À propos de la propriété intellectuelle Formation en propriété intellectuelle Respect de la propriété intellectuelle Sensibilisation à la propriété intellectuelle La propriété intellectuelle pour… Propriété intellectuelle et… Propriété intellectuelle et… Information relative aux brevets et à la technologie Information en matière de marques Information en matière de dessins et modèles industriels Information en matière d’indications géographiques Information en matière de protection des obtentions végétales (UPOV) Lois, traités et jugements dans le domaine de la propriété intellectuelle Ressources relatives à la propriété intellectuelle Rapports sur la propriété intellectuelle Protection des brevets Protection des marques Protection des dessins et modèles industriels Protection des indications géographiques Protection des obtentions végétales (UPOV) Règlement extrajudiciaire des litiges Solutions opérationnelles à l’intention des offices de propriété intellectuelle Paiement de services de propriété intellectuelle Décisions et négociations Coopération en matière de développement Appui à l’innovation Partenariats public-privé Outils et services en matière d’intelligence artificielle L’Organisation Travailler avec nous Responsabilité Brevets Marques Dessins et modèles industriels Indications géographiques Droit d’auteur Secrets d’affaires Académie de l’OMPI Ateliers et séminaires Application des droits de propriété intellectuelle WIPO ALERT Sensibilisation Journée mondiale de la propriété intellectuelle Magazine de l’OMPI Études de cas et exemples de réussite Actualités dans le domaine de la propriété intellectuelle Prix de l’OMPI Entreprises Universités Peuples autochtones Instances judiciaires Ressources génétiques, savoirs traditionnels et expressions culturelles traditionnelles Économie Financement Actifs incorporels Égalité des genres Santé mondiale Changement climatique Politique en matière de concurrence Objectifs de développement durable Technologies de pointe Applications mobiles Sport Tourisme PATENTSCOPE Analyse de brevets Classification internationale des brevets Programme ARDI – Recherche pour l’innovation Programme ASPI – Information spécialisée en matière de brevets Base de données mondiale sur les marques Madrid Monitor Base de données Article 6ter Express Classification de Nice Classification de Vienne Base de données mondiale sur les dessins et modèles Bulletin des dessins et modèles internationaux Base de données Hague Express Classification de Locarno Base de données Lisbon Express Base de données mondiale sur les marques relative aux indications géographiques Base de données PLUTO sur les variétés végétales Base de données GENIE Traités administrés par l’OMPI WIPO Lex – lois, traités et jugements en matière de propriété intellectuelle Normes de l’OMPI Statistiques de propriété intellectuelle WIPO Pearl (Terminologie) Publications de l’OMPI Profils nationaux Centre de connaissances de l’OMPI Série de rapports de l’OMPI consacrés aux tendances technologiques Indice mondial de l’innovation Rapport sur la propriété intellectuelle dans le monde PCT – Le système international des brevets ePCT Budapest – Le système international de dépôt des micro-organismes Madrid – Le système international des marques eMadrid Article 6ter (armoiries, drapeaux, emblèmes nationaux) La Haye – Le système international des dessins et modèles industriels eHague Lisbonne – Le système d’enregistrement international des indications géographiques eLisbon UPOV PRISMA UPOV e-PVP Administration UPOV e-PVP DUS Exchange Médiation Arbitrage Procédure d’expertise Litiges relatifs aux noms de domaine Accès centralisé aux résultats de la recherche et de l’examen (WIPO CASE) Service d’accès numérique aux documents de priorité (DAS) WIPO Pay Compte courant auprès de l’OMPI Assemblées de l’OMPI Comités permanents Calendrier des réunions WIPO Webcast Documents officiels de l’OMPI Plan d’action de l’OMPI pour le développement Assistance technique Institutions de formation en matière de propriété intellectuelle Mesures d’appui concernant la COVID-19 Stratégies nationales de propriété intellectuelle Assistance en matière d’élaboration des politiques et de formulation de la législation Pôle de coopération Centres d’appui à la technologie et à l’innovation (CATI) Transfert de technologie Programme d’aide aux inventeurs WIPO GREEN Initiative PAT-INFORMED de l’OMPI Consortium pour des livres accessibles L’OMPI pour les créateurs WIPO Translate Speech-to-Text Assistant de classification États membres Observateurs Directeur général Activités par unité administrative Bureaux extérieurs Avis de vacance d’emploi Achats Résultats et budget Rapports financiers Audit et supervision
Arabic English Spanish French Russian Chinese
Lois Traités Jugements Recherche par ressort juridique

Albanie

AL065-j

Retour

Vendimi nr. 2059, datë 22.06.2016 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë



I DËMTUARI AKUZUES “Z” KUNDËR PERSONIT JURIDIK “TELEVIZIONI X”, VENDIMI NR. 2059, DATË 22.06.2016, PËR KRYERJEN E VEPRËS PENALE “RIPRODHIM I PADREJTË I VEPRËS SË TJETRIT”, PARASHIKUAR NGA NENI 149 I KODIT PENAL.

