün
içeriğine, ne şekilde uygulanacağına ve rekabetin önemli ölçüde azaltılması sorununu nasıl
gidereceğine dair detaylı bilgiyi de sunmaları gerekir. Örneğin yaşayabilir ve rekabet
edebilir bir iş birimini2 elden çıkarmayı öngören çözüm önerilerinde taraflar elden
çıkarılacak birimin halihazırda nasıl işlediğini ve gelecekte yaşayabilir bir ekonomik birim
olarak nasıl ayakta kalacağını detaylı olarak açıklamalıdır. Bu bilgi, Kurumun elden
çıkarılacak iş biriminin o andaki durumu ile önerilen çözüm altındaki durumunu
karşılaştırarak, söz konusu birimin yaşayabilirliğini, rekabet edebilirliğini ve satılabilirliğini
değerlendirmesini sağlayacaktır. Bu değerlendirmeler kapsamında Kurum gerekirse
taraflardan ek bilgi de isteyebilir.
(10) Her ne kadar rekabet ile ilgili kaygıları gidermede yeterli ve uygun çözümleri önermek ve buna ilişkin gerekli bilgiyi sunmak tarafların sorumluluğunda olsa da, bir yoğunlaşmanın
çözüm önerisi ile birlikte Kanun’un 7. maddesinin ihlaline yol açıp açmadığının
değerlendirilmesi yine Kurulun yetki ve görev alanındadır.
(11) Taraflarca verilen taahhütler Kurul kararıyla kabul edilerek işleme bu taahhütlere bağlı olarak izin verildikten sonra, bu taahhütlerde değişiklik yapılmaması esastır.
Kabul edilebilir çözüm önerileri için temel şartlar
(12) Taraflar çözüm önerisi sunarken aşağıdaki ilkeleri göz önünde bulundurmalıdır:
Yoğunlaşma işlemi Kanun’un 7. maddesinin ihlali sonucunu doğurmuyorsa, çözüm
önerileri Kurul tarafından dikkate alınmayacak ve işleme şartsız olarak izin verilecektir.
Çözüm önerileri dosya konusu işleme özgü bir şekilde hukuki ve iktisadi prensiplere
dayandırılmalıdır. Etkili çözümler, pazarın rekabetçi yapısını koruyarak, yoğunlaşmadan
kaynaklanan etkinliklerin mümkün olduğunca korunmasını sağlamayı hedeflemelidir. Bu
bakımdan, bir elden çıkarma çözümü öneriliyor ve elden çıkarılması önerilen iş birimi
aynı zamanda yoğunlaşma işleminin esasını oluşturuyorsa, bu tür bir çözüm önerisi
kabul edilebilir nitelikte olmayacaktır.
2 İş birimi, ayrı bir tüzel kişiliği haiz olan veya olmayan, bir veya birden fazla şirket veya pazarda tek başına faaliyet gösterme olanağına sahip, bir ürün veya hizmet sağlayan ekonomik birimdir.
5/39
Çözümden temel beklenti, rekabetin işlem öncesindeki seviyesinin korunmasına hizmet
etmektir. Dolayısıyla çözümün gerçekleşmesi ile pazarın daha rekabetçi olması
beklenmemektedir.
Çözüm rakipleri değil rekabeti korumalıdır.
Çözümün şartları açık ve uygulanabilir olmalıdır.
(13) Kurul, yalnızca rekabetin önemli ölçüde azaltılması sorununu ortadan kaldırmada
yeterli olduğu anlaşılan çözüm önerilerini kabul eder. Bu nedenle çözüm önerileri, işleme
ilişkin rekabet ile ilgili kaygıları tereddüde yer bırakmayacak şekilde ve sürdürülebilir bir
biçimde gidermeli ve her açıdan anlaşılabilir olmalıdır. Ayrıca pazar koşulları çözüm
önerisinin hayata geçirilmesine kadar aynı şekilde kalmayabileceğinden, çözüm önerileri
mümkün olan en kısa zamanda etkili bir şekilde uygulanabilir bir nitelik göstermelidir.
(14) Kurul; önerilen çözümün rekabet ile ilgili kaygıları gidermedeki yeterliliğini değerlendirirken, çözümün türü, kapsamı, tarafların ve rakiplerin pazardaki konumu, çözüm
önerisinin taraflarca etkili olarak tam ve zamanında uygulanabilirliği gibi tüm unsurları,
pazar koşulları çerçevesinde göz önünde bulundurur. Kurul, sunulan çözüm önerilerinin
işleme ilişkin rekabet sorunu ile orantılı olup olmadığını ve kabul edilebilir bir çözüm
bakımından gerekli temel koşulları taşıyıp taşımadığını değerlendirerek bir karara
varacaktır.
(15) Önerilen çözümlerin uygulanabilirliği, tarafların elden çıkarmaya ilişkin öngördüğü yöntem, elden çıkarılacak varlık üzerindeki üçüncü kişi hakları, uygun bir alıcı
bulunmasındaki zorluk veya çözümün yerine getirilmesine kadar olan süreçte varlıkların
değer kaybetmesi gibi risklerden etkilenebilir. Bu çerçevede, çözüm önerisi sunulurken
anılan türden belirsizliklerin ortadan kaldırılması tarafların sorumluluğundadır.
(16) Çözüm önerilerinin yukarıda belirtilen temel şartlarla uyumlu olması için, etkili bir şekilde uygulanması ve bu uygulamanın denetlenebilir olması gerekmektedir. Elden
çıkarma çözümü bir kere uygulandıktan sonra etkililiği konusunda denetim
gerektirmemektedir. Ancak diğer türden çözümlerin rekabet ile ilgili kaygıları gidermedeki
etkinliklerinin taraflarca azaltılmasını veya ortadan kaldırılmasını engelleyebilmek için uzun
vadeli ve etkili denetim mekanizmaları gerekmektedir. Etkili denetim mekanizmalarının
yokluğunda, sunulan çözüm önerisinin bağlayıcılığı fiilen ortadan kalkacağından önerilen
6/39
çözüm, yalnızca tarafların niyetini ifade etmekten öteye gidemeyecektir. Bu durumda da
tarafların taahhütlerine uymadıkları tespit edilemeyeceğinden hukuka aykırı hale gelen
yoğunlaşma işlemi yaptırımsız kalacaktır.
(17) Kapsamı veya karmaşıklığı dolayısıyla uygulanabilirliği ve rekabet ile ilgili kaygıları gidermedeki yeterliliği Kurul tarafından kesin olarak tespit edilemeyen çözüm önerilerine
bağlı işlemlere izin verilmez. Kurul, bu türden çözüm önerilerini, özellikle etkili bir şekilde
denetlenemeyeceği ve denetim eksikliğinin önerilen çözümün rekabet ile ilgili kaygıları
gidermedeki etkinliğini azaltacağı gerekçeleriyle reddedebilir.
III. KABUL EDİLEBİLİR ÇÖZÜM TÜRLERİ
(18) Bir yoğunlaşma işleminin yarattığı rekabet sorunlarını ortadan kaldırmaya yönelik çözüm önerileri, yapısal ya da davranışsal nitelikte olabilir. Yapısal çözüm önerileri,
genellikle belirli bir iş biriminin elden çıkarılmasını, davranışsal çözüm önerileri ise tarafların
gelecekteki pazar davranışlarının düzenlenmesini içerir. Çözüm önerilerinin temel amacı
işlem öncesinde pazarda var olan rekabet yapısını korumaktır. Bu nedenle, işleme ilişkin
rekabet sorunlarını gidermede sürdürülebilir bir sonucu kısa vadede doğuran ve
uygulandıktan sonra denetim gerektirmeyen niteliklerinden ötürü özellikle bir iş biriminin
elden çıkarılması gibi pazarda yapısal değişiklikler yaratan çözümler, çözüm önerilerinden
beklenen amaca daha uygundur. Ancak yine de ayrımcı olmayacak biçimde önemli altyapı
ve hammaddeye erişim sağlanması gibi davranışsal çözüm önerilerinin işlemin yol açtığı
rekabet sorunlarını çözme ihtimali de göz ardı edilmemektedir. Bu nedenle bir çözüm
önerisinin rekabet sorunlarını giderip gidermediği olay bazında durumun gerekleri
doğrultusunda değerlendirilir.
(19) Bir iş biriminin elden çıkarılmasına ilişkin çözüm önerileri rekabet sorunlarının giderilmesinin en etkili yoludur. Davranışsal çözüm önerileri eğer rekabet sorunlarını
giderme konusunda yapısal çözümlerle benzer düzeyde etkinliğe ulaşabilecek nitelikteyse
ve eş etkili bir yapısal çözümün bulunamadığı durumlarda kabul edilebilir. Ne var ki,
teşebbüs davranışlarını izlemenin zorluğu, yazılı taahhütleri ihlal etmeyecek biçimde
çözümün ruhuna aykırı davranma olasılığı, gerçekte rekabetçi olabilecek davranışların da
engellenebilmesi gibi bazı olumsuz niteliklerinden dolayı davranışsal çözüm önerileri ancak
7/39
istisnai durumlarda kabul edilir. Fakat her durumda, etkin bir uygulama ve denetim
sisteminin kurulması yoluyla çözüm önerisinin işlerliğinden bütünüyle emin olunması,
davranışsal çözüm önerilerinin kabul edilebilirliği için ön koşuldur.
1. Elden Çıkarma
(20) Bir yoğunlaşma işleminin pazardaki rekabeti önemli ölçüde azaltacak biçimde hakim
durum yaratma veya mevcut hakim durumu güçlendirme ihtimali bulunuyorsa, ilgili işlemi
yasaklama yoluna gitmeden pazardaki rekabeti korumanın en etkili yolu, bir iş biriminin
elden çıkarılması yoluyla yeni bir rakip ortaya çıkaracak veya mevcut rakipleri
güçlendirecek koşulları yaratmaktır.
1.1. Bir İş Biriminin Elden Çıkarılması
(21) Elden çıkarılacak iş biriminin, işlem tarafı teşebbüsle uzun vadede etkili bir biçimde rekabet edebilmesini teminen, mutlaka yaşayabilir olması gerekmektedir. Bu bakımdan
elden çıkarılacak iş birimi, geçiş dönemi hariç olmak üzere girdi temini veya benzer
konularda işbirliği gerektirmeyecek biçimde yoğunlaşma işlemi taraflarından bağımsız
olmalıdır.
1.1.1. Elden Çıkarmanın Kapsamının Belirlenmesi
(22) Yaşayabilir ve rekabet edebilir bir iş biriminin elden çıkarılması iki şekilde
gerçekleştirilebilir. Bunlardan ilki halihazırda pazarda tek başına yaşayabilirliği ve rekabet
edebilirliği konusunda şüphe bulunmayan bir iş biriminin bütünüyle elden çıkarılmasıdır.
Diğer yöntem ise, çeşitli varlıkların bir araya getirilmesi ve/veya mevcutlardan bazılarının
elden çıkarılması yöntemiyle yeni bir tek başına yaşayabilir ve rekabet edebilir iş biriminin
oluşturulmasıdır. Bir işin yaşayabilir olması ve böylelikle pazarda etkin bir rakibin
yaratılabilmesi için rekabet kaygısı bulunmayan pazarlardaki bazı faaliyetlerin de elden
çıkarılacak iş birimi kapsamına dahil edilmesi gerekebilir.
(23) Etkin bir elden çıkarmada ilk olarak elden çıkarılacak birimin kapsamının kesin ve detaylı bir tanımı yapılmalıdır. Bu tanım, pazardaki rekabetçi faaliyetin uygun bir rakip
tarafından yürütülmesine imkan tanıyacak maddi (üretim, dağıtım, satış ve pazarlama
8/39
unsurları gibi) ve gayri maddi (patent, marka, lisans gibi) varlıkları, personeli, arz, satış,
kiralama, finansman anlaşmalarını, müşteri listelerini, üçüncü şahıslarla yapılmış hizmet
anlaşmalarını, kamu kurumlarından alınmış izinleri ve benzeri bütün unsurları içermelidir.
