关于知识产权 知识产权培训 树立尊重知识产权的风尚 知识产权外联 部门知识产权 知识产权和热点议题 特定领域知识产权 专利和技术信息 商标信息 工业品外观设计信息 地理标志信息 植物品种信息(UPOV) 知识产权法律、条约和判决 知识产权资源 知识产权报告 专利保护 商标保护 工业品外观设计保护 地理标志保护 植物品种保护(UPOV) 知识产权争议解决 知识产权局业务解决方案 知识产权服务缴费 谈判与决策 发展合作 创新支持 公私伙伴关系 人工智能工具和服务 组织简介 与产权组织合作 问责制 专利 商标 工业品外观设计 地理标志 版权 商业秘密 WIPO学院 讲习班和研讨会 知识产权执法 WIPO ALERT 宣传 世界知识产权日 WIPO杂志 案例研究和成功故事 知识产权新闻 产权组织奖 企业 高校 土著人民 司法机构 遗传资源、传统知识和传统文化表现形式 经济学 金融 无形资产 性别平等 全球卫生 气候变化 竞争政策 可持续发展目标 前沿技术 移动应用 体育 旅游 PATENTSCOPE 专利分析 国际专利分类 ARDI - 研究促进创新 ASPI - 专业化专利信息 全球品牌数据库 马德里监视器 Article 6ter Express数据库 尼斯分类 维也纳分类 全球外观设计数据库 国际外观设计公报 Hague Express数据库 洛迦诺分类 Lisbon Express数据库 全球品牌数据库地理标志信息 PLUTO植物品种数据库 GENIE数据库 产权组织管理的条约 WIPO Lex - 知识产权法律、条约和判决 产权组织标准 知识产权统计 WIPO Pearl(术语) 产权组织出版物 国家知识产权概况 产权组织知识中心 产权组织技术趋势 全球创新指数 世界知识产权报告 PCT - 国际专利体系 ePCT 布达佩斯 - 国际微生物保藏体系 马德里 - 国际商标体系 eMadrid 第六条之三(徽章、旗帜、国徽) 海牙 - 国际外观设计体系 eHague 里斯本 - 国际地理标志体系 eLisbon UPOV PRISMA UPOV e-PVP Administration UPOV e-PVP DUS Exchange 调解 仲裁 专家裁决 域名争议 检索和审查集中式接入(CASE) 数字查询服务(DAS) WIPO Pay 产权组织往来账户 产权组织各大会 常设委员会 会议日历 WIPO Webcast 产权组织正式文件 发展议程 技术援助 知识产权培训机构 COVID-19支持 国家知识产权战略 政策和立法咨询 合作枢纽 技术与创新支持中心(TISC) 技术转移 发明人援助计划(IAP) WIPO GREEN 产权组织的PAT-INFORMED 无障碍图书联合会 产权组织服务创作者 WIPO Translate 语音转文字 分类助手 成员国 观察员 总干事 部门活动 驻外办事处 职位空缺 采购 成果和预算 财务报告 监督
Arabic English Spanish French Russian Chinese
法律 条约 判决 按管辖区浏览

2015年11月25日第93/2015/QH13号法,关于行政程序, 越南

返回
WIPO Lex中的最新版本
详情 详情 版本年份 2016 日期 议定: 2015年11月25日 文本类型 框架法 主题 知识产权及相关法律的执行 本法第二十三章第371条规定,本法于2016年7月1日生效,但第371条中特别指出的,与第91/2015/QH13号民法典的条款相关的若干条款例外,上述条款于2017年1月1日生效。

可用资料

主要文本 相关文本
主要文本 主要文本 越南语 Luật Tố Tụng Hành Chính số 93/2015/QH13 ngày 25/11/2015         英语 Law No. 93/2015/QH13 of November 25, 2015, on Administrative Procedures        
 Law No. 93/2015/QH13 on Administrative Procedures

THE NATIONAL THE SOCIALIST REPUBLIC OF VIETNAM ASSEMBLY Independence - Freedom - Happiness

------- --------------- No. 93/2015/QH13 Hanoi, November 25, 2015

LAW

ON ADMINISTRATIVE PROCEDURES

Pursuant to the Constitution of the Socialist Republic of Vietnam;

The National Assembly promulgates the Law on Administrative Procedures.

Chapter I

GENERAL PROVISIONS

Article 1. Scope of regulation and tasks of the Law on Administrative Procedures

The Law on Administrative Procedures prescribes fundamental principles in administrative procedures; tasks, powers and responsibilities of procedure-conducting agencies and persons; rights and obligations of procedure participants and related agencies, organizations and individuals; order and procedures for instituting lawsuits, settling administrative cases, executing administrative judgments and settling complaints and denunciations in administrative procedures.

The Law on Administrative Procedures contributes to safeguarding justice, human rights, citizens’ rights, the socialist regime, interests of the State, and lawful rights and interests of agencies, organizations and individuals; educates people in strictly abiding by law; and ensures the stability, continuity and effectiveness of the national administration.

Article 2. Subjects of application and effect of the Law on Administrative Procedures

1. The Law on Administrative Procedures applies to all administrative procedural activities conducted in the territory, including the mainland, islands, maritime zones and air space, of the Socialist Republic of Vietnam.

2. The Law on Administrative Procedures applies to administrative procedural activities conducted overseas by representative missions of the Socialist Republic of Vietnam.

3. The Law on Administrative Procedures applies to the settlement of administrative cases involving foreign elements. In case a treaty to which the Socialist Republic of Vietnam is a contracting party otherwise provides, such treaty will prevail.

4. Administrative cases involving foreign agencies, organizations and individuals and international organizations eligible for diplomatic or consular privileges and immunities in accordance with Vietnamese law or treaties to which the Socialist Republic of Vietnam is a contracting party shall be settled through diplomatic channels.

Article 3. Interpretation of terms

In this Law, the terms below are construed as follows:

1. Administrative decision means a document issued by a state administrative agency, another agency or organization assigned to perform the state administrative management or by a competent person in this agency or organization, on a specific matter in administrative management activities, and applicable once to one or a number of specific subjects.

2. Administrative decision over which a lawsuit is instituted means a decision defined in Clause 1 of this Article which gives rise to, changes, restricts or terminates lawful rights and interests of an agency, organization or individual or has a content which gives rise to an obligation or affects lawful rights and interests of an agency, organization or individual.

3. Administrative act means an act taken by a state administrative agency or a competent person in this agency or another agency or organization assigned to perform the state administrative management to or not to perform its/his/her tasks or official duties in accordance with law.

4. Administrative act over which a lawsuit is instituted means an act defined in Clause 3 of this Article which affects the exercise of the lawful rights and interests of an agency, organization or individual.

5. Disciplinary decision on dismissal means a written decision of the head of an agency or organization to apply the disciplinary form of dismissal to a civil servant under his/her management.

6. Internal administrative decisions and acts of an agency or organization means decisions and acts directing and administering the performance of tasks and working plans; managing and organizing personnel and assigned operation funds and assets; examining and inspecting the performance of tasks and official duties or the implementation of policies and laws toward cadres, civil servants, public employees, laborers and units under management by such agency or organization.

7. Involved parties include the plaintiff, defendant and persons with related interests and obligations.

8. Plaintiff means an agency, organization or individual that institutes an administrative lawsuit over an administrative decision or act, a disciplinary decision on dismissal, a decision on settlement of a complaint about a decision on handling of a competition case, or over a list of voters to elect National Assembly deputies, a list of voters to elect People’s Council deputies or a list of voters in a referendum (below collectively referred to as voter list).

9. Defendant means an agency, organization or individual that has made an administrative decision, taken an administrative act or issued a disciplinary decision on dismissal, a decision on settlement of a complaint about a decision on handling of a competition case or made a voter list over which a lawsuit is instituted.

10. Person with related interests and obligations means an agency, organization or individual that, though being neither the plaintiff nor the defendant, has his/her/its interests and obligations related to the settlement of an administrative case and, therefore, participates on his/her/its own initiative or at the request of another involved party as accepted by the people’s court (below referred to as court) or summoned by the court to participate in procedures in the capacity as a person with related interests and obligations.

11. Agencies and organizations include state agencies, political organizations, sociopolitical organizations, socio-political-professional organizations, social organizations, socio-professional organizations, economic organizations, non-business units, people’s armed forces units and other organizations established and operating in accordance with law.

12. Complicated case means a case relating to rights and interests of many persons; having contradictory documents and evidences which need examination, verification, assessment or expert opinions; or involving parties who are foreigners residing abroad or Vietnamese residing, learning or working abroad.

13. Objective obstacles means obstacles caused by objective circumstances rendering persons with interests and obligations unable to know that their lawful rights and interests are infringed upon or to exercise their rights or perform their obligations.

14. Force majeure event means an event that occurs objectively and remains unforeseeable and irremediable despite every necessary measure has been taken within permitted capacity.

Article 4. Compliance with law in administrative procedures

All administrative procedural activities of procedure-conducting agencies and persons, procedure participants and related agencies, organizations and individuals must comply with this Law.

Article 5. Right to request the court to protect lawful rights and interests

Agencies, organizations and individuals have the right to institute administrative lawsuits to request the court to protect their lawful rights and interests in accordance with this Law.

Article 6. Examination and handling of legal documents, administrative documents and acts related to administrative cases

1. In the course of settlement of an administrative case, a court may examine the legality of administrative documents and acts related to those on which the lawsuit is instituted and recommend competent agencies, organizations and individuals to re-examine such administrative

documents and acts and notify it of re-examination results in accordance with this Law and other relevant laws.

2. The court may recommend competent agencies and individuals to examine, amend, supplement or annul legal documents when detecting that such documents are contrary to the Constitution, laws or legal documents of superior state agencies in accordance with this Law and other relevant laws in order to ensure lawful rights and interests of agencies, organizations and individuals. Competent agencies and individuals shall notify the court of results of the handling of legal documents recommended to be handled in accordance with law for use as a basis for the court to settle cases.

Article 7. Settlement of matters of damage compensation in administrative cases

1. The plaintiff and persons with related interests and obligations in an administrative case may concurrently claim compensation for damage caused by an administrative decision or act or a disciplinary decision on dismissal, or a decision on settlement of a complaint about a decision on handling of a competition case or a voter list.

The plaintiff and persons with related interests and obligations that claim compensation for damage shall provide documents and evidences. In case of necessity, the court may verify and collect documents and evidences to ensure the accurate settlement of the case.

A claim for compensation for damage in an administrative case shall be settled under regulations on state compensation liability and the civil procedure law.

2. In case an administrative case involves a claim for compensation for damage but under no condition can such claim be proved, the court may separate such claim from this case for subsequent settlement in another civil case in accordance with the civil procedure law.

In case the court has settled the claim for compensation for damage together with the administrative case but its ruling in the judgment on damage compensation is appealed or protested against or quashed by the appellate, cassation or reopening court for first-instance or appellate retrial, the ruling on damage compensation in this case constitutes part of the administrative case. Procedures for handling the ruling on damage compensation which is appealed or protested against or quashed for first-instance or appellate retrial must comply with this Law.

Article 8. Self-determination and discretion of plaintiffs

Agencies, organizations and individuals may decide to institute administrative lawsuits. Courts shall accept administrative cases for settlement only when lawsuit petitions are filed by plaintiffs. In the course of settlement of administrative cases, plaintiffs may change, add or withdraw their lawsuit claims and exercise other procedural rights in accordance with this Law.

Article 9. Provision of documents and evidences, burden of proof in administrative procedures

1. Involved parties have the right and obligation to furnish the court with documents and evidences and prove that their claims are grounded and lawful.

Individuals that institute lawsuits or claim the protection of lawful rights and interests of others have the right and obligation to collect and provide documents and evidences and prove their claims like involved parties.

2. The court shall assist involved parties in collecting documents and evidences and collect and verify evidences; request agencies, organizations and individuals to provide documents and evidences to it or involved parties in accordance with this Law.

Article 10. Obligation of competent agencies, organizations and individuals to provide documents and evidences

Agencies, organizations and individuals shall, within the ambit of their tasks and powers, sufficiently and promptly provide involved parties, the court and the people’s procuracy (below referred to as the procuracy) with documents and evidences they are keeping or managing in accordance with this Law when so requested and take responsibility before law for such provision. If they cannot do so, they shall notify such in writing to involved parties, the court and the procuracy, clearly stating the reason.

Article 11. Guarantee of the first-instance and appellate trial regime

1. The first-instance and appellate trial regime is guaranteed, except the trial of administrative cases involving lawsuits over voter lists.

First-instance court judgments and rulings may be appealed or protested against in accordance with this Law.

First-instance court judgments and rulings, if not appealed or protested against according to appellate procedures within the time limit prescribed in this Law, shall become legally effective. For first-instance court judgments or rulings which are appealed or protested against, the cases shall be settled according to appellate procedures. Appellate court judgments and rulings shall be legally effective.

2. For legally effective court judgments and rulings, if law violations or new circumstances are discovered in accordance with this Law, they shall be reviewed according to cassation or reopening procedures.

Article 12. Participation of people’s assessors in the trial of administrative cases

1. The first-instance trial of administrative cases shall be participated by people’s assessors, except the trial conducted according to summary procedures in accordance with this Law.

2. When voting on case settlement rulings, people’s assessors are equal in power to judges.

Article 13. Judges and people’s assessors conduct trial independently and abide by law only

1. Judges and people’s assessors shall conduct trial independently and abide by law only.

2. Agencies, organizations and individuals are prohibited to intervene into trial conducted by judges and people’s assessors in any form.

Article 14. Assurance of impartiality and objectivity in administrative procedures

1. Court chief justices, judges, people’s assessors, verifiers, court clerks, chief procurators, procurators, examiners, interpreters, expert witnesses and members of valuation councils may neither conduct nor participate in procedures if there are grounds to believe that they might neither be impartial nor objective while performing their tasks and powers.

2. The assignment of procedure-conducting persons must ensure they are impartial and objective while performing their tasks and exercising their powers.

Article 15. The court conducts trial on a collegial basis

The court shall conduct trial of administrative cases on a collegial basis and make rulings by majority, unless it conducts trial according to summary procedures.

Article 16. The court conducts trial in a prompt, fair and public manner

1. The court shall promptly conduct trial within the time limit prescribed in this Law, ensuring fairness.

2. The court shall conduct trial in public. In special cases where it is necessary to keep state secrets, preserve fine national traditions or customs, protect minors or keep professional, business or personal secrets at legitimate requests of involved parties, the court may conduct trial behind closed doors.

Article 17. Equality in rights and obligations in administrative procedures

1. In administrative procedures, everyone is equal before law, regardless of his/her nationality, gender, belief, religion, social stratum, educational level, occupation and social position.

2. All agencies, organizations and individuals are equal in exercising their rights and performing their obligations in administrative procedures before the court.

3. The court shall create conditions for agencies, organizations and individuals to exercise their rights and perform their obligations.

Article 18. Assurance of adversarial process in trial

1. The court shall guarantee the exercise by involved parties and defense counsels of lawful rights and interests of involved parties of the right to adversarial process in first-instance, appellate, cassation and reopening trial in accordance with this Law.

2. Involved parties and defense counsels of lawful rights and interests of involved parties may collect, submit and provide documents and evidences after the court accepts the administrative case and shall notify one another of submitted documents and evidences; may present their arguments, counter-arguments and viewpoints on the assessment of evidences and laws applied to defend their claims and lawful rights and interests or to reject claims of others in accordance with this Law.

3. In the course of trial, all documents and evidences shall be examined in an adequate, objective, comprehensive and public manner, except where such documents and evidences may not be publicized in accordance with this Law. The court shall administer the adversarial process, give questions about unclear matters and base itself on adversarial results to make judgments and rulings.

Article 19. Assurance of the right of involved parties to protect their lawful rights and interests

1. Involved parties may protect their lawful rights and interests by themselves or ask lawyers or others who are qualified in accordance with this Law to do so.

2. The court shall assure involved parties of the right to protect their lawful rights and interests.

3. The State shall ensure legal aid for persons eligible for legal aid as defined in the Law on Legal Aid so that they can exercise their right to protect their lawful rights and interests before the court.

4. No one can restrict the right to protect lawful rights and interests of involved parties in administrative procedures.

Article 20. Dialogues in administrative procedures

The court shall organize dialogues between involved parties and create favorable conditions for involved parties to have dialogues on the settlement of their case in accordance with this Law.

Article 21. Spoken and written languages used in administrative procedures

The spoken and written language used in administrative procedures is Vietnamese.

Administrative procedure participants may use spoken and written languages of their nations. In this case, interpreters are required.

Administrative procedure participants who are persons with hearing, speech or vision impairment may use languages, signs or letters used exclusively for persons with disabilities. In

this case, persons who can hear and speak in languages, signs or letters used exclusively for persons with disabilities are required.

Article 22. Responsibilities of procedure-conducting agencies and persons

1. Procedure-conducting agencies and persons shall respect the People and submit to the People’s supervision.

2. The court has the duty to safeguard justice, human rights, citizens’ rights, the socialist regime, the interests of the State, and the lawful rights and rights of organizations and individuals.

The procuracy has the duty to safeguard the law, human rights, citizens’ rights, the socialist regime, the interests of the State, and the lawful rights and rights of organizations and individuals, thus contributing to ensuring the strict and unified observance of law.

3. Procedure-conducting agencies and persons shall keep state secrets and work secrets in accordance with law; preserve fine national traditions and customs, protect minors, keep professional, business and personal secrets at legitimate requests of involved parties.

4. Procedure-conducting agencies and persons shall be held responsible before law for the performance of their duties and exercise of their powers. Procedure-conducting persons who commit illegal acts shall, depending on the nature and severity of their violations, be disciplined or examined for penal liability in accordance with law.

5. While performing their duties and exercising their powers, if procedure-conducting persons commit illegal acts causing damage to agencies, organizations or individuals, agencies employing such persons shall pay compensations to damage sufferers in accordance with the law on state compensation liability.

Article 23. Assurance of the effect of court judgments and rulings

1. Legally effective court judgments and rulings shall be executed and respected by agencies, organizations and individuals. Related agencies, organizations and individuals shall strictly abide by legally effective court judgments and rulings.

2. Within the ambit of their duties and powers, the court, agencies and organizations assigned with duties related to the execution of court judgments and rulings shall strictly execute these judgments and rulings and be held responsible before law for their performance of these duties.

Article 24. Trial supervision

The Supreme People’s Court shall supervise trials conducted by courts; superior people’s courts shall supervise trials conducted by people’s courts of provinces and centrally run cities (below collectively referred to as provincial-level people’s courts), and people’s courts of rural districts, urban districts, towns and cities of provinces and centrally run cities (below collectively referred

to as district-level people’s courts) within their territorial jurisdiction in order to ensure the uniform application of law in trial.

Article 25. Supervision of law observance in administrative procedures

1. Procuracies shall supervise the Jaw observance in administrative procedures in order to ensure timely and lawful settlement of administrative cases.

2. Procuracies shall supervise administrative cases from the time of acceptance for settlement to the time of completion of the settlement; participate in court hearings and sessions; supervise the law observance in the execution of court judgments and rulings; and exercise the rights to make claims, recommendations and protests in accordance with law.

3. For administrative decisions and acts related to the lawful rights and interests of minors or persons who have lost their civil act capacity, have civil act capacity restricted or meet difficulties in the cognition or control of their acts, if these persons have no representatives to institute lawsuits, procuracies may recommend commune-level People’s Committees of localities where these persons reside to appoint guardians to institute administrative lawsuits to protect their lawful rights and interests.

Article 26. Responsibility of the court to deliver documents and papers

1. Courts shall deliver, hand or notify their judgments, rulings, summonses, invitations and other papers in accordance with this Law.

2. Commune-level People’s Committees or related agencies, organizations or individuals shall deliver court judgments, rulings, summonses, invitations and other papers at the requests of the court and notify results of the delivery to the courts.

Article 27. Participation of agencies, organizations and individuals in administrative procedures

Agencies, organizations and individuals have the right and obligation to participate in administrative procedures in accordance with this Law, contributing to the prompt and lawful settlement of administrative cases at court.

Article 28. Assurance of the right to complain and denounce in administrative procedures

Agencies, organizations and individuals have the right to complain about, and individuals have the right to denounce, illegal acts and decisions of procedure-conducting agencies and persons or of any agencies, organizations or individual in administrative procedural activities.

Competent agencies, organizations and individuals shall receive, consider and settle in a timely and lawful manner complaints and denunciations; and notify in writing settlement results to complainants and denouncers.

Article 29. Legal cost, fees and procedural expenses -

Legal cost, fees and procedural expenses must comply with this Law and the law on legal cost and court fee.

Chapter II

JURISDICTION OF COURTS

Article 30. Lawsuits under jurisdiction of courts

1. Lawsuits over administrative decisions or acts, except:

a/ Administrative decisions or acts pertaining to state secrets in the fields of national defense, security and foreign affairs in accordance with law;

b/ Court rulings or acts in the application of administrative handling measures or handling of acts obstructing procedural activities;

c/ Internal administrative decisions or acts of agencies and organizations.

2. Lawsuits over disciplinary decisions on dismissal of civil servants holding the position of general director of a general department or equivalent or lower position.

3. Lawsuits over decisions on settlement of complaints about decisions on handling of competition cases.

4. Lawsuits over voter lists.

Article 31. Jurisdiction of district-level courts

District-level courts shall settle according to first-instance procedures:

1. Lawsuits over administrative decisions or acts of state administrative agencies at the district or lower level within the same administrative boundaries with courts or of competent persons in these agencies, except administrative decisions or acts of district-level People’s Committees and district-level People’s Committee chairpersons;

2. Lawsuits over disciplinary decisions on dismissal of civil servants under management by agencies or organizations at the district or lower level within the same administrative boundaries with courts, issued by heads of these agencies or organizations;

3. Lawsuits over voter lists made by agencies in charge of making voter lists within the same administrative boundaries with courts.

Article 32. Jurisdiction of provincial-level courts

Provincial-level courts shall settle according to first-instance procedures:

1. Lawsuits over administrative decisions or acts of ministries, ministerial-level agencies, government-attached agencies, the Presidential Office, the National Assembly Office, the State Audit Office of Vietnam, the Supreme People’s Court and the Supreme People’s Procuracy, and administrative decisions or acts of competent persons in these agencies, which are filed by plaintiffs whose places of residence, workplaces or head offices are located within the same administrative boundaries with the courts. In case plaintiffs have no places of residence, workplaces or head offices in the Vietnamese territory, courts of localities in which agencies or persons competent to issue administrative decisions or commit administrative acts are located have jurisdiction to settle these lawsuits;

2. Lawsuits over administrative decisions or acts of state agencies among those specified in Clause 1 of this Article, and administrative decisions or acts of competent persons in these agencies, which are filed by plaintiffs whose places of residence, workplaces or head offices are located within the same administrative boundaries with the courts. In case plaintiffs have no places of residence, workplaces or head offices in the Vietnamese territory, courts of localities in which agencies or persons competent to issue administrative decisions or commit administrative acts are located have jurisdiction to settle these lawsuits;

3. Lawsuits over administrative decisions or acts of provincial-level state agencies within the same administrative boundaries with the courts and of competent persons in these state agencies;

4. Lawsuits over administrative decisions or acts of district-level People’s Committees and district-level People’s Committee chairpersons within the same administrative boundaries with the courts;

5. Lawsuits over administrative decisions or acts of overseas representative missions of the Socialist Republic of Vietnam or of competent persons in these missions, which are filed by plaintiffs whose places of residence are located within the same administrative boundaries with the courts. In case plaintiffs have no places of residence in Vietnam, the People’s Court of Hanoi city or Ho Chi Minh City has jurisdiction to settle these lawsuits;

6. Lawsuits over disciplinary decisions on dismissal issued by heads of provincial-level agencies or organizations, ministries or central agencies, which are filed by plaintiffs whose workplaces by the time of disciplining are located within the same administrative boundaries with the courts;

7. Lawsuits over decisions on settlement of complaints about decisions on handling of competition cases, which are filed by plaintiffs whose places of residence, workplaces or head offices are located within the same administrative boundaries with the courts;

8. When necessary, provincial-level courts may pick up lawsuits under jurisdiction of district- level courts for settlement under Article 31 of this Law.

Article 33. Determination of jurisdiction in case both complaint and lawsuit petitions are filed

1. In case a plaintiff files a petition to institute an administrative lawsuit at a competent court and concurrently files a complaint with a person competent to settle complaints, the court shall request the plaintiff to select the agency to settle the case and notify such in writing to the court.

In case the plaintiff cannot make the petition on his/her/its own, he/she/it shall request the court to make a written record of selection of the agency to settle the case. On a case-by-case basis, the court shall:

a/ Accept the case for settlement according to general procedures, and concurrently notify the case to the person competent to settle complaints and request him/her to transfer the whole dossier for complaint settlement to the court, in case the plaintiff selects the court to settle the case:

b/ Base itself on Point e, Clause 1, Article 123 of this Law to return the lawsuit petition and enclosed documents to the plaintiff, in case the plaintiff selects the person competent to settle complaints to settle the case.

Upon the expiration of the time limit for complaint settlement, if the complaint remains unsettled or have been settled but the complainant disagrees with the settlement results and files a petition to institute an administrative lawsuit at court, the court shall consider to accept the case according to general procedures.

2. In case many persons institute an administrative lawsuit at a competent court and concurrently file a complaint with a person competent to settle complaints and all of them select either of these entities to settle the case, the competence to settle the case must comply with Clause 1 of this Article.

3. In case many persons institute an administrative lawsuit at a competent court and concurrently file a complaint with a person competent to settle complaints and some of them select the court to settle the case, while others select the persons competent to settle complaints or in case some only institute an administrative lawsuit at a competent court while others only file a complaint with a person competent to settle complaints, the competence to settle the case shall be determined as follows:

a/ In case the interests and obligations of the plaintiffs and complainants are independent from one another, the settlement of the claim of the plaintiffs falls under jurisdiction of the court while the settlement of the complaint of the complainants falls under the competence of the person competent to settle complaints;

b/ In case the interests and obligations of the plaintiffs and complainants are not independent from one another, the court shall accept the case for settlement according to general procedures and notify such to the person competent to settle complaints, requesting him/her to transfer the whole dossier for complaint settlement to the court.

4. In case the plaintiff does not select an agency to settle the case, the court shall return the lawsuit petition to the plaintiff.

Article 34. Transfer of cases to other courts and settlement of disputes over jurisdiction

1. In the course of settlement of an administrative case according to the first-instance procedures, if the court determines that such case is a civil case but not an administrative one and the settlement thereof falls under its jurisdiction, it shall settle such case according to general procedures prescribed by the civil procedure law, and concurrently notify such to the involved parties and the same-level procuracy.

2. Before deciding to bring a case to trial according to the first-instance procedures, if there is a ground to determine that the settlement of the case falls under the jurisdiction of another court, the judge assigned to settle the administrative case shall issue a decision to transfer the case file to a competent court and delete it from the case acceptance book and concurrently notify such to the involved parties and the same-level procuracy.

3. After issuing a decision to bring a case to trial according to the first-instance procedures, if there is a ground to determine that the settlement of the administrative case falls under the jurisdiction of another court, the court shall hold a hearing for the trial panel to issue a decision to stop the trial and transfer the case file to the competent court.

4. When trying an administrative case according to appellate procedures, if determining that the case falls into the case specified in Clause 1 or 2 of this Article, the appellate court shall quash the first-instance judgment or ruling and transfer the case file to the court with the first- instance trial jurisdiction for first-instance retrial of the case in accordance with law.

5. When trying an administrative case according to cassation or reopening procedures, if determining that the case falls into the case specified in Clause 1 or 2 of this Article, the cassation or reopening court shall quash the legally effective judgment or ruling and transfer the case file to the court with the first-instance trial jurisdiction for first-instance retrial of the case in accordance with law.

6. Involved parties may file complaints and the same-level procuracy may file a petition about a decision specified in Clause 2 or 3 of this Article within 3 working days after receiving the decision. Within 3 working days after receiving the complaint or petition, the chief justice of the court that has issued the decision to transfer the administrative case shall settle the complaint or petition. The decision of the chief justice of the court is final and shall be immediately sent to the complaining involved parties and the petition-making procuracy.

7. The chief justice of a provincial-level court shall settle disputes over the jurisdiction to settle administrative cases between district-level courts in the same province or centrally run city.

Chief justices of superior people’s courts shall settle disputes over the jurisdiction to settle an administrative case between district-level courts in different provinces or centrally run cities or between provincial-level courts under the territorial jurisdiction of superior people’s courts.

The Chief Justice of the Supreme People’s Court shall settle disputes over the jurisdiction between district-level courts in different provinces or centrally run cities or provincial-level courts under the territorial jurisdiction of different superior people’s courts.

Article 35. Consolidation or split-up of administrative cases

1. A court may consolidate two or more cases it has separately accepted into a sole case for settlement according to administrative procedures when the following conditions are fully satisfied:

a/ Separately accepted cases have the same plaintiff instituting lawsuits over many administrative decisions or acts issued or taken by an agency or organization or a competent person in such agency or organization and are closely related to one another, or separately accepted cases have different plaintiffs instituting lawsuits over the same administrative decision or act;

b/ The consolidation of two or more administrative cases into a sole administrative case must ensure the quick, effective and thorough trial and shall be conducted within the time limit for trial preparation.

2. A court may split up a case involving different claims into two or more administrative cases for settlement in case an administrative decision over which a lawsuit is instituted is related to many plaintiffs whose interests and obligations are unrelated.

3. Upon consolidating cases or splitting up a case under Clause 1 or 2 of this Article, the court that has accepted this case shall issue a decision to this effect and promptly send it to the involved parties and same-level procuracy.