Akuza: Për kryerjen e kundravajtjes penale të “Riprodhim i padrejtë i veprës së tjetrit”, parashikuar nga neni 149 i Kodit Penal.

Gjyqtare: M.L.

Fjalët kyçe:
Vepër, krijim origjinal, subjekt i së drejtës së autorit, riprodhim pa të drejtë i veprës së tjetrit, cënim i së drejtës së autorit, të drejtat vetjake jopasurore dhe ato pasurore të autorëve të veprave, videogramë, dënim penal, shpërblim dëmi.

Ligji dhe dispozitat ligjore përkatëse: Neni 149 i Kodit Penal; Ligji 35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”.

Faktet kryesore:
I dëmtuari akuzues, Z, është autor i veprës “Videograma Y, të cilën, mbështetur në ligjin nr. 9380, datë 28.04.2005 “Për të drejten e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me të”, si dhe VKM nr. 232, datë 19.04.2006 “Për krijimin e funksionimin e Zyrës Shqiptare për të drejtat e autorit”, e ka certifikuar me regjistrimin e së drejtës së autorit për veprën në fushën “Krijimet kinematografike dhe krijimet e tjera audiovizuale”, me certifikatën e regjistrimit. Sipas të dëmtuarit akuzues, nga ana e personit juridik “Televizioni X”, në kundërshtim me ligjin, në edicionin e lajmeve është transmetuar pa lejen përkatëse të autorit vepra “Videograma Y. Pikërisht, bazuar në sa më sipër, i dëmtuari akuzues, ka paraqitur këtë kërkesë për gjykim, pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, duke i kërkuar gjykatës, deklarimin fajtor të personit juridik “Televizioni X” dhe dënimin penal përkatës ndaj tij, për kryerjen e kundravajtjes penale të “Riprodhim i padrejtë i veprës së tjetrit”, parashikuar nga neni 149 i K. Penal.

I dëmtuari akuzues pretendon deklarimin fajtor të të pandehurit dhe dënimin e fajtorit, personit juridik “TV X” me minimumin e sanksionit të parashikuar nga ligji, sipas nenit 149 të K.Penal, në lidhje me nenin 11 të ligjit nr. 9754, datë 14.06.2007 “Për përgjegjësinë penale të personave juridikë”, si dhe shpërblimin e dëmit.

I akuzuari pretendon rrëzimin e kërkesës së të dëmtuarit akuzues, si të pabazuar në ligj dhe në prova.

Prokurori pretendon pushimin e çështjes, duke qenë se çështja objekt gjykimi nuk përbën kundërvajtjen penale të parashikuar nga neni 149 i K. Penal.

Vendimi:
Gjykata krijoi bindjen e saj të plotë, të mbështetur në prova dhe në ligj, se fakti (transmetimi i videogramës) nuk përbën vepër penale, si dhe bazuar në nenin 388/b të K.Pr.Penale, vendosi deklarimin e pafajshëm të të akuzuarit “TV X”, për kryerjen e kundravajtjes penale të “Riprodhimi pa të drejtë i veprës së tjetrit”, të parashikuar nga neni 149 i K. Penal.

Arsyetimi i gjykatës:

Neni 149 i K.Penal parashikon: “Riprodhimi tërësisht ose pjesërisht i veprës letrare, muzikore, artistike ose shkencore që i përket një tjetri, ose përdorimi i tyre pa pëlqim të autorit, kur kanë shkelur të drejtat vetjake e pasurore të tij, përbën kundërvajtje penale dhe dënohet me gjobë”.

Për të analizuar elementët e figurës së kësaj kundravajtje penale, meqënëse nga mënyra e formulimit të dispozitës nuk përcaktohet se çfarë kuptohet me vepra, me riprodhim, me të drejtë autori dhe me të drejta vetjake pasurore dhe kur këto të drejta shkelen, Gjykata i është referuar legjislacionit përkatës shqiptar, i cili rregullon marrëdhëniet në këtë fushë.

Objekti i kundravajtjes penale: Vepra “Videograma Y”, përbën një xhirim me kamera të momentit të rënies së bustit të Enver Hoxhës, të kryer nga Z në kushtet kur ai ka qënë i punësuar pranë Radio Televizionit Shqiptar. Ky filmim, është transmetuar për së pari herë, nga Televizioni Publik Shqiptar, pjesë e kronikave të lajmeve të kohës. Pretendimi i të dëmtuarit akuzues është se kjo videogramë është transmetuar në edicionin e lajmeve të “TV X” dhe referuar ligjit për të drejtën e autorit, ky veprim është i ndaluar të kryhet pa lejen e autorit të veprës.