(24) Yeni bir iş birimi oluşturulurken, teşebbüsün diğer faaliyetlerinde de kullanıldığı halde elden çıkarılacak birimin iş alanı ile çakışan ve bu birimin rekabetçi bir biçimde
yaşayabilmesi için gerekli olan varlık ve personel de uygun olduğu ölçüde elden çıkarma
kapsamına dahil edilmelidir. Aksi halde elden çıkarılacak iş biriminin yaşama ve rekabet
etme yeteneği tartışılır hale gelecektir. Bu nedenle elden çıkarılacak iş birimi, bu birimin
halihazırdaki vazgeçilmez ihtiyaçlarını karşılayarak pazardaki faaliyetlerinin devamlılığını
sağlayacak personel ile birlikte bilgi teknolojileri personeli gibi rekabetçi gücün devamı için
önemli fonksiyonları yerine getiren personeli de içermelidir. Tarafların elden çıkarmak
istemedikleri varlıklar ve personel çözüm metninde açıkça belirtilmelidir. Elden çıkarılacak
iş biriminin rekabetçi faaliyetlerini sürdürmesini sağlayacak nitelikte bir personel
yapılanması öngörmeyen çözüm önerileri kabul edilmez.
(25) Elden çıkarılacak iş birimi tanımına mevcut mal ve hizmet arzı anlaşmaları da eklenmelidir. Ayrıca yoğunlaşma taraflarıyla elden çıkarılacak iş birimi arasında bu türden
bir ilişki, kısa vadede iş biriminin yaşayabilirliğini ve rekabet edebilirliğini koruması
açısından gerekli olabilir. Ne var ki, bu anlaşmalar ancak elden çıkarılan iş biriminin
ekonomik bağımsızlığını tehdit etmeyecek nitelikte bulundukları takdirde kabul edilir.
(26) Elden çıkarılacak iş biriminin tek başına yaşayabilir olması gerektiğinden, olası bir alıcının finansal kaynakları, çözümün belirlenmesi aşamasında dikkate alınmaz. Ancak
inceleme esnasında alıcıyla satış anlaşması yapılmışsa, söz konusu alıcının finansal
kaynakları dikkate alınır.
(27) Çözüm önerisinin kapsamının rekabet ile ilgili kaygıları ortadan kaldıracak nitelikte etkin bir rakip yaratacağı konusunda belirsizlik varsa, Kurul genellikle daha kapsamlı bir
çözüm arayacağından çözüm önerisini kabul etmeyebilir.
9/39
1.1.2. İş Biriminin Rekabet Edebilir ve Bağımsız Olması
(28) Elden çıkarılacak iş birimi, teşebbüsün sahip olduğu bir veya birden fazla şirket veya
pazarda tek başına faaliyet gösterme olanağına sahip olmakla birlikte ayrı bir tüzel kişiliği
haiz olmayan bir ekonomik birim olabilir. Teşebbüsün bünyesinden ayrılan iş birimi, uygun
bir alıcı tarafından işletildiğinde uzun vadede taraflarla etkili bir biçimde rekabet
edebilmelidir. Tarafların bağımsız olmayan bir iş birimini elden çıkarması durumunda, bu
bağımlılığın olası bir alıcının rekabet etme yeteneğini olumsuz yönde etkilememesi için,
elden çıkarılacak iş birimi üretim ve dağıtım gibi işlevlerin etkin biçimde yürütülmesini
sağlayacak asgari varlıkları içermelidir. Bu nedenle hâlihazırda pazarda tek başına faal bir
iş biriminin elden çıkarılması öncelikli kabul edilebilir çözümdür.
(29) Normalde tek başına yaşayabilir bir iş biriminin elden çıkarılması en uygun çözüm yolu ise de, orantılılık ilkesi göz önünde bulundurularak tarafların elinde tuttuğu işle kısmen
bütünleşmiş ya da mevcut durumda güçlü bağları olan bir iş biriminin de elden
çıkarılmasına ilişkin bir çözüm önerisi kabul edilebilir. Tarafların halihazırda pazarda
bağımsız biçimde rekabet edebilme yeteneği olan bir iş birimini elden çıkarmak yerine,
mevcut bütünlük içerisinden ayırma (carve-out) yoluyla yeni bir iş birimi oluşturmayı
önermeleri durumunda, yeni iş biriminin rekabetçi bir biçimde yaşayabilir olup olmayacağı
incelenecektir. Taraflardan daha küçük bir ekonomik birimin bulunmadığı durumlarda
mevcut varlıklardan kabul edilebilir bir elden çıkarma paketi oluşturulabiliyorsa veyahut
elden çıkarılacak iş biriminin rekabet edebilirliği için gerekli unsurlar zaten alıcının
bünyesinde bulunuyorsa ya da rekabetçi bir pazardan kolayca elde edilebiliyorsa ayırma
yöntemi ile elden çıkarma uygun bir çözüm olarak değerlendirilebilir. Bu doğrultuda,
örneğin olası alıcının hâlihazırda etkin bir dağıtım ağı varsa, elden çıkarma paketine
dağıtım ağının eklenmesi gerekmeyebilir ya da pazarda faaliyet gösterebilmek için zorunlu
bulunan yazılım ve/veya donanım ürünlerinin rekabetçi pazarlardan kolayca temini
mümkün olduğunda bunların elden çıkarma paketine konulması anlamlı olmayabilir. Diğer
yandan, çözüm önerilerinin incelenmesi aşamasında olası alıcının varlıkları dikkate
alınarak değil, elden çıkarılması önerilen iş biriminin yaşayabilirliği incelenerek karar verilir.
Bu nedenle, alıcının da belirlenerek çözüm önerisi ile birlikte Kurulun onayına sunulduğu
durumlar dışında olası alıcıların varlıklarına dayalı bir inceleme yapılmayacaktır.
10/39
(30) Bazı durumlarda bağımsız bir iş biriminin rekabet edebilirliğini sağlamak için elden çıkarma paketinin kapsamına yeni unsurların eklenmesi gerekebilir. Örneğin; ürün
portföyünün tamamı pazara sunulmadığı takdirde iş biriminin rekabet etmesi mümkün
değilse, elden çıkarma paketine tüm ürün portföyünün dahil edilmesi beklenebilir. Elden
çıkarılacak iş birimi pazarda söz konusu rekabet edebilirliğe en kısa sürede ulaşmalıdır.
Alıcının hızlı ve etkili rekabet etmesini sağlamak için elden çıkarma paketinin bazı gayri
maddi varlıkları da içermesi gerekebilir.
(31) Kimi durumlarda elden çıkarmanın kapsamında tarafların her birine ait varlıklar yer alabilir. Ancak bu tür bir elden çıkarma modeli, elden çıkarma sonucunda oluşacak işin
sürdürülebilirliğine ve etkinliğine dair ek riskler yaratabileceğinden söz konusu modelin
etkinliği ve çalışabilirliği konusunda yeterli ve ikna edici bir açıklama sunulmalıdır.
1.1.3. Gayri Maddi Varlıklara İlişkin Hususlar
(32) Gayri maddi varlıkların elden çıkarma paketine dahil edildiği durumda, tarafların söz konusu varlıklar üzerindeki hakları kullanmaya devam edip edemeyeceği sorusu ortaya
çıkmaktadır. Alıcının rakiplerini, özellikle de tarafları bu hakları kullanmaktan mahrum
bırakamaması, alıcının pazarda istenen derecede güçlü bir rakip olmasını engelleyebilir.
Ayrıca, alıcı söz konusu gayri maddi varlıkları paylaşmak zorunda bırakıldığında, bunları
münhasıran kullanması halinde uygulayacağı rekabetçi davranışları gösteremeyebilir. Bu
nedenle tarafların, elden çıkarılacak pakete dahil edilen gayri maddi varlıklara ilişkin tüm
haklardan vazgeçmesi istenir. Örneğin fikri mülkiyet haklarına dair sınırlı bir süre ile lisans
verilmesi; bazen lisans alanın, lisans süresinin bitimi sonrasında taraflarla etkili bir biçimde
rekabet edememesi nedeniyle, işlemin rekabeti kısıtlayıcı etkilerini ortadan kaldırmakta
yetersiz kalmaktadır. Ayrıca, lisansın her iki taraf arasında devam eden bir ilişki
gerektirmesi nedeniyle lisans verenin, lisans alanın pazardaki davranışlarını etkilemesine
imkan vermesi ve lisans alan ile lisans veren arasında lisansın kapsamı ve koşulları
konusunda ihtilaf çıkması gibi nedenlerden dolayı, gayri maddi varlıkların elden çıkarılması
yerine bu varlıklar ile ilgili haklara dair lisans verilmesini içeren çözüm önerileri, istisnai
durumlar dışında uygun bir çözüm yolu olarak değerlendirilmemektedir.
(33) Öte yandan ender durumlarda tarafların kanıtlanabilir nitelikteki etkinliklere sahip olabilmek için söz konusu gayri maddi varlıklara ilişkin haklarını koruması gerekebilir. Nihai
11/39
üründen ziyade üretim sürecine ilişkin bulunan patentler bu tür durumlara örnek verilebilir.
Üretim sürecine ilişkin bir patentin paylaşılması, alıcıyı rekabetçi açıdan dezavantajlı
konuma getirmezken; nihai ürüne ilişkin bir patent, alıcının rekabetçi gücünü doğrudan
etkileyebilir.
(34) Rekabet sorunlarının belirli bir teknoloji veya fikri mülkiyet hakkına sahip olunmasının sağladığı üstünlüğe dayalı olan bir pazar konumundan kaynaklandığı istisnai durumlarda,
söz konusu teknoloji ya da fikri mülkiyet hakkının elden çıkarılması uygun bir çözüm önerisi
olarak değerlendirilebilir.
(35) Sadece ticari markaları ve ilgili üretim ve/veya dağıtıma ilişkin varlıkları kapsayan bir elden çıkarma paketi de, ancak söz konusu paketin uygun alıcının elinde derhal rekabet
edebilir ve yaşayabilir bir varlığa dönüşeceği konusunda yeterli kanıt sunulduğu takdirde,
uygun bir çözüm yolu olarak kabul edilir.
1.2. Uygun Bir Alıcıya Devir
(36) Elden çıkarmanın hedeflenen etkisi ancak ve ancak elden çıkarılacak iş biriminin pazarda etkin bir rekabetçi güç yaratabilecek uygun bir alıcıya devredilmesi durumunda
ortaya çıkacaktır. İş biriminin uygun bir alıcıya devredileceğinden emin olmak için, çözüm
önerisi aşağıda yer alan şartları da kapsayacak biçimde alıcının uygunluğunu tanımlayan
unsurları içermelidir.
(37) Kurulun taahhütler çerçevesinde vereceği izin kararı pazarda yaşayabilir bir iş biriminin uygun bir alıcıya, belirli bir sürede devredileceği ön kabulüne dayanır. Bir iş birimin elden
çıkarılmasını konu alan çözümlerde söz konusu birim için uygun alıcıyı bulmak ve bu
alıcıyla yapılacak bir anlaşmayla beraber söz konusu alıcıyı Kurulun onayına sunmak
tarafların sorumluluğundadır. Bu nedenle taraflar Kurulca onaylanmayan bir alıcıyla,
çözüme konu işlemi gerçekleştirmeyeceklerini taahhüt etmedikçe, Kurul devralmaya izin
vermeyecektir.
1.2.1. Alıcının Uygunluğu
(38) Olası bir alıcının Kurul tarafından uygun bulunması temelde aşağıdaki şartlara
bağlıdır:
12/39
Alıcı taraflardan bağımsız ve taraflarla ilişkisiz olmalıdır.
Alıcı finansal kaynaklara, iş deneyimine, elden çıkarılacak iş birimi aracılığıyla pazarda
etkin bir rakip olma yeteneğine sahip olmalıdır.