Chapter III

PROCEDURE-CONDUCTING AGENCIES AND PERSONS AND CHANGE OF PROCEDURE-CONDUCTING PERSONS

Article 36. Procedure-conducting agencies and persons

1. Administrative procedure-conducting agencies include:

a/ Courts;

b/ Procuracies.

2. Administrative procedure-conducting persons include:

a/ Chief justices, judges, people’s assessors, verifiers and clerks of courts;

b/ Chief procurators, procurators and examiners.

Article 37. Duties and powers of chief justices of courts

1. Chief justices of courts have the following duties and powers:

a/ To organize the settlement of administrative cases under their courts’ jurisdiction; to adhere to the principle that judges and people’s assessors conduct trial independently and abide by law only;

b/ To decide to assign judges to settle administrative cases and people’s assessors to participate in trial panels of administrative cases; to assign verifiers and court clerks to conduct procedures for administrative cases on the principles specified in Article 14 of this Law;

c/ To decide to change judges, people’s assessors and court clerks before the opening of court hearings;

d/ To decide to change expert witnesses and interpreters before the opening of court hearings;

dd/ To issue administrative procedural decisions and conduct administrative procedural activities;

e/ To file protests against legally effective court judgments or rulings of courts according to cassation or reopening procedures or to recommend chief justices of competent courts to consider filing protests against legally effective court judgments or rulings of courts according to cassation or reopening procedures;

g/ To settle complaints and denunciations in accordance with this Law;

h/ To recommend agencies or individuals that have issued administrative decisions or taken administrative acts related to administrative decisions or acts over which lawsuits are instituted to consider amending, supplementing or annulling such decisions or terminating such acts if detecting a sign of unlawfulness;

i/ To recommend competent agencies or individuals to consider amending, supplementing or annulling legal documents if detecting a sign of contravention of the Constitution, laws or legal documents of superior state agencies in accordance with this Law;

k/ To handle acts obstructing administrative procedural activities in accordance with law;

l/ To perform other duties and exercise other powers in accordance with this Law.

2. When the chief justice of a court is absent, a deputy chief justice authorized by the chief justice shall perform the duties and exercise the powers of the chief justice, except the power to decide to file protests provided at Point e, Clause 1 of this Article. Authorized deputy chief justices shall be answerable to chief justices for the performance of authorized duties and exercise of authorized powers.

Article 38. Duties and powers of judges

When assigned by chief justices of their courts, judges have the following duties and powers:

1. To process lawsuit petitions;

2. To make administrative case files;

3. To verify and collect documents and evidences; to organize court hearings and sessions to settle administrative cases in accordance with this Law;

4. To decide on application, change or cancellation of provisional urgent measures;

5. To decide on termination, suspension or resumption of the settlement of administrative cases;

6. To explain and guide involved parties in exercising the right to request legal aid in accordance with the law on legal aid;

7. To hold sessions to inspect the submission of, access to, and disclosure of evidences, and dialogues in accordance with this Law;

8. To decide to bring administrative cases to trial;

9. To summon participants in court hearings or sessions;

10. To request agencies, organizations and individuals to provide documents and evidences, or to verify and collect documents and evidences in accordance with this Law;

11. To chair or participate in panels trying administrative cases; to vote on matters falling under the jurisdiction of trial panels;

12. To examine the legality of administrative documents or acts related to administrative decisions or acts over which lawsuits are instituted and request chief justices of courts to propose competent agencies or individuals to review such administrative documents or acts in accordance with law;

13. To discover, and request chief justices of courts to propose competent agencies to amend, supplement or annul, legal documents showing signs of contravention of the Constitution, laws and legal documents of superior state agencies in accordance with this Law;

14. To handle acts obstructing administrative procedural activities in accordance with law;

15. To perform other duties and exercise other powers in accordance with this Law.

Article 39. Duties and powers of people’s assessors

When assigned by chief justices of their courts, people’s assessors have the following duties and powers:

1. To study case files;

2. To request chief justices of courts and judges assigned to settle administrative cases to issue necessary decisions within their competence;

3. To participate in panels trying administrative cases;

4. To conduct procedural activities and have the equal right with judges to vote on matters falling under the jurisdiction of trial panels.

Article 40. Duties and powers of verifiers

When assigned by chief justices of their courts, verifiers have the following duties and powers:

1. To verify administrative case files on which legally effective court judgments or rulings need to be reviewed according to cassation or reopening procedures;

2. To make conclusions on verified cases and report on verification results and propose ways to settle administrative cases to chief justices of courts;

3. To collect documents and evidences in accordance with this Law;

4. To perform other duties and exercise other powers in accordance with this Law.

Article 41. Duties and powers of court clerks

When assigned, court clerks have the following duties and powers:

1. To make necessary professional preparations before the opening of court hearings;

2. To announce internal rules of court hearings;

3. To check and report to trial panels on lists of persons summoned to court hearings;

4. To write minutes of court hearings or sessions and written records of testimonies of procedure participants;

5. To perform other duties and exercise other powers in accordance with this Law.

Article 42. Duties and powers of chief procurators

1. When supervising the law observance in administrative procedural activities, chief procurators have the following tasks and powers:

a/ To organize and direct the supervision of the law observance in administrative procedural activities;

b/ To decide to assign procurators to supervise the law observance in administrative procedural activities, participate in court hearings and sessions to settle administrative cases in accordance with this Law and notify such to courts; to assign examiners to conduct procedural activities for administrative cases on the principles specified in Article 14 of this Law;

c/ To decide to change procurators or examiners;

d/ To file protests against court judgments or rulings according to appellate, cassation or reopening procedures in accordance with this Law;

dd/ To make requests or recommendations in accordance with this Law;

e/ To settle complaints and denunciations in accordance with this Law;

g/ To perform other duties and exercise other rights in accordance with this Law.

2. When the chief procurator is absent, a deputy chief procurator authorized by the chief procurator shall perform the duties and exercise the powers of the chief procurator, except the power to decide to file protests provided at Point d, Clause 1 of this Article. Authorized deputy chief procurators shall be answerable to chief procurators for the performance of authorized duties and exercise of authorized powers.

Article 43. Duties and powers of procurators

When assigned by chief procurators of their procuracies to supervise the law observance in administrative procedural activities, procurators have the following duties and powers:

1. To supervise the return of lawsuit petitions;

2. To supervise the acceptance and settlement of cases;

3. To study case files; to verity and collect documents and evidences under Clause 6, Article 84 of this Law;

4. To participate in court hearings and sessions and present opinions of their procuracies on the settlement of cases in accordance with this Law;

5. To supervise court judgments and rulings;

6. To propose or request courts to conduct procedural activities in accordance with this Law;

7. To request competent chief procurators to file protests against court judgments and rulings involving law violations;

8. To supervise procedural activities of procedure participants; to propose or request competent agencies or organizations to strictly handle procedure participants who commit law violations;

9. To perform other duties and exercise other powers in accordance with this Law.

Article 44. Duties and powers of examiners

When assigned, examiners have the following duties and powers:

1. To study case files and report study results to procurators;

2. To make dossiers for supervision of administrative cases as assigned by procurators or chief procurators;

3. To assist procurators in supervising the law observance in accordance with this Law.

Article 45. Cases of refusal by or change of procedure-conducting persons

Procedure-conducting persons shall refuse to conduct procedures or be changed in any of the following cases:

1. They are concurrently involved parties, representatives or relatives of involved parties;

2. They have participated in the capacity as defense counsels of the lawful rights and interests of involved parties, witnesses, expert witnesses or interpreters in the same case;

3. They have participated in the issuance of administrative decisions or are related to administrative acts over which lawsuits are instituted;

4. They have participated in the issuance of decisions on settlement of complaints about administrative decisions or acts over which lawsuits are instituted;

5. They have participated in the issuance of disciplinary decisions on dismissal of civil servants or decisions on settlement of complaints about disciplinary decisions on dismissal of civil servants over which lawsuits are instituted;

6. They have participated in the issuance of decisions on handling of competition cases or decisions on settlement of complaints about decisions on handling of competition cases over which lawsuits are instituted;

7. They have participated in the making of voter lists which lawsuits are instituted;

8. There are other clear grounds to believe that they might be not impartial while performing their duties.

Article 46. Cases in which judges or people’s assessors shall refuse to conduct procedures or be changed

Judges or people’s assessors shall refuse to conduct procedures or be changed in any of the following cases:

1. They fall into one of the cases specified in Article 45 of this Law;

2. They are members of the same trial panel and relatives; in this case, only one of them may conduct procedures;

3. They have participated in the settlement of an administrative case according to first- instance, appellate, cassation or reopening procedures on which a first-instance judgment, an appellate judgment or ruling, a cassation or reopening ruling and a decision to terminate the settlement of the case or a decision to recognize successful dialogue results have been made, unless they are members of the Judicial Council of the Supreme People’s Court or the judicial committee of a superior people’s court who are allowed to participate in trying such case according to cassation or reopening procedures;

4. They have conducted procedures in the same case in the capacity as verifiers, court clerks, procurators or examiners.

Article 47. Cases in which court clerks or verifiers shall refuse to conduct procedures or be changed

Court clerks or verifiers shall refuse to conduct procedures or be changed in any of the following cases:

1. They fall into any of the cases specified in Article 45 of this Law;

2. They have conducted procedures in the same case in the capacity as judges, people’s assessors, verifiers, court clerks, procurators or examiners;

3. They are relatives of any of other procedure participants in the case.

Article 48. Procedures for refusing to conduct procedures or requesting the change of judges, people’s assessors, verifiers or court clerks

1. The refusal to conduct procedures or request for change of a judge, people’s assessor, verifier or court clerk before the opening of a court hearing must be made in writing, clearly stating the reason and ground for the refusal or request.

2. The refusal to conduct procedures or request for change of a person specified in Clause I of this Article at a court hearing shall be recorded in the hearing minutes.

Article 49. Decisions on change of judges, people’s assessors, verifiers or court clerks

1. Before the opening of a court hearing, the change of a judge, people’s assessor, verifier or court clerk shall be decided by the chief justice of the court.

In case a judge requested to be changed is the chief justice of the court:

a/ The change of a judge being the chief justice of a district-level court shall be decided by the chief justice of a provincial-level court;

b/ The change of a judge being the chief justice of a provincial-level court shall be decided by the chief justice of a superior court having the territorial jurisdiction over such provincial- level court;

c/ The change of a judge being the chief justice of a superior court shall be decided by the Chief Justice of the Supreme People's Court.

2. During a court hearing, the change of a judge, people’s assessor or court clerk shall be decided by the trial panel after hearing opinions of the person requested to be changed. The trial panel shall discuss the change in the deliberation room and make a decision by majority. In case a judge, people’s assessor or court clerk must be changed without any alternative one for immediate replacement, the trial panel shall issue a decision to postpone the court hearing. The chief justice of the court shall decide to appoint a new judge, people’s assessor or court clerk. If the changed person is the chief justice of the court, the competence to decide on appointment must comply with Clause 1 of this Article.

3. Within 5 working days after the court hearing is postponed, the chief justice of the court shall appoint a person in replacement of the changed one.

Article 50. Cases in which procurators or examiners shall refuse to conduct procedures or be changed

Procurators or examiners shall refuse to conduct procedures or be changed in any of the following cases:

1. They fall into any of thế cases specified in Article 45 of this Law;

2. They have conducted procedures in the same case in the capacity as judges, people’s assessors, verifiers, court clerks, procurators or examiners.

Article 51. Procedures for refusing to conduct procedures or requesting the change of procurators or examiners

1. The refusal to conduct procedures or request for change of a procurator before the opening of a court hearing must be made in writing, clearly stating the reason and ground for the refusal or request.

The refusal to conduct procedures or request for change of an examiner must be made in writing, clearly stating the reason and ground for the refusal or request.

2. The refusal to conduct procedures or request for change of a procurator at a court hearing shall be recorded in the hearing minutes.

Article 52. Decisions on change of procurators or examiners

1. Before the opening of a court hearing, the change of a procurator shall be decided by the chief procurator of the same-level procuracy; if a procurator requested to be changed is the chief procurator, the change shall be decided by the chief procurator of the immediate superior procuracy.

The change of an examiner shall be decided by the chief procurator of the same-level procuracy.

2. During a court hearing, the change of a procurator shall be decided by the trial panel after hearing opinions of the person requested to be changed. The trial panel shall discuss the change in the deliberation room and make a decision by majority.

In case a procurator must be changed, the trial panel shall issue a decision to postpone the court hearing. The appointment of a new procurator to replace the changed one shall be decided by the chief procurator of the same-level procuracy. If the changed procurator is the chief procurator, the change shall be decided by the chief procurator of the immediate superior procuracy.

3. Within 3 working days after the court hearing is postponed, the chief procurator of the procuracy shall appoint a person in replacement of the changed one and notify such in writing to the court.

Chapter IV

PROCEDURE PARTICIPANTS AND THEIR RIGHTS AND OBLIGATIONS

Article 53. Procedure participants

Administrative procedure participants include involved parties, representatives of involved parties, defense counsels of the lawful rights and interests of involved parties, witnesses, expert witnesses and interpreters.

Article 54. Administrative procedure legal capacity and administrative procedure act capacity of involved parties

1. Administrative procedure legal capacity means the capacity to have law-established rights and obligations in administrative procedures. All agencies, organizations and individuals have the same administrative procedure legal capacity in requesting the court to protect their lawful rights and interests.

2. Administrative procedure act capacity means the capacity of a person to exercise his/ her administrative procedure rights or perform his/her administrative procedure obligations on his/her own or to authorize a representative to participate in administrative procedures.

3. An involved party who is aged full 18 years or older has the full administrative procedure act capacity, except those who have lost their civil act capacity or otherwise provided by law.

The administrative procedure act capacity of a person who has civil act capacity restricted or meets a difficulty in cognizing or controlling his/her acts shall be determined under a court ruling.

4. An involved party who is a minor or a person who has lost his/her civil act capacity or has civil act capacity restricted or meets a difficulty in cognizing or controlling his/her acts shall exercise his/her rights and perform his/her obligations in administrative procedures through his/ her at-law representative.

5. An involved party that is an agency or organization shall exercise its rights and perform its obligations in administrative procedures through its at-law representative.

Article 55. Rights and obligations of involved parties

When participating in procedures, involved parties have equal rights and obligations, including:

1. To respect the court and strictly observe internal rules of court hearings;

2. To pay legal cost advances, legal cost, fees and other procedural expenses prescribed by law;

3. To maintain, change, add or withdraw their claims;

4. To provide their residence or head office addresses in a sufficient and accurate manner; in the course of case settlement by the court, to promptly notify other involved parties and the court of any change in their residence or head office addresses;

5. To provide documents and evidences to prove and protect their lawful rights and interests;

6. To request agencies, organizations and individuals that are keeping or managing documents or evidences to provide such documents or evidences for furnishing them to the court;

7. To request the court to verify or collect documents and evidences of the case which they cannot verify or collect; to request the court to compel the production by other involved parties of documents or evidences which they are keeping or managing; to request the court to rule on compelling the provision by agencies, organizations or individuals that are keeping or managing evidences of such evidences; and to request the court to summon witnesses, solicit expert examination or valuation of assets;

8. To get access to, take notes and make copies of documents or evidences produced by other involved parties or collected by the court, except documents or evidences not permitted to be disclosed under Clause 2, Article 96 of this Law;

9. To submit copies of lawsuit petitions and documents or evidences to the court for sending to other involved parties or lawful representatives of other involved parties, except documents or evidences not permitted to be disclosed under Clause 2, Article 96 of this Law;

10. To request the court to rule on the application, change or cancellation of provisional urgent measures;

11. To request the court to hold sessions to check the submission of, access to, or disclosure of, evidences and dialogues, and participate in such sessions in the course of case settlement by the court;

12. To receive valid notices for exercising their rights and performing their obligations;

13. To defend their lawful rights and interests or ask lawyers or other persons to do so;

14. To request the change of procedure-conducting persons or procedure participants;

15. To participate in court hearings and session;

16. To be present in response to court summonses and abide by court rulings in the course of case settlement by the court;

17. To request the court to summon persons with related interests and obligations to participate in procedures;

18. To request the court to suspend the case settlement;

19. To give questions to other persons on matters related to the case or propose to the court matters on which questions must be given to other persons; to confront themselves with one another or with witnesses;

20. To make arguments at court hearings, present their opinions on evidence assessment and applicable laws;

21. To be provided with extracts of court judgments or rulings;

22. To appeal against or complain about court judgments or rulings;

23. To request competent persons to file protests against legally effective court judgments or rulings according to cassation or reopening procedures;

24. To strictly abide by legally effective court judgments and rulings;

25. To exercise their rights in a good will and refrain from abusing their rights to obstruct procedural activities of the court and other involved parties;

26. Other rights and obligations provided by law.

Article 56. Rights and obligations of plaintiffs

Plaintiffs have the following rights and obligations;

1. The rights and obligations specified in Article 55 of this Law;

2. To change contents of their lawsuit claims within the statute of limitations for lawsuit institution; to withdraw part or the whole of their lawsuit claims.

Article 57. Rights and obligations of defendants

Defendants have the following rights and obligations:

1. The rights and obligations specified in Article 55 of this Law;

2. To be informed by the court of lawsuits against them;

3. To prove the correctness and lawfulness of administrative decisions or acts over which lawsuits are instituted;

4. To modify or cancel administrative decisions, disciplinary decisions on dismissal, or decisions on settlement of complaints about decisions on handling of competition cases or voter lists over which lawsuits are instituted; to stop or remedy administrative acts over which lawsuits are instituted.

Article 58. Rights and obligations of persons with related interests and obligations

1. Persons with related interests and obligations may make independent claims and participate in procedures on the side of the plaintiff or the defendant.

2. Persons with related interests and obligations that make independent claims have the rights and obligations of the plaintiff specified in Article 56 of this Law.

3. Persons with related interests and obligations who participate in procedures on the side of the plaintiff or have interests only have the rights and obligations specified in Article 55 of this Law.

4. Persons with related interests and obligations who participate in procedures on the side of the defendant or have obligations only have the rights and obligations specified in Clauses 1 and 2, Article 57 of this Law.

Article 59. Inheritance of administrative procedural rights and obligations

1. In case the plaintiff being an individual is dead and his/her rights and obligations are bequeathed, his/her heir may participate in procedures.

2. In case the plaintiff' being an agency or organization is consolidated, merged, split up, divided or dissolved, the agency, organization or individual that inherits the rights and obligations of the former agency or organization shall exercise the procedural rights and perform the procedural obligations of such agency or organization.

3. In case the defendant is a competent person in an agency or organization that is consolidated, merged, split up, divided or dissolved, the person who takes over the rights and obligations of the defendant shall participate in procedures.

In case the defendant is a competent person in an agency or organization where his/her post no longer exists, the head of this agency or organization shall exercise the rights and perform the obligations of the defendant.

4. In case the defendant is an agency or organization that is consolidated, merged, divided or split up, the agency or organization that inherits the rights and obligations of the former agency or organization shall exercise the procedural rights and perform the procedural obligations of such agency or organization.

In case the defendant is a dissolved agency or organization with nobody to inherit its rights and obligations, its superior agency or organization shall exercise the rights and perform the obligations of the defendant.

5. In case of merger, division, splitting up, dissolution or adjustment of administrative boundaries of an administrative unit but the subject of the administrative decision sees a change, the agency, organization or individual that has issued such administrative decision shall participate in procedures as the defendant at the court of the locality where such agency, organization or individual is based. The agency receiving the subject of the administrative decision over which a lawsuit is instituted shall participate in procedures as a person with related interests and obligations.

6. The inheritance of procedural rights and obligations may be accepted by the court at any stage in the process of settlement of an administrative case.

Article 60. Representatives

1. Representatives in administrative procedures include at-law representatives and authorized representatives.

2. An at-law representative in administrative procedures may be any of the following persons, unless his/her representation right is restricted in accordance with law:

a/ Father or mother, for a minor child;

b/ Guardian, for a ward;

c/ A person appointed by the court, for a person having civil act capacity restricted or having a difficulty in cognizing or controlling his/her act;

d/ Head of an agency or organization who is appointed or elected in accordance with law;

dd/ Other persons defined by law.

3. Authorized representatives in administrative procedures must have the full civil act capacity and be authorized in writing by involved parties or their at-law representatives.

In case a household, cooperative group or another organization without the legal person status participates in administrative procedures, its members may authorize one member among them or another person to act as their representative to participate in administrative procedures.

In case a defendant is an agency or organization or its head, he/she may only authorize his/her deputy to represent him/her in administrative procedures. The authorized person shall participate in the settlement of the whole case and fully exercise the rights and perform the obligations of defendants specified in this Law.

4. At-law representatives and authorized representatives in administrative procedures shall terminate their representation in accordance with the Civil Code.

5. At-law representatives in administrative procedures shall exercise administrative procedural rights and perform administrative procedural obligations of involved parties whom they represent.

Authorized representatives in administrative procedures shall exercise all administrative procedural rights and perform all administrative procedural obligations of their authorizers. An authorized person may not sub-authorize a third party.

6. The following persons may not act as representatives:

a/ Those being involved parties in the same case with to-be-represented persons whose lawful rights and interests conflict with those of to-be-represented persons;

b/ Those currently acting as representatives in administrative procedures for other involved parties whose lawful rights and interests conflict with those of to-be-represented persons in the same case.

7. Cadres and civil servants of courts, procuracies, inspectorates and judgment enforcement agencies; or civil servants, officers and non-commissioned officers in public security forces may not act as representatives in administrative procedures, unless they participate in the capacity as representatives of their agencies or as at-law representatives.

Article 61. Defense counsels of lawful rights and interests of involved parties

1. Defense counsels of the lawful rights and interests of involved parties are persons participating in procedures to defend the lawful rights and interests of involved parties.

2. The following persons may act as defense counsels of the lawful rights and interests of involved parties when requested by such involved parties and registered by the court as defense counsels of the lawful rights and interests of involved parties;

a/ Lawyers who participate in procedures in accordance with the law on lawyers;

b/ Legal counsels or persons who join in providing legal aid in accordance with the Law on Legal Aid;

c/ Vietnamese citizens who have the full civil act capacity and legal knowledge, have not yet been convicted or had been convicted but have had their criminal records remitted, are not subject to any administrative handling measure and are not cadres or civil servants of courts, procuracies, inspectorates or judgment enforcement agencies or civil servants, officers or noncommissioned officers in public security forces.

3. Defense counsels of the lawful rights and interests of involved parties may defend the lawful rights and interests of many involved parties in the same case, provided the lawful rights and interests of these parties do not conflict. Many defense counsels may jointly defend the lawful rights and interests of an involved party in a case.

4. When requesting the court to carry out procedures for registration of a defense counsel of the lawful rights and interests of involved parties, a requester shall produce the following papers:

a/ A lawyer shall produce the papers specified in Clause 2, Article 27 of the Law on Lawyers;

b/ A legal aid provider or a person participating in the provision of legal aid shall produce a document on appointment of a person providing legal aid issued by an organization providing legal aid and legal aid provider card or lawyer card;

c/ A Vietnamese citizen who fully satisfies the conditions prescribed at Point c, Clause 2 of this Article shall produce a written request of the involved parties and his/her personal identification paper.

5. After checking the produced papers and deeming that the requester fully satisfies the conditions for acting as a defense counsel of the lawful rights and interests of involved parties specified in Clause 2, 3 or 4 of this Article, within 3 working days after receiving the request, the court shall record in the register the defense counsel of the lawful rights and interests of involved parties and give certification in the written request for the defense counsel. In case of refusal to register the defense counsel, the court shall notify such in writing to the requester, clearly stating the reason.

6. Defense counsels of the lawful rights and interests of involved parties have the following rights and obligations:

a/ To participate in procedures from the time when the lawsuit is instituted or at any stage of the administrative proceedings:

b/ To collect documents and evidences and furnish the court with documents and evidences, study case files and take notes of and copy necessary documents included in case files for the purpose of defending the lawful rights and interests of involved parties, except documents and evidences not permitted to be disclosed under Clause 2, Article 96 of this Law;

c/ To participate in court hearings or sessions or send documents for defending the lawful rights and interests of involved parties to the court for examination in case of failure to participate in court hearings or sessions;

d/ To request on behalf of involved parties the change of procedure-conducting persons and other procedure participants in accordance with this Law;

dd/ To assist involved parties in legal matters related to the defense of their lawful rights and interests; to receive on behalf of involved parties procedural papers and documents delivered or notified by the court in case of being authorized by involved parties and forward such papers and documents to involved parties;

e/ The rights and obligations provided in Clauses 1, 6, 9, 16, 19 and 20, Article 55 of this Law.

g/ Other rights and obligations provided by law.

Article 62. Witnesses

1. Witnesses are persons who know circumstances related to cases and are summoned by the court at the request of involved parties to participate in procedures. Persons who have lost the civil act capacity may not act as witnesses.

2. Witnesses have the following rights and obligations;

a/ To provide all information, documents and objects in their possession which are related to the settlement of cases;

b/ To honestly testify to circumstances which they know and are related to the settlement of cases;

c/ To be held responsible before law for their testimonies, and pay compensations for damage caused by their untruthful testimonies to involved parties or other persons;

d/ To be present at court and court hearings in response to court summonses in case witness testimonies must be publicly taken at court or court hearings. In case witnesses are absent from

court hearings without plausible reasons and their absence impedes the trial, the trial panel may issue decisions to escort them to court hearings;

dd/ To undertake before court to exercise their rights and perform their obligations, except minor witnesses;

e/ To refuse to make testimonies if their testimonies are related to state secrets, professional secrets, business secrets or privacy secrets or badly or adversely affect involved parties who are their relatives;

g/ To take leaves during the time they are summoned by the court or make testimonies;

h/ To have relevant expenses paid in accordance with law;

i/ To request courts that have summoned them and competent state agencies to protect their lives, health, honor, dignity, property, and other lawful rights and interests when they participate in procedures;

k/ To complain about procedural acts, and denounce illegal acts of procedure-conducting agencies and persons.

Article 63. Expert witnesses

1. Expert witnesses are persons who possess necessary knowledge and experience, as required by law, about the fields in which exist objects of expert examination, who are selected under agreement between involved parties or invited by the court to conduct expert examination of these objects at the request of an involved party or involved parties.

2. Expert witnesses have the following rights and obligations:

a/ To read documents included in case files and related to objects of expert examination; to request the court to provide documents necessary for the expert examination;

b/ To question procedure participants about matters related to objects of expert examination;

c/ To be present in response to court summonses and answer questions related to the expert examination;

d/ To notify in writing the court of the impossibility to conduct expert examination for the reason that contents necessary for expert examination fall beyond their professional capacity or documents provided for the expert examination are insufficient or unusable;

dd/ To preserve received documents and return them to the court together with expert examination conclusions or with a notice of the impossibility to conduct expert examination;

e/ To refrain from collecting documents by themselves for conducting expert examination or contacting other procedure participants if such contact might affect expert examination results; to refrain from disclosing secret information which they know while conducting expert examination or from notifying expert examination results to persons other than those who have decided to solicit expert examination opinions;

g/ To make independent, honest and grounded expert examination conclusions;

h/ To have relevant expenses paid in accordance with law;

i/ To undertake before the court to exercise their rights and perform their obligations.

3. Expert witnesses shall refuse to conduct expert examination or be changed in the following cases:

a/ They are concurrently involved parties, representatives or relatives of involved parties;

b/ They have participated in the procedures in the capacity as defense counsels of the lawful rights and interests of involved parties, witnesses or interpreters in the same case;

c/ They have examined the same object which needs to be examined in the same case;

d/ They have conducted the procedures in the same case in the capacity as judges, people’s assessors, verifiers, court clerks, procurators or examiners;

dd/ There are other clear grounds to believe that they might be not impartial while performing their duties.

Article 64. Interpreters

1. Interpreters are persons who are capable of translating another language into Vietnamese and vice versa when a procedure participant cannot speak Vietnamese. An interpreter is selected by an involved party or under agreement between involved parties and accepted by the court or required by the court to interpret.

Those who know the language of persons with vision disability or those who can hear or speak the language of persons with hearing or speaking disability are also regarded as interpreters.

In case only a representative or relative of a person with vision, hearing or speaking disability knows the latter’s language or signs, such representative or relative may be accepted by the court to act as an interpreter for such person with disability.

2. Interpreters have the following rights and obligations:

a/ To be present in response to court summonses;

b/ To interpret truthfully, objectively and correctly;

c/ To request procedure-conducting persons and procedure participants to further explain their statements which need to be interpreted;

d/ To refrain from contacting other procedure participants if such contact affects the truthfulness, objectivity and correctness of their interpretation;

dd/ To have relevant expenses paid in accordance with law;

e/ To undertake before the court to exercise their rights and perform their obligations.

3. Interpreters shall refuse to interpret or be changed in the following cases:

a/ They are concurrently involved parties, representatives or relatives of involved parties;

b/ They have participated in the procedures in the capacity as defense counsels of the lawful rights and interests of involved parties, witnesses or expert witnesses in the same case;

c/ They have conducted the procedures in the capacity as judges, people’s assessors, verifiers, court clerks, procurators or examiners;

d/ There are other clear grounds to believe that they might be not impartial while performing their duties.

Article 65. Procedures for rejecting expert witnesses or interpreters or requesting change of expert witnesses or interpreters

1. Before the opening of a court hearing, the rejection of an expert witness or interpreter or the request for change of an expert witness or interpreter shall be made in writing, clearly stating the reason for such rejection or request. The change of an expert witness or interpreter shall be decided by the chief justice of the court.