Në nenin 9, pika “d”, “Rastet e Përjashtimit”, të ligjit nr. 9380, datë 28.04.2005 “Për të drejtën e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me të”, përcaktohet se: “Nuk janë objekt i të drejtës së autorit dhe nuk gëzojnë mbrojtje nga ky ligj lajmet dhe informacionet e shtypit”. Kështu, meqënëse objekti i veprës penale për të cilën akuzohet pala e akuzuar është paprekshmëria e së drejtës së autorit, rezulton që kjo e drejtë nuk është prekur apo cënuar, duke bërë që në rastin konkret të jetë inekzistent objekti i veprës që i atribuohet të akuzuarit, si një ndër elementët kryesorë të veprës penale.

Nga ana objektive, neni 149 i K. Penal merr në mbrojtje një kategori të caktuar të veprave të autorit, që janë veprat letrare, muzikore, artistike ose shkencore. Në nenin 4, pika 1 të ligjit nr. 9380, datë 28.04.2005 “Për të drejtën e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me të, përcaktohet se: “...Vepër artistike është çdo krijim origjinal, intelektual i një personi fizik i materializuar, pavarësisht nga forma a mënyra e të shprehurit, që ka për qëllim të prekë ndjesitë e njeriut”. Pra, vepër artistike do të quhet çdo krijim origjinal, intelektual i një personi fizik, ndërsa videogrami objekt i këtij gjykimi, nuk është vepër artistike, pasi ai nuk përbën një krijim origjinal dhe intelektual, pasi ai paraqet thjesht filmimin e një ngjarje për t’u transmetuar, që në rastin konkret lidhej me një edicion informativ lajmesh, filmim që mund të jetë kryer edhe nga subjekte të tjerë.

Në vazhdim, mënyrat e kryerjes së veprës penale jepen në dispozitë, si riprodhimi ose përdorimi pa të drejtë tërësisht ose pjesërisht i veprës së tjetrit ose përdorimi pa pëlqimin e autorit. I dëmtuari akuzues dhe mbrojtja e tij, gjatë gjithë shqyrtimit gjyqësor, nuk kanë arritur që të provojnë dhe të dokumentojnë përpara gjykatës dhe palëve ndërgjyqëse, se në cilat pjesë të DVD-së, marrë nga Autoriteti i Mediave Audiovizive dhe të paraqitur me cilësinë e provës në këtë gjykim, e shfaqur në lajmet e datës 20.02.2015 në “TV X”, është transmetuar videograma e regjistruar në autorësinë e pretenduar nga i dëmtuari akuzues. Gjithashtu, nuk është provuar fakti se, pjesët e regjistruara prej tij, kanë qënë objekt konkret i transmetimeve të kryera nga pala e akuzuar “Televizioni X” në edicionin informativ të lajmeve të datës 20.02.2015. Kështu, në kërkesën e paraqitur dhe në parashtrimet e të dëmtuarit akuzues, ngrihet pretendimi se videograma është përdorur në edicionin e lajmeve të datës 20.02.2015. Mirëpo, nuk është argumentuar dhe provuar konkretisht se, në cilën pjesë janë përdorur pamjet e regjistruara nga Z, nëse është përdorur i gjithë regjistrimi i kryer prej tij apo pjesërisht. “Certifikata e Regjitrimit”, është prova e vetme, bazuar në të cilën i dëmtuari akuzues ka pretenduar përpara gjykatës, se vepra nën autorësinë e tij është shfaqur në transmetimet e “TV X”.

Një kusht tjetër i domosdoshëm i anës objektive është që të jenë shkelur të drejtat pasurore të autorit. Nëse i referohemi ligjit për të drejtën e autorit, neni 74 përcakton: “Shpërblimet për çdo mënyrë shfrytëzimi të veprës kinematografike dhe/ose audiovizuale llogariten në mënyrë proporcionale me të ardhurat e përgjithshme, që rrjedhin prej tij.” Bazuar në këtë dispozitë ligjore, edhe nëse vepra do të ishte përdorur nga i akuzuari, në asnjë moment nuk do të ishin cenuar të drejtat pasurore të autorit, pasi edicionet e lajmeve kanë vetëm qëllime informative dhe nuk sjellin përfitim ekonomik.