Alıcıyla yapılacak devir işlemi rekabet ile ilgili yeni bir soruna yol açmamalıdır. Böyle bir
sorunun varlığı halinde yeni bir çözüm önerisi kabul edilmeyecektir.
Alıcıya yapılacak devir işlemi taahhütlerin uygulanmasının gecikmesi riskini ortaya
çıkarmamalıdır. Bu nedenle alıcının elden çıkarılacak iş biriminin devri konusunda tüm
ilgili düzenleyici otoritelerden gerekli izinleri alabilecek nitelikte olması gerekir.
(39) Yukarıda belirtilen koşullar durumun özelliklerine bağlı olarak olay bazında gözden geçirilebilir. Örneğin, kimi durumlarda alıcının finansal yatırım amaçlı bir alıcı değil,
sektörde faal bir alıcı olması zorunluluğu getirilebilir.
1.2.2. Alıcının Belirlenmesi
(40) Elden çıkarılacak iş birimine uygun bir alıcı bulunmasında Kurulca kabul edilen iki yöntem bulunmaktadır. Yöntemlerden ilki, izin kararı sonrasında sınırlı bir süre içinde
yukarıda belirtilen koşulları taşıyan bir alıcının elden çıkarılacak iş birimini Kurul onayıyla
devralmasıdır. İkinci yöntem ise, uygun bir alıcıyla izin kararından önce bir satış sözleşmesi
yapılmasıdır (fix-it-first).
(41) Yöntemin belirlenmesi elden çıkarılacak iş biriminin doğası ve kapsamı, elden
çıkarmaya kadar olan ara dönemde iş biriminin değer kaybetme riski, uygun bir alıcının
bulunamaması riski gibi çözüm önerisinin uygulanması ve iş biriminin devredilmesi gibi
belirsizliklere bağlıdır.
Elden çıkarılacak iş biriminin izin kararından sonra satışı
(42) Bu yöntemde, taraflar izin kararından sonra kararda belirlenen süre içerisinde elden çıkarılacak iş biriminin alıcı koşullarını sağlayan bir alıcıya satışını gerçekleştirirler. Söz
konusu iş birimi için yeterli sayıda alıcı bulunacağı öngörülüyor ve herhangi bir sorun elden
çıkarmayı karmaşıklaştırmıyor ve engellemiyorsa bu yöntem tercih edilebilir. Bu yol
izlendiği takdirde Kurul izin kararına alıcının onaylanması koşulunu ekleyecektir.
13/39
Elden çıkarılacak iş biriminin izin kararından önce satışı
(43) Bu yöntem tarafların inceleme aşamasında uygun alıcıyı belirlemelerini ve alıcıyla bir satış anlaşması yapmalarını gerektirmektedir. Kurul nihai kararında, elden çıkarılacak iş
biriminin satış sözleşmesinde belirlenen alıcıya devredilmesini inceleme konusu
yoğunlaşma işlemi ile birlikte değerlendirerek, çözüm önerisinin yoğunlaşma işlemindeki
rekabet sorunlarını ortadan kaldırıp kaldırmadığına karar verir. Kurul yoğunlaşma işlemini
onaylarsa, elden çıkarmaya ilişkin satış anlaşması da başkaca bir Kurul kararına gerek
bulunmaksızın inceleme konusu yoğunlaşma işlemi ile birlikte uygulamaya konulur.
(44) Olayın nitelikleri gereği elden çıkarılacak iş birimine ilişkin olarak az sayıda uygun alıcı bulunuyorsa ve özellikle önerilen çözümün etkili olabilmesi alıcının kimliğine sıkı biçimde
bağlı ise bu yöntem tercih edilir. Örneğin tek başına yaşayabilir olmayan bir iş biriminin
yaşayabilirliği ancak alıcının sahip olduğu kaynaklarla/varlıklarla sağlanabiliyor veyahut bu
açıdan alıcının belirli özellikleri taşıması gerekiyorsa bu yöntem uygun olacaktır.
1.3. Elden Çıkarmada Uygulamaya İlişkin Koşullar
(45) Elden çıkarmanın zamanında ve etkili bir biçimde uygulanabilmesi için, taahhüt metninde uygulamaya yönelik bazı hükümlerin bulunması gerekmektedir. Uygulamaya
ilişkin bu hükümler tarafların çözüm önerisinin ayrılmaz bir parçasını oluşturur.
(46) Elden çıkarma işlemi iki ana bölümden oluşur. İlk bölüm, uygun bir alıcı bulunarak bu alıcıyla bağlayıcı bir satış anlaşması yapılmasını içerir. İkinci bölüm ise, satış anlaşmasının
uygulanarak elden çıkarmanın gerçekleştirilmesini, diğer bir deyişle kapanışı ifade eder.
Satış anlaşmasının yapılmasına ilişkin bölüm de iki ayrı dönemden oluşur. Birinci dönem,
tarafların uygun alıcıyı aradıkları dönemdir (tarafların alıcı bulma dönemi). İkinci dönem ise,
tarafların alıcı bulma döneminde uygun alıcı bulamamaları ve iş birimini elden çıkarmada
başarısız olmaları halinde, elden çıkarma uzmanının herhangi bir asgari fiyat
gözetmeksizin iş birimini elden çıkarma yetkisini elde ettiği dönemdir (uzmanla elden
çıkarma dönemi).
(47) Elden çıkarılacak iş biriminin faaliyetinin uzunca bir süre belirsizlik içerisinde bırakılmaması için elden çıkarma işlemindeki süreler olabildiğince kısa tutulmalıdır. İlke
olarak, tarafların alıcı bulma dönemi için altı aylık, uzmanla elden çıkarma dönemi için üç
14/39
aylık, işlemin kapanışı için de ayrıca üç aylık bir süre ayrılması uygundur. Bu çerçevede iş
biriminin elden çıkarılması sürecinin toplamda en fazla on iki ay içerisinde tamamlanması
gerekir. Yukarıda yer verilen sürelerin olay bazında belirlenmesi mümkündür.
(48) Sürelerin başlama zamanı Kurulun izne ilişkin gerekçeli kararında belirtilir. Ancak elden çıkarılacak iş birimi devralınacak teşebbüs bünyesindeyse, Kurul sürelerin bildirim
konusu yoğunlaşma işleminin kapanış tarihinde başlamasını kabul edebilir. Kuruma alıcının
ve satış anlaşmasının onaylanmasına yönelik başvuru yapılması durumunda süreler durur.
Benzer bir durum, örneğin bir kamu kurumundan izin beklenmesi gibi, kapanışı
gerçekleştirme yetkisinin tarafların kontrolünde bulunmadığı hallerde de söz konusu
olabilir. Ancak yukarıdaki istisnalara dayanarak sürelerin başlamasının ertelendiği
durumlarda, elden çıkarılacak iş biriminin rekabetçi gücünü koruması bakımından, elden
çıkarma sürelerinin kısaltılması gerekli olabilir.
(49) Bununla birlikte, uygun bir alıcıyla izin kararından önce bir satış sözleşmesi yapılması halinde durum farklıdır. Genel olarak inceleme devam ederken zaten uygun bir alıcı ile
bağlayıcı bir anlaşmaya girilmiş olacağından, karar sonrasında sadece kapanış için bir süre
ayrılmasına ihtiyaç vardır.
1.3.1. Alıcının ve Satış Anlaşmasının Onaylanması
(50) Alıcıyla satış anlaşması yapıldığında, taraflar ya da elden çıkarma uzmanı Kurulun
onayını almak için uygun gerekçe ve belgelerle desteklenen bir başvuruda bulunmalıdır.
Başvuru, önerilen alıcının alıcı koşullarını sağladığı ve iş biriminin taahhütlere uygun bir
biçimde elden çıkarılmakta olduğu hususlarında yeterli açıklamayı içermelidir. Eğer Kurulca
kabul edilmiş bulunan çözüm önerileri, elden çıkarma paketinin ayrı kısımlarının farklı
alıcılara satılmasını öngörmekteyse; Kurul, her alıcının uygunluğunu ayrı ayrı
değerlendirdikten sonra, elden çıkarma paketinin bir bütün olarak rekabet sorunlarını
ortadan kaldırıp kaldırmadığını inceler.
(51) Kurulun uygun alıcı değerlendirmesi tarafların ve elden çıkarma uzmanının gerekçeli
önerisine ve önerilen alıcının iş planına dayalı olacaktır. Bu çerçevede Kurul, alıcının elden
çıkarılacak iş biriminin faaliyetine ve pazarın dinamiklerine ilişkin öngörülerinin pazar
koşulları çerçevesinde makul olup olmadığı hususunu da inceleyecektir.
15/39
(52) Alıcının yeterli finansal kaynaklara sahip olması, uygun bir alıcı olması bakımından zorunludur. Bu nedenle elden çıkarılacak iş biriminin satın alınmasına ilişkin finansmanın
önerilen alıcı tarafından yapılması gerekir. Kurul elden çıkarma işleminin satıcı
konumundaki taraflarınca herhangi biçimde finanse edilmesini kabul etmeyecektir.
(53) Önerilen alıcının rekabet sorunlarına yol açıp açmayacağının tespitinde Kurul, ilk değerlendirmesini alıcının onaylanması aşamasında sunulan bilgileri göz önünde
bulundurarak yapar. Elden çıkarılacak iş biriminin önerilen alıcıya devri Tebliğ kapsamında
bir yoğunlaşma işlemi oluşturuyorsa, satış işleminin Kurulca onaylanması durumunda, söz
konusu işleme ayrıca bir bildirime gerek kalmaksızın izin verilmiş sayılır. Diğer yandan,
önerilen alıcının ilgili diğer kurum ve kuruluşlardan gerekli izinleri alması veya alabilecek
konumda olduğunu göstermesi gereklidir. Eğer Kurulun elindeki bilgiler ışığında, önerilen
alıcının elden çıkarmayı gerçekleştirmesi ve gerekli izinleri almasının elden çıkarmayı
geciktireceği düşünülüyorsa, alıcının alıcı koşullarını sağlamadığı kabul edilir.
(54) Kurul onayının alınması zorunluluğu; yalnızca alıcının kimliğini değil, aynı zamanda
satış anlaşmasını ve taraflarla alıcı arasında yapılacak (geçici olanlar dahil) tüm
anlaşmaları da kapsar. Kurul, bu çerçevede söz konusu anlaşmaların taahhütlerle uyumlu
olup olmadığını inceler; inceleme sonucunda önerilen alıcının uygun alıcı koşullarını
sağlamadığı sonucuna ulaşırsa, alıcının uygun olmadığı yönünde bir ara karar verir. Bu
durumda tarafların taahhütlerde öngörülen azami süreler içinde yeni alıcılar önermesi
mümkündür. Elden çıkarma uzmanı tarafından yapılacak satış işlemi de taraflarca
yapılacak satış işlemi gibi Kurulun onayına tabidir.
1.3.2. Tarafların Ara Dönemdeki Yükümlülükleri
(55) Tarafların şartlı izin kararı ile elden çıkarılacak iş biriminin alıcıya devri arasında kalan “ara dönemde” belirli yükümlülükleri yerine getirmeleri gereklidir. Bu bağlamda, taraflarca
sunulacak çözüm önerilerinde şu hususlar bulunmalıdır:
i) Çözüm önerisinin gerektirmesi durumunda iş birimini ana teşebbüsten ayırma işleminin
yürütülmesine ilişkin adımlar;
ii) Elden çıkarılacak iş biriminin ara dönemde yaşayabilirliğini koruyucu hükümler;
iii) İş biriminin elden çıkarılması işlemine hazırlık için gerekli adımlar.
16/39
Ayırma için adımlar
(56) Yukarıda 1.1.2. numaralı başlık altında özetlendiği üzere, ayırma ile hedeflenen pazarda tek başına var olabilen, rekabet edebilir, taraflardan bağımsız ve ara dönem
sonunda uygun bir alıcıya devredilebilecek nitelikte bir iş birimi yaratılmasıdır. Taraflar söz
konusu iş biriminin oluşturulmasına ilişkin ayırma sürecinden kaynaklanan maliyetlere ve
risklere katlanmak durumundadır.