2. At a court hearing, the rejection of an expert witness or interpreter or the request for change of an expert witness or interpreter shall be recorded in the court hearing minutes. The change of an expert witness or interpreter shall be decided by the trial panel after hearing opinions of the person requested to be changed.

Chapter V

PROVISIONAL URGENT MEASURES

Article 66. Right to request application of provisional urgent measures

1. In the course of settlement of a case, involved parties or their representatives may request the court currently settling the case to apply one or several provisional urgent measures specified in

Article 68 of this Law to provisionally deal with urgent requests of involved parties, protect evidences or preserve the current state so as to prevent irremediable damage or to assure the case settlement or judgment execution.

2. In emergency cases when it is necessary to immediately protect evidences or to prevent possible serious consequences, agencies, organizations or individuals may file applications to request competent courts to issue decisions on application of provisional urgent measures specified in Article 68 of this Law simultaneously with the filing of lawsuit petitions with such courts.

3. Requesters for application of provisional urgent measures are not required to pay a security.

Article 67. Competence to decide on application, change or cancellation of provisional urgent measures

1. The application, change or cancellation of provisional urgent measures before the opening of a court hearing shall be considered and decided by a judge.

2. The application, change or cancellation of provisional urgent measures during a court hearing shall be considered and decided by the trial panel.

Article 68. Provisional urgent measures

1. Suspension of execution of administrative decisions, disciplinary decisions on dismissal or decisions on handling of competition cases.

2. Suspension of performance of administrative acts.

3. Ban on or compulsion of performance of certain acts.

Article 69. Suspension of execution of administrative decisions, disciplinary decisions on dismissal or decisions on handling of competition cases

The measure of suspension of execution of an administrative decision, a disciplinary- decision on dismissal or a decision on handling of a competition case shall be applied if in the course of settlement of a case there is a ground to believe that the execution of such decision will lead to irremediable serious consequences.

Article 70. Suspension of performance of administrative acts

The measure of suspension of performance of an administrative act shall be applied when there is a ground to believe that the continued performance of such administrative act will lead to irremediable serious consequences.

Article 71. Ban on or compulsion of performance of certain acts

The measure of ban on or compulsion of performance of certain acts shall be applied if in the course of settlement of a case there is a ground to believe that performance or non-performance of certain acts by an involved party has affected the settlement of the case or the lawful rights and interests of other persons involved in the case being settled by the court.

Article 72. Liability for request for, or application of, provisional urgent measures

1. An involved party that requests the court to issue a decision on application of a provisional urgent measure shall be held responsible before law for his/her request. If he/she is at fault in causing damage, he/she shall pay compensation.

2. The court that applies a provisional urgent measure not true to the request of an involved party, causing damage to the person subject to this measure or to a third party shall pay compensation.

3. The court that applies a provisional urgent measure not within the time limit prescribed by law or fails to apply a provisional urgent measure without a plausible reason, causing damage to the requester for application of such measure shall pay compensation.

4. The payment of compensation under Clauses 2 and 3 of this Article shall be made in accordance with the Law on State Compensation Liability.

Article 73. Procedures for application of provisional urgent measures

1. Persons who request the court to apply provisional urgent measures shall send their written requests to competent courts, enclosed with documents and evidences proving the necessity to apply these measures.

2. A written request for application of a provisional urgent measure must contain the following principal details:

a/ Date of writing the request;

b/ Name, address, telephone number, facsimile number and email address (if any) of the requester;

c/ Name, address, telephone number, facsimile number and email address (if any) of the person against whom the provisional urgent measure is requested to be applied;

d/ Summarized contents of the administrative decision, disciplinary decision on dismissal, decision on settlement of a complaint about a decision on handling of a competition case or administrative act over which the lawsuit is instituted;

dd/ Reason for application of the provisional urgent measure;

e/ Provisional urgent measure which needs to be applied and specific requirements.

3. For a request for application of a provisional urgent measure specified in Clause 1, Article 66 of this Law, the judge assigned to settle the case shall consider and handle the request. Within 48 hours after receiving a request, the judge shall issue a decision on application of a provisional urgent measure. In case of rejecting a request, the judge shall notify such in writing to the requester and same-level procuracy, clearly stating the reason.

In case the trial panel receives a request for application of a provisional urgent measure during a court hearing, it shall consider and issue a decision on immediate application of the provisional urgent measure. In case of rejecting a request, the trial panel shall notify such to the requester, clearly stating the reason, and record such in the court hearing minutes.

4. For a request for application of a provisional urgent measure specified in Clause 2, Article 66 of this Law, after receiving a request enclosed with a lawsuit petition and enclosed documents and evidences, the chief justice shall immediately designate a judge to accept and handle the request. Within 48 hours after receiving a request, the judge shall consider and issue a decision on application of a provisional urgent measure. In case of rejecting a request, the judge shall notify such in writing to the requester and same-level procuracy, clearly stating the reason.

Article 74. Change or cancellation of provisional urgent measures

1. At the request of involved parties, the court shall consider and decide to change provisional urgent measures being applied if deeming such measures no longer appropriate and it is necessary to replace them with other provisional urgent measures.

2. The court shall issue a decision to cancel an applied provisional urgent measure in one of the following cases:

a/ The requester for application of the measure requests the cancellation thereof;

b/ The ground for the application of the provisional urgent measure no longer exists;

c/ The case has been settled with a legally effective court judgment or ruling;

d/ One of the cases in which the court returns the lawsuit petition as prescribed in this Law;

dd/ The case has been terminated under Article 143 of this Law.

3. Procedures for changing or canceling provisional urgent measures must comply with Article 73 of this Law.

Article 75. Effect of decisions on application, chance or cancellation of provisional urgent measures

1. Decisions on application, change or cancellation of provisional urgent measures shall become effective immediately for implementation.

2. The court shall immediately deliver or send decisions on application, change or cancellation of provisional urgent measures to involved parties and procuracy and civil judgment enforcement agency at the same level.

Article 76. Complaints or recommendations about application, change or cancellation of provisional urgent measures

1. Involved parties may file complaints and procuracies may file recommendations with chief justices of courts currently settling cases about decisions on application, change or cancellation of provisional urgent measures or non-issuance of such decisions by judges. The time limit for filing a complaint or recommendation is 3 working days after the receipt of a decision on application, change or cancellation of a provisional urgent measure or of a judge’s notice of non- issuance of such decision.

2. At a court hearing, involved parties may complain and the procuracy may recommend to the trial panel about the application, change or cancellation of a provisional urgent measure or non- application, non-change or non-cancellation of such measure.

Article 77. Settlement of complaints or recommendations about application, change or cancellation of provisional urgent measures

1. Chief justices of courts shall consider and settle complaints or recommendations mentioned in Clause 1, Article 76 of this Law within 3 working days after receiving these complaints or recommendations.

2. Chief justices’ decisions on settlement of complaints or recommendations are final and shall be immediately delivered or sent to involved parties and procuracies and civil judgment enforcement agencies at the same level.

3. The settlement of complaints or recommendations at court hearings falls within the jurisdiction of trial panels. Trial panels’ decisions on settlement of complaints or recommendations are final.

Chapter VI

PROVING AND EVIDENCES

Article 78. Burden of proof in administrative procedures

1. Plaintiffs are obliged to provide copies of administrative decisions, disciplinary decisions on dismissal, decisions on settlement of complaints about decisions on handling of competition cases, or complaint settlement decisions (if any) and furnish other evidences to defend their lawful rights and interests. In case of failure to do so, they shall clearly state the reason.

2. Defendants are obliged to provide courts with complaint settlement dossiers (if any) and copies of documents based on which administrative decisions, disciplinary decisions on

dismissal or decisions on settlement of complaints about decisions on handling of competition cases have been issued or administrative acts have been taken.

3. Persons with related interests and obligations are obliged to provide evidences to defend their lawful rights and interests.

Article 79. Circumstances and facts which are not required to be proved

1. The following circumstances and facts are not required to be proved:

a/ Those which are conspicuous to everyone’s knowledge and accepted by the court;

b/ Those which have been identified in legally effective court judgments or rulings;

c/ Those which have been documented and duly notarized or authenticated. In case of suspicion about the authenticity of circumstances or facts in such document, a judge may request the agency, organization or individual that has provided or handed it to produce the original document.

2. If an involved party acknowledges or does not object to circumstances, facts or documents invoked by the other involved party, the latter is not required to prove them. If an involved party has a representative to participate in the procedures, this representative’s acknowledgement or non-objection shall be regarded as such involved party’s acknowledgement if the representation does not fall beyond the scope of representation.

Article 80. Evidences

Evidences in an administrative case include factual things which are handed or produced to the court by involved parties or other agencies, organizations or individuals in the process of conducting procedures or collected by the court according to the order and procedures prescribed in this Law and used by the court as grounds for determining whether factual circumstances of the case as well as claims or objections of involved parties are grounded and lawful.

Article 81. Evidence sources

Evidences are collected from the following sources:

1. Readable, audible or visible materials, or electronic data;

2. Exhibits;

3. Testimonies of involved parties;

4. Testimonies of witnesses;

5. Expert examination conclusions;

6. Written records of on-site appraisal results;

7. Asset valuation and price appraisal results;

8. Written certifications of legal facts or acts made by responsible persons;

9. Notarized or authenticated documents;

10. Other sources specified by law.

Article 82. Identification of evidences

1. Readable materials shall be regarded as evidences if they are originals or lawfully notarized or authenticated copies or provided and certified by competent agencies or organizations.

2. Audible or visible materials shall be regarded as evidences if they are presented by persons possessing them together with documents certifying their origins if such persons have made audio or visual recordings themselves, or written certifications by those that have provided them to presenters of their origins, or documents on events related to such audio or visual recording.

3. Electronic data messages expressed in the form of exchange of e-data, e-documents, emails, telegrams, facsimiles and other similar forms prescribed by the law on e-transactions.

4. Exhibits regarded as evidences must be the original and related to cases or matters being settled.

5. Testimonies of involved parties or witnesses shall be regarded as evidences if they are recorded in writing or in audio or video tapes or disks or other sound or image storage media as prescribed in Clause 2 of this Article or are orally made at court hearings.

6. Expert examination conclusions shall be regarded as evidences if the expert examination is conducted according to procedures prescribed by law.

7. Written records of on-site appraisal results shall be regarded as evidences if the appraisal is conducted according to procedures prescribed by law.

8. Asset valuation and price appraisal results shall be regarded as evidences if the valuation or appraisal is conducted according to procedures prescribed by law.

9. Documents certifying legal events or acts made on the spot by responsible persons shall be regarded as evidences if they have been made according to procedures prescribed by law.

10. Other sources identified as evidence sources in accordance with law.

Article 83. Handover of documents and evidences

1. In the course of settlement of an administrative case by the court, involved parties have the right and obligation to hand over documents and evidences to the court. If they fail to hand over documents and evidences or fail to hand over all documents and evidences to the requesting court without a plausible reason, the court shall base itself on the handed documents and evidences and those collected by itself under Clause 2, Article 84 of this Law to settle the case.

2. The handover of documents and evidences by involved parties to the court shall be recorded in writing. The written record must clearly indicate appellations, forms, contents and features of documents and evidences; number of copies and number of pages of documents and evidences and time of receipt; signatures or fingerprints of deliverers and recipients and seal of the court. A written record shall be made in two copies, one shall be included in the administrative case file and the other handed to the involved party that has handed over the documents and evidences.

3. A document or an evidence handed over by an involved party to the court which is in an ethnic minority language or a foreign language shall be enclosed with its duly notarized or authenticated Vietnamese translation.

4. The time limit for handing over documents and evidences shall be prescribed by a judge assigned to settle a case but must not exceed the time limit for preparation for trial according to first-instance procedures prescribed in Article 130 of this Law.

5. In case handed documents and evidences do not constitute sufficient grounds for the settlement of the case, the judge shall request involved parties to additionally hand over documents and evidences.

6. In case involved parties are unable to collect documents and evidences by themselves and request the collection of such documents and evidences, or when deeming it necessary, the court may verify and collect documents and evidences by itself or entrust the verification and collection of documents and evidences for clarifying circumstances of the case.

Article 84. Verification and collection of documents and evidences

1. Involved parties may collect evidences by themselves with the following measures:

a/ Collecting readable, audible or visible materials, or electronic data messages;

b/ Collecting exhibits;

c/ Identifying witnesses and taking certifications by witnesses;

d/ Requesting agencies, organizations or individuals to permit copying of or provide documents related to the settlement of the case which are currently kept or managed by the latter;

dd/ Requesting commune-level People’s Committees to authenticate signatures of witnesses;

e/ Requesting the court to collect documents and evidences if they are unable to do so;

g/ Requesting the court to issue decisions to solicit expert examination or valuation of assets;

h/ Requesting agencies, organizations or individuals to perform other jobs in accordance with law.

2. In the cases specified by this Law, a judge may take one or several of the following measures to collect documents and evidences:

a/ Taking testimonies of involved parties and witnesses;

b/ Holding confrontations between involved parties and between involved parties and witnesses;

c/ Conducting on-site inspection and appraisal; d/ Soliciting expert examination;

dd/ Deciding on asset valuation;

e/ Entrusting the collection and verification of documents and evidences;

g/ Requesting agencies, organizations or individuals to provide readable, audible or visible documents or other exhibits related to the settlement of the case.

h/ Other measures prescribed by this Law.

3. When taking a measure specified at Point c, d, dd, e or g, Clause 2 of this Article, a judge shall issue a decision thereon, clearly stating the reason for application of the measure and requirement of the court.

4. At the stage of trial according to cassation or reopening procedures, verifiers may take the measures to collect evidences specified at Points a and g, Clause 2 of this Article.

When a verifier applies a measure specified at Point g, Clause 2 of this Article, the court shall issue a decision, clearly stating the reason for application of the measure and its requirement.

5. Within 3 working days after collecting documents and evidences, the court shall notify such to involved parties so that they can exercise their rights and perform their obligations.

6. The procuracy may request the court to verify and collect documents and evidences in the course of settlement of a case. In case of filing a protest against a court judgment or ruling according to appellate, cassation or reopening procedures, the procuracy may verily and collect documents and evidences to assure the protest filing.

Article 85. Taking of testimonies of involved parties

1. Judges shall take testimonies of involved parties only when the latter have not yet made written testimonies or contents of involved parties’ testimonies are inadequate or unclear. Involved parties shall write their testimonies by themselves and give their signatures thereon. In

case involved parties are unable to write testimonies, judges shall take testimonies. The taking of testimonies of involved parties must only focus on circumstances inadequately or unclearly testified by involved parties. Judges themselves or court clerks shall record testimonies of involved parties in minutes. Judges shall take testimonies of involved parties in the courthouse or outside the courthouse when necessary.

2. Minutes recording testimonies of involved parties shall be read or heard and signed or fingerprinted by these involved parties themselves. Involved parties may request modifications or supplementations to be written in the minutes and then sign or fingerprint for certification.

A minutes shall be signed by the person who takes the testimonies and the minutes recorder and appended with the seal of the court. For minutes made in loose pages, each page shall be signed and adjoining pages appended with a seal. For minutes recording testimonies of involved parties made outside the courthouse, the testimony taking shall be certified by witnesses or by commune-level People’s Committees or police offices or by agencies or organizations in which these minutes are made. For involved parties who are illiterate, there must be witnesses chosen by them.

3. The taking of testimonies of involved parties who are aged under 18 years or persons with restricted civil act capacity or persons having difficulties in cognizing or controlling their acts shall be conducted in the presence of their at-law representatives, managers or caretakers.

Article 86. Taking of testimonies of witnesses

1. At the request of involved parties or when finding it necessary, judges shall take testimonies of witnesses.

2. Procedures for taking testimonies of witnesses are the same as those for taking testimonies of involved parties specified in Article 85 of this Law.

Article 87. Confrontation

1. At the request of involved parties or when finding contradictions in testimonies of involved parties or witnesses, judges shall hold a confrontation between involved parties, between involved parties and witnesses, or between witnesses.

2. The confrontation must be recorded in writing with the signatures or fingerprints of confrontation participants.

Article 88. On-site inspection and appraisal

1. Judges shall conduct on-site inspection and appraisal in the presence of representatives of commune-level People’s Committees or police offices, or agencies or organizations in which exist objects to be inspected or appraised. On-site inspection and appraisal shall be notified in advance to involved parties so that they can know and witness such inspection and appraisal.

2. On-site inspection and appraisal shall be recorded in minutes. A minutes must clearly state results of inspection and appraisal, clearly describe the scene and bear signatures of persons conducting the inspection and appraisal and signatures or fingerprints of involved parties if they are present, representatives of commune-level People’s Committees or police offices, or agencies or organizations in which exist objects to be inspected or appraised, and other persons invited to participate in the inspection and appraisal. Such a minutes shall be signed and appended with a seal for certification by representatives of commune-level People’s Committees or police offices, or agencies or organizations in which exist objects to be inspected or appraised.

3. Any acts obstructing the on-spot inspection and appraisal are prohibited.

4. Judges may request commune-level People’s Committees or police offices in which on-spot inspection and appraisal are conducted to assist them in case there are acts obstructing the on- spot inspection and appraisal.

Article 89. Solicitation of, or request for, expert examination

1. Involved parties may request the court to solicit expert examination or request expert examination by themselves after requesting the court to solicit expert examination but have their requests are rejected by the court. The right to request expert examination shall be exercised before the court issues a decision to bring a case to first-instance trial.

2. At the request of involved parties or when finding it necessary, judges shall issue decisions to solicit expert examination. A decision to solicit expert examination must clearly indicate the name and address of the expert witness, object(s) and matters which need to be examined, and specific requirements that need conclusions of the expert witness.

3. If finding expert examination conclusions unclear, the court shall request the expert witness to explain such conclusions or summon the expert witness to the court hearing to directly present relevant contents at the request of involved parties or when finding it necessary.

4. At the request of involved parties or when finding it necessary, the court shall issue a decision on additional expert examination in case expert examination conclusions are inadequate or unclear or a new problem arises in relation to circumstances of the case on which expert examination conclusions have previously been made.

5. Expert re-examination shall be conducted in case there is a ground to believe that the initial expert examination conclusions are inaccurate or in violation of law or in a special case under a decision of the Procurator General of the Supreme People’s Procuracy or the Chief Justice of the Supreme People’s Court in accordance with the Law on Judicial Examination.

Article 90. Solicitation of expert examination of evidences denounced to be forged

1. In case an evidence is denounced to be forged, the provider of such evidence may withdraw it; if such evidence is not withdrawn, the denouncer may request the court to, or the court may, decide to solicit expert examination under Article 89 of this Law.

2. In case the evidence forgery shows signs of a crime, the court shall transfer it to a competent investigative agency for examination in accordance with the criminal procedure law.

3. Providers of forged evidences shall compensate for damage in accordance with law if the evidence forgery causes damage to others and shall bear examination expenses if the court decides to solicit expert examination.

Article 91. Asset valuation and price appraisal

1. Involved parties may provide asset prices; or reach agreement on asset valuation and provision of asset prices to the court.

2. Involved parties may agree on selection of a price appraisal organization to appraise asset prices and provide price appraisal results to the court.

The asset price appraisal shall be conducted in accordance with the law on asset price appraisal.

3. The court shall issue a decision on asset valuation and form a valuation council in one of the following cases:

a/ At the request of one involved party or involved parties;

b/ Involved parties provide different asset prices or cannot reach agreement on asset prices;

c/ Involved parties do not reach agreement on selection of an asset price appraisal organization;

d/ The plaintiff reaches agreement with a price appraisal organization on appraisal of asset prices higher than market prices in localities where valuated assets exist at the time of valuation for the purpose of seeking illicit profits from state assets, or the defendant reaches agreement with a price appraisal organization on appraisal of asset prices lower than market prices in order to shirk the responsibility to pay compensation to damage sufferers or there is a ground to believe that the price appraisal organization violates law when conducting the appraisal.

4. Order and procedures for forming a valuation council are as follows:

a/ A valuation council formed by the court is composed of its chairman being the representative of the finance agency and its members being representatives of related specialized agencies. Persons who have conducted the procedures in the same case and persons specified in Article 45 of this Law may not join the valuation council.

A valuation council shall conduct the valuation only when all of its members are present. When necessary, a representative of the commune-level People’s Committee of the locality in which exist assets subject to valuation shall be invited to witness the valuation. Involved parties shall be notified in advance of the time and venue of conducting the valuation and may attend and give their opinions on the valuation. The competence to decide on prices of valuated assets rests with the valuation council.

b/ The finance agency and related specialized agencies shall appoint their persons to join the valuation council and create conditions for them to perform their duties. Persons appointed to be members of the valuation council shall take part in the whole process of valuation. In case the finance agency and related specialized agencies fail to appoint their persons to join the valuation council, the court shall request the competent management agency to direct the finance agency and specialized agencies in realizing its request. For persons appointed to join the valuation council who fail to join the council without a plausible reason, the court shall request leaders of their agencies to determine their responsibilities, appoint others as replacements and notify such to the court for continued valuation;

c/ The valuation shall be recorded in minutes, clearly stating opinions of each member and involved parties if they attend. A decision of the valuation council shall be voted for by more than half of its members. Members of the valuation council, involved parties and witnesses shall sign the minutes.

5. The asset revaluation shall be conducted in case there is a ground to believe that the initial valuation results are inaccurate or inconsistent with market prices in the locality where valuated assets exist at the time of settlement of the administrative case.

Article 92. Entrustment of collection of documents and evidences

1. In the course of settlement of an administrative case, the court may issue a decision to entrust another court or a competent agency specified in Clause 4 of this Article to take testimonies of involved parties and witnesses, to conduct on-site inspection and appraisal or asset valuation, or apply other measures to collect documents and evidences and verify circumstances of the case.

2. An entrustment decision must clearly state the names and addresses of the plaintiff and defendant and specific entrusted jobs to collect documents and evidences.

3. A court that receives an entrustment decision shall perform specific entrusted jobs within 30 days after receiving the entrustment decision and notify in writing results to the court that has issued the entrustment decision. If it cannot perform entrusted jobs, it shall notify such in writing, clearly stating the reason to the court that has issued the entrustment decision.

4. In case documents and evidences must be collected abroad, the court shall carry out procedures for entrustment through competent Vietnamese agencies or authorities of foreign countries under treaties to which Vietnam and these foreign countries are contracting members, or on the principles of reciprocity, non-contravention of Vietnamese law and conformity with international law and practices.

5. In case the entrustment cannot be made under Clause 3 or 4 of this Article or the entrustment has been made but the court has received no response, the court shall settle the case based on evidences available in the case file.

Article 93. Request for provision of documents and evidences by agencies, organizations or individuals

1. Involved parties may request agencies, organizations or individuals to provide documents and evidences. When so requesting, involved parties shall make written requests clearly specifying documents and evidences to be provided, reason for the provision, full names and addresses of individuals or names and addresses of agencies or organizations that are managing or keeping documents and evidences to be provided.

Agencies, organizations or individuals shall provide documents and evidences to involved parties within 15 days after receiving the latter’s request. In case they cannot provide documents and evidences, they shall reply in writing, clearly stating the reason.

2. In case involved parties have taken all necessary measures but still fail to collect evidences by themselves, they may request the court to issue a decision to request agencies, organizations or individuals that are keeping or managing documents and evidences to provide them or do so themselves in order to assure the settlement of the administrative case.

Involved parties that request the court to collect documents and evidences shall make written requests clearly indicating matters to be proved; evidences to be collected; reason(s) why they cannot collect documents and evidences by themselves; full names and addresses of individuals, and names and addresses of agencies or organizations that are managing or keeping documents and evidences which need to be collected.

3. At the request of involved parties or when finding it necessary, the court shall request agencies, organizations or individuals to provide documents and evidences they are managing or keeping.

Agencies, organizations or individuals that are managing or keeping documents and evidences shall fully provide such documents and evidences as requested by the court within 15 days after receiving a request. In case they fail to do so upon the expiration of that time limit, the agencies, organizations or individuals shall reply in writing to the court, clearly stating the reason. Agencies, organizations or individuals that fail to do so without a plausible reason shall be handled in accordance with this Law and relevant laws. The handling of these agencies, organizations or individuals does not exempt them from the obligation to provide documents and evidences to the court.

4. In case the procuracy requests the provision of documents and evidences, agencies, organizations or individuals shall provide such documents and evidences under Clause 3 of this Article.

Article 94. Preservation of documents and evidences

1. The preservation of documents and evidences which have been handed over to the court rests with the court.

2. The preservation of documents and evidences which cannot be handed over to the court rests with their current keepers.

3. When necessary to hand over documents and evidences to third parties for preservation, judges shall issue decisions and make minutes of the handover of such documents and evidences to these parties for preservation. Persons undertaking the preservation shall sign the minutes, enjoy remuneration and take responsibility for the preservation of documents and evidences in accordance with law.

4. It is prohibited to destroy documents and evidences.

Article 95. Assessment of evidences

1. The assessment of evidences must be objective, comprehensive, adequate and accurate.

2. The court shall assess evidences one by one, the link between evidences and confirm the legality, relevance and proving value of every evidences.

Article 96. Disclosure and use of evidences

1. Every evidence shall be publicly and equally disclosed and used, except the case specified in Clause 2 of this Article.

2. The court shall not publicly disclose evidences pertaining state secrets, national fine customs and traditions, professional secrets, business secrets and privacy secrets at the legitimate request of involved parties but shall notify involved parties of evidences which may not be disclosed.

3. Procedure-conducting persons and procedure participants shall keep evidences confidential in the case specified in Clause 2 of this Article in accordance with law.

Article 97. Protection of evidences

1. In case an evidence is being destroyed or in danger of being destroyed or is hard to be collected in the future, involved parties may request in writing the court to decide on application of all necessary measures to preserve the evidence. The court may decide to apply one or several of the measures of sealing, keeping, photographing, audio-recording, video-recording, restoration, examination, minutes making and others.

2. In case a witness is intimidated, controlled or bought off for the purpose of not providing evidences or providing untruthful evidences, the court may decide to force the person who has committed the act of intimidating, controlling or buying off the witness to terminate his/her act. In case such act shows signs of a crime, the court shall request the procuracy to examine penal liability of such person.

Article 98. Right to access or exchange documents and evidences

1. Involved parties may know, take note of, copy or exchange documents and evidences handed over by other involved parties to the court or collected by the court, except those specified in Clause 2, Article 96 of this Law.

2. Involved parties that hand over documents and evidences to the court shall notify other involved parties of the handover within 5 working days so that the latter can contact the court to exercise the right to access such documents and evidences under Clause 1 of this Article.

3. Within 5 working days after collecting documents and evidences, the court shall notify involved parties of the collection so that they can exercise the right to access such documents and evidences under Clause 1 of this Article.

Chapter VII

PROVISION, DELIVERY OR NOTIFICATION OF PROCEDURAL DOCUMENTS

Article 99. Obligation to provide, deliver or notify procedural documents

Courts, procuracies and judgment enforcement agencies are obliged to provide, deliver or notify procedural documents to involved parties, other procedure participants and related agencies, organizations and individuals in accordance with this Law and other relevant laws.

Article 100. Procedural documents to be provided, delivered or notified

1. Written notices, summons and invitations in the administrative procedures.

2. Court judgments and rulings.

3. Protests of procuracies; documents of civil judgment enforcement agencies.

4. Other procedural documents required by law to be provided, delivered or notified.

Article 101. Persons conducting the provision, delivery or notification of procedural documents

1. Procedure-conducting persons or persons of procedural document-issuing agencies who are assigned to provide, deliver or notify procedural documents.

2. Persons with the delivering function.

3. Commune-level People’s Committees of localities in which procedure participants reside or agencies or organizations in which procedure participants work when so requested by courts, procuracies or civil judgment enforcement agencies.

4. Involved parties, their representatives or defense counsels of their lawful rights and interests in the cases specified by this Law.

5. Employees of post service providers.

6. Other persons defined by law.

Article 102. Modes of provision, delivery or notification of procedural documents

1. Provision, delivery or notification made directly, by post or through authorized third parties.

2. Provision, delivery or notification made through electronic media at the request of involved parties or other procedure participants in accordance with the law on e-transactions.

3. Public posting.

4. Announcement in the mass media.

5. Provision, delivery or notification by other modes specified in Article 303 of this Law.

Article 103. Validity of provision, delivery or notification of procedural documents

1. The provision, delivery or notification of procedural documents which is made in accordance with this Law shall be considered valid.

2. Persons obliged to provide, deliver or notify procedural documents shall comply with this Law.

Article 104. Procedures for provision, delivery or notification of procedural documents

Persons conducting the provision, delivery or notification of procedural documents shall directly hand over these documents to relevant eligible persons. Persons to whom procedural documents are provided, delivered or notified or who are authorized to provide, deliver or notify these documents shall sign written records or books of delivery and receipt of procedural documents. The time for calculating the procedural time limit is the date they are provided with, delivered or notified of procedural documents.

Article 105. Procedures for provision, delivery or notification through electronic media

The provision, delivery or notification of procedural documents through electronic media must comply with the law on e-transactions.

The Supreme People’s Court shall guide the implementation of this Article.

Article 106. Procedures for direct provision, delivery or notification to individuals

1. If persons to whom procedural documents are provided, delivered or notified are individuals, these documents shall be directly handed over to them.

2. In case persons to whom procedural documents are provided, delivered or notified have moved to new places of residence and who have notified such to the court, procedural documents shall be provided, delivered or notified to such persons at their new places of residence.

3. In case persons to whom procedural documents are provided, delivered or notified refuse to receive these documents, providers, deliverers or notifiers shall make written records of refusal, clearly stating reasons for refusal, with certification by heads of street quarters or chiefs of villages or hamlets (below collectively referred to as street quarter heads) or representatives of commune-level police offices, of such refusal.