Ligji nr. 9380/2005 garanton mbrojtjen e të drejtës së autorit dhe përcakton të drejtat dhe detyrimet e subjekteve që marrin pjesë në veprimtari krijuese, prodhuese, tregtare ose çdo veprimtari tjetër vlerësimi, shfrytëzimi, përdorimi a tjetërsimi të veprave letrare, shkencore apo artistike, (nenet 1 dhe 2 të Ligjit).

Subjekt i së drejtës së autorit është personi që krijon një vepër letrare, shkencore apo artistike (neni 5). Ndërsa, objekt i të drejtës së autorit është produkti/vepra e punës krijuese të mendjes së njeriut, ku përfshihen midis të tjerave edhe krijimet vizuale (neni 7/d). Vepër konsiderohet edhe një produkt i cili krijohet nga kompozimi i disa veprave (vepër e prejardhur) (neni 8). Në nenin 9/dh të Ligjit nr. 9380/2005 “Për të drejtën e autorit dhe të drejtave të tjera të lidhura me të”, parashikohet midis të tjerave se nuk janë objekt i të drejtës së autorit dhe nuk gëzojnë mbrojtje, lajmet dhe informacioni i shtypit.

Në këtë ligj, përcaktohen të drejtat vetjake jopasurore dhe ato pasurore të autorëve të veprave, mjetet e mbrojtjes së këtyre të drejtave, organet kompetente që garantojnë mbrojtjen dhe rivendosjen e tyre, procedurat përkatëse për ankimet administrative si dhe e drejta e subjekteve për t’iu drejtuar gjykatës, duke kërkuar shpërblimin përkatës dhe ndalimin e cënimit të të drejtave.

Në nenin 28 të Ligjit nr. 9380/2005 “Për të drejtën e autorit dhe të drejtave të tjera të lidhura me të”, parashikohen shprehimisht rastet kur riprodhimi i veprës së autorit pa qëllime fitimi, mund të kryhet pa leje apo autorizim të tij.

Neni 149 i K.Penal mbron marrëdhëniet juridike të vendosura për të mbrojtur paprekshmërinë e të drejtës së autorit nga veprimet ose mosveprimet kriminale. Nga ana objektive, vepra penale kryhet me anë të riprodhimit të veprës, që do të thotë ribotim me çdo lloj mjeti, fotokopjim, riprodhim me dorë, etj., të veprës letrare, muzikore, artistike ose shkencore. Gjykata verën se, neni 149 i K. Penal merr në mbrojtje një kategori të caktuar të veprave të autorit, që janë veprat letrare, muzikore, artistike ose shkencore.

Në nenin 4 të Ligjit nr. 9380, dt. 28.04.2005 “Për të drejtën e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me të”, jepen përkufizime të veprës artistike, veprës letrare, veprës muzikore, veprës arkitekturore, veprës teatrore, veprës dramatike, vizatim, gravurë, videogram, skulpturës, etj. Videogrami, objekt i këtij gjykimi, nuk është as vepër letrare, as muzikore dhe as shkencore. Kategoria tjetër që merret në mbrojtje nga neni 149 i K. Penal ka të bëjë me riprodhimin tërësisht ose pjesërisht të veprës artistike. Në nenin 4, pika 33, të Ligjit nr. 9380, dt. 28.04.2005 “Për të drejtën e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me të”, përcaktohet se: “...Vepër arstistike është çdo krijim origjinal, intelektual i një personi fizik i materializuar, pavarësisht nga forma a mënyra e të shprehurit, që ka për qëllim të prekë ndjesitë e njeriut”. Pra, vepër artistike do të quhet çdo krijim origjinal, intelektual i një personi fizik, ndërsa “Videogrami Y”, objekt i këtij gjykimi është videogram, filmim i një momenti historik dhe jo krijim origjinal i të dëmtuarit akuzues.

Gjykata çmoi se transmetimi i këtij videogrami nga ana e “Televizionit X”, në edicionin informativ të lajmeve, edhe nëse do të rezultonte i provuar fakti që, videogrami i regjistruar nga i dëmtuari akuzues, si i tërë ose pjesërisht, do të përkonte ose do të ishte ai i transmetuar në lajmet e “TV X”, në çdo rast nuk do të ndodheshim përpara konsumimit të kundravajtjes penale të parashikuar nga neni 149 i K. Penal, për sa kohë që kjo dispozitë materiale penale nuk përfshin në objektin e saj videogramin, si pjesë të kategorisë së veprave të autorëve, të mbrojtura nga ligji penal. Ligjvënësi ka përcaktuar vetëm katër kategori veprash të autorëve që merren në mbrojtje nga ligji penal (vepra letrare, muzikore, artistike ose shkencore) dhe videogrami nuk bën pjesë në këto vepra.