(57) Genel olarak ayırma işleminin ana aşamalarına ve ayırma kapsamındaki varlık ve işlevlerin tespitine olay bazında karar verilmeli ve ayırma işlemi taahhütlerde açıkça
tanımlanmalıdır. Bu doğrultuda, elden çıkarılacak iş biriminin tarafların diğer işleriyle
ortaklaşa kullandığı varlık ve personeli uygun olduğu ölçüde elden çıkarılacak iş birimine
aktarılır ya da elden çıkarılacak iş birimi için yaşayabilirliği ve rekabet edebilirliğini teminen
ayırma sürecinde bazı varlıkların veya işlevlerin yeniden edinilmesi sağlanır. Örneğin elden
çıkarılacak iş birimi işlem öncesinde ilgili teşebbüsün genel bilgi işlem hizmetlerinden
yararlanırken, ayırma ile birlikte söz konusu iş biriminin bünyesinde bu hizmeti sağlayacak
bir bölümün oluşturulması zorunlu hale gelebilir.
(58) Elden çıkarma uzmanı ayırma işleminin taahhütlere uygun bir şekilde gerçekleştirildiğini Kuruma yazılı olarak bildirir.
Elden çıkarılacak iş biriminin ara dönemde korunması
(59) Devir işlemlerinden kaynaklanabilecek belirsizlikler nedeniyle elden çıkarılacak iş biriminin ara dönemde rekabetçi potansiyelini korumak tarafların sorumluluğundadır. Bu
nedenle, elden çıkarılacak iş biriminin bağımsızlığının, ekonomik yaşayabilirliğinin,
satılabilirliğinin ve rekabet edebilirliğinin ara dönemde de korunabilmesi için tarafların bu
konuyla ilgili taahhütte bulunması gereklidir. Söz konusu taahhütler; elden çıkarılacak iş
biriminin tarafların elinde bulunan tüm varlıklardan ayrı tutularak ekonomik
yaşayabilirliğinin, pazarlanabilirliğinin ve rekabet edebilirliğinin sürdürülmesini sağlamalı,
böylelikle elden çıkarılacak iş biriminin ayrı ve satılabilir bir ekonomik değer olarak en iyi
biçimde yönetilmesini garanti altına almalıdır. Bu çerçevede taraflar, ara dönemde elden
çıkarılacak iş birimine ilişkin bütün değerleri basiretli davranarak korumak ve elden
çıkarılacak iş birimi üzerinde olumsuz etkiye sahip olabilecek her türlü davranıştan
kaçınmakla yükümlüdürler. Taraflar; özellikle elden çıkarılacak iş biriminin sermaye veya
17/39
kredi yapısı gibi gerekli finansal kaynaklarını sağlamak, mevcut iş planına uymak, gerekli
idari ve teknik faaliyetleri yürütmek gibi her türlü işlevi yerine getirerek elden çıkarılacak iş
biriminin yoğunlaşma işlemi öncesindeki pazar durumunu korumalıdır. Koruma
yükümlülüğü özellikle; duran varlıkların, know-how ya da fikri mülkiyete konu olabilen diğer
gizli nitelikteki bilgilerin, müşteri portföyünün ve çalışanların ticari ve teknik yeterliliklerinin
korunmasını da kapsar.
(60) Bunlara ek olarak çözüm önerileri, tarafların anahtar personel niteliğindeki kişilerin elden çıkarılacak iş biriminin ilgili bölümünde kalmasını sağlamak için uygun teşvik ve
girişimlerde bulunacaklarına ve söz konusu anahtar personeli tarafların diğer iş birimlerine
geçmek konusunda özendirmeyeceklerine ilişkin güvenceler içermelidir. Tarafların ayrıca
kendi anahtar personelinin elden çıkarılacak iş biriminin faaliyetleriyle, bu varlığın anahtar
personelinin de tarafların işleriyle olan bağlarını kesmeleri gerekir. Eğer elden çıkarılacak iş
birimi tüzel kişiliğe sahipse, tarafların hissedarlıktan kaynaklanan yönetime ilişkin haklarını
kullanmamaları esastır. Bazı durumlarda, taraflardan elden çıkarılacak iş biriminin en üst
yöneticisini ara dönem boyunca geçerli olacak şekilde değiştirmeleri ve bu değişikliği
Kurulun onayına sunmaları istenebilir. Söz konusu yönetici elden çıkarılacak iş biriminin
ara dönem boyunca taraflardan bağımsız işletilmesinden sorumludur.
Elden çıkarma sürecinde tarafların özel yükümlülükleri
(61) Elden çıkarma işlemine yönelik çözüm önerileri, potansiyel alıcıların elden çıkarılacak iş birimi üzerinde durum tespiti (due diligence) yapabilmelerine olanak vermeli, elden
çıkarılacak iş birimi hakkında birimin değeri, kapsamı ve ticari potansiyeline yönelik yeterli
bilgi edinebilmelerini ve ilgili personele doğrudan ulaşabilmelerini sağlamalıdır.
(62) Taraflar ve/veya elden çıkarma uzmanı, Kuruma düzenli aralıklarla potansiyel alıcılar ve pazarlık aşamasındaki gelişmelerle ilgili raporlar verir. Taraflar ve/veya elden çıkarma
uzmanı, elden çıkarma sürecinin sonunda diğer bir anlatımla kapanış anında, Kuruma
elden çıkarılması taahhüt edilen iş biriminin Kurulca onaylanan alıcıya devredilerek
kapanışın gerçekleştiğini belgeleyen bir nihai bildirim yazısı sunar.
18/39
1.4. Elden Çıkarma Uzmanı
1.4.1. Görevleri
(63) Kurum tarafından elden çıkarma işlemlerine ilişkin tüm aşamalarda tarafların
taahhütlere uyumunun sürekli biçimde denetlenmesi mümkün olmadığından bu denetimi
Kurum adına yapacak bir elden çıkarma uzmanı atanır. Taraflarca yapılacak bu atamanın
Kurul tarafından onaylanması gerekir. Elden çıkarma uzmanı görevlerini Kurumun denetim
ve gözetiminde sürdürür. Taraflar, elden çıkarma uzmanının elden çıkarma süreciyle ilgili
tüm masraflarını karşılamakla yükümlüdür.
(64) Uzman, elden çıkarılacak iş biriminin ara dönemde bağımsız olarak korunmasını ve taahhütte öngörülen koşullar altında uygun alıcıya devrinin sağlanmasını gözetir. Bu
kapsamda gereken tüm tedbirleri taraflara önerebilir. Ancak taraflar Kurumun onayı
olmaksızın elden çıkarma uzmanına herhangi bir emir ve talimat veremez. Elden çıkarma
uzmanının görevleri Kurulun onayıyla atanmasından elden çıkarma işleminin kapanışına
kadar sürer.
(65) Taahhüt metni, elden çıkarma uzmanının görev ve yetkilerini belirleyen açık ve ayrıntılı hükümler içermelidir. Elden çıkarma uzmanının Kurum gözetiminde yürüteceği temel
görevler ve sahip olması gereken başlıca yetkiler şunlardır:
Elden çıkarılacak iş biriminin ara dönemde korunmasını ve söz konusu birimin
işletilmesini denetlemek,
Ayırma gereken durumlarda varlıkların paylaştırılmasını, ilgili personelin ayrılan ve
taraflarda kalan işler arasında dağıtımını ve elden çıkarılacak iş biriminin yeniden
edinilmesi gereken unsurların teminini denetlemek,
Elden çıkarma sürecini, sürece dahil olan potansiyel alıcıları ve bunların elden
çıkarılacak iş birimi üzerinde yapacakları durum tespiti işlemlerini inceleyerek tarafların
uygun bir alıcı bulma ve elden çıkarma yönündeki çabalarını izlemek,
Taraflarca bir alıcının önerilmesi durumunda önerilen alıcının uygun alıcı koşullarını
sağlayıp sağlamadığı konusunda gerekçeli görüşünü Kuruma sunmak,
Elden çıkarma sürecinin taahhütlere uygun bir biçimde yürütülüp yürütülmediğine
yönelik olarak her aşamaya ilişkin bir rapor hazırlayarak Kuruma sunmak (Kurum elden
19/39
çıkarma uzmanından belirli bir konuda yeni veyahut ek bir rapor hazırlamasını
isteyebilir.),
Elden çıkarma sürecinin sonunda elden çıkarılacak iş biriminin hukuki ve fiili devrinin
gerçekleşmesini izleyerek kapanışı onaylayan bir bildirim yazısını Kurula sunmak,
Taraflara ve üçüncü kişilere ait ulaştığı her türlü özel ve ticari sırrı gizli tutmak,
Elden çıkarma uzmanı özellikle aşağıdaki yetkilere sahip kılınmalıdır:
Tarafların kendilerine tanınan sürede uygun bir alıcı bulamamaları üzerine başlayan
uzmanla elden çıkarma döneminde elden çıkarılacak iş birimini taahhütte öngörülen
sürede, asgari bir fiyat gözetmeksizin uygun bir alıcıya satarak devretmek,
Teminatlar ve tazminatlar gibi satış için gerekli gördüğü tüm hüküm ve koşulları satış
anlaşmasına koymak,
Taahhüdün uygulanması ile ilgili olduğu sürece taraflara ve elden çıkarılacak iş birimine
ait bilgi ve belgelere ulaşmak, taraflardan yönetimsel ve idari destek istemek, elden
çıkarma süreci ve potansiyel alıcılar hakkında her türlü bilgiyi edinmek.
1.4.2. Elden Çıkarma Uzmanının Onaylanması
(66) Elden çıkarma uzmanının atanması Kurulun onayına bağlıdır. Elden çıkarma uzmanı
adayı/adayları, taraflarca Kurulun şartlı izin kararını izleyen en kısa sürede belirlenerek
Kurulun onayına sunulmalıdır. Bu süre, gecikmeyi haklı kılacak herhangi bir haklı neden
olmadıkça, kısa kararın tebliğinden itibaren otuz günü geçmemelidir.
(67) Kurul, elden çıkarma uzmanının gerekli niteliklere sahip olup olmadığını olay bazında ilgili pazarın ve ilgili sektörün özelliklerini de göz önünde bulundurarak inceler. Kurula elden
çıkarma uzmanının gerekli özelliklere sahip olduğuna ilişkin ayrıntılı bilgileri sunmak
tarafların görevidir. Elden çıkarma uzmanlığı için, denetim firmaları ya da danışmanlık
firmaları önerilebileceği gibi, ilgili sektörde iş deneyimi olan ve görevin gereklerini yerine
getirebilecek nitelik ve kaynaklara sahip kişiler de önerilebilir. Atanması önerilecek elden
çıkarma uzmanı, taraflardan bağımsız olarak görevini yerine getirebilecek nitelikte ve çıkar
çatışmasına maruz kalmayacak konumda bir kişi olmalıdır. Bu çerçevede Kurul, tarafların
kendi denetçilerinin veya yatırım danışmanlarının veyahut yasal
temsilcilerinin/avukatlarının elden çıkarma uzmanı olarak atanması taleplerini kabul
20/39
etmeyecektir. Tarafların önerisi ve Kurulun onayı üzerine atanan elden çıkarma uzmanı
Kurulun onayı veyahut istemi olmaksızın görevden alınamaz.
(68) Elden çıkarma uzmanı için belirlenecek ücret, bu kişinin görevlerini yerine getirmede bağımsızlığını ve etkinliğini zedelemeyecek seviyede düzenlenmelidir. Gerekli gördüğü
takdirde Kurul, elden çıkarma uzmanının kimliğini ve görevlerinin özetini yayımlayarak
kamuoyuna duyurabilir.