4. In case persons to whom procedural documents are provided, delivered or notified are absent, the providers, deliverers or notifiers shall hand over such documents to relatives who have full civil act capacity and live in the same places of residence with them or to street quarter heads who shall sign the receipts of such documents, and request the latter to undertake to immediately hand them over to the persons to whom procedural documents are provided, delivered or notified.

In case persons to whom procedural documents are provided, delivered or notified are absent and the time of their return is or their addresses are unknown, providers, deliverers or notifiers shall make a written record of failure to provide, deliver or notify procedural documents, with certification by street quarter heads or representatives of commune-level police offices; and concurrently carry out procedures for publicly posting documents which need to be delivered under Article 108 of this Law.

Article 107. Procedures for direct provision, delivery or notification to agencies and organizations

In case persons to whom procedural documents are provided, delivered or notified are agencies or organizations, procedural documents shall be handed over directly to their at-law representatives or persons responsible for receiving documents who shall sign the receipts. In case agencies or organizations to which procedural documents are provided, delivered or notified have their representatives participating in the procedures or appoint their representatives to receive procedural documents, these representatives shall sign the receipts of these documents. The date of signing the receipt shall be regarded as the date of provision, delivery or notification.

Article 108. Procedures for public posting

1. The public posting of procedural documents shall be conducted when the direct provision, delivery or notification is impossible under Articles 106 and 107 of this Law.

2. The public posting of procedural documents shall be conducted directly by the court or persons with the delivering function authorized by the court, or commune-level People’s Committees of localities in which involved parties reside according to the following procedures:

a/ Posting originals of procedural documents at courthouses or head offices of commune- level People’s Committees of localities where individuals to whom such documents are provided, delivered or notified reside or last reside or where agencies or organizations to which such documents are provided, delivered or notified are based or last based;

b/ Posting copies of procedural documents in places or last places of residence of individuals to whom procedural documents are provided, delivered or notified or in places in which organizations to which procedural documents are provided, delivered or notified are based or last based;

c/ Making written records of performance of procedures for public posting, clearly stating the date of posting.

3. The duration of public posting of a procedural document is 15 days counting from the date this document is publicly posted.

Article 109. Procedures for announcement in the mass media

1. The announcement in the mass media shall be conducted only when it is so prescribed by law or when there is a ground to believe that the public posting does not guarantee that persons to whom procedural documents are provided, delivered or notified get information on these documents.

2. The announcement in the mass media may be conducted if so requested by other involved parties. In this case, involved parties requesting the announcement in the mass media shall bear expenses therefor.

3. An announcement in the mass media shall be published on the e-portal (if any) of the court and a central daily for three consecutive issues and broadcast on a central radio or television three times in three consecutive days.

Article 110. Notification of results of provision, delivery or notification of procedural documents

Persons conducting provision, delivery or notification of procedural documents who are neither procedure-conducting persons nor employees of procedural document-issuing agencies shall promptly notify' results of such provision, delivery or notification of procedural documents to the court or agencies issuing these documents.

Chapter VIII

DISCOVERY, AND RECOMMENDATION ON AMENDMENT, SUPPLEMENTATION OR ANNULMENT, OF LEGAL DOCUMENTS IN THE COURSE OF SETTLEMENT

OF ADMINISTRATIVE CASES

Article 111. Discovery, and recommendation on amendment, supplementation, or annulment, of legal documents

1. In the course of settlement of an administrative case, if the court discovers a legal document relevant to the settlement showing signs of contravention of the Constitution, a law or a legal document of a superior state agency:

a/ In case a decision to bring the case to trial has not yet been issued, the chief justice of the court currently settling the case shall make recommendations according to his/her jurisdiction or request a competent person specified in Article 112 of this Law to do so;

b/ In case a decision to bring the case to trial has been issued or the case is being examined according to the cassation or reopening procedures, the trial panel shall request the chief justice of the court currently settling the case to make recommendations or request a competent person specified in Article 112 of this Law to do so.

2. A written recommendation or request for a competent person’s recommendation on amendment, supplementation or annulment of a legal document must have the following principal contents:

a/ Name of the court issuing the written recommendation or request;

b/ Summarized contents of the case and legal matters which shall be dealt with to settle the case;

c/ Title, serial number and date of the legal document relevant to the case settlement and recommended to be amended, supplemented or annulled;

d/ Analysis of provisions of the legal document showing signs of contravention of the Constitution, a law or a legal document of a superior state agency;

dd/ The court’s recommendation on, or request for, amendment, supplementation or annulment of the legal document.

3. The written recommendation or request for a competent person’s recommendation shall be enclosed with the legal document recommended to be amended, supplemented or annulled.

Article 112. Competence to recommend amendment, supplementation or annulment of legal documents

1. Chief justices of district-level courts may recommend amendment, supplementation or annulment of legal documents of state agencies at the district level or lower level; propose chief justices of provincial-level courts to amend, supplement or annul legal documents of provincial- level state agencies; and report to chief justices of provincial-level courts for proposing the Chief Justice of the Supreme People’s Court to recommend amendment, supplementation or annulment of legal documents of central state agencies.

2. Chief justices of provincial-level courts and superior people’s courts may recommend amendment, supplementation or annulment of legal documents of state agencies at the provincial level or lower levels; and propose the Chief Justice of the Supreme People’s Court to recommend amendment, supplementation or annulment of legal documents of central state agencies.

3. The Chief Justice of the Supreme People’s Court may recommend amendment, supplementation or annulment of legal documents of central state agencies on his/her own initiative or at the proposal of chief justices of courts specified in Clauses I and 2 of this Article.

4. In case the trial panel discovers at the court hearing a legal document showing signs of contravention of the Constitution, a law or a legal document of a superior state agency, it shall report such in writing to the chief justice specified in Clause 1,2 or 3 of this Article for the latter to exercise the right to make recommendations. In this case, the trial panel may suspend the court hearing under Point d, Clause I, Article 187 of this Law pending opinions of the chief justice or suspend the settlement of the case upon receiving a written recommendation of the chief justice of the competent court specified at Point e, Clause 1, Article 141 of this Law.

Article 113. Responsibility to respond to proposals for recommendation on amendment, supplementation or annulment of legal documents

Within 10 days after receiving a written request specified in Article 111 of this Law, the chief justice with the recommending competence shall consider and respond to it as follows:

1. In case the proposal is grounded, he/she shall make and send a written recommendation to the competent state agency to amend, supplement or annul the legal document in question and notify such to the proposing court so that the latter can issue a decision to suspend the settlement of the case.

2. In case the proposal is groundless, he/she shall issue a written reply to the proposing court for continued settlement of the case in accordance with law.

Article 114. Responsibility to realize recommendations on amendment, supplementation or annulment of legal documents

An agency receiving a court’s recommendation on amendment, supplementation or annulment of a legal document shall realize such recommendation as follows:

1. Within 30 days after receiving a written recommendation of the chief justice of a court specified in Article 112 of this Law, on a legal document detailing or guiding the Constitution, a law or a legal document of a superior state agency, the agency that has issued such legal document shall consider and issue a written reply to the recommending court. Past that time limit, if receiving no reply, the court may apply a document of higher legal validity to settle the case.

2. The response to recommendations on amendment, supplementation or annulment of laws or resolutions of the National Assembly or ordinances or resolutions of the National Assembly Standing Committee must comply with law.

Chapter IX

INSTITUTION AND ACCEPTANCE OF LAWSUITS

1. Agencies, organizations or individuals may institute lawsuits over administrative decisions or acts or disciplinary decisions on dismissal in case they disagree with these decisions or acts or they have filed complaints with persons competent to settle complaints but their complaints remain unsettled upon the expiration of the law-prescribed time limit for complaint settlement or they disagree with the settlement of their complaints about these decisions or acts.

2. Individuals and organizations may institute lawsuits over decisions on settlement of complaints about decisions on handling of competition cases in case they disagree with these decisions.

3. Individuals may institute lawsuits over voter lists in case they have filed complaints with agencies competent to settle complaints but their complaints remain unsettled upon the expiration of the law-prescribed time limit for complaint settlement or they disagree with the settlement of their complaints.

Article 116. Statute of limitations for lawsuit institution

1. The statute of limitations for lawsuit institution means a time limit within which agencies, organizations or individuals may institute lawsuits to request courts settling administrative cases in order to protect their infringed lawful rights and interests. Upon the expiration of that time limit, they no longer have the right to institute lawsuits.

2. The statute of limitations for lawsuit institution in each case is:

a/ One year from the date of receipt of or knowledge about an administrative decision or act or a disciplinary decision on dismissal;

b/ Thirty days from the date of receipt of a decision on settlement of a complaint about a decision on handling of a competition case;

c/ The period from the date of receipt of a notice of results of complaint settlement by the voter list-making agency or the date of expiration of the time limit for complaint settlement, in case no notice of results of complaint settlement by the voter list-making agency is received, to the date five days prior to the election date.

3. In case an involved party files a complaint in accordance with law with a state agency or person competent to settle complaints, the statute of limitations for instituting a lawsuit is:

a/ One year from the date of receipt of or knowledge about the first-time or second-time complaint settlement decision;

b/ One year from the date of expiration of the law-prescribed time limit for complaint settlement, in case the competent state agency or person fails to settle the complaint and issues no reply to the complainant.

4. In case a plaintiff cannot institute a lawsuit within the time limit prescribed at Point a or b, Clause 2 of this Article due to a force majeure event or another objective obstacle, the period of existence of such force majeure event or another objective obstacle shall not be counted in the statute of limitations for lawsuit institution.

5. The Civil Code’s provisions on the methods for determining time limits and statutes of limitations are also applicable to administrative procedures.

Article 117. Procedures for instituting lawsuits

1. When wishing to institute an administrative lawsuit, an agency, organization or individual shall make a lawsuit petition under Article 118 of this Law.

2. Individuals with the full administrative procedure act capacity may make lawsuit petitions by themselves or ask others to do so for them. The items of the plaintiff’s name and address in a petition shall be filled with the individual’s full name and address. The individual shall give his/her signature or press his/her fingerprint on the bottom of the petition.

3. Lawful representatives of individuals who are minors, have lost their civil act capacity, have their civil act capacity restricted or meet difficulties in cognizing or controlling their acts may make lawsuit petitions by themselves or ask others to do so. The items of the plaintiff’s name and address in a petition shall be filled with the full name and address of the lawful representative of such an individual. The lawful representative shall give his/her signature or press his/her fingerprint on the bottom of the petition.

4. Individuals falling in the cases specified in Clauses 2 and 3 of this Article who are illiterate, have vision disability or are unable to make lawsuit petitions by themselves or to give their signatures or press their fingerprints on petitions may ask others to make lawsuit petitions to the witness of individuals with the full administrative procedure act capacity who shall give signatures on such petitions.

5. Lawful representatives of agencies or organizations that are plaintiffs may make lawsuit petitions by themselves or ask others to do so. The items of the plaintiff’s name and address in a petition shall be filled with the name and address of the agency or organization and the full name and position of the lawful representative of such agency or organization. The lawful representative of the agency or organization shall give his/her signature and append the seal of the agency or organization on the bottom of the petition. In case the plaintiff is an enterprise, the use of its seal must comply with the Law on Enterprises.

Article 118. Lawsuit petitions

1. A lawsuit petition must contain the following principal contents:

a/ Date of its making;

b/ Court requested to settle the administrative case;

c/ Names, addresses, telephone numbers, facsimile numbers and email addresses (if any) of the plaintiff, defendant and persons with related interests and obligations;

d/ Contents of the administrative decision, the disciplinary decision on dismissal or the decision on settlement of a complaint about a decision on handling of a competition case, contents of settlement of the complaint about a voter list, or a brief description of the administrative act;

dd/ Contents of the complaint settlement decision (if any);

e/ Claims requested to be settled by the court;

g/ Assurance of non-filing of a complaint with a person competent to settle complaints.

2. Lawsuit petitions shall be enclosed with documents and evidences proving the infringed lawful rights and interests of plaintiffs. In case plaintiffs cannot fully enclose documents and evidences with their lawsuit petitions for objective reasons, they shall submit existing documents and evidences to prove their infringed lawful rights and interests. Plaintiffs shall additionally provide other documents and evidences on their own initiative or at the request of the court in the course of settlement of the case.

Article 119. Sending of lawsuit petitions to the court

Plaintiffs shall send their lawsuit petitions and enclosed documents and evidences to the court that has jurisdiction to settle cases by any of the following modes:

a/ Direct filing at court;

b/ Sending by post:

c/ Sending through the court’s e-portal (if any).

Article 120. Determination of date of administrative lawsuit institution

1. In case a plaintiff directly files a lawsuit petition at a competent court, the date of lawsuit institution is the date of filing the petition.

2. In case a plaintiff sends a lawsuit petition online, the date of lawsuit institution is the date of sending the petition.

3. In case a plaintiff sends by post a lawsuit petition to a court, the date of lawsuit institution is the date of postmark of the postal service provider from which the petition is sent. In case the date on the postmark is unidentified, the date of lawsuit institution is the date the plaintiff leaves the petition at the postal service provider’s. The plaintiff shall prove the date he/she leaves his/ her petition at the postal service provider’s, otherwise the date of lawsuit petition is the date the court receives the petition delivered by the postal service provider.

4. In case an accepted lawsuit is transferred to another court under Clause 1, Article 34 or Clause 3, Article 165 of this Law, the date of lawsuit institution is the date the petition is sent to the court that ultra vires accepted the lawsuit, and shall be determined under Clause 1, 2 or 3 of this Article.

Article 121. Receipt and examination of lawsuit petitions

1. The court shall receive lawsuit petitions filed directly at its petition-receiving unit or sent by post by plaintiffs and shall record them in the petition register. If receiving a petition sent online, the court shall print it out and record it in the petition register.

The receipt of lawsuit petitions shall be recorded in the petition register and notified on the court’s e-portal (if any).

Upon receiving a directly filed lawsuit petition, the court shall promptly issue a petition receipt to the plaintiff. Upon receiving a lawsuit petition sent online, the court shall issue a reply to the plaintiff via email. In case of receiving a lawsuit petition sent by post, the court shall send a notice of petition receipt to the plaintiff within 2 working days after receiving the petition.

3. Within 3 working days after receiving a lawsuit petition, the chief justice of the court shall assign a judge to examine it.

4. Within 3 working days after being assigned, the judge shall examine the lawsuit petition, and decide to:

a/ Request modification or supplementation of the petition;

b/ Carry out procedures for accepting the case according to general procedures or summary procedures if the case fully satisfies the conditions prescribed in Clause 1, Article 246 of this Law;

c/ Transfer the lawsuit petition to a court having jurisdiction to settle it and notify such to the plaintiff if the case falls under the jurisdiction of another court; or,

d/ Return the lawsuit petition to the plaintiff, in any of the cases specified in Clause 1, Article 123 of this Law.

4. The result of the petition settlement by a judge specified in Clause 3 of this Article shall be notified to the plaintiff, recorded in the petition register and notified in the court’s e-portal (if any).

Article 122. Request for modification or supplementation of lawsuit petitions

1. After receiving a lawsuit petition, if finding that such petition does not contain all the details specified in Clause 1. Article 118 of this Law, the judge shall notify such in writing to the

plaintiff, clearly indicating details which need to be modified or supplemented, for petition modification or supplementation within 10 days after the plaintiff receives the court’s notice.

2. The period of modifying or supplementing the lawsuit petition shall not be counted into the statute of limitations for lawsuit institution.

3. In case the plaintiff has modified or supplemented his/her lawsuit petition under Clause 1, Article 118 of this Law, the judge shall continue accepting the case for settlement. If the plaintiff fails to modify or supplement his/her lawsuit petition as requested by the judge, the judge shall return the petition and enclosed documents and evidences to the plaintiff.

Article 123. Return of lawsuit petitions

1. The judge shall return a lawsuit petition in the following cases:

a/ The plaintiff has no right to institute a lawsuit;

b/ The plaintiff does not have full administrative procedure act capacity;

c/ The plaintiff files the lawsuit petition with the court when failing to satisfy one of the law- prescribed conditions for instituting lawsuits.

d/ The matter has been settled with a legally effective court judgment or ruling;

dd/ The matter does not fall under the jurisdiction of the court;

e/ The plaintiff chooses to have the case or matter settled according to complaint settlement procedures in the case specified in Article 33 of this Law;

g/ The lawsuit petition does not fully contain the contents specified in Clause 1, Article 118 of this Law and is neither modified nor supplemented by the plaintiff under Article 122 of this Law;

h/ The plaintiff fails to produce a receipt of legal cost advance to the court upon the expiration of the notified time limit specified in Clause 1, Article 125 of this Law, unless the plaintiff is exempted from legal cost advance, is not required to pay legal cost advance or has a plausible reason for such failure.

2. When returning the lawsuit petition and enclosed documents and evidences to the plaintiff, the judge shall make a document clearly stating the reason for the return. This document shall be sent immediately to the same-level procuracy.

Copies of lawsuit petitions and enclosed documents and evidences returned by the judge to plaintiffs shall be made and kept at the court for use as a basis for settlement of complaints and recommendations when so requested.

Article 124. Complaints and recommendations about the return of lawsuit petitions and settlement thereof

1. Within 7 days after receiving a document on return of the lawsuit petition, the plaintiff may file a complaint while the procuracy may file a recommendation with the court that has returned the petition.

2. Right after receiving a complaint or recommendation about the return of a lawsuit petition, the chief justice shall assign a judge to consider and settle such complaint or recommendation.

3. Within 5 working days after being assigned, the judge shall hold a session to consider and settle the complaint or recommendation. This session shall be attended by representatives of the same-level procuracy and complaining involved parties. In case the plaintiff or procurator is absent, the judge shall still proceed with the session.

4. Based on documents and evidences related to the return of the lawsuit petition and opinions of the representatives of the procuracy and complaining plaintiff at the session, the judge shall decide to:

a/ Uphold the return of the lawsuit petition and notify such to the plaintiff or the same- level procuracy; or,

b/ Receive back the lawsuit petition and enclosed documents and evidences in order to accept the case.

5. Within 7 days after receiving the judge’s decision on response to the complaint or recommendation about the return of the lawsuit petition, the plaintiff may file a complaint or the procuracy may file a recommendation with the chief justice of the immediate superior court for consideration and settlement.

6. Within 10 days after receiving a complaint or recommendation about the return of a lawsuit petition, the chief justice of the immediate superior court shall decide to:

a/ Uphold the return of the lawsuit petition; or,

b/ Request the first-instance court to receive back the lawsuit petition and enclosed documents and evidences for acceptance of the case.

Complaint or recommendation settlement decisions of chief justices of immediate superior courts are final. Such a decision shall be immediately sent to the plaintiff, the same-level procuracy, the procuracy that has made the recommendation and the court that has issued the decision on return of the lawsuit petition.

Article 125. Acceptance of cases

1. After receiving the lawsuit petition and enclosed documents and evidences, if finding that the case falls under the jurisdiction of the court, the assigned judge shall notify such to the plaintiff for payment of legal cost advance. In case the plaintiff is exempt from, or not required to pay, legal cost advance, the assigned judge shall notify the plaintiff of the acceptance of the case.

Within 10 days after receiving a notice of legal cost advance payment, the plaintiff shall pay the legal cost advance and produce the legal cost advance receipt to the court.

2. The assigned judge shall accept the case on the date the plaintiff produces the legal cost advance receipt. In case the plaintiff is exempt from, or not required to pay, legal cost advance, the date of case acceptance is the date the judge notifies the plaintiff of the acceptance. The acceptance of the case shall be recorded in the acceptance register.

3. In case the plaintiff produces the legal cost advance receipt to the court after the expiration of the time limit prescribed in Clause 1 of this Article:

a/ If the lawsuit petition has not yet been returned, the judge shall accept the case for settlement;

b/ If the lawsuit petition has been returned and the plaintiff can prove that he/she has paid the legal cost advance within the prescribed time limit but produces the legal cost advance receipt to the court after the expiration of the prescribed time limit due to a force majeure event or an objective obstacle, the judge shall request the plaintiff to file the lawsuit petition and enclosed documents and evidences again for acceptance of the case. In this case, the date of lawsuit institution is the date of filing the lawsuit petition for the first time;

c/ In case the plaintiff pays the legal cost advance and produces the legal cost advance receipt to the court after the judge returns the lawsuit petition not due to a force majeure event or an objective obstacle, the judge shall request the plaintiff to file the lawsuit petition and enclosed documents and evidences again for acceptance of the case. In this case, the date of lawsuit institution is the date of filing the lawsuit petition again.

4. In case the plaintiff fails to produce the legal cost advance receipt to the court upon the expiration of the time limit prescribed in Clause 1 of this Article, the court shall notify him/her of non-acceptance of the case for the reason of his/her failure to pay the legal cost advance. In this case, the plaintiff may file the lawsuit petition again provided the statute of limitations for lawsuit institution has not expired.

5. After the judge accepts the case, if the court receives an independent claim of a person with related interests and obligations under Article 129 of this Law for settlement in the same administrative case, the date of acceptance of the case shall be determined as follows:

a/ In case the person with related interests and obligations is exempt from, or not required to pay, the legal cost advance, the date of acceptance of the case is the date the court receives the independent claim of the person with related interests and obligations and enclosed documents and evidences;

b/ In case the person with related interests and obligations is required to pay the legal cost advance, the date of acceptance of the case is the date this person produces the legal cost advance receipt to the court;

c/ In case more than one person with related interests and obligations make independent claims, the date of acceptance of the case is the date the court receives the last claim, if these persons are all exempt from, or are not required to pay, the legal cost advance, or the date the last legal cost advance receipt is produced to the court, if these persons are required to pay the legal cost advance.

6. When receiving a legal cost advance receipt of an involved party, the court shall give him/her a written certification that it has received the legal cost advance receipt.

Article 126. Notification of acceptance of cases

1. Within 3 working days after accepting a case, the judge who has accepted such case shall notify in writing the defendant and persons with interests and obligations related to the settlement of the case and the same-level procuracy of the court’s acceptance of the case and publicly notify it on the court’s e-portal (if any).

2. A notice must have the following principal details:

a/ Date of making the notice;

b/ Name and address of the court that has accepted the case;

c/ Names and addresses of the plaintiff and defendant;

d/ Specific matters which are requested by the plaintiff to be settled by the court;

dd/ Whether the case is accepted according to general procedures or summary procedures;

e/ List of documents and evidences enclosed by the plaintiff with the lawsuit petition;

g/ Time limit for the defendant and persons with related interests and obligations to submit to the court their written opinions on the claim(s) of the plaintiff and enclosed documents and evidences or on independent claim(s) (if any);

h/ Legal consequences of the failure of the defendant and persons with related interests and obligations to submit to the court their written opinions on the claim(s) of the plaintiff.

Article 127. Assignment of judges to settle cases

1. Based on a case acceptance report of a judge assigned to accept a case, the chief justice shall decide to assign a judge to settle the case on the principles of impartiality, objectivity and random choice.

2. Within 3 working days after the date of acceptance of a case, the chief justice shall decide to assign a judge to settle the case.

For a complicated case requiring a prolonged duration of settlement, the chief justice shall assign an alternative judge to ensure trial is conducted within the time limit prescribed in this Law.

3. In the course of settlement of a case, if the assigned judge cannot continue with the assigned duty, the chief judge shall assign another judge to continue the duty. When the trial is underway without an alternative judge, the case shall be retried from the beginning and the retrial shall be notified to involved parties and the same-level procuracy.

Article 128. Rights and obligations of notified persons

1. Within 10 days after receiving a notice, the defendant and persons with related interests and obligations shall submit to the court their written opinions on the claim(s) of the plaintiff and enclosed documents and evidences or on independent claim(s) (if any).

If an extension of the time limit is needed, a notified person shall file an application for extension to the court, clearly stating the reason. If the application for extension is grounded, the court shall give a single extension of not more than 7 days.

2. In case the defendant and persons with related interests and obligations have received a notice but fail to submit their written opinions within the time limit prescribed in Clause 1 of this Article without a plausible reason, the court shall continue settling the case in accordance with this Law.

3. The defendant and persons with related interests and obligations may request the court to let them take note of or copy the lawsuit petition and enclosed documents and evidences (if any), except documents and evidences specified in Clause 2, Article 96 of this Law.

4. Within 10 days after receiving a notice, the procuracy shall assign a procurator and an alternative procurator (if any) to perform the duty and notify such to the court.

Article 129. Right of persons with related interests and obligations to make independent claims

1. In case persons with related interests and obligations do not participate in the procedures on the side of the plaintiff or the defendant, they may make independent claims when the following conditions are satisfied:

a/ The settlement of the case is related to their interests and obligations;

b/ Their independent claims are related to the case being settled;

c/ Their independent claims are settled in the same case, thereby making the settlement of the case more accurate and quicker.

2. Persons with related interests and obligations may make independent claims until the opening of a session to check the handover of, access to, and disclosure of evidences and dialogues.

Procedures for making independent claims must comply with this Law’s provisions on procedures for initiating lawsuits by plaintiffs.

Chapter X

PROCEDURES FOR DIALOGUES AND TRIAL PREPARATION

Article 130. Time limit for trial preparation

The time limit for preparation for trial of a case, except cases to be tried according to summary procedures, cases involving foreign elements and cases involving lawsuits over voter lists, is prescribed as follows:

1. Four months after the date of case acceptance, for the case specified at Point a, Clause 2, Article 116 of this Law;

2. Two months after the date of case acceptance, for the case specified at Point b, Clause 2, Article 116 of this Law;

3. For complicated cases or cases encountering objective obstacles, the chief justice may decide to extend the time limit for trial preparation only once for not more than 2 months, for the case specified in Clause 1 of this Article, and for not more than 1 month, for the case specified in Clause 2 of this Article;

4. In case of a decision to suspend the settlement of a case, the time limit for trial preparation shall be recounted from the date the court’s decision to resume the settlement of the case takes legal effect.

Article 131. Duties and powers of judges in the stage of trial preparation

1. To make the case file.

2. To request involved parties to additionally submit documents, evidences and written opinions with regard to the plaintiff’s claims to the court; to request the plaintiff to submit copies of documents and evidences to the court for sending to involved parties.

3. To verify and collect documents and evidences in accordance with this Law.

4. To decide on the application, change or cancellation of provisional urgent measures.

5. To hold a session to check the handover of, access to, and disclose of evidences and dialogues in accordance with this Law, except for cases settled according to summary procedures and cases involving lawsuits over voter lists.

6. To decide to:

a/ Bring the case to trial;

b/ Suspend the settlement of the case; or,

c/ Terminate the settlement of the case.

Article 132. Making of administrative case files

1. An administrative case file must comprise a lawsuit petition and documents and evidences of involves parties and other procedure participants; documents and evidences related to the case which are collected by the court; and procedural documents of the court and procuracy on the settlement of the administrative case.

2. Documents and papers in an administrative case file must have their entry numbers, be arranged by date of entry and kept, managed and used in accordance with law.

Article 133. Handover of documents and evidences

1. Time limits for handing over documents .and evidences must comply with Clause 4. Article 83 of this Law.

2. In case an involved party hands over documents and evidences previously required by the court after the issuance of a decision to bring the case to trial according to first-instance procedures, such involved party shall state the reason for late handover. For documents and evidences not previously required by the court to be handed over by the involved party or documents and evidences which the involved party cannot know in the course of settlement of the case according to first-instance procedures, the involved party may hand over or present them at the first-instance court hearing.

Article 134. Principles of dialogue

1. Within the time limit for first-instance trial preparation, the court shall hold dialogues for involved parties to reach agreement on the settlement of the case, except for cases in which dialogues cannot be held, cases involving lawsuits over voter lists or cases tried according to summary procedures specified in Articles 135, 198 and 246 of this Law.

2. A dialogue shall be held on the following principles:

a/ Publicity, democracy and respect for opinions of involved parties are guaranteed;

b/ It is prohibited to force involved parties to settle the administrative case against their will;

c/ Contents and results of the successful dialogue between involved parties are not contrary to law and social ethics.

Article 135. Administrative cases for which dialogues cannot be held

1. Plaintiffs, defendants and persons with related interests and obligations who have been summoned twice by the court are intentionally absent.

2. Involved parties are unable to participate in the dialogue for plausible reasons.

3. Involved parties agree to request the dialogue not to be held.

Article 136. Notification of sessions to check the handover of, access to, and disclosure of evidences and dialogues

1. Before holding a session to check the handover of, access to, and disclosure of evidences and dialogues between involved parties, the judge shall notify involved parties, their lawful representatives and defense counsels of their lawful rights and interests of the time, venue and contents of the session.

2. For an administrative case for which dialogues cannot be held under Article 135 of this Law, the judge shall hold a session to check the handover of, access to, and disclosure of evidences without having to hold a dialogue.

Article 137. Participants in sessions to check the handover of, access to, and disclosure of evidences and dialogues

1. Participants in a session include:

a/ Judge who chairs the session;

b/ Secretary who makes the session minutes;

c/ Involved parties or their lawful representatives;

d/ Defense counsels of lawful rights and interests of involved parties (if any);

dd/ Interpreter(s) (if any).

2. When necessary, the judge may request related agencies, organizations and individuals to participate in the session.

3. For a case involving many parties, some of them are absent, and if the present involved parties still agree on holding a session which will not affect rights and obligations of the absent ones, the judge shall proceed the session between the present involved parties. If involved parties request postponement of the session so that all involved parties of the case can be present at the session, the judge shall postpone the session and notify in writing the involved parties of the postponement and resumption of the session.