(69) Elden çıkarma uzmanının görevi, çözümün tam ve doğru biçimde uygulanarak elden çıkarma işleminin tamamlandığına ilişkin onayın bir yazı ekinde Kurula sunulmasıyla sona
erer.
2. Rakiplerle Bağların Koparılması
(70) Taraflarla rakipler arasındaki bağların yoğunlaşma işleminden kaynaklanan rekabet sorunlarını arttırması halinde, bu bağların koparılması zorunlu olabilir. Örneğin önemli bir
rakiple olan bağların koparılması için; bir ortak girişimdeki mevcut payların ya da rakipteki
azınlık paylarının veya rakipte yönetimsel bir hak vermediği halde getirdiği gelir nedeniyle
rekabet sorunu oluşturabilen azınlık paylarının elden çıkarılması gerekebilir. Bazı
durumlarda ise, çapraz yönetici yapılarının ortadan kaldırılması veya veto haklarından
vazgeçilmesi uygun olabilir.
(71) Rakipler arası anlaşmalar yoğunlaşma işlemiyle birlikte rekabet sorunlarına yol açıyorsa, söz konusu anlaşmaların sona erdirilmesi uygun bir çözüm yolu olabilir. Ne var ki,
bir dağıtım anlaşmasının sonlandırılması, ancak söz konusu rakibin ilgili ürünü gelecekte
de dağıtabileceğinden ve taraflar üzerinde etkin bir rekabetçi baskı yaratabileceğinden
emin olunduğu takdirde, rekabet sorunlarına yönelik uygun bir çözüm olarak görülebilir.
(72) Bu çözümün benimsendiği durumlarda elden çıkarmaya ilişkin uygulama hükümleri imkan verdiği ölçüde uygulanır.
3. Elden Çıkarma Dışındaki Çözümler
(73) Elden çıkarma dışındaki diğer çözümler davranışsal çözüm olarak da nitelendirilmektedir. Elden çıkarma ve/veya rakiplerle bağların koparılması öncelikle tercih
21/39
edilen çözüm türleri olmakla birlikte rekabet sorunlarını giderebilecek başka çözümlerin
bulunması da olasıdır. Ne var ki, elden çıkarma dışındaki çözümler en az elden çıkarma
kadar etkili oldukları takdirde kabul edilir. Bunun nedeni, davranışsal çözümlerin Kurumu
teşebbüslerin pazardaki davranışlarını sürekli gözetme yükümlülüğüne maruz bırakması ve
dolayısıyla ciddi bir alternatif maliyet yaratmasıdır.
(74) Elden çıkarma dışındaki çözümler istisnai durumlarda tek başına kullanılmakta olup,
aslında bu çözümlerin daha sıklıkla elden çıkarmaya destek niteliği taşıdığı görülmektedir.
Bu bakımdan elden çıkarma dışındaki çözümler, çoğunlukla elden çıkarma çözümünün
pekiştirilmesinde ve kimi durumda da birleşmenin rekabeti kısıtlayıcı etkilerinin ortadan
kaldırılmasında faydalı olabilmektedir. Nitekim, elden çıkarmayı gerçekleştirmek veya
desteklemek için uzun süreli yükümlülükler içeren çözüm önerileri gerekebilmektedir. Geçiş
döneminde uygulanabilecek davranışsal çözüme örnek olarak elden çıkarılacak iş biriminin
bağımsız olarak işletilmesine ilişkin “ayrı tutma şartı” gösterilebilir. Bu yolla taraflara, elden
çıkarılacak iş birimini bağımsız ve rekabetçi bir durumda tutma yükümlülüğü getirilerek,
geçiş döneminde de rekabetin önemli ölçüde azaltılmaması hedeflenmektedir.
(75) Davranışsal çözümlerin tek başına rekabet sorununu gidermedeki yeterliliğinin tespitinde, uygulama ve denetimden kaynaklanacak maliyet ve riskler göz önünde
bulundurulacaktır. Bu çerçevede, bir yoğunlaşma işleminde yapısal çözümlerin
uygulanması olanaklı değilse, davranışsal çözümlerin tek başına kabul edilmesi söz
konusu olabilir. Örneğin mevcut durumda sıkı düzenlemeye tabi ve sürekli izlenen bir
pazarda bu türden çözümlerin denetimi ve uygulanması daha kolay olabilir.
(76) Kurul bu çözümlerin sınırlı bir süre ile uygulanmasını kabul edebilir. Süre sınırının
kabul edilebilirliği ve sürenin tespiti somut olayın özellikleri çerçevesinde incelenerek karara
bağlanacaktır.
3.1. Elden Çıkarma Dışındaki Çözüm Türleri
3.1.1. Erişim Sağlama Çözümleri
(77) Önemli bir altyapıya, ağa; patent, know-how ya da diğer fikri mülkiyet hakları gibi
teknolojilere ve zorunlu girdilere erişimin sağlanmasına ilişkin çözüm önerileri rakiplerin
pazara girişini kolaylaştırmak bakımından bazı durumlarda uygun çözüm yolu olarak kabul
22/39
edilebilir. Ancak, bu tür çözüm önerilerinin tek başına kabul edilebilmesi için elden çıkarma
çözümleriyle aynı etkinlikte bir sonuç ortaya çıkmalıdır. Diğer bir anlatımla, önerilen
çözümle sağlanacak erişim hakları sayesinde pazara giriş engellerinin azaltılması
sonucunda pazara kısa sürede yeni rakiplerin gireceğinin ve böylelikle rekabetin önemli
ölçüde azaltılması probleminin ortadan kalkacağının şüpheye yer bırakmayacak derecede
açık olması gerekmektedir.
(78) Yoğunlaşma işlemi nedeniyle meydana gelen rekabet sorunları pazar kapama etkisine dayanıyorsa, taraf teşebbüslere ait bir ağa veya altyapıya ayrımcı olmayan bir giriş hakkı
tanıyan çözüm önerileri uygun görülebilir. Ağ, altyapı veya diğer zorunlu unsurlara erişimin
rakiplere açılması yoluyla pazar kapama sorununun etkili biçimde ortadan kalkacağı
sonucuna ulaşılırsa, bu türden çözüm önerileri kabul edilebilir.
(79) Bunun yanı sıra, belirli fikri mülkiyet haklarının kullanımı, alt pazarda bu teknolojilere girdi olarak ihtiyaç duyan rakiplere pazarın kapanmasına yol açıyor olabilir. Örneğin,
tarafların farklı gereçlerin birlikte işlerliği için gerekli olan bir bilgiyi erişime kapatmaları,
işleme ilişkin rekabet sorununun temelini oluşturabilir. Benzer biçimde, karşılıklı patent
lisansı verilmesi yoluyla işbirliği yapılması gereken bazı sektörlerde, tarafların lisans verme
davranışlarının eskiyle aynı koşullarda olmama ihtimali rekabet sorununa yol açabilir. Bu
türden rekabet sorunları işlem sonrasında da aynı biçimde ve makul koşullarla lisans
verileceğine dair bir taahhütle ortadan kaldırılabilir. Bu tür durumlarda sunulacak çözüm
önerisi, ilgili üçüncü şahıslara söz konusu fikri mülkiyet hakkına ilişkin lisansa veya gizli
bilgiye erişimi münhasır olmayan bir biçimde açmalıdır. Ayrıca etkililiğini azaltmamak için
çözüm önerisinde, lisansın verilme koşulları ve ücreti/bedeli açıkça belirtilmelidir. Alternatif
bir yöntem lisansların lisans ücreti/bedeli olmaksızın verilmesi olabilir.
(80) Erişim sağlama çözümleri, genellikle doğası gereği karmaşık bir yapı gösterdiğinden etkili bir biçimde yürütülebilmeleri için erişimin sağlanacağı koşulları belirleyen genel
nitelikte hükümler içermeleri gerekir. Diğer yandan, bu türden çözüm önerilerinin etkin bir
biçimde uygulandığının doğrulanabilmesi için izlemeye ilişkin yöntem kurallarının ve uygun
izleme araçlarının da çözüm önerisinde bulunması zorunludur. Örneğin maliyet yapısını
inceleyebilmek bakımından, erişim sağlanan altyapı için ayrı bir hesap tutulması
yükümlülüğü gibi, izlemeyi kolaylaştıran hükümler çözüm önerisinde yer almalıdır. Kural
olarak çözüm önerilerinin izlenmesinin, söz konusu çözüm önerilerinden yararlanmak
23/39
isteyen pazar oyuncuları tarafından yapılması beklenir. Bu çerçevede pazar oyuncuları
tarafından zamanında ve etkili bir biçimde yürütülebilen mekanizmaları içeren çözümler
öncelikle tercih edilir. Ancak bu noktada vurgulamak gerekir ki, Kurulun bu türden çözüm
önerilerini kabul edebilmesi için, taahhüde ilişkin karmaşık yapının, söz konusu çözüm
önerisinin etkili biçimde uygulanmasını riske atmaması ve önerilen izleme araçlarının bu
çözüm önerilerinin etkili bir biçimde uygulanmasını sağlaması zorunludur.
3.1.2. Uzun Dönemli Münhasır Anlaşmaların Değiştirilmesini İçeren Çözümler
(81) Yoğunlaşma işleminin pazarda yol açtığı değişim, pazarda mevcut bulunan uzun
dönemli münhasır anlaşmaların pazardaki rekabet yapısı üzerindeki etkilerini olumsuz hale
dönüştürebilir. Bu tür durumlarda rekabet sorunlarını gidermek amacıyla söz konusu
anlaşmaların iptali veya değiştirilmesi uygun bir çözüm yolu olabilir. Bununla birlikte pazar
kapama etkisine yol açan münhasırlık hukuken olduğu gibi fiilen de ortadan kaldırılmalı,
çözüm önerisinde sunulan açıklama ve kanıtlar fiili bir münhasırlık oluşmayacağı yönünde
ikna edici olmalıdır.
3.2. Elden Çıkarma Dışındaki Çözümlerde Uygulamaya İlişkin Şartlar
(82) Elden çıkarma çözümlerine ilişkin olarak yukarıda yer verilen uygulama usulü, uygun düştükçe diğer çözüm önerileri bakımından da dikkate alınacaktır. Örneğin, çözüm önerisi
bir lisansın devrini konu alıyor ve lisanstan faydalanacak kişinin Kurulca onaylanması
öngörülüyorsa, Kurulun belirlediği “uygun alıcı şartları” uygulanabilir. Davranışsal
çözümlerin çeşitliliği göz önüne alınarak, bu çözümlere ilişkin genel ilkeler koymak yerine
her olayın özellikleri çerçevesinde ayrı değerlendirme yapılması uygun olacaktır. Kurul,
davranışsal taahhütlerin uygulanmasını gözetecek bir uzmanın atanmasının yanı sıra,
çözüm önerilerinin uygulanması aşamasında taraflarla ilgili üçüncü kişiler arasında ortaya
çıkabilecek uyuşmazlıkların çözümü için hızla devreye girerek çözüm önerilerinin pazar
oyuncularınca bizzat uygulanmasını sağlayacak bir tahkim mekanizmasının kurulmasını
isteyebilir.
24/39
IV. ÇÖZÜM ÖNERİLERİNİN SUNULMASINDA USUL
(83) Çözüm önerisi, bildirimle beraber veya bildirimden sonra ön inceleme ve nihai inceleme aşamalarında sunulabilir. Kurul işlemi değerlendirirken çözüm önerisinin varlığını
dikkate alır. Ancak Kurul, işlemin çözüm gerekmeksizin Kanun’un 7. maddesini ihlal
etmediği sonucuna ulaşırsa, bir başka deyişle işlem sonucunda pazardaki rekabetin önemli
ölçüde azalabileceğine yönelik kaygıların yersiz olduğu tespitinde bulunursa, işleme çözüm
önerilerini dikkate almaksızın şartsız biçimde izin verir.