Article 138. Proceedings of sessions to check the handover of, access to, and disclosure of evidences and dialogues

1. Before opening a session, the session secretary shall report to the judge on the presence or absence of session participants notified by the court. The judge chairing the session shall check the presence and personal identifications of present persons again and notify involved parties of their rights and obligations in accordance with this Law.

2. When checking the handover of, access to, and disclosure of evidences, the judge shall disclose documents and evidences included in the case file and question involved parties about the following matters:

a/ Requirements and scope of lawsuit institution, and modification, supplementation, change or withdrawal of lawsuit institution claims; matters already agreed by involved parties, and those not yet agreed and requested to be settled by the court;

b/ Handover of documents and evidences to the court and sending of documents and evidences to other involved parties;

c/ Addition of documents and evidences and request for the court’s collection of documents and evidences and summoning of other involved parties, witnesses and other procedure participants at the court hearing;

d/ Other matters which involved parties find necessary.

3. After involved parties fully present their opinions, the judge shall consider those opinions and settle requests of involved parties regarding the matters specified in Clause 2 of this Article. The court shall notify session results to the absent involved parties.

4. After completely checking the handover of, access to, and disclosure of evidences under Clause 2 of this Article, the judge shall carry out procedures for a dialogue as follows:

a/ The judge shall inform involved parties of regulations relevant to the settlement of the case so that they can relate such regulations to their rights and obligations, and analyze legal consequences of the dialogue so that involved parties can voluntarily reach agreement on the settlement of the case;

b/ The plaintiff shall additionally explain his/her claim to institute the lawsuit and grounds to defend such claim and present his/her viewpoint on the way to settle the case (if any);

c/ The defendant shall additionally explain his/her opinions on the claim of the plaintiff, grounds for issuance of the administrative decision or performance of the administrative act over which a lawsuit is instituted, and propose the way to settle the case (if any);

d/ Persons with interests and obligations related to the case shall additionally explain or give their opinions on settlement of parts of the case related to them (if any);

dd/ Defense counsels of lawful rights and interests of involved parties or other participants in the dialogue session (if any) give their opinions;

e/ On a case-by-case basis, the judge shall request involved parties to identify relevant legal or administrative documents in order to assess the legality of the administrative decision or act over which the lawsuit is instituted, and concurrently check the legal effect of such documents. The judge may analyze contents of relevant legal or administrative documents so that involved parties may be properly aware of such documents before making their choices and decisions on the settlement of the case;

g/ After involved parties fully present their opinions, the judge shall identify matters already agreed and those not yet agreed by involved parties and request them to additionally explain unclear matters or matters not yet agreed;

h/ The judge shall make conclusions on matters already agreed and those not yet agreed by involved parties.

5. The secretary of a session to check the handover of, access to, and disclosure of evidences and dialogues shall make a minutes recording proceedings of the session.

Article 139. Minutes of sessions to check the handover of, access to, and disclosure of evidences; minutes of dialogues

1. The minutes of a session to check the handover of, access to, and disclosure of evidences must have the following details:

a/ Date of the session;

b/ Venue of the session;

c/ Session participants;

d/ Opinions of involved parties or their lawful representatives and defense counsels of their lawful rights and interests on the matters specified in Clause 2, Article 138 of this Law;

dd/ Other contents;

e/ The judge’s conclusions on acceptance or non-acceptance of requests of involved parties.

2. The minutes of a dialogue must have the following details:

a/ The contents specified at Points a, b and c, Clause 1 of this Article;

b/ Opinions of involved parties or their lawful representatives and defense counsels of their lawful rights and interests;

c/ Matters already agreed and those not yet agreed by involved parties.

3. In cases specified in Article 135 of this Law in which dialogues cannot be held, minutes shall be made under Clause I of this Article.

4. A minutes must bear all signatures or fingerprints of session participants, of the session secretary who makes it and of the judge chairing the session. Session participants may access the session minutes right after the session is concluded, request the recording of modifications or supplementations in the minutes and give their signatures or fingerprints for certification.

Article 140. Handling of dialogue results

1. After the dialogue, if the plaintiff still retains the lawsuit institution claim, the defendant still upholds the decision or act over which the lawsuit is instituted and persons with related interests and obligations that have independent claims still retain their claims, the judge shall carry out procedures for opening a court hearing to try the case.

2. After the dialogue, if the plaint! ff voluntarily withdraws the lawsuit petition, the judge shall make a written record of such voluntary withdrawal and issue a decision to terminate the settlement of the case with regard to the claim of the plaintiff. The plaintiff may reinstitute the lawsuit if the statute of limitations for lawsuit institution has not yet expired.

3. After the dialogue, if the defendant commits to modifying, supplementing, replacing or annulling the administrative decision or terminating the administrative act over which the lawsuit is instituted and the plaintiff commits to withdrawing the lawsuit petition, the court shall make a written record of such commitments of involved parties. Within 7 days after the written record is made, the defendant shall send to the court the new administrative decision or notify the termination of the administrative act over which the lawsuit is instituted and the plaintiff shall send to the court the document on withdrawal of the lawsuit petition. Upon the expiration of that time limit, if either of these involved parties fails to realize his/her/its commitment, the judge shall carry out procedures for opening a court hearing to try the case.

If receiving the new administrative decision or document on withdrawal of the lawsuit petition, the court shall notify such to other involved parties. Within 7 days after being notified by the court, if involved parties have no objection, the judge shall issue a decision to recognize the successful dialogue result and terminate the settlement of the case and promptly send it to involved parties and the same-level procuracy. This decision takes effect for execution immediately and shall not be appealed or protested against according to appellate procedures. In case there is a ground to believe that the involved parties have reached an agreement and made their commitments due to a mistake, fraudulence or intimidation or in contravention of law or social ethics, the court’s decision may be reviewed according to cassation procedures.

Article 141. Suspension of the settlement of cases

1. The court shall decide to suspend the settlement of a case when:

a/ An involved party being an individual dies or an agency or organization is dissolved or declared bankrupt without any individual, agency or organization to inherit his/her/its procedural rights and obligations;

b/ An involved party has lost his/her civil act capacity or is a minor whose at-law representative is not yet identified;

c/ An involved party is absent for a plausible reason upon the expiration of the time limit for trial preparation, except where the case may be tried in the absence of such involved party;

d/ It is necessary to await results of settlement by other agencies or settlement results of other related cases;

dd/ It is necessary to await results of additional examination or re-examination; results of performance of judicial mandate, mandated collection of evidences, or provision by agencies or organizations of documents and evidences at its request for the settlement of the case;

e/ It is necessary to await results of handling of legal documents related to the settlement of the case showing signs of contravention of the Constitution, a law or legal document of a superior state agency which is recommended in writing by the court to be amended, supplemented or annulled by a competent agency.

2. A decision to suspend the settlement of the case may be appealed or protested against according to appellate procedures.

Article 142. Consequences of the suspension of settlement of cases

1. The court may not delete the name of an administrative case suspended from settlement from the case acceptance book but shall only note down in this book the serial number and date of the decision on suspension of the settlement of such case.

2. When the reason for suspension specified in Article 141 of this Law no longer exists, the court shall issue a decision on resumption of the settlement of the case and cancel the suspension decision.

3. Legal cost advances and fees paid by involved parties shall be handled when the court resumes the settlement of the case.

4. During the period of suspension of the settlement of a case, the judge assigned to settle the case shall still be responsible for the case settlement.

After the decision on suspension of the settlement of the case is issued under Clause 1, Article 141 of this Law, the judge assigned to settle the case shall monitor and urge agencies, organizations or individuals to redress the reason for suspension as soon as possible in order to promptly bring the case to settlement.

Article 143. Termination of settlement of cases

1. The court shall decide to terminate the settlement of a case when:

a/ The plaintiff being an individual dies while his/her rights and obligations are not inherited: or the plaintiff being an agency or organization is dissolved or declared bankrupt without any agency, organization or individual inheriting its procedural rights and obligations;

b/ The plaintiff withdraws the lawsuit petition in case there is no independent claim of persons with related interests and obligations. In case there is an independent claim of a person with related interests and obligations who retains his/her independent claim, the court shall issue a decision to suspend the settlement of the case with regard to the withdrawn claim of the plaintiff;

c/ The plaintiff withdraws the lawsuit petition and persons with related interests and obligations withdraw independent claims;

d/ The plaintiff fails to make an advance for property valuation expenses and other procedural expenses prescribed by law.

In case a person with related interests and obligations makes an independent claim without making an advance for property valuation expenses and other procedural expenses in accordance with this Law, the court shall terminate the settlement of such independent claim;

dd/ The plaintiff is absent though he/she has been duly summoned twice, unless he/she/ it requests the court to try the case in his/her/its absence or in case of a force majeure event or an objective obstacle;

e/ The defendant annuls the administrative decision, disciplinary decision on dismissal or decision on settlement of a complaint about a decision on handling of a competition case, or terminates the administrative act over which the lawsuit is instituted, and the plaintiff agrees to withdraw the lawsuit petition while persons with related interests and obligations who have made independent claims agree to withdraw their claims;

g/ The statute of limitations for lawsuit institution has expired;

h/ The cases specified in Clause 1, Article 123 of this Law in which the court has accepted the case.

2. Upon the issuance of a decision to terminate the settlement of a case, the court shall return the lawsuit petition, documents and evidences to involved parties if they so request.

3. Decisions on termination of the settlement of cases may be appealed or protested against according to appellate procedures.

Article 144. Consequences of the termination of settlement of cases

1. When a decision on termination of settlement of a case is issued, involved parties may not institute a lawsuit requesting the court to resettle this case if the subsequent lawsuit does not bring any difference from the previous one regarding the plaintiff, defendant and disputed legal relation, except the cases subject to termination under Points b, c and e, Clause 1, Article 123, and Points b and dd, Clause 1, Article 143, of this Law and other cases specified by law.

2. Legal cost advances and fees paid by involved parties shall be handled in accordance with the law on legal cost and court fee.

Article 145. Competence to issue decisions on suspension, resumption or termination of the settlement of cases

1. A judge assigned to settle a case may issue a decision on suspension, resumption or termination of the settlement of such case.

2. Within 3 working days after the judge issues a decision specified in Clause 1 of this Article, the court shall send such decision to involved parties and the same-level procuracy.

Article 146. Decisions to bring cases to trial

1. A decision to bring a case to trial must have the following principal details:

a/ Date and venue of opening the court hearing;

b/ Public or behind-closed-door trial;

c/ Names and addresses of procedure participants;

d/ Contents of the lawsuit;

dd/ Full names of judges, people’s assessors, court clerk and procurators, and of alternative judges, people’s assessors, court clerk and procurators (if any).

2. A decision to bring a case to trial shall be sent to involved parties and the same-level procuracy immediately after it is issued.

Article 147. Sending of case files to the procuracy

The court shall send case files together with decisions to bring cases to trial to the same- level procuracy for study. Within 15 days after receiving a case file, the procuracy shall return it to the court.

Chapter XI

FIRST-INSTANCE COURT HEARINGS

Section 1. GENERAL REQUIREMENTS ON FIRST-INSTANCE COURT HEARINGS

Article 148. General requirements on first-instance court hearings

A first-instance court hearing shall be conducted at the time and venue indicated in the decision to bring a case to trial or in the notice of resumption of the court hearing in case of postponement of the court hearing.

Article 149. Time limit for opening court hearings

Within 20 days after a decision to bring a case to trial is issued, the court shall open a court hearing. In case of a plausible reason, the time limit for opening a court hearing may be extended but must not exceed 30 days.

Article 150. Venues of court hearings

Court hearings may be held inside or outside courthouses but must ensure the solemnity and decoration of courtrooms prescribed in Article 151 of this Law.

Article 151. Decoration of courtrooms

1. The national emblem of the Socialist Republic of Vietnam shall be put up in the middle of the space above the courtroom and seats of the trial panel.

2. The courtroom must have areas exclusively reserved for the trial panel, procurator, court clerk, involved parties, defense counsels of lawful rights and interests of involved parties, other procedure participants and court hearing participants.

Article 152. Direct and oral trial

1. The trial shall be conducted orally and proceed in courtrooms.

2. The trial panel shall directly ascertain circumstances of the case during a court hearing by questioning and listening to presentations and direct arguments on circumstances and evidences of the case of the plaintiff, defendant, persons with interests and obligations related to the case, lawful representatives, and defense counsels of the lawful rights and interests, of involved parties, other procedure participants, and agencies and organizations invited to participate in the court hearing, and listen to the procuracy’s opinions presented by a procurator.

Article 153. Internal rules of court hearings

1. When entering the courtroom, everyone shall submit to security check by the force responsible for protecting the court hearing.

2. It is prohibited to bring into the courtroom weapons, explosives, flammables, toxic substances, radioactive substances, objects banned from circulation, propaganda leaflets, slogans and other

documents and objects that may affect the solemnity of the court hearing, except exhibits of the case to serve the trial or weapons and supporting tools carried by competent persons to perform the duty of protecting the court hearing.

3. Participants in the court hearing summoned by the court shall produce their summons, invitations or other related papers to the court clerk at the clerk desk at least 15 minutes before the court hearing is opened and take their seats in the courtroom as instructed by the court clerk. Those to come late shall produce their summons, invitations or other related papers to the court clerk through the force responsible for protecting the court hearing.

4. Journalists attending the court hearing to report shall obey the presiding judge’s instructions on the press box. Journalists who record speeches and take photos of the trial panel shall obtain approval of the presiding judge. The recording of speeches and taking of photos of involved parties and other procedure participants are subject to consent of these persons.

5. All participants in a court hearing must be properly dressed, show respect toward the trial panel, keep order and obey instructions of the presiding judge.

6. Persons may not wear hats and color glasses in the courtroom, unless they have plausible reasons and are permitted by the presiding judge to do so; use of cell phones, smoking, eating, drinking and other acts affecting the solemnity of the court hearing are not allowed in the courtroom.

7. All participants in a court hearing who are summoned by the court shall be present at the court hearing throughout the course of trial, unless they are permitted by the presiding judge to leave the courtroom for plausible reasons.

Under-16 persons may not enter the courtroom, unless they are summoned by the court to participate in the court hearing.

8. All people present in the courtroom shall rise when the trial panel enters the courtroom and when judgments are pronounced, unless they are permitted by the presiding judge to stay seated.

9. Only persons who are permitted by the trial panel may raise or answer questions or give statements. Persons shall stand while raising or answering questions or giving statements, unless they are permitted by the presiding judge to stay seated for poor health.

Article 154. Composition of first-instance trial panels

A first-instance trial panel is composed of one judge and two people’s assessors, except the case specified in Clause 1, Article 249 of this Law. A first-instance trial panel may be composed of two judges and three people’s assessors in the following cases:

1. A lawsuit is instituted over an administrative decision or act of a provincial-level People’s Committee or provincial-level People’s Committee chairperson which is related to many subjects;

2. A complicated case.

Article 155. Presence of members of trial panels and court clerks

1. A court hearing can be conducted only when all members of the trial panel and the court clerk are present.

2. In case a judge or people’s assessor is absent or unable to continue participating in the trial of the case but there is an alternative judge or people’s assessor attending the court hearing from the beginning, the latter may replace the absent member of the trial panel in participating in the trial of the case.

3. In case there is no alternative judge or people’s assessor to replace the absent member of the trial panel under Clause 2 of this Article, the court hearing shall be postponed.

4. In case the court clerk is absent or unable to continue participating in the court hearing and there is no replacement, the court hearing shall be postponed.

Article 156. Presence of procurators

1. Procurators who are assigned by the chief procurator of the same-level procuracy shall participate in a court hearing. If they are absent, the trial panel shall still proceed with the court hearing.

2. In case a procurator is replaced during, or unable to continue participating in, a court hearing but there is an alternative procurator present at the court hearing from the beginning, such alternative procurator may continue participating in the trial of the case.

Article 157. Presence of involved parties, their representatives and defense counsels of their lawful rights and interests

1. When being duly summoned by the court for the first time, involved parties, their representatives and defense counsels of their lawful rights and interests shall be present at the court hearing. If any of these persons is absent, the trial panel shall postpone the court hearing, unless the absent person files a written request for trial to be conducted in his/her absence.

The court shall notify involved parties, their representatives and defense counsels of their lawful rights and interests of the postponement of the court hearing.

2. When being duly summoned by the court for the second time, involved parties, their representatives and defense counsels of their lawful rights and interests must be present at the court hearing. The case in which they are absent not for force majeure events or objective obstacles shall be handled as follows:

a/ Plaintiffs or their at-law representatives who have no representatives to participate in court hearings shall be regarded as having waived their lawsuits and the court shall issue decisions on

termination of the settlement of cases with regard to their lawsuit claims, unless they request in writing trial to be conducted in their absence. Plaintiffs may institute lawsuits again, provided that the statute of limitations for lawsuit institution has not yet expired;

b/ For defendants or persons with related interests and obligations who make no independent claims and have no representatives to participate in court hearings, the court shall still conduct trial in their absence;

c/ Persons with related interests and obligations who make independent claims and have no representatives to participate in court hearings shall be regarded as having waived their independent claims and the court shall issue decisions on termination of the settlement of cases with regard to their independent claims, unless they request in writing trial to be conducted in their absence. Persons with related interests and obligations who make independent claims may institute lawsuits again with regard to their claims, provided that the statute of limitations for lawsuit institution has not yet expired;

d/ For defense counsels of the lawful rights and interests of involved parties, the court shall still conduct trial in their absence.

Article 158. Trial in absence of involved parties from court hearings

The court shall still conduct trial of a case in the following cases:

1. The plaintiff, defendant, persons with related interests and obligations and their representatives that are absent from the court hearing request in writing the court to conduct trial in their absence;

2. The plaintiff, defendant or persons with related interests and obligations that are absent from the court hearing have their representatives participating in the court hearing;

3. The cases specified at Points b and d, Clause 2, Article 157 of this Law.

Article 159. Presence of witnesses

1. Witnesses are obliged to participate in court hearings when summoned by the court to present circumstances of cases which they know. In case witnesses are absent but have earlier given their testimonies in person or sent their testimonies to the court, presiding judges of court hearings shall disclose these testimonies.

2. In case witnesses are absent, the trial panel shall decide to postpone the court hearing or to continue with the trial. In case witnesses are absent from the court hearing without a plausible reason and their absence impedes the trial, they may be escorted to the court hearing under decisions of the trial panel.

Article 160. Presence of expert witnesses

1. Expert witnesses are obliged to participate in court hearings when summoned by the court to clarify matters related to the expert examination and expert examination conclusions.

2. In case expert witnesses are absent, the trial panel shall decide to postpone the court hearing or to continue with the trial.

Article 161. Presence of interpreters

1. Interpreters are obliged to participate in court hearings when summoned by the court.

2. In case interpreters are absent without any replacements, the trial panel shall decide to postpone the court hearing.

Article 162. Postponement of court hearings

1. Cases in which a court hearing shall be postponed:

a/ The cases specified in Clauses 3 and 4, Article 155; Clause 1, Article 157; and Clause 2, Article 161, of this Law;

b/ A trial panel member, court clerk or interpreter is changed without any immediate replacement;

c/ An expert re-examination is required under Article 170 of this Law.

2. Cases of postponement of court hearings specified in Clauses 2, Article 159, and Clause 2, Article 160, of this Law.

Article 163. Duration of, decisions on and competence for postponement of court hearings

1. The duration of postponement of a first-instance court hearing must not exceed 30 days after the trial panel issues the postponement decision, or 15 days for a first-instance court hearing conducted according to summary procedures.

2. A decision on postponement of a court hearing must have the following principal contents:

a/ Date of issuance;

b/ Name of the court and full names of procedure-conducting persons;

c/ Case to be tried;

d/ Reason(s) for postponement;

dd/ Time and venue for resumption of the court hearing.

3. The court hearing postponement decision shall be signed by the presiding judge of the court hearing on behalf of the trial panel. In case the presiding judge of the court hearing is absent, the chief justice of the court shall issue a court hearing postponement decision. The court hearing postponement decision shall be immediately notified to procedure participants. For absent persons, the court shall immediately send the decision to them and concurrently to the same-level procuracy.

4. After postponing a court hearing, if the court cannot resume it at the time and venue indicated in the court hearing postponement decision, it shall immediately notify the same-level procuracy and procedure participants of the time and venue for resuming the court hearing.

Article 164. Procedures for rendering court judgments and rulings at court hearings

1. A judgment shall be discussed and passed by the trial panel in the deliberation room.

2. A decision to change a procedure-conducting person, an expert witness or interpreter, transfer the case, suspend or terminate the settlement of the case, or postpone the court hearing shall be discussed and passed in the deliberation room and made in writing.

3. A decision on other matters shall be discussed and passed by the trial panel in the courtroom, is not required to be made in writing but shall be recorded in the minutes of the court hearing.

Article 165. Suspension or termination of the settlement of cases at court hearings

1. At a court hearing, if any of the cases specified at Points a, b, c, d and e, Clause 1, Article 141 of this Law occurs, the trial panel shall issue a decision on suspension of the settlement of the case.

2. At a court hearing, if any of the cases specified in Clause 1, Article 143 of this Law occurs, the trial panel shall issue a decision on termination of the settlement of the case.

3. In case an involved party produces a new administrative decision which is related to the decision over which the lawsuit is instituted and does not fall under the jurisdiction of the court currently conducting the first-instance trial of the case, the trial panel shall terminate the trial and transfer the case file to a competent court.

Article 166. Minutes of court hearings

1. The minutes of a court hearing must fully indicate the following contents:

a/ The contents specified in Clause 1, Article 146 of this Law;

b/ All proceedings at the court hearing from the beginning to the end;

c/ Questions, answers and statements at the court hearing;

d/ Other contents which must be recorded in the minutes in accordance with this Law.

2. In addition to recording the minutes, the court may audio-record and video-record proceedings at the court hearing.

3. At the end of the court hearing, the trial panel shall examine the minutes, and the presiding judge of the court hearing and the court clerk shall sign it.

4. Procurators and procedure participants may have a look at the minutes of the court hearing and request the recording of modifications and supplementations in the minutes and sign it for certification.

Article 167. Preparations for opening of court hearings

Before a court hearing is opened, the court clerk shall:

1. Announce internal rules of the court hearing;

2. Check and identify the presence of court hearing participants who are summoned by the court. If any person is absent, the reason for the absence shall be clarified;

3. Maintain order in the courtroom;

4. Order all people present in the court room to rise when the trial panel enters the courtroom.

Article 168. Procedures for conducting trial in the absence of all procedure participants

1. The court may base itself on documents and evidences included in a case file to conduct trial in the absence of involved parties or procedure participants in accordance with this Law when the following conditions are fully satisfied:

a/ The plaintiff or his/her/its lawful representative requests in writing trial to be conducted in his/her/its absence;

b/ The defendant, a person with related interests and obligations, or his/her/its lawful representative requests in writing trial to be conducted in his/her/its absence or is still absent after being duly summoned twice;

c/ The defense counsel of lawful rights and interests of the plaintiff, defendant or person with related interests and obligations requests in writing trial to be conducted in his/her/its absence or is still absent after being duly summoned twice.

2. The presiding judge of the court hearing shall announce reasons for the absence of involved parties or their written requests for trial to be conducted in their absence.

3. The presiding judge of the court hearing shall briefly announce contents of the case and documents and evidences included in the case file. The trial panel shall discuss matters to be settled in the case.

4. The procurator shall present opinions of the procuracy.

5. The trial panel shall deliberate and pronounce judgments in accordance with this Law.

Section 2. PROCEDURES FOR COMMENCING COURT HEARINGS

Article 169. Opening of court hearings

1. The presiding judge shall open the court hearing and read out the decision to bring the case to trial.

2. The court clerk shall report to the trial panel on the presence or absence of court hearing participants who have been summoned by the court and reason(s) for their absence.

3. The presiding judge shall re-check the presence of the court hearing participants who have been summoned by the court and check the identity cards of involved parties.

4. The presiding judge shall announce the rights and obligations of involved parties and other procedure participants.

5. The presiding judge shall introduce full names of members of the trial panel, court clerk, procurator, expert witness and interpreter.

6. The presiding judge shall ask persons who have the right to request change of produce- conducting persons and interpreters to see if they request any change; and ask persons who have the right over expert witnesses about whether the expert witness has violated the provisions of Clause 3, Article 63 of this Law.

7. The presiding judge shall request witnesses to undertake to make truthful testimonies and bear responsibility before law for their untruthful testimonies, except for witnesses who are minors.

8. The presiding judge shall request the expert witness and interpreter to undertake to provide accurate examination results and verbatim interpretations.

Article 170. Response to requests for change of procedure-conducting persons, expert witnesses and interpreters

In case there is a request for change of a procedure-conducting person, an expert witness or an interpreter at the court hearing, the trial panel shall consider and decide to accept or reject the request in accordance with this Law. In case of rejection, the reason shall be clearly stated and recorded in the minutes of the court hearing.

In case there is an opinion that an expert witness has violated one of the provisions of Clause 3, Article 63 of this Law, the trial panel shall consider such opinion and decide on reexamination in accordance with law if such opinion is grounded.

Article 171. Assurance of objectivity of witnesses

1. Before witnesses are questioned about matters which they know and are related to the settlement of the case, the presiding judge of the court hearing may decide to take necessary' measures so that witnesses can neither hear each other’s testimonies nor contact with related persons.

2. If testimonies of involved parties and witnesses may influence one another, the presiding judge of the court hearing may decide to isolate involved parties from the witness before the latter is questioned.

Article 172. Questioning of involved parties about change, addition or withdrawal of their claims

1. The presiding judge of the court hearing shall ask the plaintiff about change, addition or withdrawal of part or the whole of their lawsuit claims.

2. The presiding judge of the court hearing shall ask persons with related interests and obligations that have made independent claims about change, addition or withdrawal of part or the whole of their independent claims.

Article 173. Consideration of change, addition or withdrawal of claims

1. The trial panel shall accept the change or addition of involved parties’ claims provided that the change or addition does not go beyond the scope of their lawsuit claim or initial dependent claims.

2. In case involved parties voluntarily withdraw part or the whole of their claims, the trial panel shall accept the request and terminate the trial with regard to the withdrawn part or whole of claims.

Article 174. Change of procedural status

In case the plaintiff withdraws the whole of his/her/its lawsuit claim but persons with related interests and obligations still retain their independent claims, the latter shall become the plaintiff.

Section 3. ADVERSARY PROCESS AT COURT HEARINGS

Article 175. Contents and method of adversary process at court hearings

1. Adversary process at a court hearing consists of presentation of evidences, questioning, arguments and counter-arguments, answering, and presentation of viewpoints and arguments on

assessment of evidences and circumstances of the case, disputed legal relations and laws applied to settle claims of involved parties in the case.

2. Adversary process at court hearings shall be conducted under control by the presiding judge.

3. Presiding judges may not limit the period of time for adversary process, shall create conditions for participants in the adversary process to fully present their opinions but may rule out opinions irrelevant to the case.

Article 176. Statements of involved parties

1. In case involved parties retain their claims and viewpoints and cannot reach agreement on the settlement of the case, the trial panel shall summarize contents of claims of involved parties, notify conclusions made at the session to check the handover of, access to, and disclosure of evidences and dialogues, matters to be discussed in the adversary process, and request involved parties to make statements on unclear or inconsistent matters in the following order:

a/ The defense counsel of lawful rights and interests of the plaintiff shall make statements on unclear or inconsistent matters and present evidences to prove that the plaintiff’s claim is grounded and lawful. The plaintiff may make additional statements. In case the plaintiff is an agency or organization, its representative shall make statements on unclear or inconsistent matters and evidences to prove that the lawsuit institution claim is grounded and lawful;

b/ The defense counsel of lawful rights and interests of the defendant shall present the latter's statements on the claim of the plaintiff; requests and recommendations of the defendant and evidences to prove that such requests are grounded and lawful. The defendant may make additional statements;

c/ The defense counsels of lawful rights and interests of persons with related interests and obligations shall present the latter’s statements on requests and recommendations of the plaintiff and defendant: their independent claims and requests and evidences to prove that such requests are grounded and lawful. Persons with related interests and obligations may make additional statements.

2. In case the plaintiff, defendant and persons with related interests and obligations have no defense counsel of their lawful rights and interests, they shall present by themselves their requests and recommendations and evidences to prove that such requests and recommendations are grounded and lawful.

3. At the court hearing, involved parties and defense counsels of their lawful rights and interests may only provide additional evidences under Clause 2, Article 133 of this Law to prove their requests and recommendations.

Article 177. Order and principles of questioning at court hearings

1. After listening to statements of involved parties and defense counsels of their lawful rights and interests under Article 176 of this Law, under the control by the presiding judge, the order of questioning by the following persons shall be as follows:

a/ The plaintiff and defense counsel of his/her/its lawful rights and interests shall raise questions first, followed by the defendant and defense counsel of his/her/its lawful rights and interests, persons with related interests and obligations and defense counsels of their lawful rights and interests;

b/ Other procedure participants;

c/ Presiding judge, people’s assessors;

d/ Procurators participating in the court hearing.

2. Questions shall be raised in a clear and serious manner and must not be identical, and it is prohibited to take advantage of the questioning and answering to offend honor and dignity of procedure participants.

Article 178. Questioning of plaintiffs

1. In case there are more than one plaintiff, they shall be questioned separately one by one.

2. The plaintiff shall be questioned only about matters presented by himself/herself/ itself and the defense counsel of his/her/its lawful rights and interests which remain unclear, inconsistent or contradictory to their previous testimonies, or contradictory to the statements of the defendant, persons with related interests and obligations and defense counsels of the lawful rights and interests of these persons.

3. The plaintiff may himself/herself/itself give answers or the defense counsel of his/her/ its lawful rights and interests may give answers on his/her/its behalf, then he/she/it shall give additional answers.