1. Ön İnceleme
(84) Ön inceleme aşamasında bir çözüm önerisinin kabul edilebilmesi için, işleme ilişkin rekabet sorunu açık ve basit bir biçimde tespit edilebilmeli, bu açık sorunu gidermeye
yönelik sunulan çözüm de bir o kadar belirgin ve basit olmalıdır. Eğer yapılan incelemede
önerilen çözümlerin rekabet ile ilgili kaygıları gidermediği sonucuna ulaşılırsa, Kurul işlemi
nihai incelemeye alır.
(85) Ön inceleme aşamasında taraflarca sunulan çözüm önerilerinin Kurulun izin kararına temel oluşturabilmesi için:
(a) Taraflarca üstlenilen esasa ve uygulamaya ilişkin hususlar tam ve ayrıntılı olarak
belirtilmelidir.
(b) Usulüne uygun olarak yetkilendirilmiş bir kişi tarafından imzalanmış olmalıdır.
(c) İncelemenin yapılabilmesi için, taahhüde ilişkin yeterli bilgiyi içermelidir.
(ç) Ticari sır içermeyen bir kopyası sunulmalıdır. Bu kopya üçüncü kişilerin, önerilen
çözümün rekabet ile ilgili kaygıları etkin ve işleyebilir bir biçimde giderip gidermediğine
yönelik tam bir analiz yapabilmesine olanak vermelidir.
(86) Bu koşullara uygun bir biçimde sunulan çözüm önerileri Kurul tarafından değerlendirilir. Kurul uygun görürse konuyla ilgili üçüncü kişilerin görüşlerini alabilir.
(87) Ön inceleme aşamasında süre kısıtı nedeniyle, çözüm önerilerinin kapsamı ve uygulanabilirliği ile işleme ilişkin rekabet ile ilgili kaygıların sürdürülebilir bir biçimde ortadan
kaldırılıp kaldırılmadığının analiz edilebilmesi bakımından, gerekli bilgilerin zamanında
25/39
sunulması önemlidir. Aksi takdirde Kurul önerilen çözümün işleme ilişkin rekabet
sorunlarını ortadan kaldırmadığı sonucuna varabilir.
2. Nihai İnceleme
(88) Kanun’un 10. maddesine göre, nihai incelemeye alınan yoğunlaşma işlemleri Kurulun nihai kararına kadar askıdadır. Askı dönemi, Kanun’un soruşturma usulünü düzenleyen 40
ila 59. maddelerine tabi olduğundan Kurul kararıyla bir katına kadar uzatılmadıkça, en çok
altı ay içerisinde tamamlanacak rapora karşı tarafların yazılı ve gerektiğinde sözlü
savunmalarının da alınacağı çok aşamalı ve uzun bir süreç halini alabilmektedir. Diğer
yandan, yoğunlaşma işlemlerinde ortaya çıkan rekabet sorunlarının ortadan kaldırılmasını
hedefleyen çözüm süreci bakımından önemli olan, sunulan çözüm önerisi hakkında yeterli
inceleme ve araştırma yapılabilmesi ve çözümün uygun bulunmasıdır. Bu bakımdan
incelemeyi yürütmekle görevli meslek personelinin önerilen çözüme ilişkin doğru ve yeterli
bir teknik değerlendirmede bulunarak Kurulu bilgilendirmesi, sürecin sağlığı açısından son
derece önemlidir.
(89) Nihai inceleme aşamasında raporun tamamlanmasına kadar tarafların çözüm önermesi durumunda, incelemeyi yürütmekle görevli meslek personeli önerilen çözümlerin
rekabet sorunlarını gidermede yeterli olduğu kanaatine varırsa, çözüm önerisi, yasal
sürenin bitmesi beklenmeden hazırlanacak raporla birlikte ivedilikle Kurul gündemine
sunulur. Önerilen çözüm yeterli bulunmadığı takdirde, söz konusu öneri yasal süresi
içerisinde tamamlanan raporla birlikte Kurul gündemine sunulur. Bu durumda,
Kurul çözüm önerisini kabul ederse, işleme taahhütlere bağlı olarak koşullu izin verir,
Kurul çözüm önerisini yeterli bulmadığı takdirde rapor taraflara tebliğ edilerek yazılı
savunmalarını göndermeleri istenir.
(90) Rapor tebliğ edildiği takdirde taraflar, ikinci yazılı savunmaları ile birlikte rekabet sorunlarının giderilmesine yönelik çözüm önerisi sunabilirler ya da mevcut önerilerini
geliştirebilirler. Nihai inceleme aşamasında çözüm önerileri ya da bunlara ilişkin
değişiklikler en geç nihai inceleme raporuna ilişkin yazılı savunma (ikinci yazılı savunma)
ile birlikte sunulabilir. Bu durumda önerilen incelemeyi yürüten meslek personeli tarafından
hazırlanan ek yazılı görüşle birlikte Kurul gündemine alınır. İkinci yazılı savunma süresi
26/39
geçirildikten sonra sunulacak çözüm önerileri dikkate alınmayacaktır; çünkü yukarıda
belirtildiği gibi, çözüm mekanizmasının sağlıklı işleyebilmesi için incelemeyi yapmakla
görevli meslek personelinin konuya ilişkin teknik görüşlerinin de ilgili çözüm önerisiyle
birlikte Kurula sunulması gereklidir.
(91) Kurul, inceleme konusu yoğunlaşma işleminin taraflarca sunulan çözüm önerileri ve bunlara bağlı taahhütler çerçevesinde değiştirilmesinin ardından Kanun’un 7. maddesini
ihlal etmeyeceği sonucuna ulaşırsa, söz konusu işleme sunulan taahhütlere bağlı olarak
izin verir.
(92) Çözüm önerileri, taraflarca sunulmakta, Kurul ise izin kararını çözüm önerilerinin uygulanmasına bağlamaktadır. Şart ve yükümlülüklere aykırı davranmanın Kanun
bakımından hüküm ve sonuçları farklı olduğundan burada şart ve yükümlülük ayrımına
dikkat çekilmelidir. Örneğin bir iş biriminin elden çıkarılması şart niteliğinde olup, bir elden
çıkarma uzmanının atanması, Kuruma gerekli raporların sunulması gibi elden çıkarmaya
ilişkin uygulama aşamalarının ise yükümlülük olarak anlaşılması uygun olacaktır. Şartın
ihlali durumunda Kanun’un 7. maddesine aykırılık giderilmemiş olacağından verilen izin
kendiliğinden geçersiz hale gelecek ve izin kararı da hükümsüz kalacaktır. Böyle bir
durumda Kurulun Kanun’un 16. maddesi hükümlerini uygulama hakkı saklıdır. Buna
karşılık yükümlülüklerin ihlal edilmesi halinde ise, ilgili taraflar hakkında Kanun’un 17.
maddesinde öngörülen idari para cezası gündeme gelebilecektir.
27/39
EK 1: TAAHHÜT FORMU
2010/4 No.lu Tebliğ’in 14 üncü Maddesi Çerçevesinde Verilecek
Taahhütlere İlişkin Form
Bu form birleşme ve devralma (yoğunlaşma) işlemlerine ilişkin taahhütlerle eş anlı olarak
Kuruma sunulması gereken bilgi ve belgeleri belirlemektedir. İstenen bilgi ve belgelerin
kapsamı çözümün yapısına ve türüne göre değişebilir.
1. Taahhüdün Tanımı
Sunulan taahhüdün amacı ve uygulama şartları hakkında ayrıntılı bilgi veriniz.
2. Taahhüdün Uygunluğu
Sunulan taahhüdün rekabet sorununu gidermede neden ve nasıl uygun olduğunu gösterir
bilgi veriniz.
Elden Çıkarılacak İş Birimine İlişkin Bilgiler
3.1. Elden çıkarmaya konu iş birimini genel olarak tanımlayınız. Bu kapsamda sunulan
taahhüde konu varlıkların mülkiyetinin kimde olduğunu, şirket merkezini, yönetim merkezini
ve varsa mal veya hizmetin üretim veya sağlanmasına yönelik diğer yerleri, organizasyon
yapısını ve elden çıkarılacak iş biriminin yönetimsel yapısını ortaya koyan diğer ilgili bilgileri
sağlayınız.
3.2. İş biriminin ya da varlıkların elden çıkarılmasına yönelik üçüncü kişi hakları ya da
gerekli idari onaylar gibi herhangi bir hukuki engel olup olmadığı ve böyle bir engel varsa
bunun niteliği hakkında bilgi veriniz.
3.3. İş birimi kapsamındaki ürünler ve hizmetlerin tanımı ve listesini, özellikle bunların
teknik ve diğer özelliklerini, markaları, ilgili mal ve/veya hizmetlerden elde edilen ciroyu ve
varsa planlanan yeni ürün ve hizmetleri belirtiniz.
3.4. Araştırma-geliştirme, üretim, pazarlama, satış, lojistik, müşteri ve tedarikçi ilişkileri
28/39
gibi temel işletme fonksiyonları elden çıkarılacak iş biriminin bünyesinde bulunmuyorsa bu
fonksiyonların nasıl yürütüleceğini tanımlayınız. Söz konusu tanım bu fonksiyonların nasıl
yürütüleceğinin yanı sıra elden çıkarılacak iş birimi ile ilişkisini ve fonksiyonun yürütülmesi
için kullanılan varlıkları da içermelidir.
3.5. Elden çıkarılacak iş biriminin tarafların kontrolündeki diğer şirketlerle olan ilişkisini
aşağıdaki ayrıntılar çerçevesinde tanımlayınız.
o Tedarik, üretim, dağıtım, hizmet veya diğer sözleşmeler,
o Ortaklaşa kullanılan maddi ve gayri maddi varlıklar,
o Ortaklaşa kullanılan veya geçici görevlendirilmiş personel,
o Ortaklaşa kullanılan bilgi işlem sistemleri ya da diğer sistemler,
o Ortak müşteriler.
3.6. Elden çıkarılacak iş birimine ait veya bu birimce kullanılan tüm ilgili maddi ve gayri
maddi varlıkları, fikri mülkiyet haklarını ve markaları da içerecek şekilde tanımlayınız.
3.7. Elden çıkarılacak iş biriminin her bir fonksiyonunda çalışan personel sayısı ile
faaliyet için zaruri olan personel listesini ve görevlerini de içerecek şekilde bir organizasyon
şeması sununuz.
3.8. Müşteri listesini, müşteri kayıtlarına ilişkin bilgiyi, her müşteriye atfedilebilen ciroyu
(mutlak ve elden çıkarılacak iş biriminin toplam cirosundaki payını gösterecek şekilde)
belirtiniz.
3.9. Elden çıkarılacak iş biriminin ciro ve vergi öncesi kar değerlerine ilişkin geçmiş iki
seneye ait rakamların yanı sıra gelecek iki seneye ait tahminleri içerecek şekilde finansal
veri sağlayınız.
3.10. Elden çıkarılacak iş biriminin organizasyonunda veya tarafların kontrolündeki
diğer iştiraklerle olan bağlarında son iki yılda gerçekleşmiş ve gelecek iki yılda
gerçekleşmesi beklenen tüm değişiklikleri belirtiniz.
3.11. Elden çıkarılacak iş biriminin taahhütte tanımlanan faaliyetlerinin kapsamının
mevcut durumdaki faaliyetlerinin kapsamından ayrıldığı noktaları açıklayınız.
29/39
3.12. Taahhütlerde öngörülen elden çıkarma süresi içerisinde uygun bir alıcının söz
konusu elden çıkarılacak varlığı neden devralmak isteyeceğini açıklayınız.
Yukarıdaki bilgi/belgelerin yanı sıra başvuruya, sunulan taahhüdün ticari sır içermeyen bir
özeti de eklenir.
30/39
EK 2: ÖRNEK TAAHHÜT METNİ3
[taahhütte bulunan teşebbüslerin adını belirtin] [işlemin tanımı (örneğin …’nin
devralınması; … ile … arasında tam işlevsel ortak girişim oluşturulması)] yönelik olarak
Rekabet Kurulunun (Kurul) 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un 7.
maddesine göre yapacağı değerlendirmede dikkate alınmak üzere, işbu Taahhütlerin
işlemin 7. madde ihlaline yol açmadığına ilişkin bir Karar almasını (Karar) sağlamak için
aşağıdaki Taahhütleri (Taahhüt) sunar.
Taahhüt … tarihinde yürürlüğe girer.
1. Tanımlar Taahhüdün amaçları bakımından
Elden Çıkarılacak İş Birimi: Bölüm 2’de ve iş bu metnin ekinde (Ek) tanımlanan ve tarafların elden çıkarmayı taahhüt ettiği işleri,
Elden Çıkarma Uzmanı: Bildirim konusu işlemin taraflarından bağımsız olan, Kurul
tarafından onaylanan ve [X] tarafından atanan, [X]’in Karara ekli koşullara ve
yükümlülüklere uyup uymadığını denetlemekle görevli ve Elden Çıkarılacak İş Birimini
hiçbir asgari ücret gözetmeksizin Alıcıya satmak için [X]’ten yetki alan bir ya da daha fazla
gerçek veya tüzel kişiyi,
Yürürlük Tarihi: …
Tarafların Alıcı Bulma Dönemi: Yürürlük Tarihinden itibaren [] aylık süreyi
Bağımsız Yönetici: Elden Çıkarma Uzmanının gözetimi altında, Elden Çıkarılacak İş Biriminin günlük işlerini yönetmek için [X] tarafından atanan kişiyi,
Anahtar Personel: Ek’te listelendiği şekilde, Elden Çıkarılacak İş Biriminin yaşayabilirliğini ve rekabet edebilirliğini sürdürmesi için gerekli olan tüm personeli,
Personel: Ekte listelenen Anahtar Personel, destek personeli, paylaşılan personel ve ek personel dahil olmak üzere Elden Çıkarılacak İş Biriminde istihdam edilen tüm personeli,
3 İş bu metin taraflar açısından yalnızca yol gösterici niteliktedir.
31/39
Alıcı: Elden Çıkarılacak İş Birimini devralan olarak Kurulca onaylanan gerçek veya tüzel kişiyi,
Uzmanla Elden Çıkarma Dönemi: Tarafların Alıcı Bulma Döneminin bitiminden itibaren []
aylık süreyi,
Kapanış: Elden Çıkarılacak İş Biriminin mülkiyetinin Alıcıya devredildiği anı,
[X]: [] kanunları uyarınca kurulmuş, merkezi []’de bulunan ve []Ticaret Sicilinde, [] sayıyla
kayıtlı olan [işletmelerini elden çıkaracak olan İlgili Teşebbüsün(lerin) tam ticari unvanını
belirtin] ifade eder.
2. Elden Çıkarılacak İş Birimi 2.1. Elden çıkarma taahhüdü
4054 sayılı Kanun’un 7. maddesinin ihlalini engellemek için [X], Uzmanla Elden
Çıkarma Döneminin sonuna kadar, Elden Çıkarılacak İş Birimini, Kurulun onayladığı bir
Alıcıya, Kurulun onayladığı satış koşullarıyla, karlı ve yaşayabilir bir işletme olarak,
devretmeyi ya da devredilmesini sağlamayı taahhüt eder. Elden çıkarma için [X], Tarafların
Alıcı Bulma Döneminde uygun bir Alıcı bulmayı ve Elden Çıkarılacak İş Biriminin satışı için
bağlayıcı satış anlaşması yapmayı taahhüt eder. Tarafların Alıcı Bulma Döneminin sonuna
kadar [X] böyle bir anlaşma yapmamış olursa, Elden Çıkarma Uzmanına, Uzmanla Elden
Çıkarma Döneminde, Elden Çıkarılacak İş Birimini satmak için münhasır yetki verir.
[X] Uzmanla Elden Çıkarma Döneminin sonuna kadar bağlayıcı bir satış anlaşması
yaptığı, Kurulun Alıcıyı ve satış koşullarını onayladığı ve Elden Çıkarılacak İş Biriminin
satışının Kapanışı, Alıcının ve satış koşullarının Kurul tarafından onaylanmasından sonra
en geç üç ay içerisinde gerçekleştiği takdirde, [X]’in bu taahhüde uyduğu kabul edilir.
2.2. Elden Çıkarılacak İş Biriminin Tanımı
Elden Çıkarılacak İş Birimi [Elden Çıkarılacak İş Biriminin özet tanımını yapın]’den
oluşur. Güncel olarak işletildiği şekliyle Elden Çıkarılacak İş Biriminin yasal ve işlevsel
yapısı Ekte tanımlanmaktadır. Ekte daha detaylı olarak tanımlandığı şekilde Elden
Çıkarılacak İş Birimi aşağıda sayılanları içerir:
a. Elden Çıkarılacak İş Biriminin mevcut işleyişine katkıda bulunan veya
32/39
yaşayabilirliğini ve rekabet edebilirliğini sağlamak için gerekli olan tüm maddi ve
gayri maddi varlıklar (fikri mülkiyet hakları dahil),
b. Elden Çıkarılacak İş Birimine resmi kurumlar tarafından verilen lisans, izin ve
yetkiler,
c. Elden Çıkarılacak İş Birimine ait sözleşme, kira, taahhüt ve müşteri siparişleri, tüm
müşteri, kredi kayıtları ve diğer kayıtlar (a ila c’de sayılan maddeler bundan sonra
toplu olarak Varlıklar olarak anılacaktır),
d. Personel.
3. Taahhüt 3.1. Yaşayabilirliğin, Satılabilirliğin ve Rekabet Edebilirliğin Korunması
Yürürlük Tarihinden Kapanışa kadar [X], Elden Çıkarılacak İş Biriminin
yaşayabilirliğini, satılabilirliğini ve rekabet edebilirliğini basiretli tacir gibi korur. [X] özellikle
şunları taahhüt eder:
a. Kendi yetkisiyle, Elden Çıkarılacak İş Biriminin değeri, yönetimi ya da rekabet
edebilirliği üzerinde önemli olumsuz etkileri olabilecek veya Elden Çıkarılacak İş
Biriminin faaliyetlerinin yapısını ve kapsamını ya da endüstriyel veya ticari stratejisini
ya da yatırım politikasını değiştirecek bir faaliyette bulunmamak,
b. Mevcut işletme planları temelinde ve bunları sürdürerek Elden Çıkarılacak İş
Biriminin gelişmesi için yeterli kaynak temin etmek,
c. Anahtar Personelin Elden Çıkarılacak İş Biriminde kalmasını sağlamak için uygun
önlemler almak.
3.2. [X]’in Elden Çıkarılacak İş Birimini Ayrı Tutmaya Yönelik Yükümlülükleri
[X] Yürürlük Tarihinden Kapanışa kadar Elden Çıkarılacak İş Birimini, kendisinde
kalan işletmelerden ayrı tutmayı ve Elden Çıkarılacak İş Biriminin Anahtar Personelinin,
Bağımsız Yöneticisi dahil olmak üzere, kendisinde kalan herhangi bir işletmeyle ilişkisi
olmamasını sağlamayı taahhüt eder.
[X] Elden Çıkarma Uzmanının gözetimi altında, Elden Çıkarılacak İş Biriminin
yönetiminden sorumlu olacak Bağımsız Yönetici atayacaktır. Bağımsız Yönetici Elden
Çıkarılacak İş Birimini; ekonomik açıdan yaşayabilirliğini, satılabilirliğini, rekabet
33/39
edebilirliğini ve bildirim konusu işlemin taraflarının elinde bulunan işlerden bağımsızlığını
sağlamak amacıyla basiretli bir tacir gibi yönetir.
[X] Yürürlük Tarihinden sonra Elden Çıkarılacak İş Birimi ile ilgili ticari sır, know-how
ya da diğer gizli veya şirkete özel herhangi bir bilgi edinmemesini sağlamak üzere gerekli
tüm tedbirleri alır. [X] Elden Çıkarılacak İş Biriminin devredilmesi için gereken ya da [X]’e
açıklanması kanunen gerekli olan bilgileri edinebilir.
Bildirime konu işlemin tarafları, Elden Çıkarılacak İş Birimine transfer edilen Anahtar
Personeli, Kapanıştan sonra [] süre boyunca işe almamayı taahhüt eder.
3.3. Durum Tespiti
Potansiyel Alıcıların Elden Çıkarılacak İş Birimi için makul bir durum tespiti
yapmalarını ve yeterli bilgi edinmelerini sağlamak amacıyla, [X]
a. Potansiyel Alıcılara Elden Çıkarılacak İş Birimi ile ilgili yeterli bilgi verir,
b. Potansiyel Alıcılara Personelle ilgili yeterli bilgi verir ve Personele ulaşmalarına
olanak sağlar.
3.4. Raporlama
[X], Yürürlük Tarihinden sonra her ay için izleyen ayın 10. gününe kadar (ya da
Kurulun talep ettiği başka bir tarihte) Elden Çıkarma Uzmanına Elden Çıkarılacak İş
Biriminin potansiyel Alıcılarıyla ilgili ve bu potansiyel Alıcılarla yapılan görüşmelerdeki
gelişmelerle ilgili olarak yazılı rapor verir.
4. Alıcı Alıcılar için aşağıda belirtilen kriterler, “Alıcı Koşulları”dır;
a. Alıcı bildirim konusu işlemin taraflarından bağımsız ve taraflarla ilişkisizdir.
b. Alıcı finansal kaynaklara, iş deneyimine, Elden Çıkarılacak İş Birimi aracılığıyla
pazarda etkin bir rakip olma yeteneğine sahip olacaktır.
c. Alıcıyla yapılacak devir işlemi rekabet ile ilgili yeni bir soruna yol açmayacaktır.
Böyle bir sorunun varlığı halinde yeni bir çözüm önerisi getirilmeyecektir.
d. Alıcıya yapılacak devir işlemi taahhütlerin uygulanmasının gecikmesi riskini ortaya
çıkarmayacaktır. Bu nedenle Alıcı Elden Çıkarılacak İş Biriminin devri konusunda
34/39
tüm ilgili düzenleyici otoritelerden gerekli izinleri alabilecek nitelikte olacaktır.
Nihai ve bağlayıcı nitelikteki satış anlaşmasının yürürlüğe girmesi Kurulun onayına
bağlıdır. [X], Alıcıyla anlaşmaya vardığında, anlaşmanın nihai halini ve Alıcı Koşullarının
karşılandığına dair gerekçelerini Kurula ve Elden Çıkarma Uzmanına sunacaktır.
5. Elden Çıkarma Uzmanı 5.1. Atanma Prosedürü
Yürürlük Tarihinden itibaren en geç bir hafta içerisinde [X], Taahhütte belirlenen
görevleri yürütecek Elden Çıkarma Uzmanı olarak atamayı önerdiği bir ya da birden fazla
kişinin listesini onay için Kurula sunacaktır. Kurul önerilen Elden Çıkarma Uzmanlarını
onaylama ya da reddetme ve önerilen yetkilendirme anlaşmasının Elden Çıkarma
Uzmanının yükümlülüklerini yerine getirmesi için gerekli gördüğü değişikliklere tabi olarak
onaylama yetkisine sahiptir. Elden Çıkarma Uzmanı Kurulun onayladığı yetkilendirme
anlaşması uyarınca, Kurulun onayından sonra bir hafta içinde atanır. Önerilen Elden
Çıkarma Uzmanı ya da uzmanları reddedilirse [X], ret kararı bildirildikten sonra bir hafta
içerisinde yeni isim bildirir.
Elden Çıkarma Uzmanı bildirim konusu işlemin taraflarından bağımsızdır, gerekli
niteliklere sahiptir ve taraflarla çıkar çatışması içerisinde olamaz. Bildirim konusu işlemin
tarafları Elden Çıkarma Uzmanına görevini bağımsız ve etkin bir şekilde yapmasına engel
olmayacak seviyede ücret ödeyecektir.