Article 179. Questioning of defendants

1. In case there are more than one defendant, they shall be questioned separately one by one.

2. The defendant shall be questioned only about matters presented by himself/herself/ itself and the defense counsel of his/her/its lawful rights and interests which remain unclear, inconsistent or contradictory to their previous testimonies, or contradictory to the statements of the plaintiff, persons with related interests and obligations and defense counsels of the lawful rights and interests of these persons.

3. The defendant may himself/herself/itself give answers or the defense counsel of his/ her/its lawful rights and interests may give answers on his/her/its behalf, then he/she/it shall give additional answers.

Article 180. Questioning of persons with related interests and obligations

1. In case there are more than one person with related interests and obligations, they shall be questioned separately one by one.

2. Persons with related interests and obligations shall be questioned only about matters presented by themselves, defense counsels of their lawful rights and interests which remain unclear, inconsistent or contradictory to their previous testimonies, or contradictory to statements of the plaintiff, defendants and defense counsels of the lawful rights and interests of these persons.

3. Persons with related interests and obligations may themselves give answers or defense counsels of their lawful rights and interests may give answers on their behalf, then they shall give additional answers.

Article 181. Questioning of witnesses

1. In case there are more than one witness, they shall be questioned separately one by one.

2. Before questioning witnesses, the presiding judge of the court hearing shall ask clearly about the relationships between them and involved parties in the case. If witnesses are minors, the presiding judge of the court hearing may ask for help of their parents, guardians or teachers in questioning.

3. The presiding judge of the court hearing shall request witnesses to clearly state circumstances of the case which they know. After witnesses make their statements, they may only be further questioned about matters which remain unclear, incomplete or inconsistent in their statements or contradictory to their previous testimonies or statements of involved parties or of defense counsels of the lawful rights and interests of involved parties.

4. After making their statements, witnesses shall stay in the courtroom so that they may be further questioned.

5. When necessary to ensure safety for witnesses and their relatives, the trial panel shall decide not to disclose information on their personal identities and keep them from being seen by court hearing participants.

6. Involved parties and defense counsels of their lawful rights and interests shall question witnesses after obtaining consent of the presiding judge.

Article 182. Disclosure of documents of cases

1. The trial panel shall disclose documents of a case in the following cases:

a/ Procedure participants are absent from the court hearing but have given their testimonies in the stage of trial preparation;

b/ Testimonies given by procedure participants at the court hearing are contradictory to their previous testimonies;

c/ When the trial panel finds it necessary or when involved parties, defense counsels of lawful rights and interests of involved parties, other procedure participants or procurators so request.

2. In special cases where it is necessary to keep state secrets, to preserve fine national customs and practices, to keep professional secrets, business secrets or privacy secrets, or to protect minors at the request of involved parties, the trial panel shall not disclose documents included in the case file.

Article 183. Listening to audio tapes and disks and watching video tapes and disks and other sound- or image-recording media

At the request of involved parties, defense counsels of lawful rights and interests of involved parties, other procedure participants or procurators or when finding it necessary, the trial panel may play audio or video tapes and disks of other sound- or image-recording media to be listened to or watched at the court hearing, except the cases specified in Clause 2, Article 182 of this Law.

Article 184. Examination of material exhibits

1. Material exhibits, photos or written certifications of exhibits shall be presented for examination at the court hearing.

2. When finding it necessary, the trial panel may go together with involved parties for onsite examination of material exhibits which cannot be brought to the court hearing.

Article 185. Questioning of expert witnesses

1. The presiding judge of the court hearing shall request expert witnesses to present their conclusions on matters they are assigned to examine. During the presentation, expert witnesses may explain their expert examination conclusions and grounds for making these conclusions.

2. Procurators and procedure participants present at the court hearing may give comments on expert examination conclusions or ask about matters which remain unclear or inconsistent in expert examination conclusions or contradictory to other evidences of the case.

3. If expert witnesses are absent from the court hearing, the presiding judge of the court hearing shall disclose expert examination conclusions.

4. If any procedure participant disagrees with expert examination conclusions disclosed at the court hearing and requests an additional examination or re-examination, if finding the additional examination or re-examination unnecessary, the trial panel shall continue the court hearing; if finding the additional examination or re-examination necessary for the settlement of the case, the

trial panel shall decide on additional examination or re-examination and postpone the court hearing to await results of additional examination or re-examination.

Article 186. Conclusion of questioning at court hearings

When seeing that circumstances of the case have been fully examined, the presiding judge of the court hearing shall ask the procurator, involved parties, defense counsels of the lawful rights and interests of involved parties and other procedure participants whether they have any further questions. In case someone has a question and he/she finds such question grounded, the presiding judge of the court hearing shall decide to continue the questioning.

Article 187. Postponement of court hearings

1. During the trial, the trial panel may postpone the court hearing when:

a/ A procedure-conducting person can no longer conduct the court hearing due to his/her poor health, a force majeure event or another objective obstacle, except where such person can be replaced;

b/ A procedure participant can no longer be present at the court hearing due to his/her poor health, a force majeure event or another objective obstacle, except where such person requests the trial to be conducted in his/her absence;

c/ Additional verification or collection of documents and evidences is required for the settlement of the case but cannot be conducted right at the court hearing;

d/ It is necessary to report to the chief justice of the competent court for request for, or recommendation on, amendment, supplementation or annulment of legal documents under Article 111 of this Law;

dd/ Involved parties request the court to postpone the court hearing for their dialogues;

e/ Results of additional examination or re-examination prescribed in Clause 4, Article 185 of this Law are not available yet.

2. The postponement of a court hearing shall be recorded in the minutes of the court hearing. The period of postponement of a court hearing must not exceed 30 days after the trial panel decides on postponement. The trial panel shall resume the court hearing if the reason for its postponement no longer exists. Upon the expiration of this period, if the reason for postponement of the court hearing is not yet redressed, the trial panel shall issue a decision to suspend the settlement of the case and notify in writing procedure participants and the same-level procuracy of the time of resumption of the court hearing.

Article 188. Order for making statements during argument

1. After the questioning, arguments at the court hearing shall be made as follows:

a/ The defense counsel of the lawful rights and interests of the plaintiff shall make statements. The plaintiff may give additional opinions. In case the plaintiff is an agency or organization, its representative shall make statements;

b/ The defense counsel of the lawful rights and interests of the defendant shall make arguments and counter-arguments. The defendant may give additional opinions;

c/ Defense counsels of the lawful rights and interests of persons with related interests and obligations shall make statements. Persons with related interests and obligations may give additional opinions;

d/ Involved parties shall make arguments and counter-arguments under control by the presiding judge;

dd/ When finding it necessary, the trial panel may request involved parties to make additional arguments on specific matters to serve as a basis for the settlement of the case.

2. In case the plaintiff, defendant and persons with related interests and obligations have no defense counsels of their lawful rights and interests, they shall make statements by themselves during argument.

3. In case one of involved parties or defense counsels of their lawful rights and interests of involved parties and other procedure participants is absent from the court hearing, the presiding judge shall disclose their testimonies and documents on protection of lawful rights and interests of involved parties based on which involved parties present at the court hearing shall make arguments and counter-arguments.

Article 189. Making of statements during argument and counter-argument

When making statements on the assessment of evidences or presenting their viewpoints on the settlement of the case, persons participating in the argument shall base themselves on documents and evidences already collected and examined or verified at the court hearing as well as results of the questioning at the court hearing. They may reply to opinions of others.

Article 190. Statements of procurators

After procedure participants make their arguments and counter-arguments, the procurator shall make statements on the compliance with the procedure law by judges, people’s assessors, court clerk and procedure participants throughout the course of settlement of the case, from the acceptance of the case to the time before the deliberation by the trial panel, and on the settlement of the case.

Right after the conclusion of the court hearing, the procurator shall send the document on presentation of statements to the court for inclusion in the case file.

Article 191. Deliberation

1. After the argument, the trial panel shall enter the deliberation room to make deliberation.

2. Only members of the trial panel can participate in the deliberation. During the deliberation, members of the trial panel shall decide on all matters of the case by majority voting on matter by matter. People’s assessors shall vote first and judges shall vote last. If the trial panel is composed of 5 members, the presiding judge of the court hearing shall vote last. Members of minority opinion may present their opinions in writing which shall be recorded in the case file.

3. During the deliberation, the trial panel may base themselves only on documents and evidences already examined and considered at the court hearing, results of the adversary process at the court hearing, opinions of procurators, and provisions of law, and study and apply relevant administrative court precedents (if any) before deciding on the following matters:

a/ Legality and grounds in terms of presentation and contents of the administrative decision or the performance of the administrative act over which the lawsuit is instituted;

b/ Legality in terms of competence, order and procedures for issuance of the administrative decision or performance of the administrative act;

c/ Statute of limitations and time limit for issuance of the administrative decision or performance of the administrative act;

d/ Relationship between the administrative decision or administrative act and lawful rights and interests of the plaintiff and related persons;

dd/ Legality and grounds of relevant administrative documents (if any);

e/ Compensation for damage and other matters (if any).

4. The deliberation shall be recorded in a minutes with all opinions discussed and decisions of the trial panel. The deliberation minutes shall be signed by members of the trial panel in the deliberation room before the judgment pronouncement.

5. For a case involving many complicated circumstances and the deliberation requires a longer time, the trial panel may decide to prolong the deliberation time limit which must not exceed 5 working days after the argument is concluded at the court hearing.

The trial panel shall inform all persons present at the court hearing and procedure participants absent from the court hearing of the time, date and place of judgment pronouncement. If the trial panel has done so but some procedure participants are still absent, it shall still conduct the judgment pronouncement under Article 195 of this Law.

Article 192. Resumption of questioning and argument

Through argument or deliberation, if finding that certain circumstances of the case have not been examined, the questioning remains inadequate or more evidences should be examined, the trial panel shall decide to resume the questioning and argument.

Article 193. Jurisdiction of trial panel

1. The trial panel shall examine the legality of administrative decisions, administrative acts, disciplinary decisions on dismissal, decisions on settlement of complaints about decisions on handling of competition cases or voter lists over which lawsuits are instituted, complaint settlement decisions, and relevant legal documents.

2. The trial panel may decide to:

a/ Reject the lawsuit claim which is not legally grounded;

b/ Accept part or whole of the lawsuit claim, pronounce cancellation of part or whole of the unlawful administrative decision and relevant complaint settlement decision (if any); compel a state agency or a competent person in this state agency to perform tasks or public duties in accordance with law; and at the same time propose the handling of the cancelled unlawful administrative decision;

c/ Accept part or whole of the lawsuit claim, declare the administrative act unlawful; pronounce cancellation of part or whole of the relevant complaint settlement decision (if any); and compel a state agency or a competent person in this state agency to terminate the unlawful administrative act;

d/ Accept the lawsuit claim, pronounce cancellation of the unlawful disciplinary decision on dismissal; and compel the head of an agency or organization to perform tasks or public duties in accordance with law;

dd/ Accept part or the whole of the lawsuit claim, pronounce cancellation of part or the whole of the unlawful decision on settlement of the complaint about the decision on handling of a competition case; and compel the competent agency or person that has issued the decision on settlement of the complaint about the decision on handling of a competition case to resettle this case in accordance with the Law on Competition;

e/ Accept part or whole of the lawsuit claim: and compel the agency that has made the voter list to modify or supplement the list in accordance with law;

g/ Compel an agency or organization to pay compensation for damage, restore the lawful rights and interests of the agency, organization or individual which are infringed upon by the unlawful administrative decision, administrative act, disciplinary decision on dismissal or decision on settlement of the complaint about the decision on handling of a competition case;

h/ Request a competent state agency or its head to determine the responsibility of state agencies or competent persons of these agencies.

3. In case it is necessary to request a competent agency or person to consider and handle an administrative document relevant to the administrative decision or act over which the lawsuit is instituted as specified in Clause 1, Article 6 of this Law, the trial panel shall report such to the chief justice of the court currently settling the case so that he/she can request in writing the competent agency or person to consider and handle such administrative document. In this case, the trial panel may postpone the court hearing to await results of handling by the competent agency or person. Within 30 days after receiving the decision of the court, the competent agency or person shall reply in writing the handling results to the court to serve as a basis for the settlement of the case. Past that time limit, if receiving no written reply of the competent agency or person, the trial panel may apply a document of the superior state agency to make a decision under Clause 2 of this Article.

4. If detecting a legal document relevant to the settlement of the administrative case showing signs of contravention of the Constitution, a law' or a legal document of a superior state agency, the trial panel shall postpone the court hearing under Article 112 of this Law.

Article 194. First-instance judgments

1. The court shall make judgments in the name of the Socialist Republic of Vietnam.

2. A judgment consists of an introductory part, a part on the contents of the case and reasoning of the court, and a part on the court ruling, specifically as follows:

a/ The introductory part must indicate the name of the first-instance court; serial number of the case and date of case acceptance; serial number of the judgment and date of judgment pronouncement; full names of members of the trial panel, court clerk, procurator, expert witness and interpreter; names and addresses of the plaintiff, defendant, persons with related interests and obligations; agency or organization being the plaintiff; lawful representatives, defense counsels of lawful rights and interests of involved parties; subject matter of the lawsuit; serial number and date of the decision to bring to case to public or behind-closed-door trial; and time and venue of trial.

b/ The part on the contents of the case and reasoning of the court must state the lawsuit claim of the plaintiff; lawsuit petition of the agency or organization; and requests and independent claims of persons with related interests and obligations.

The court shall base itself on results of the adversary process and evidences examined at the court hearing to fully and objectively analyze, assess and judge circumstances of the case, legal grounds and court precedents (if any) which it applies to accept or reject claims and requests of involved parties and defense counsels of the lawful rights and interests of involved parties, and settle other related matters;

c/ The part on the court ruling must clearly state legal grounds, rulings of the trial panel on each specific matter which needs to be settled in the case, application of provisional urgent measures, legal costs, procedural expenses and the right to appeal against the judgment. If there is a decision which must be executed without delay, such decision must be clearly stated.

3. When retrying a case on which the judgment or ruling has been partially or wholly quashed under a cassation or reopening ruling, the court shall settle the matters of property and obligations which have been performed under the legally effective judgment or ruling which is quashed, and clearly state such in the judgment.

Article 195. Pronouncement of judgments

The trial panel shall pronounce a judgment in the presence of involved parties. In case involved parties are present at the court hearing but absent when the judgment is pronounced or absent under Clause 5, Article 191 of this Law, the trial panel shall still pronounce the judgment. In case of behind-closed-door trial under Clause 2, Article 16 of this Law, the trial panel shall publicly pronounce the introductory part and the part on the court ruling of the judgment.

Upon pronouncement of a judgment, all people present in the courtroom shall rise, except those permitted by the presiding judge of the court hearing to stay seated. The presiding judge of the court hearing or another member of the trial panel shall read out the judgment and may give further explanations about the judgment execution and the right to appeal.

In case an involved party cannot understand Vietnamese, the interpreter shall, after the judgment pronouncement, interpret the full text of the judgment into the language he/she knows.

Article 196. Provision or sending of judgment extracts and judgments

1. Within 3 working days after the conclusion of a court hearing, involved parties shall be provided with judgment extracts by the court.

2. Within 7 days after the date of judgment pronouncement, the court shall provide or send the judgment to involved parties and the same-level procuracy.

3. Thirty days after the expiration of the time limit for filing appeals or protests, if no appeal or protest is filed, the court shall provide or send the legally effective judgment to involved parties, the same-level procuracy and civil judgment enforcement agency, and the immediate superior agency of the defendant.

4. Legally effective first-instance judgments of first-instance courts shall be published on e- portals (if any) of these courts, except judgments that contain information specified in Clause 2, Article 96 of this Law.

Article 197. Correction or supplementation of court judgments and rulings

1. Court judgments and rulings, once issued, may not be corrected or supplemented, except in case obvious spelling errors or erroneous data due to mistakes or miscalculation are detected. Documents on corrections or supplementations must be immediately sent by the court to involved parties and same-level procuracy. For legally effective judgments or rulings, such documents shall also be sent to the civil judgment enforcement agency at the same level and the immediate superior agency of the defendant.

2. The correction or supplementation of judgments and rulings specified in Clause 1 of this Article shall be made by the presiding judge of the court hearing in coordination with members of the trial panel trying such case or by the presiding judge. In case a member of the trial panel or the presiding judge cannot make correction or supplementation, the chief justice of the court shall do so.

Chapter XII

PROCEDURES FOR SETTLEMENT OF LAWSUITS OVER LISTS OF VOTERS TO ELECT DEPUTIES TO THE NATIONAL ASSEMBLY, LISTS OF VOTERS TO ELECT

DEPUTIES TO PEOPLE’S COUNCILS, OR LISTS OF VOTERS FOR A REFERENDUM

Article 198. Receipt of lawsuit petitions and acceptance of cases

Upon receiving a petition to institute a lawsuit over a voter list, the chief justice of the court shall assign a judge to immediately accept the case.

Article 199. Time limit for settlement of cases

1. Within 2 days after the acceptance of a case, the judge assigned to accept the case shall decide to:

a/ Bring the case to trial; or,

b/ Terminate the case and return the lawsuit petition.

2. After issuing a decision to bring the case to trial, the court shall immediately send this decision to involved parties and the same-level procuracy.

3. Within 2 days after the issuance of the decision to bring the case to trial, the court shall open a court hearing.

Article 200. Presence of involved parties and procuracy representatives

Involved parties and the procurator of the same-level procuracy shall be present at the court hearing. In case they are absent, the trial panel shall still conduct the trial of the case.

Article 201. Application of other provisions of this Law

Other provisions of this Law may be applied to settle administrative cases with regard to lawsuits over voter lists in case this Chapter does not provide for to that effect, except provisions on postponement of court hearings and sending of case files to procuracies for study before the opening of court hearings and provisions on appellate, cassation and reopening procedures.

Article 202. Effect of court judgments or rulings to terminate cases

1. Judgments or rulings to terminate cases of settlement of lawsuits over voter lists take effect immediately for execution. Involved parties may not file appeals and procuracies may not file protests.

2. The court shall immediately send judgments or rulings to terminate cases to involved parties and the same-level procuracy.

Chapter XIII

APPELLATE PROCEDURES

Section 1. GENERAL PROVISIONS ON APPELLATE PROCEDURES

Article 203. Nature of appellate trial

Appellate trial means the retrial by an appellate court of a case with the first-instance court’s judgment or ruling having not yet taken legal effect and being appealed or protested against.

Article 204. Persons having the right to appeal

Involved parties or their lawful representatives have the right to appeal against judgments or decisions of the first-instance court to suspend or terminate the settlement of cases in order to request the appellate court to conduct retrial according to appellate procedures.

Article 205. Appeal petition

1. When exercising the right to appeal, an appellant shall make an appeal petition which must contain the following principal details:

a/ Date of making;

b/ Full name, address, telephone and facsimile numbers and email address (if any) of the appellant;

c/ The appealed part or whole of the court judgment or ruling of the first-instance court which has not yet taken legal effect;

d/ The reason for filing the appeal and the appellant’s claim;

dd/ Signature or fingerprint of the appellant.

2. An appellant who has the full administrative procedure act capacity may make an appeal petition by himself/herself. The items of name and address of the appellant in the petition shall be filled with the full name and address of the involved party that files the appeal. In the bottom of the appeal petition, the appellant shall give his/her signature or fingerprint.

3. If an appellant specified in Clause 2 of this Article does not file an appeal by himself/ herself, he/she may authorize another person to represent him/her in filing an appeal. The items of name and address of the appellant in the petition shall be filled with the full name and address of the authorized representative to file the appeal; full name and address of the authorizing involved party and power of attorney. In the bottom of the appeal petition, the authorized representative shall give his/her signature or fingerprint.

4. The at-law representative of an involved party being an agency or organization may file an appeal by himself/herself. The items of name and address of the appellant in the appeal petition shall be filled with the name and address of the involved party being an agency or organization; full name and position of the at-law representative of the involved party. In the bottom of the appeal petition, the at-law representative shall give his/her signature and append the seal of the agency or organization. In case the appellant is an enterprise, the use of its seal must comply with the Law on Enterprises.

In case the at-law representative of an involved party being an agency or organization authorizes another person to represent such agency or organization in filing an appeal, the items of name and address of the appellant in the appeal petition shall be filled with the full name and address of the authorized representative filing the appeal; name and address of the involved party being the authorizing agency or organization; full name and position of the at-law representative of the involved party being such agency or organization and power of attorney. In the bottom of the appeal petition, the authorized representative shall give his/her signature or fingerprint.

5. The at-law representative of an invoked party being a minor or a person who has lost the civil act capacity may file an appeal petition by himself/herself. The items of name and address of the appellant in the appeal petition shall be filled with the full name and address of the at-law representative; full name and address of the involved party being a minor or a person who has lost the civil act capacity. In the bottom of the appeal petition, the appellant shall give his/her signature or fingerprint.

In case the at-law representative of an involved party authorizes another person to represent him/her in filing an appeal, the items of name and address of the appellant in the appeal petition shall be filled with the full name and address of the authorized representative and power of attorney; full name and address of the at-law representative of the authorizing involved party; full name and address of the involved party being a minor or a person who has lost the civil act capacity. In the bottom of the appeal petition, the authorized representative shall give his/her signature or fingerprint.

6. The authorization prescribed in Clauses 3. 4 and 5 of this Article shall be made in writing and lawfully notarized or authenticated, except where the power of attorney is made at the court to the witness of a judge or a person assigned by the chief justice of the court. A power of attorney must state that the involved party authorizes an authorized representative to file an appeal against the first-instance court’s judgment or ruling on suspension or termination of the settlement of the case.

7. An appeal petition shall be filed with the first-instance court which has made the judgment or ruling which is appealed against. The appeal petition shall be enclosed with additional documents and evidences (if any) to prove that the appeal is grounded and lawful.

In case the appeal petition is filed with the appellate court, the appellate court shall transfer the petition to the first-instance court for carrying out necessary procedures under Article 216 of this Law.

Article 206. Time limit for filing an appeal

1. The time limit for filing an appeal against the first-instance court’s judgment is 15 days counting from the date of judgment pronouncement; for involved parties that are absent from the court hearing or when the judgment is pronounced for a plausible reason, the time limit for filing an appeal shall be counted from the date the judgment is handed over to them or publicly posted up.

For involved parties that have participated in the court hearing but are absent when the court pronounces the judgment without a plausible reason, the time limit for filing an appeal shall be counted from the date of judgment pronouncement.

2. The time limit for filing an appeal against the first-instance court’s ruling on suspension or termination of the settlement of a case is 7 days counting from the date the person having the right to appeal receives such ruling or the date such ruling is publicly posted up at the head office of the commune-level People’s Committee of locality where he/she resides or is based in case the person having the right to appeal is an agency or organization.

3. In case the appeal petition is sent by post, the appeal date is the date postmarked on the envelope by the sending post service provider. In case the appellant is detained or held in custody, the appeal date is the date of filing the appeal petition as certified by the competent person of the detention camp or custody house.

Article 207. Examination of appeal petitions

1. After receiving an appeal petition, the first-instance court shall examine its validity under Article 205 of this Law.

2. In case an appeal petition is filed after the prescribed time limit, the first-instance court shall request the appellant to clearly state the reason and produce documents and evidences (if any) to prove that the reason for overdue filing of the appeal petition is plausible.

3. In case an appeal petition is made at variance with Article 205 of this Law. the first- instance court shall request the appellant to re-make, modify or supplement it within 5 working days after receiving the request of the court.

4. The court shall return an appeal petition in the following cases:

a/ The appellant has no right to appeal;

b/ The appellant fails to re-make, modify or supplement the appeal petition despite having received a request of the court under Clause 3 of this Article;

c/ The case specified in Clause 2, Article 209 of this Law.

Article 208. Overdue appeals and examination thereof

1. An appeal filed after the expiration of the time limit prescribed in Article 206 of this Law is considered overdue. After receiving an overdue appeal petition, the first-instance court shall forward the petition .and the appellant’s written explanation about the reason for overdue filing, documents and evidences (if any) to the appellate court.

2. Within 10 days after receiving an overdue appeal petition and enclosed documents and evidences forwarded by the first-instance court, the appellate court shall form a panel consisting of 3 judges to examine the overdue appeal. A session to examine an overdue appeal shall be attended by the procurator of the same-level procuracy and the person filing the overdue appeal. In case the procurator and the person filing the overdue appeal are absent, the court shall still proceed with the session.

3. Based on documents and evidences relevant to the overdue appeal, opinions of the involved party filing the overdue appeal and the representative of the procuracy at the session, the panel for examination of the overdue appeal shall make a decision by majority on acceptance or rejection of the overdue appeal and clearly state the reason in the decision. The appellate court shall send the decision to the person filing the overdue appeal, same-level procuracy and first- instance court. If the appellate court accepts the overdue appeal, it shall request the first- instance court to carry out the procedures prescribed in Articles 209, 210 and 216 of this Law.

Article 209. Notice of payment of legal cost advances for appellate trial

1. After accepting a valid appeal petition, the first-instance court shall notify the appellant thereof so that the latter pays an legal cost advance for appellate trial as required by law, unless the latter is exempt from paying or not required to pay the legal cost advance for appellate trial.

2. Within 10 days after receiving the court’s notice of payment of the legal cost advance for appellate trial, the appellant shall pay such advance and submit the advance receipt to the first- instance court. Past this time limit should the appellant fail to pay the legal cost advance for appellate trial, he/she/it shall be regarded as having waived the appeal.

Upon receiving the receipt of legal cost advance from the appellant, the court shall issue to him/her/it a written certification that it has received the advance receipt.

If the appellant submits to the court the receipt of legal cost advance for appellate trial after the expiration of the time limit of 10 days after receiving the court’s notice of payment of such advance without a plausible reason, the first-instance court shall request the appellant to explain

in writing the reason for late submission of the advance receipt within 3 working days for inclusion in the case file. This case shall be handled according to the procedures for examining overdue appeals.

Article 210. Notice of appeal

1. When sending the case file and the appeal petition to the appellate court, the first- instance court shall promptly notify the appeal in writing to the same-level procuracy and parties involved in the appeal.

2. Involved parties who are notified of the appeal may send to the appellate court documents expressing their opinions on the appealed contents. Such documents shall be included in the case file.

Article 211. Protest by procuracy

The chief procurator of the same-level procuracy or immediate superior level may file a protest against the first-instance court’s judgment or ruling on suspension or termination of the settlement of the case in order to request the appellate court to resettle the case according to appellate procedures.

Article 212. Protest decision of procuracy

1. The procuracy’s protest decision shall be made in writing and must contain the following principal details:

a/ Date of issuance and serial number of the decision;

b/ Name of the procuracy issuing the decision;

c/ Protested whole or part of the first-instance court’s judgment or ruling which has not yet taken legal effect;

d/ Reason(s) and ground(s) for the protest and the procuracy’s requests;

dd/ Full name of the person signing the decision and seal of the procuracy issuing the decision.

2. The protest decision shall be immediately sent to the first-instance court that has made the protested judgment or ruling so that such court shall carry out procedures prescribed in Article 216 of this Law. The protest decision shall be enclosed with additional documents and evidences (if any) to prove that the procuracy’s protest is grounded and lawful.

Article 213. Time limit for filing a protest

1. The time limit for filing a protest against the first-instance court’s judgment is 15 days for the same-level procuracy, or 30 days for the immediate superior procuracy, counting from the date of judgment pronouncement.

2. The time limit for filing a protest against the first-instance court’s ruling on suspension or termination of the settlement of the case is 7 days for the same-level procuracy, or 10 days for the immediate superior procuracy, counting from the date the same-level procuracy receives such ruling.

3. If receiving a protest decision of the procuracy after the expiration of the time limit prescribed in Clause 1 or 2 of this Article, the first-instance court shall request the procuracy to explain in writing the reason for late filing.

Article 214. Notice of protest

1. The procuracy issuing a protest decision shall promptly send this decision to parties involved in the protest.

2. Persons who are notified of the protest may send documents expressing their opinions on the protested contents to the appellate court. Such documents shall be included in the case file.

Article 215. Consequences of appeal or protest

1. The appealed or protested part of the first-instance court’s judgment or ruling shall not be executed, unless immediate execution is prescribed by law.

2. The first-instance court’s judgment or ruling or part thereof which is not appealed or protested against will take legal effect on the date of expiration of the time limit for filing an appeal or a protest.

Article 216. Sending of case files, appeals and protests

The first-instance court shall send case files, appeals or protests and enclosed documents and evidences to the appellate court within 5 working days after the time limit for filing protests expires, and upon the expiration of the time limit for filing appeals, appellants shall submit receipts of legal cost advances for appellate trial to the first-instance court.

Article 217. Acceptance of cases for appellate trial

1. Right after receiving a case file, an appeal petition or a protest decision and enclosed documents and evidences, the appellate court shall record it in the case acceptance book.

Within 3 working days after accepting a case, the court shall notify in writing such acceptance to involved parties and the same-level procuracy and announce the acceptance on the court’s e- portal (if any).

2. The chief justice of the appellate court shall form an appellate trial panel and assign a judge to preside over the court hearing and session. .

Article 218. Modification, supplementation or withdrawal of appeals or protests

1. If the time limit for filing appeals prescribed in Article 206 of this Law has not yet expired, an appellant may modify or supplement his/her appeal without being limited to the scope of the initial appeal.

If the time limit for filing protests prescribed in Article 213 of this Law has not yet expired, the protesting procuracy may modify or supplement its protest without being limited to the scope of the initial protest.

2. Before the opening of or during an appellate court hearing, the appellant may modify or supplement his/her appeal and the procuracy that has issued the protest decision may modify or supplement its protest provided that the modification or supplementation must not go beyond the scope of the initial appeal or protest, if the time limit for filing appeals or protests has expired.

3. Before the opening of or during an appellate court hearing, the appellant may withdraw his/her appeal and the procuracy that has issued the protest decision or the immediate superior procuracy may withdraw the protest.

The appellate court shall terminate the appellate trial of part of the case against which the appellant has withdrawn his/her appeal or the procuracy has withdrawn its protest.

The termination of the appellate trial prior to the opening of a court hearing shall be decided by the presiding judge of the court hearing or by the trial panel during a court hearing.

4. The modification, supplementation or withdrawal of an appeal or a protest before the opening of an appellate court hearing shall be made in writing and sent to the appellate court. The appellate court shall notify involved parties of such modification, supplementation or withdrawal, and notify the same-level procuracy of the modification, supplementation or withdrawal of the appeal of the involved party.

The modification, supplementation or withdrawal of an appeal or a protest during a court hearing must be recorded in the minutes of the court hearing.

Article 219. Addition of new evidences

1. Prior to or during an appellate court hearing, the appellant, the procuracy filing the protest, a person with interests and obligations related to the appeal or protest, and the defense counsels of the lawful rights and interests of involved parties may additionally provide new evidences.

2. The appellate court may itself or at the request of an involved party verify newly added evidences. It may entrust the verification of evidences under Article 92 of this Law.

Article 220. Scope of appellate trial

The appellate court shall only review part of the first-instance judgment or ruling which is appealed or protested against or related to the appealed or protested contents.

Article 221. Time limit for appellate trial preparation

Except for cases subject to appellate trial according to summary procedures or cases involving foreign elements, the time limit for appellate trial preparation is as follows:

1. Within 60 days after the date of accepting a case, the judge assigned to preside over the court hearing shall decide to:

a/ Suspend the appellate trial of the case;

b/ Terminate the appellate trial of the case; or,

c/ Bring the case to appellate trial.

2. For complicated cases or due to an objective obstacle, the chief justice of the appellate court may decide to prolong the trial preparation time limit specified in Clause 1 of this Article, provided the prolongation must not exceed 30 days.

3. Within 30 days after the date of issuance of the decision to bring the case to trial, the court shall open an appellate court hearing; in case of a plausible reason, this time limit is 60 days.

4. The decision to bring the case to appellate trial shall be forwarded to the same-level procuracy and persons related to the appeal or protest.

5. In case there is a decision on suspension of the appellate trial of the case, the time limit for appellate trial preparation shall be recounted from the date the court’s decision to resume the settlement of the case takes legal effect.

Article 222. Composition of appellate trial panel

An appellate trial panel is composed of 3 judges, except the case specified in Clause 1, Article 253 of this Law.

Article 223. Presence of appellate trial panel members and court clerks

1. A court hearing may be conducted only when it is attended by all members of the trial panel and the court clerk.

2. In case a judge is absent or can no longer participate in the trial, an alternative judge who attends the court hearing from the beginning may replace the absent judge to participate in the trial of the case.

3. If there is no alternative judge to replace a member of the trial panel under Clause 2 of this Article, the court hearing shall be postponed.

4. In case the court clerk is absent or can no longer participate in the trial without a replacement, the court hearing shall be postponed.

Article 224. Presence of procurators

1. The procurator who is assigned by the chief procurator of the same-level procuracy has the duty to participate in the court hearing. The trial panel shall decide to postpone the court hearing when the procurator is absent in case the procuracy files a protest.

2. In case the procurator is absent or can no longer participate in the trial, an alternative procurator who attends the court hearing from the beginning may replace the absent procurator to participate in the trial of the case.

Article 225. Presence of involved parties, defense counsels of the lawful rights and interests of involved parties, expert witnesses, interpreters and witnesses

1. Upon the first valid summon of the court, the appellant, persons with interests and obligations related to the appeal or protest and defense counsels of their lawful rights and interests shall be present; in case any of them is absent, the trial panel shall postpone the court hearing.

The court shall inform the appellant, persons with interests and obligations related to the appeal or protest and defense counsels of their lawful rights and interests of the postponement of the court hearing.

2. Upon the second valid summon of the court, the appellant, persons with interests and obligations related to the appeal or protest and defense counsels of their lawful rights and interests shall be present. In case any of them is absent not for a force majeure event or an objective obstacle:

a/ If the appellant is absent without a representative participating in the court hearing, he/she shall be regarded as having waived his/her appeal and the court shall issue a decision to terminate the appellate trial of the first-instance court’s judgment or ruling or part thereof which is appealed against by the absent appellant;

b/ If the persons with interests and obligations related to the appeal or protest and the defense counsels of lawful rights and interests of involved parties are absent, the court shall still conduct the trial in their absence.

3. The presence of witnesses, expert witnesses and interpreters at an appellate court hearing must comply with Articles 159, 160 and 161 of this Law.

4. In case a procedure participant requests in writing the court to conduct the trial in his/ her absence, the court shall conduct the appellate court hearing in his/her absence.

Article 226. Cases in which the appellate trial panel is neither required to open a court hearing nor summon involved parties

1. The appellate trial panel is not required to open a court hearing in the following cases:

a/ Reviewing an overdue appeal or protest;

b/ The case mentioned in Clause 2, Article 209 of this Law; reviewing an appeal or a protest about legal cost;

c/ Reviewing an appeal or a protest against rulings of the first-instance court.

2. In the cases specified in Clause 1 of this Article, the trial panel is not required to summon involved parties, except the case of examination of overdue appeals specified in Clause 2, Article 208 of this Law or when it is necessary to hear their opinions. The court shall still conduct the session in the absence of the summoned persons.

Article 227. Presentation of documents and evidences at appellate court

1. Involved parties may present additional documents and evidence during the appellate trial preparation in the following cases:

a/ Documents and evidences which the first-instance court has requested involved parties to present but they cannot present them for a plausible reason;

b/ Documents and evidences which the first-instance court does not request involved parties to present or which involved parties cannot know during the settlement of the case according to first-instance procedures.

2. The procedures for presentation of documents and evidences must comply with Article 83 of this Law.

Article 228. Suspension of appellate trial of a case

1. The appellate court shall issue a decision to suspend the appellate trial of a case; consequences of such suspension and the resumption of the appellate trial must comply with Articles 141 and 142 of this Law.

2. A decision to suspend the appellate trial of a case immediately takes legal effect.

3. A decision to suspend the appellate trial of a case shall be sent immediately to the involved parties and same-level procuracy.

Article 229. Termination of appellate trial of a case

1. The appellate court shall issue a decision to terminate the appellate trial of a case in the following cases:

a/ The case specified at Point a, Clause 1, Article 143 of this Law;

b/ The appeal is returned in accordance with this Law while the appellate court has accepted the case file;

c/ The appellant withdraws the whole of his/her appeal or the procuracy withdraws the whole of its protest;

d/ The appellant is still absent though he/she is duly summoned twice, except the case where he/she requests the court to conduct the trial in his/her absence or the case of occurrence of a force majeure event or an objective obstacle;

dd/ Other cases provided for by law.

2. In case the appellant-withdraws the whole of his/her appeal or the procuracy withdraws the whole of its protest before the appellate court issues a decision to bring the case to appellate trial, the judge assigned to preside over the court hearing shall issue a decision to suspend the appellate trial; in case the appellant withdraws the whole of his/her appeal or the procuracy withdraws the whole of its protest after the appellate court issues a decision to bring the case to appellate trial, the appellate trial panel shall issue a decision to terminate the appellate trial.

In these cases, the first-instance judgment or ruling will take legal effect on the date the appellate court issues a decision to terminate the appellate trial.

3. In case the appellant withdraws part of his/her appeal or the procuracy withdraws part of its protest, the appellate trial shall reason such withdrawal and decide to terminate the trial for such appealed or protested part of the appellate judgment.

4. In case the appellate panel terminates the appellate trial under Clause 2 of this Article while detecting that the first-instance judgment or ruling falls into one of the cases specified in Clause 1, Article 255 of this Law, it shall propose the chief justice of a competent court to make consideration according to cassation procedures.

5. The trial termination decision shall be immediately sent to the involved parties and same-level procuracy.

Article 230. Decision to apply, change or cancel provisional urgent measures

During the settlement of a case, the appellate court may decide to apply, change or cancel provisional urgent measures in accordance with Chapter V of this Law.

Article 231. Transfer of case files to procuracies

1. The appellate court shall transfer the case file together with the decision to bring the case to trial to the same-level procuracy.

2. The same-level procuracy shall study the case file within 15 days after receiving it; past this time limit, the procuracy shall return the case file to the court.

Article 232. Postponement of appellate court hearings

1. Cases of postponement of an appellate court hearing:

a/ The cases specified in Clause 2, Article 161; Clauses 3 and 4, Article 223; and Clause 1, Article 225, of this Law;

b/ A member of the trial panel, the procurator, court clerk or interpreter is changed without an immediate replacement;

c/ The expert witness is changed;

d/ It is necessary to verify or additionally collect documents and evidences but this cannot be done right at the court hearing.

2. Cases of postponement of an appellate court hearing are specified in Clause 2, Article 159, and Clause 2, Article 160, of this Law.

3. The duration of postponement of, and the decision to postpone, an appellate court hearing must comply with Article 163 of this Law.

Section 2. PROCEDURES FOR COMMENCING AN APPELLATE COURT HEARING

Article 233. Appellate trial procedures

1. Preparation for opening an appellate court hearing, procedures for commencing the hearing, procedures for disclosure of documents and examination of material exhibits at the hearing, judgment deliberation and pronouncement, and modification and supplementation of the appellate judgment shall be carried out like first-instance trial procedures provided in this Law.

2. After concluding the procedures for commencing the appellate court hearing, a member of the appellate trial panel shall announce the content of the case, the first-instance judgment’s rulings and the content of the appeal or protest.

3. The presiding judge of the court hearing shall ask:

a/ The plaintiff whether he/she withdraws his/her lawsuit petition;

b/ The appellant or procurator whether he/she modifies, supplements or withdraws his/ her appeal or protest;

c/ The involved parties whether they reach agreement on settlement of the case.

4. In case the appellant withdraws part of his/her appeal or the procurator withdraws part of his/her protest, the court shall accept such withdrawal. In case the appellant or procurator adds a new content beyond the scope of the initial appeal or protest, the court shall not consider such content.

5. The presiding judge of the court hearing shall ask the involved parties and procurator about the modification, supplementation or withdrawal of their appeal or protest at the court hearing as follows:

a/ Asking the plaintiff whether he/she withdraws his/her lawsuit petition;

b/ Asking the appellant or procurator whether he/she modifies, supplements or withdraws his/her appeal or protest.

6. If the procuracy files a protest, the procurator shall present the procuracy’s protest views on the first-instance judgment’s rulings which are protested against.

Article 234. Plaintiffs withdrawing lawsuit petitions before the opening of or during appellant court hearings

1. If the plaintiff withdraws his/her lawsuit petition before the opening of or during the appellate court hearing, the appellate trial panel shall ask the defendant whether he/she agrees with such withdrawal and shall, on a case-by-case basis:

a/ Not accept the plaintiff’s withdrawal of the lawsuit petition if the defendant disagrees with such withdrawal;

b/ Accept the plaintiff’s withdrawal of the lawsuit petition if the defendant agrees with such withdrawal. The appellate trial panel shall issue a decision to cancel the first-instance judgment and terminate the settlement of the case. In this case, involved parties shall still bear the first- instance legal cost under the ruling of the first-instance court and bear half of the appellate legal cost as prescribed by law.

2. In case the appellate trial panel issues a decision to terminate the settlement of the case, the plaintiff may re-institute the case according to the procedures prescribed in this Law, if the statute of limitations for instituting a lawsuit has not yet expired.

Article 235. Defendants modifying or canceling administrative decisions, disciplinary decisions on dismissal or decisions settling complaints about decisions handling competition cases, or ceasing or remedying administrative acts over which a lawsuit is instituted

1. In case the defendant modifies or cancels the administrative decision, disciplinary decision on dismissal or decision settling complaints about the decision handling the competition case, or ceases or remedies the administrative act over which a lawsuit is instituted and such

modification, cancellation, cessation or remedy is related to rights and obligations of agencies, organizations or individuals, and the plaintiff agrees to withdraw the lawsuit petition while the person with related interests and obligations who makes an independent claim agrees to withdraw the claim, the appellate trial panel shall cancel the first-instance judgment or ruling and terminate the settlement of the case; the judgment’s ruling must clearly state the involved parties’ commitments for securing the execution of administrative judgments.

2. In case the defendant modifies or cancels the administrative decision, disciplinary decision on dismissal or decision settling complaints about the decision handling the competition case, or ceases or remedies the administrative act over which a lawsuit is instituted and such modification, cancellation, cessation or remedy is related to rights and obligations of other agencies, organizations or individuals that did not participate in first-instance procedures:

a/ If the plaintiff withdraws his/her lawsuit petition and the person with related interests and obligations who makes an independent claim withdraws his/her claim, the appellate trial panel shall cancel the first-instance judgment or ruling and terminate the settlement of the case. In this case, agencies, organizations and individuals with rights and obligations related to the modification or cancellation of the administrative decision, disciplinary decision on dismissal or decision settling complaints about the decision handling the competition case, or to the cessation or remediation of the administrative act over which a lawsuit is instituted may institute an administrative case according to general procedures;

b/ If the plaintiff does not withdraw his/her lawsuit petition and the person with related interests and obligations who makes an independent claim does not withdraw his/her claim, the appellate trial panel shall cancel the first-instance judgment or ruling for re-conducting the first-instance trial. In this case, the first-instance court shall involve agencies, organizations and individuals with rights and obligations related to the modification or cancellation of the administrative decision, disciplinary decision on dismissal or decision settling complaints about the decision handling the competition case, or to the cessation or remediation of the administrative act over which a lawsuit is instituted- in procedures in the capacity as persons with related interests and obligations.

Section 3. ADVERSARIAL PROCESS AT APPELLATE COURT HEARINGS

Article 236. Contents and method of adversarial process at appellate court hearings

Contents and method of adversarial process at appellate court hearings are specified in Article 175 of this Law.

Article 237. Presentations of involved parties and procurators at appellate court hearings

1. In case an involved party still retains his/her appeal or the procuracy retains its protest, presentations at the appellate court hearing shall be as follows:

a/ The defense counsel of lawful rights and interests of the appellant presents the content of and grounds for the appeal. The appellant may give additional opinions.

In case all involved parties file appeals, the presentations shall be made in the following order: the defense counsel of lawful rights and interests of the plaintiff filing an appeal and the plaintiff; the defense counsel of lawful rights and interests of the defendant filing an appeal and the defendant; the defense counsel of lawful rights and interests of the person with related rights and obligations filing an appeal and the person with related rights and obligations;

b/ In case only the procuracy makes a protest, the procurator shall present the content of and grounds for the protest. In case both appeal and protest are filed, the involved parties shall present the content of and grounds for their appeals first, then the procurator shall present the content of and grounds for the protest;

c/ The defense counsel of lawful rights and interests of other involved parties related to the appeal or protest shall present opinions on the content of the appeal or protest. The involved parties may give additional opinions.

2. In case involved parties have no defense counsel of their lawful rights and interests, they shall themselves present their opinions on the content of the appeal or protest and their proposals.

3. At the appellate court hearing, involved parties and procurator may produce additional documents and evidences.

Article 238. Suspension of appellate court hearings

The suspension of appellate court hearings must comply with Article 187 of this Law.

Article 239. Argument at appellate court hearings

1. At the appellate court hearing, involved parties and defense counsel of their lawful rights and interests may only make arguments regarding matters which fall within the scope of appellate trial and have been asked at the hearing.

2. The order of presentation of opinions upon argument is as follows:

a/ The defense counsel of lawful rights and interests of the appellant presents his/her opinions. The appellant may give additional opinions;

b/ The defense counsel of lawful rights and interests of involved parties makes arguments and counter-arguments. The involved parties may give additional opinions;

c/ The involved parties make arguments and counter-arguments under control by the presiding judge of the court hearing;

d/ When deeming it necessary, the trial panel may request the involved parties to make additional arguments on specific issues for use as a ground for settlement of the case.

3. The order of making arguments on the procuracy’s protest is as follows:

a/ The defense counsel of lawful rights and interests of involved parties presents the lawfulness and grounds of the procuracy’s protest. The involved parties may give additional opinions;

b/ The procurator presents opinions on issues mentioned by the defense counsel of lawful rights and interests of the involved parties and by the involved parties.

4. In case involved parties have no defense counsel of their lawful rights and interests, they shall themselves make arguments.

5. In case one of the involved parties or another procedure participant is absent, the presiding judge of the court hearing shall announce his/her testimonies for use as a ground for those who are present at the court hearing to make arguments and counter-arguments.

Article 240. Presentation by procurators at appellate court hearings

After procedure participants have made their arguments and counter-arguments, the procurator shall present the procuracy’s opinions on compliance with law during the settlement of the administrative case at the stage of appellate trial.

Right after the end of the court hearing, the procurator shall send his/her written presentations to the court for the latter to include them in the case file.

Article 241. Jurisdiction of appellate trial panel

1. To reject the appeal or protest and uphold the first-instance judgment’s rulings.

2. To modify part or the whole of the first-instance judgment if the first-instance court made an unlawful decision in the following cases:

a/ The burden of proof or collection of evidences was adequately carried out in accordance with Chapter VI of this Law;

b/ The burden of proof or collection of evidences was not adequately carried out at the first- instance level but evidences have been sufficiently added at the appellate court hearing.

3. To cancel the first-instance judgment and transfer the case file to the first-instance court for retrial in case there is a serious violation of procedures or when new important evidence needs to be collected which the appellate court cannot immediately add.

4. To cancel the first-instance judgment and terminate the settlement of the case if one of the cases specified in Clause 1, Article 143 of this Law occurs during the first-instance trial.

5. To terminate the appellate trial if such trial requires the presence of the appellant but the appellant is still absent though he/she has been duly summoned twice. In this case, the first- instance judgment takes legal effect.

6. When necessary to request a competent agency or person to consider and process the administrative document mentioned in Clause 1, Article 6 of this Law, the trial panel may suspend the court hearing pending the result of processing by the competent agency or person and propose the chief justice of the court to request in writing such agency or person to consider and process such administrative document. Within 30 days after receiving the court’s request, the competent agency or person shall give a written reply on the processing result to the court for use as a ground for settlement of the case. Past this time limit, if receiving no reply from the competent agency or person, the trial panel may apply documents issued by superior state management agencies for settlement of the case.

7. If discovering a legal document related to the settlement of the administrative case showing signs of being contrary to the Constitution, a law or legal document issued by a superior state agency, the trial panel shall request the chief justice of the court currently settling the case to recommend or propose the competent person defined in Article 112 of this Law to make a recommendation. In this case, the frial panel shall postpone the court hearing pending opinions of the chief justice of the court or suspend the settlement of the case as recommended in writing by the chief justice of the competent court.

Article 242. Appellate judgments

1. The appellate trial panel shall render an appellate judgment in the name of the Socialist Republic of Vietnam.

2. An appellate judgment must contain:

a/ An introductory part;

b/ A part on the case’s content, appeal, protest, and reasoning of the court;

c/ A part on the ruling.

3. The introductory part must clearly state the name of the appellate court; the serial number and date of acceptance of the case; the serial number of the judgment and the date of judgment pronouncement; full names of the members of the trial panel, court clerk, procurator, expert witness and interpreter; full names and addresses of the plaintiff, defendant, person with related interests and obligations, and agency or organization instituting the lawsuit; lawful representatives or defense counsels of their lawful rights and interests; the appellant or protesting procuracy; public or behind-closed-door trial; and time and venue of trial.

4. The part on the case’s content, the appeal or protest, and reasoning of the court must summarize the content of the case and ruling of the first-instance court; and content of the appeal or protest.

The court shall base itself on the adversarial process result and evidences examined at the court hearing to analyze, assess and reason the appeal, protest, circumstances of the case, settlement

and trial by the first-instance court, and legal grounds and court precedents (if any) which the court has applied, to accept or reject the appeal or protest and settle other relevant issues.

5. The part on the ruling must state legal grounds and the trial panel’s ruling on each matter to be settled in the case, application of provisional urgent measures, first-instance and appellate legal costs, and procedural expenses (if any).

6. When conducting retrial of the case with part or the whole of the legally effective judgment or ruling annulled under the cassation or reopening ruling, the court shall settle the issues on assets and obligations already executed under the annulled judgment or ruling.

7. The appellate judgment takes legal effect on the date it is pronounced.

Article 243. Appellate procedures for appealed or protested rulings of first-instance courts

1. Within 15 days after receiving an appeal or a protest, the appellate court shall hold a session and issue a decision on the settlement of the appeal or protest.

2. A member of the appellate trial panel who has reviewed the first-instance ruling which is appealed or protested against shall briefly present the content of this ruling, content of the appeal or protest, and enclosed documents and evidences (if any).

3. Appealing involved parties invited to the session shall present their opinions on the appeal; the trial panel shall still hold the session in their absence.

4. The procurator of the same-level procuracy shall participate in the appellate session and present opinions on the settlement of the appeal or protest before the appellate trial panel makes a decision. The trial panel shall decide to postpone the session when the procurator is absent in case the procuracy files a protest.

5. When reviewing the first-instance court ruling which is appealed or protested against, the appellate trial panel may:

a/ Uphold the ruling;

b/ Modify the ruling;

c/ Annul the ruling and transfer the case file to the first-instance court for further settlement of the case.

6. The appellate decision takes legal effect on the date it is issued.

Article 244. Sending of appellate judgments and rulings

1. Within 30 days after making an appellate judgment or ruling, the appellate court shall send it to the involved parties, the procuracy and the court that have conducted the first-instance trial,

the same-level procuracy, competent civil judgment enforcement agency, and immediate superior agency of the defendant.

2. The appellate judgment shall be announced by the appellate court on its portal (if any), except judgments containing information specified in Clause 2, Article 96 of this Law.

Chapter XIV

SETTLEMENT OF ADMINISTRATIVE CASES ACCORDING TO SUMMARY PROCEDURES AT COURTS

Section 1. SETTLEMENT OF ADMINISTRATIVE CASES ACCORDING TO SUMMARY

PROCEDURES AT FIRST-INSTANCE COURTS

Article 245. Scope of application of summary procedures

1. Summary procedures in administrative procedures mean procedures for settling an administrative case when the conditions prescribed in this Law are satisfied with a view to shortening the time and simplifying procedures as compared to general procedures for settling an administrative case while ensuring lawful settlement of the case.

2. The court shall apply the provisions of this Chapter and other provisions of this Law which are not contrary to this Chapter for settling a case according to summary procedures.

3. In case other laws prescribe the application of summary procedures to administrative complaints or petitions, the provisions of this Law shall apply.

Article 246. Conditions for application of summary procedures

1. A case shall be settled according to summary procedures when the following conditions are fully satisfied:

a/ Its circumstances are simple with sufficient and clear documents and evidences, ensuring sufficient grounds for the settlement, not requiring the court to collect documents and evidences;

b/ Involved parties have clear addresses of residence and working offices;

c/ There is no involved party residing overseas, unless the involved party residing overseas agrees with the involved party in Vietnam to request the court to settle the case according to summary procedures.

2. During the settlement of a case according to summary procedures, the court shall issue a decision to shift to settling the case according to general procedures in any of the following cases:

a/ New circumstances occur on which the involved parties cannot reach agreement and which require verification and additional collection of documents or evidences or an expert examination;

b/ The involved parties cannot reach agreement on prices, requiring the asset valuation;

c/ A provisional urgent measure needs to be applied;

d/ There are more persons with related interests and obligations;

dd/ An independent claim is made;

e/ There is an involved party residing overseas, requiring judicial mandate, except the case specified at Point c, Clause 1 of this Article.

3. If a case is shifted to be settled according to general procedures, the time limit for preparing the trial of the case shall be re-counted from the date of issuance of the decision to shift to settling the case according to general procedures.

Article 247. Decisions to bring cases to settlement according to summary procedures

1. Within 30 days after accepting a case under Article 125 of this Law, the judge assigned to settle the case shall issue a decision to bring the case to settlement according to summary procedures and open a court hearing for trial within 10 days after issuing such decision.

2. A decision to bring a case to settlement according to summary procedures must have the following principal contents:

a/ Date of issuance;

b/ Name of the issuing court;

c/ The case to be settled according to summary procedures;

d/ Names, addresses, facsimile numbers, and emails (if any) of the plaintiff, defendant and person with related interests and obligations;

dd/ Full names of the judge, court clerk and procurator; and full names of alternate judge and procurator (if any);

e/ Time, date and venue of the court hearing;

g/ Public or behind-closed-door trial;

h/ Full names of persons summoned to participate in the court hearing.

3. A decision to bring a case to settlement according to summary procedures shall be sent to the involved parties and same-level procuracy together with the case file right after it is issued. Within 3 working days after receiving the case file, the procuracy shall study and return it to the court.

Article 248. Complaints and recommendations about decisions to bring cases to settlement according to summary procedures and settlement thereof

1. Within 3 working days after receiving the court’s decision to bring a case to settlement according to summary procedures, the involved parties may file complaints and the same-level procuracy may make recommendations to the chief justice of such court.

2. Within 3 working days after receiving complaints and recommendations about the decision to bring a case to settlement according to summary procedures, the chief justice of the court shall decide to:

a/ Uphold such decision; or,

b/ Cancel such decision and shift to settling the case according to general procedures.

3. The chief justice’s decisions to settle complaints and recommendations are final and shall be sent immediately to the involved parties and same-level procuracy.

Article 249. Court hearings according to summary procedures

1. The first-instance trial of an administrative case according to summary procedures shall be conducted by a judge.

2. The judge shall carry out procedures for opening the court hearing under Article 169 of this Law.

3. After opening the court hearing, the judge shall hold dialogues, except the case specified in Article 135 of this Law where a dialogue cannot be held. In case the involved parties can reach agreement on the settlement of the case, the judge shall make a written record of successful dialogue and issue a decision recognizing successful dialogue results under Article 140 of this Law. If they cannot reach agreement, the judge shall conduct trial.

Presentation of opinions, arguments and counter-arguments, and proposal of viewpoints on the settlement of a case must comply with Section 3, Chapter XI of this Law.

4. If new circumstances arise during the court hearing as prescribed in Clause 2, Article 246 of this Law, making the case no longer satisfy the conditions for application of summary procedures, the judge shall consider and decide to shift to settling the case according to general procedures; the duration of trial preparation shall be recounted under Clause 3, Article 246 of this Law.

Article 250. Effect of judgments and rulings made according to summary procedures

1. A first-instance court judgment or ruling made according to summary procedures may be appealed or protested against for requesting the appellate court to re-settle the case according to appellate summary procedures.

2. A judgment or ruling according to summary procedures may be protested against according to cassation or reopening procedures in accordance with this Law.

Section 2. SETTLEMENT OF ADMINISTRATIVE CASES ACCORDING TO SUMMARY PROCEDURES AT APPELLATE COURTS

Article 251. Time limit for filing appeals or protests against judgments and rulings according to summary procedures

1. The time limit for filing an appeal against a judgment or ruling of the first-instance court according to summary procedures is 7 days after the judgment is pronounced. In case the involved parties fail to be present at the court hearing, the time limit for filing an appeal shall be counted from the date the judgment or ruling is delivered to them or posted up.

2. The time limit for the same-level procuracy or immediate superior procuracy to protest against a judgment or ruling of the first-instance court according to summary procedures is 7 days or 10 days, respectively, after receiving the judgment or ruling.

Article 252. Time limit for preparing appellate trial

1. Within 30 days after accepting a case, the appellate court shall, on a case-by-case basis, decide to:

a/ Suspend the appellate trial of the case;

b/ Terminate the appellate trial of the case; or,

c/ Bring the case to appellate trial.

2. A decision to bring a case to appellate trial must have the contents specified in Clause 2, Article 247 of this Law.

3. A decision to bring a case to appellate trial shall be sent to persons related to the appeal or protest and the same-level procuracy together with the case file. Within 5 working days after receiving the case file, the procuracy shall study and return it to the court.

In case the court issues a decision to shift to settling the case according to general procedures under Clause 2, Article 246 of this Law, the time limit for preparing trial of the case shall be counted under Clause 3, Article 246 of this Law.

4. In case there is a decision to suspend the appellate trial of the case.dhe time limit for preparing appellate trial shall be recounted from the effective date of the court’s decision to cancel the decision on suspension of the case.

Article 253. Appellate procedures for first-instance court judgments or rulings on settlement of cases according to summary procedures which are appealed or protested against

1. The appellate trial of an administrative case according to summary procedures shall be conducted by a judge. Within 15 days after the issuance of a decision to bring the case to trial, the judge shall open an appellate court hearing.

2. The court hearing shall be attended by the involved parties and procurator of the same- level procuracy. The trial panel shall still conduct trial in the procurator’s absence, unless the procuracy files an appellate protest.

In case the involved parties are absent without plausible reasons though they have been duly summoned, or they make a written request for trial in their absence, the judge shall conduct the court hearing.

3. The judge shall briefly present the contents of the first-instance judgment or ruling which is appealed or protested against, contents of the appeal or protest, and enclosed documents and evidences (if any).

4. The defense counsel of lawful rights and interests of the involved parties shall present opinions and the involved parties shall add opinions on the contents of appeal or protest, make arguments and counter-arguments, and propose their viewpoints on the settlement of the case.

5. After all arguments and counter-arguments are made, the procurator shall present the procuracy’s opinions on the law observance during the settlement of the case at the appellate stage.