Öneri Kurulun önerilen Elden Çıkarma Uzmanının bir önceki paragrafta belirlenen
gereklilikleri karşıladığını teyit etmek için yeterli bilgileri ve Elden Çıkarma Uzmanının bu
Taahhüt uyarınca görevlerini yapabilmesi için gerekli yetkileri içerir.
5.2. Elden Çıkarma Uzmanının Görevleri
Elden Çıkarma Uzmanı Taahhüde uyulmasını sağlamak için belirlenen görevleri
üstlenir. Kurul resen ya da Elden Çıkarma Uzmanı veya [X]’in talebi üzerine Karara ekli şart
ve yükümlülüklere uygunluğu sağlamak için Elden Çıkarma Uzmanına emir ya da talimat
verebilir.
Taahhüdün uygulanması ile ilgili olduğu sürece Elden Çıkarma Uzmanı bildirim
konusu işlemin taraflarına ve Elden Çıkarılacak İş Birimine ait bilgi ve belgelere ulaşma,
35/39
bildirim konusu işlemin taraflarından yönetimsel ve idari destek isteme, elden çıkarma
süreci ve potansiyel Alıcılar hakkında her türlü bilgiyi edinme yetkisine sahiptir.
Elden Çıkarma Uzmanının Görev ve Yükümlülükleri
a. Kurula ilk raporunda Karara ekli şart ve yükümlülüklere uygunluğu nasıl
denetleyeceğini tanımlayan detaylı bir çalışma planı önerir,
b. Ekonomik yaşayabilirliği, satılabilirliği ve rekabet edebilirliğinin sürdürülmesini
sağlamak amacıyla, Elden Çıkarılacak İş Biriminin devam eden yönetimini gözlemler
ve [X]’in Karara ekli şart ve yükümlülüklere uyup uymadığını denetler. Bu amaçla
Elden Çıkarma Uzmanı:
i) Taahhüdün 3.1 ve 3.2 kısımları uyarınca Elden Çıkarılacak İş Biriminin
ekonomik yaşayabilirliği, satılabilirliği ve rekabet edebilirliğinin korunup
korunmadığını ve Elden Çıkarılacak İş Biriminin bildirim konusu işlemin
Taraflarının elinde kalan işlerden ayrı tutulup tutulmadığını denetler,
ii) [X] ile görüşerek Yürürlük Tarihinden itibaren [X]’in Elden Çıkarılacak İş
Birimi ile ilgili ticari sır, know-how, ticari bilgi ya da gizli veya şirkete özgü
başka herhangi bir bilgiyi edinmemesini sağlamak için gerekli tedbirlere
karar verir, özellikle, yaşayabilirliğinden taviz verilmeden, Elden
Çıkarılacak İş Biriminin merkezi bir teknoloji ağı ile ilişiğini, mümkün
olduğu ölçüde kesmeye çalışır ve böyle bir bilginin [X]’e Elden Çıkarılacak
İş Biriminin devredilmesi için ya da kanunen gerekli olduğu için [X]’e
açıklanıp açıklanmayacağına karar verir.
iii) Ayırma gereken durumlarda Elden Çıkarılacak İş Birimi ve [X] ya da
Bağlantılı Teşebbüsler arasında varlıkların paylaştırılmasını, ilgili
Personelin ayrılan ve bildirim konusu işlemin Taraflarında kalan işler
arasında dağıtımını ve Elden Çıkarılacak İş Biriminin yeniden edinmesi
gereken unsurların teminini denetler,
c. Karara ekli şart ve yükümlülükler uyarınca Elden Çıkarma Uzmanına verilen diğer
görevleri yapar,
d. Karara ekli şart ve yükümlülüklere, özellikle Elden Çıkarılacak İş Biriminin ekonomik
36/39
yaşayabilirliği, satılabilirliği ve rekabet edebilirliğinin devam ettirilmesi, Elden
Çıkarılacak İş Biriminin ayrı tutulması ve rekabet açısından hassas bilgilerin
açıklanmaması yükümlülüklerine [X]’in uyması için kendisinin gerekli gördüğü
tedbirleri [X]’e önerir,
e. Elden çıkarma sürecini, sürece dahil olan potansiyel Alıcıları ve bunların Elden
Çıkarılacak İş Birimi üzerinde yapacakları durum tespiti işlemlerini inceleyerek [X]’in
uygun bir Alıcı bulma ve elden çıkarma yönündeki çabalarını izler,
f. Kurula her ay sonunu takiben 15 gün içerisinde yazılı bir rapor gönderir, aynı
zamanda bu raporun gizli olmayan bir kopyasını [X]’e iletir. Rapor Elden Çıkarılacak
İş Biriminin faaliyetlerinin yürütülmesini ve yönetimini kapsar böylelikle Kurul
işletmenin Taahhüde uygun olarak yönetilip yönetilmediğini ve elden çıkarma süreci
ile birlikte potansiyel Alıcıları değerlendirir. Elden Çıkarma Uzmanı haklı gerekçelere
dayanarak [X]’in Taahhüde uymadığına karar verirse Kurula derhal yazılı rapor verir
ve bu raporun gizli olmayan bir kopyasını [X]’e iletir,
g. [X]’in bir Alıcı önerilmesi durumunda önerilen Alıcının Alıcı Koşullarını sağlayıp
sağlamadığı konusunda gerekçeli görüşünü Kuruma sunar. Ayrıca elden çıkarma
sürecinin sonunda Elden Çıkarılacak İş Biriminin hukuki ve fiili devrinin
gerçekleşmesini izleyerek Kapanışı onaylayan bir bildirim yazısını Kurula sunar,
h. Uzmana Bağlı Elden Çıkarma Döneminde, Elden Çıkarma Uzmanı, Kurulun Alıcıyı
ve bağlayıcı satış anlaşmasını onaylaması kaydıyla Elden Çıkarılacak İş Birimini, bir
Alıcıya asgari fiyat olmaksızın satar. Elden Çıkarma Uzmanı, satış anlaşmasına
Uzmanla Elden Çıkarma Döneminde hızlı bir satış için uygun gördüğü hüküm ve
koşullar ile teminatlar ve tazminatlar gibi satış için gerekli gördüğü tüm hüküm ve
koşulları satış anlaşmasına koyar,
5.3. [X]’in Elden Çıkarma Uzmanı’na Dair Görev ve Yükümlülükleri
[X] Elden Çıkarma Uzmanına, görevlerini yapmak için gerek duyabileceği işbirliği,
yardım ve bilgileri sağlar ve danışmanlarının da bunları sağlamasını temin eder. Elden
Çıkarma Uzmanının, Taahhüt uyarınca görevlerini yapmak için [X]’in ya da Elden
Çıkarılacak İş Biriminin her türlü defter, kayıt, belge, yönetici ya da diğer personel, tesisler,
binalar ve teknik bilgilerine tamamen erişmesini sağlar ve Elden Çıkarma Uzmanına talep
37/39
üzerine herhangi bir belgenin kopyasını verir.
[X], Elden Çıkarma Uzmanına, Elden Çıkarılacak İş Biriminin yönetimi adına talep
edebileceği tüm idari desteği sağlar. Bu, genel merkez düzeyinde yürütülen, Elden
Çıkarılacak İş Birimi ile ilgili tüm idari destek işlevlerini kapsar. [X] talep üzerine Elden
Çıkarma Uzmanına potansiyel Alıcılara verilen bilgileri sunar, özellikle durum tespiti
prosedüründe potansiyel Alıcılara sağlanan diğer bilgilere erişim imkanı sunar ve
danışmanlarının bu bilgileri vermesini temin eder. [X], Elden Çıkarma Uzmanına potansiyel
Alıcıların listesini sunar ve Elden Çıkarma Uzmanının elden çıkarma sürecindeki tüm
gelişmelerle ilgili bilgi sahibi olmasını sağlar.
[X], Elden Çıkarma Uzmanına, satışı ve Kapanışı yapmak amacıyla gerekli tüm
eylem ve işlemleri gerçekleştirmek için usulüne uygun olarak imzalanmış kapsamlı bir
vekalet verir ve/veya Bağlantılı Teşebbüslerin bu vekaleti vermesini sağlar.
[X], ağır ihmal ya da kasıttan kaynaklanmadığı sürece Elden Çıkarma Uzmanının
yetkilerini kullanmasından dolayı [X]’e karşı herhangi bir sorumluluğunun bulunmadığını
beyan eder.
5.4. Elden Çıkarma Uzmanının Değiştirilmesi, Görevden Alınması ve Yeniden Atanması
Elden Çıkarma Uzmanı Kurulun onayı bulunmadıkça görevden alınamaz ve
değiştirilemez,
Elden Çıkarma Uzmanı Kurul onayıyla görevini bırakmışsa, usulüne uygun olarak
atanan yeni Elden Çıkarma Uzmanı göreve başlayıncaya kadar görevine devam etmek
zorundadır.
Elden Çıkarma Uzmanı, kendisinin yetkilendirildiği Taahhüt tamamen uygulandıktan
sonra, Kurulun görevlerine son vermesinin ardından görev yapmayı bırakır. Ancak ilgili
çözümlerin tam ve doğru olarak uygulanmadığı ortaya çıkarsa Kurul herhangi bir tarihte
Elden Çıkarma Uzmanının yeniden atanmasını isteyebilir.
……….
38/39
[Tarafların adını belirtin]
Adına tam yetkili
EK 1. Elden Çıkarılacak İş Birimi şimdiye kadar yürütüldüğü şekliyle şu yasal ve işlevsel
yapıya sahiptir: [Organizasyon şeması dahil olmak üzere Elden Çıkarılacak İş
Biriminin yasal ve işlevsel yapısını tanımlayın].
2. Bu Taahhüdün 2.2. numaralı bölümüne göre, Elden Çıkarılacak İş Birimi aşağıda
sayılanları kapsar ancak bunlarla sınırlı değildir:
a. Ana maddi varlıklar: [esas maddi varlıkları belirtin örn. xyz fabrikası/depo/
abc’deki boru hattı/ ve fabrikanın/deponun yer aldığı arsa/arazi; Ar-Ge
tesisleri]
b. Ana gayri maddi varlıklar: [maddi olmayan esas varlıkları belirtin. Bu özellikle
(i) marka isimleri ve (ii) Elden Çıkarılacak İş Biriminin faaliyetlerinin
yürütülmesinde kullanılan diğer fikri mülkiyet haklarını kapsar. ]
c. Ana lisanslar, izinler ve diğer yetkiler: [Ana lisanslar, izinler ve diğer yetkileri
belirtin.]
d. Ana sözleşmeler, anlaşmalar, kiralar, taahhüt ve mutabakatlar: [ana
sözleşmeleri vs. belirtin.]
e. Müşteri, kredi ve diğer kayıtlar [Uygun olduğu durumlarda daha detaylı
sektöre özgü göstergelere göre ana müşteri, kredi ve diğer kayıtları belirtin]
f. Personel [Merkezi Ar-Ge personeli gibi Elden Çıkarılacak İş Biriminin esas
işlevlerini sağlayan personel dahil olmak üzere genel olarak transfer edilecek
personeli belirtin.]
g. Anahtar Personel [Uygun olduğu durumlarda Bağımsız Yönetici dahil olmak
üzere Anahtar Personelin isimlerini ve görevlerini belirtin.]
h. Aşağıdaki ürün ya da hizmetlerin [X] ya da Bağlantılı Teşebbüsler tarafından
Kapanıştan sonra [] tarihine kadar geçici sürede sağlanması için
düzenlemeler [Elden Çıkarılacak İş Biriminin ekonomik yaşayabilirliğini ve
rekabet edebilirliğini sürdürmek için geçiş döneminde sağlanacak olan malları
ya da hizmetleri belirtin].
3. Elden Çıkarılacak İş Birimine aşağıdakiler dahil değildir:
39/39
i. ….
ii. [Elden Çıkarılacak İş Biriminin neleri kapsamadığını açıkça belirtmek [X]’in
sorumluluğundadır.]