6. When reviewing the first-instance court’s judgment or ruling which is appealed or protested against, the judge may:

a/ Uphold the judgment or ruling;

b/ Modify the judgment or ruling;

c/ Annul the judgment or ruling and transfer the case file to the first-instance court for resettling the case according to summary procedures or general procedures if the case no longer satisfies the conditions for settlement according to summary procedures;

d/ Annul the first-instance judgment and terminate the settlement of the case;

dd/ Terminate the appellate trial and uphold the first-instance judgment.

7. An appellate judgment or ruling will take legal effect on the date it is made.

Chapter XV

CASSATION PROCEDURES

Article 254. Nature of cassation

Cassation means the review of a legally effective court judgment or ruling which is protested against according to cassation procedures when there are grounds prescribed in Article 255 of this Law.

Article 255. Grounds and conditions for protest according to cassation procedures

1. A legally effective court judgment or ruling shall be protested against according to cassation procedures when there is one of the following grounds:

a/ Its conclusion is not consistent with the objective circumstances of the case, causing damage to lawful rights and interests of the involved parties;

b/ There is a serious violation of procedures, rendering the involved parties unable to exercise their procedural rights and perform their procedural obligations, leading to the fact that their lawful rights and interests are not protected in accordance with law;

c/ There is a mistake in the application of law, resulting in issuance of incorrect judgments or rulings, causing damage to lawful rights and interests of the involved parties, public interests, interests of the State or lawful rights and interests of third parties.

2. Persons competent to protest defined in Article 260 of this Law shall file a protest against a legally effective court judgment or ruling when having one of the grounds prescribed in Clause 1 of this Article and when there is a written request prescribed in Articles 257 and 258 of this Law; such request is not required in case the judgment or ruling infringes upon public interests, interests of the State or lawful rights and interests of third parties.

Article 256. Discovery of legally effective judgments or rulings which need to be reviewed according to cassation procedures

1. Within 1 year from the date a court judgment or ruling takes legal effect, if discovering one of the grounds prescribed in Clause 1, Article 255 of this Law, the involved parties may file a written request to a person competent to protest defined in Article 260 of this Law to consider filing a protest according to cassation procedures.

2. In case the court, procuracy, or another agency, organization or individual discovers one of the grounds prescribed in Clause 1, Article 255 of this Law, it/he/she shall notify such in writing to a person competent to protest defined in Article 260 of this Law.

3. The chief justice of a provincial-level court shall propose the chief justice of the superior people’s court or the Chief Justice of the Supreme People’s Court, and the chief justice of the superior people’s court shall propose the Chief Justice of the Supreme People’s Court to consider filing a protest according to cassation procedures against a legally effective judgment or ruling if discovering one of the grounds prescribed in Clause 1, Article 255 of this Law.

Article 257. Written requests for reviewing legally effective court judgments or rulings according to cassation procedures

1. A written request must have the following principal contents;

a/ Date of making the request;

b/ Name and address of the requester;

c/ Name of the legally effective court judgment or ruling requested to be reviewed according to cassation procedures;

d/ Reasons and grounds for making the request, and requirements of the requester;

dd/ Signature or fingerprint, for a requester being an individual; or signature and seal of a lawful representative, for a requester being an agency or organization. For a requester being an enterprise, the use of its seals must comply with the Law on Enterprises.

2. The requester shall file a request enclosed with the legally effective court judgment or ruling, and documents and evidences (if any) to prove that his/her/its request is grounded.

3. The request and documents and evidences shall be sent to a person competent to protest according to cassation procedures defined in Article 260 of this Law.

Article 258. Procedures for receiving and examining written requests, notices or recommendations on review of legally effective court judgments or rulings according to cassation procedures

1. The court or procuracy shall receive a written request submitted directly by the involved parties or sent by post, take note in the request receipt book and issue a receipt to the involved parties. The date of sending the request is the date the involved parties submit the request at the court or procuracy or the date indicated in the postmark of the sending post office.

Upon receiving a notice or recommendation of an agency, organization or individual prescribed in Clause 2 or 3, Article 256 of this Law, the court or procuracy shall record such receipt in the acceptance book for settlement.

2. The court or procuracy shall accept a written request which has sufficient contents and enclosed documents prescribed in Article 257 of this Law. The court or procuracy may request the involved parties to supplement the request and enclosed documents which are incomplete. If

the involved parties fail to make supplementation, the court or procuracy shall notify such in writing, return the request to the involved parties and take note in the request receipt book.

3. The person competent to protest according to cassation procedures shall assign a responsible officer to study the request, notice or recommendation and the case file and report such to him/her for consideration and decision. If making no protest, the competent person shall notify such in writing to the involved parties and agency, organization or individual that makes the notice or recommendation.

The Chief Justice of the Supreme People’s Court shall assign a judge of the Supreme People’s Court or the Procurator General of the Supreme People’s Procuracy shall assign a procurator of the Supreme People’s Procuracy to study the request, notice or recommendation and the case file and report such to the Chief Justice of the Supreme People’s Court or the Procurator General of the Supreme People’s Procuracy for consideration and decision on protest. If no protest is made, the Chief Justice of the Supreme People’s Court or the Procurator General of the Supreme People’s Procuracy shall himself/herself notify such in writing to the involved parties and agency, organization or individual that has made the notice or recommendation, or authorize a judge of the Supreme People’s Court or a procurator of the Supreme People’s Procuracy to do so.

Article 259. Supplementation and verification of documents and evidences in cassation procedures

1. The involved parties may provide documents and evidences to the court or procuracy competent to examine them according to cassation procedures if the first-instance court or appellate court has not requested the involved parties to submit these documents and evidences or it has so requested but the involved parties fail to submit these documents and evidences for plausible reasons or the involved parties could not know these documents and evidences during the settlement of the case.

2. During the settlement of a written request according to cassation procedures, the court or procuracy may request the requester to add documents and evidences or shall itself examine and verify necessary documents and evidences.

Article 260. Persons competent to protest according to cassation procedures

1. The Chief Justice of the Supreme People’s Court and the Procurator General of the Supreme People’s Procuracy have the competence to protest according to cassation procedures against legally effective judgments or rulings of superior people’s courts and those of other courts when finding it necessary, except decisions of the Judicial Council of the Supreme People’s Court.

2. Chief justices of superior people’s courts and chief procurators of superior people’s procuracies have the competence to protest according to cassation procedures against legally effective judgments or rulings of provincial- or district-level courts under their territorial jurisdiction.

Article 261. Postponement or suspension of enforcement of legally effective judgments or rulings

1. Persons competent to protest against legally effective court judgments or rulings may postpone the enforcement of such judgments or rulings in order to consider filing a protest according to cassation procedures. The postponement duration must not exceed 3 months.

For a civil ruling in an administrative court judgment or ruling, a person competent to protest may request the civil judgment enforcement agency to postpone the judgment enforcement in accordance with the law on enforcement of civil judgments.

2. A person who has made a protest according to cassation procedures against a legally effective judgment or ruling may decide to suspend the enforcement of such judgment or ruling until the cassation ruling is made.

Article 262. Decision to protest according to cassation procedures

A decision to protest according to cassation procedures must contain the following principal contents:

1. Serial number and date of the decision;

2. Position of the decision issuer;

3. Serial number and date of the legally effective judgment or ruling protested against;

4. Rulings of the legally effective judgment or ruling protested against;

5. Remarks and analysis of violations or errors of the legally effective judgment or ruling protested against;

6. Legal grounds for making the decision;

7. Decision to protest against part or the whole of the legally effective judgment or ruling;

8. Name of the court competent to conduct cassation review of the case;

9. Proposals of the protester.

Article 263. Time limit for protest according to cassation procedures

1. Persons competent to protest according to cassation procedures may file a protest within 3 years after the date the court judgment or ruling takes legal effect.

2. The time limit for protesting against the civil ruling in an administrative court judgment or ruling must comply with the civil procedure law.

Article 264. Sending of decisions to protest according to cassation procedures

1. A decision to protest according to cassation procedures shall be immediately sent to the court that has made the legally effective judgment or ruling protested against, involved parties, competent civil judgment enforcement agency and other persons with interests and obligations related to protest contents.

2. In case the Chief Justice of the Supreme People’s Court or chief justice of a superior people’s court files a protest, the protest decision and the case file shall be immediately sent to the same- level procuracy. Within 15 days after receiving the case file, the procuracy shall study and return it to the court competent to conduct cassation review.

3. In case the Procurator General of the Supreme People’s Procuracy or chief procurator of a superior people’s procuracie files a protest, the protest decision shall be immediately sent to the court competent to conduct cassation review.

4. In case the Chief Justice of the Supreme People’s Court files a protest against a legally effective judgment or ruling of another court under Clause 1, Article 260 of this Law, he/she may assign a superior people’s court to conduct trial according to cassation procedures.

Article 265. Modification, supplementation or withdrawal of protests

1. A person who has filed a protest according to cassation procedures may modify or supplement the protest decision if the protest time limit prescribed in Article 263 of this Law has not yet expired.

2. Before the opening of or during a court hearing, the person who has filed a protest may withdraw the protest. A written record of the withdrawal of the protest prior to the opening of a court hearing shall be made and sent under Article 264 of this Law. The withdrawal of a protest during a court hearing shall be recorded in the hearing’s minutes and the cassation trial panel shall decide to terminate the cassation trial.

Article 266. Cassation jurisdiction

1. Judicial Committees of superior people’s courts shall conduct cassation review of legally effective judgments and rulings of provincial- or district-level courts under their territorial jurisdiction which are protested against as follows:

a/ The Judicial Committee of a superior people’s court shall, through forming a trial panel composed of 3 judges, conduct cassation trial of legally effective judgments and rulings of provincial- or district-level courts which are protested against according to cassation procedures;

b/ The entire Judicial Committee of a superior people’s court shall conduct cassation trial of legally effective judgments and rulings mentioned at Point a, Clause 1 of this Article which are complicated, or judgments and rulings for which the Judicial Committee of the superior people’s

court has conducted cassation trial through forming a trial panel composed of 3 judges who did not reach agreement when voting to approve the decision on the settlement of the case.

2. The. Judicial Council of the Supreme People’s Court shall conduct cassation review of legally effective judgments and rulings of superior people’s courts which are protested against as follows:

a/ The Judicial Council of the Supreme People’s Court shall, through forming a trial panel composed of 5 judges, conduct cassation trial of judgments and rulings of superior people’s courts which are protested against according to cassation procedures;

b/ The entire Judicial Council of the Supreme People’s Court shall conduct cassation trial of legally effective judgments and rulings mentioned at Point a of this Clause which are complicated, or judgments and rulings for which the Judicial Council of the Supreme People’s Court has conducted cassation trial through forming a trial panel composed of 5 judges who did not reach agreement when voting to approve the decision on the settlement of the case.

3. Complicated cases mentioned at Point b, Clause 1, and Point b, Clause 2, of this Article are those falling in one of the following cases:

a/ The provisions applicable to issues that need to be settled in the case are not clear or not yet guided for uniform application;

b/ There are divergent opinions on assessment of evidences and application of law;

c/ The public pays special attention to the settlement of the case related to public interests, interests of the State or protection of human rights and citizens’ rights.

4. The Chief Justice of a superior people’s court shall consider and decide on the organization of cassation trial in the cases specified in Clause 1 of this Article. The Chief Justice of the Supreme People’s Court shall consider and decide on the organization of cassation trial in the cases specified in Clause 2 of this Article.

5. In case legally effective judgments or rulings on the same administrative case fall within the cassation jurisdiction of a superior people’s court and the Supreme People’s Court, the Supreme People’s Court will have the competence to conduct cassation review of the whole case.

Article 267. Cassation hearing participants

1. A cassation hearing shall be participated by the same-level procuracy.

2. When finding it necessary, the court may summon the involved parties, lawful representatives or defense counsels of lawful rights and interests of the involved parties and other procedure participants involved in the protest to participate in a cassation hearing. The cassation trial panel shall still conduct the court hearing in the absence of these persons.

Article 268. Time limit for opening a cassation hearing

Within 60 days after receiving the protest enclosed with the case file, the court competent to conduct cassation review shall open a court hearing.

Article 269. Preparations for a cassation hearing

The chief justice of the court shall assign a judge to prepare a written presentation on the case at the court hearing. The presentation must summarize the contents of the case and judgments and rulings of the courts at all levels, and contents of the protest. The presentation shall be sent to members of the cassation trial panel at least 7 days before the date of opening the cassation hearing.

Article 270. Procedures at a cassation hearing

1. After the presiding judge opens the court hearing, a member of the cassation trial panel shall summarize the contents of the case, the case trial process, rulings of the legally effective court judgment or ruling protested against, grounds for and reasoning in the protest, and requests of the protester. If the procuracy files a protest, its representative shall present the protest contents.

2. The involved parties, lawful representatives or defense counsels of lawful rights and interests of the involved parties and other procedure participants who are summoned by the court to the cassation hearing shall present their opinions on issues as requested by the cassation trial panel. In case these persons are absent but send their written opinions to the hearing, the cassation trial panel shall disclose their opinions.

3. A representative of the procuracy shall present opinions on the protest decision and settlement of the case.

Right after the end of the court hearing, the procurator shall send a written record of opinions to the court for inclusion in the case file.

4. Members of the cassation trial panel shall present and discuss opinions. The cassation trial panel shall deliberate the judgment, vote on the settlement of the case and disclose the contents of the ruling on the case settlement at the court hearing. Judgment deliberation must adhere to the principles prescribed in Article 191 of this Law.

5. If the Judicial Committee of a superior people’s court conducts trial under Point a, Clause 1, Article 266 of this Law, the trial panel’s ruling shall be voted for by all of its members.

If the trial is conducted under Point b, Clause 1, Article 266 of this Law, the hearing by the entire Judicial Committee of the superior people’s court shall be attended by at least two-thirds of the total members of the Committee; the Committee’s ruling must be voted for by more than half of its total members.

6. If the Judicial Council of the Supreme People’s Court conducts trial under Point a, Clause 2, Article 266 of this Law, the trial panel’s ruling shall be voted for by all of its members.

If the trial is conducted under Point b, Clause 2, Article 266 of this Law, the hearing by the entire Judicial Council of the Supreme People’s Court shall be attended by at least two-thirds of total members of the Council; the Council’s ruling must be voted for by more than half of its total members.

Article 271. Scope of cassation review

1. The cassation trial panel shall only review parts of the legally effective judgment or ruling which are protested against or related to the review of the protested contents.

2. The cassation trial panel may review parts of the legally effective judgment or ruling which are neither protested against nor related to the protested contents if these parts infringe upon public interests, interests of the State, or lawful rights and interests of third parties other than the involved parties in the case.

Article 272. Jurisdiction of cassation review panel

1. To reject the protest and uphold the legally effective judgment or ruling.

2. To annul the legally effective judgment or ruling protested against and uphold the lawful judgment or ruling of a subordinate court which has been annulled or modified.

3. To annul the legally effective judgment or ruling protested against for retrial according to first- instance or appellate procedures.

4. To annul the judgment or ruling of the court that has settled the case, and terminate the settlement of the case.

5. To modify part or the whole of the legally effective court judgment or ruling.

Article 273. Annulment of legally effective judgments or rulings which are protested against and upholding of lawful judgments or rulings of subordinate courts which have been annulled or modified

The cassation trial panel shall issue a decision to annul the legally effective judgment or ruling protested against and uphold the lawful judgment or ruling of a subordinate court which has been annulled or partially or wholly modified by the legally effective judgment or ruling protested against.

In case the court judgment or ruling has been partly or wholly executed, the cassation trial panel shall redress consequences of such execution.

Article 274. Annulment of legally effective judgments or rulings which are protested against for retrial according to first-instance or appellate procedures

The cassation trial panel shall issue a decision to annul the legally effective judgment or ruling protested against for retrial according to first-instance or appellate procedures in the following cases:

1. The evidence collection and burden of proof have been carried out inadequately or in contravention of Chapter VI of this Law;

2. The conclusions in the judgment or ruling do not conform to the objective circumstances of the case or there is a serious mistake in the application of law;

3. The composition of the first-instance or appellate trial panel is incompliant with this Law or there is another serious procedural violation.

Article 275. Annulment of judgments or rulings of courts that have settled the cases and termination of settlement of the cases

The cassation trial panel shall issue a decision to annul the judgment or ruling of the court that has settled the case and to terminate the settlement of the case if, during the first-instance or appellate trial, there arises one of the cases specified in Clause 1, Article 143 of this Law. The cassation court shall return the case file to the court that has conducted the first-instance trial for returning the lawsuit petition together with enclosed documents and evidences to the plaintiff, if so requested.

In case the court judgment or ruling has been partly or wholly executed, the cassation trial panel shall redress consequences of such execution.

Article 276. Modification of part or whole of legally effective court judgments or rulings

1. The cassation trial panel shall issue a decision to modify part or the whole of the legally effective court judgment or ruling when the following conditions are fully satisfied:

a/ Documents and evidences in the case file are adequate and clear; there are enough grounds for clarifying circumstances in the case;

b/ The modification does not affect the rights and obligations of other agencies, organizations or individuals.

2. In case the court judgment or ruling has been partly or wholly executed, the cassation ừial panel shall redress consequences of such execution.

Article 277. Cassation ruling

1. The cassation trial panel shall make a cassation ruling in the name of the Socialist Republic of Vietnam.

2. A cassation ruling must have the following contents:

a/ Date and venue of the cassation court hearing;

b/ Full names of members of the cassation trial panel; or full name and position of the presiding judge and number of members participating in trial, in case the cassation trial panel is the Judicial Committee of a superior people’s court or the Judicial Council of the Supreme People’s Court;

c/ Full names of the court clerk and procurator participating in the court hearing;

d/ Name of the case brought to cassation trial by the panel;

dd/ Full names and addresses of the involved parties in the case;

e/ Summary of the contents of the case, rulings of the legally effective judgment or ruling protested against;

g/ Protest decision; reason for making the protest;

h/ Reasoning by the cassation trial panel, including an analysis of the grounds for accepting or rejecting the protest; and reasoning by the cassation trial panel on the legal issues raised and settled in the case (if any);

i/ Points, clauses and articles of the Law on Administrative Procedures which the cassation trial panel refers to in making the ruling;

k/ Ruling of the cassation trial panel.

3. A ruling of the cassation trial panel of the Judicial Council of the Supreme People’s Court must have reasoning to clarify provisions which are understood in different ways; analyze and explain legal issues and events, and point out causes, solutions and legal norms that need to be applied (if any).

Article 278. Effect of cassation rulings

A cassation ruling takes legal effect on the date it is made by the cassation trial panel.

Article 279. Sending of cassation rulings

Within 5 working days after making a cassation ruling, the cassation trial panel shall send it to:

1. The involved parties;

2. The court that has rendered the legally effective judgment or ruling protested against, annulled or modified;

3. The same-level procuracy and procuracy competent to supervise the judgment execution;

4. The competent civil judgment enforcement agency;

5. The immediate superior agency of the defendant;

6. Cassation rulings shall be posted by the cassation court on its e-portal (if any), except those containing information mentioned in Clause 2, Article 96 of this Law.

Chapter XVI

REOPENING PROCEDURES

Article 280. Nature of reopening

Reopening means the review of a legally effective judgment or ruling which is protested against due to the occurrence of newly discovered circumstances which may substantially change the contents of such judgment or ruling and which were unknown to the court and involved parties when the court rendered such judgment or ruling.

Article 281. Grounds for protest according to reopening procedures

A legally effective court judgment or ruling shall be protested against according to reopening procedures when there is one of the following grounds:

1. An important circumstance of the case is newly discovered, which the court and involved parties could not know during the settlement of the case;

2. There is a ground to prove that the conclusions of the expert witness or interpretations of the interpreter were untruthful or an evidence was forged;

3. The judge, people’s assessor or procurator intentionally falsified the case file or deliberately made unlawful conclusions;

4. The judgment or ruling of a court or decision of a state agency which the court has referred to for the settlement of the case has been annulled.

Article 282. Notification and verification of newly discovered circumstances

1. The involved parties or other agencies, organizations or individuals, when discovering new circumstances of the case, may send a written request to a person competent to protest defined in Article 283 of this Law for considering filing a protest according to reopening procedures.

2. If discovering new circumstances of the case, the procuracy or court shall notify them in writing to persons competent to protest defined in Article 283 of this Law.

3. If discovering new circumstances of the case, the chief justice of a provincial-level people’s court shall propose the chief justice of a superior people’s court or the Chief Justice of the Supreme People’s Court, or the chief justice of a superior people’s court shall propose the Chief Justice of the Supreme People’s Court to consider filing a protest according to reopening procedures.

Article 283. Persons competent to protest according to reopening procedures

1. The Chief Justice of the Supreme People’s Court and the Procurator General of the Supreme People’s Procuracy have the competence to protest according to reopening procedures against legally effective judgments or rulings of superior people’s courts or of other courts when finding it necessary, except rulings of the Judicial Council of the Supreme People’s Court.

2. Chief justices of superior people’s courts and chief procurators of superior people’s procuracies have the competence to protest according to reopening procedures against legally effective judgments or rulings of provincial- and district-level courts under their teưitorial jurisdiction.

3. Persons who have protested against legally effective judgments or rulings may suspend the execution of such judgments or rulings until reopening decisions are issued.

Article 284. Time limit for protest according to reopening procedures

The time limit for protest according to reopening procedures is one year counting from the date a person competent to protest becomes aware of a ground for protest according to reopening procedures specified in Article 281 of this Law.

Article 285. Jurisdiction of the reopening trial panel

1. To reject the protest and uphold the legally effective judgment or ruling;

2. To annul the legally effective judgment or ruling for retrial according to first-instance procedures prescribed in this Law.

3. To annul the judgment or ruling of the court that has tried the case, and terminate the settlement of the case.

Article 286. Application of provisions of cassation procedures

Other provisions on reopening competence and procedures are applied like those on cassation procedures in this Law.

Chapter XVII

SPECIAL PROCEDURES FOR REVIEWING RULINGS OF THE JUDICIAL COUNCIL OF THE SUPREME PEOPLE’S COURT

Article 287. Requests, recommendations and proposals for reviewing rulings of the Judicial Council of the Supreme People’s Court

1. When there is a ground for ascertaining that there is a serious violation of law or a newly discovered important circumstance which might substantially change the contents of a ruling of the Judicial Council of the Supreme People’s Court, which were unknown to the Council and involved parties when such ruling was made, such ruling shall be reviewed if:

a/ It is requested by the National Assembly Standing Committee;

b/ It is recommended by the National Assembly’s Judiciary Committee;

c/ It is recommended by the Procurator General of the Supreme People’s Procuracy;

d/ It is proposed by the Chief Justice of the Supreme People’s Court.

2. Upon request of the National Assembly Standing Committee, the Chief Justice of the Supreme People’s Court shall report such to the Judicial Council of the Supreme People’s Court for reviewing the latter’s ruling.

3. Upon recommendation of the Judiciary Committee of the National Assembly or the Procurator General of the Supreme People’s Procuracy or at the proposal of the Chief Justice of the Supreme People’s Court when discovering a violation or a new important circumstance, the Chief Justice of the Supreme People’s Court shall report such to the Judicial Council of the Supreme People’s Court for considering such recommendation or proposal.

If agreeing with the recommendation of the Judiciary Committee of the National Assembly or the Procurator General of the Supreme People’s Procuracy or with the proposal of the Chief Justice of the Supreme People’s Court, the Judicial Council of the Supreme People’s Court shall issue a decision to assign the Chief Justice of the Supreme People’s Court to study the case file and report such to the Judicial Council of the Supreme People’s Court for consideration and decision. If disagreeing with such recommendation or proposal, the Judicial Council of the Supreme People’s Court shall issue a written notice clearly stating the reason.

4. The session of the Judicial Council of the Supreme People’s Court to consider the recommendation or proposal mentioned in Clause 3 of this Article shall be attended by the Procurator General of the Supreme People’s Procuracy.

Article 288. Sending of documents, case files and notices related to procedures for reviewing rulings of the Judicial Council of the Supreme People’s Court

After receiving the request of the National Assembly Standing Committee or recommendation of the Judiciary Committee of the National Assembly, or after the Chief Justice of the Supreme

People’s Court proposes in writing the review of the ruling of the Judicial Council of the Supreme People’s Court under Clause 1, Article 287 of this Law, the Supreme People’s Court shall send to the Supreme People’s Procuracy a copy of such request, recommendation or proposal enclosed with the case file for the latter to study them and prepare opinions for presentation at the session to consider recommendations and proposals under Article 291 of this Law. Within 15 days after receiving the case file, the Supreme People’s Procuracy shall return it to the Supreme People’s Court.

Article 289. Time limit for and notice of opening a session to consider recommendations and proposals

1. Within 30 days after receiving the recommendation of the Judiciary Committee of the National Assembly or the Procurator General of the Supreme People’s Procuracy, or after the Chief Justice of the Supreme People’s Court makes a written proposal, the Judicial Council of the Supreme People’s Court shall hold a session to consider such recommendation or proposal under Clause 3, Article 287 of this Law.

2. The Supreme People’s Court shall notify in writing the Procurator General of the Supreme People’s Procuracy of the time of opening the session to consider the recommendation or proposal under Clause 3, Article 287 of this Law.

Article 290. Attendees at a session of the Judicial Council of the Supreme People’s Court to consider recommendations or proposals

1. The Procurator General of the Supreme People’s Procuracy shall attend a session of the Judicial Council of the Supreme People’s Court to consider the recommendation of the Judiciary Committee of the National Assembly or the Procurator General of the Supreme People’s Procuracy or the proposal of the Chief Justice of the Supreme People’s Court under Clause 4, Article 287 of this Law.

2. A representative of the Judiciary Committee of the National Assembly shall be invited to attend a session of the Judicial Council of the Supreme People’s Court to consider the recommendation of the Judiciary Committee of the National Assembly.

Article 291. Order of conducting a session of the Judicial Council of the Supreme People’s Court to consider recommendations or proposals

1. The Chief Justice of the Supreme People’s Court shall himself/herself present or assign a member of the Judicial Council of the Supreme People’s Court to present in brief the contents of the case and the settlement of the case.

2. A representative of the Judiciary Committee of the National Assembly, the Procurator General of the Supreme People’s Procuracy or the Chief Justice of the Supreme People’s Court who makes the recommendation or proposal for reviewing the ruling of the Judicial Council of the Supreme People’s Court shall present:

a/ The contents of and grounds for such recommendation or proposal;

b/ Analysis and assessment of the case’s circumstances, old evidences and additional evidences (if any) for clarifying the serious violation of law in the ruling of the Chief Justice of the Supreme People’s Court, or new important circumstances that may substantially change the contents of such ruling.

3. In case of reviewing the recommendation of the Judiciary Committee of the National Assembly or proposal of the Chief Justice of the Supreme People’s Court, the Procurator General of the Supreme People’s Procuracy shall present his/her viewpoints on and the reason for agreement or disagreement with such recommendation or proposal.

Presentations of the Procurator General of the Supreme People’s Procuracy shall be in writing and bear the signature of the Procurator General of the Supreme People’s Procuracy and sent to the Supreme People’s Court within 5 working days after the end of the session.

4. The Judicial Council of the Supreme People’s Court shall discuss and vote by majority on agreement or disagreement with the recommendation or proposal for reviewing its ruling.

5. If agreeing with the recommendation of the Judiciary Committee of the National Assembly or Procurator General of the Supreme People’s Procuracy or with the proposal of the Chief Justice of the Supreme People’s Court, the Judicial Council of the Supreme People’s Court shall decide hold a session to review its ruling and assign the Chief Justice of the Supreme People’s Court to organize the study of the case file and report such to it for consideration and decision at the session to review its ruling.

6. If disagreeing with the recommendation or proposal, the Judicial Council of the Supreme People’s Court shall notify such in writing to the agencies and individuals defined in Article 292 of this Law, clearly stating the reason.

7. All developments at the session to consider recommendations and proposals and rulings approved at the session shall be recorded in the session minutes and included in the dossier of review of recommendations and proposals.

Article 292. Notification of results of a session to consider recommendations or proposals for reviewing rulings of the Judicial Council of the Supreme People’s Court

Within 5 working days after the end of the session to consider the recommendation or proposal for reviewing the ruling of the Judicial Council of the Supreme People’s Court, the Judicial Council of the Supreme People’s Court shall send to the Procurator General of the Supreme People’s Procuracy and Judiciary Committee of the National Assembly a written notice of the Council’s agreement or disagreement with such recommendation and proposal.

Article 293. Organization of study of case files

1. Upon receiving a request of the National Assembly Standing Committee or ruling of the Judicial Council of the Supreme People’s Court as prescribed in Clause 5, Article 291 of this Law, the Chief Justice of the Supreme People’s Court shall organize the study of the case file, and verify and collect documents and evidences when necessary.

2. The study of the case file and verification and collection of documents and evidences must clarify whether there is a serious violation of law or a new important circumstance that may substantially change the contents of the ruling of the Judicial Council of the Supreme People’s Court.

Article 294. Holding of sessions to review rulings of the Judicial Council of the Supreme People’s Court

1. Within 4 months after receiving the request of the National Assembly Standing Committee under Clause 2, Article 287 of this Law or after the ruling is made by the Judicial Council of the Supreme People’s Court under Clause 5, Article 291 of this Law, the Judicial Council of the Supreme People’s Court shall hold a session with the participation of all judges of the Supreme People’s Court to review such ruling.

2. The Supreme People’s Court shall send to the Supreme People’s Procuracy a written notice of the time of holding the session to review the ruling of the Judicial Council of the Supreme People’s Court together with the case file. Within 15 days after receiving the case file, the Supreme People’s Procuracy shall return it to the Supreme People’s Court.

Article 295. The Procurator General of the Supreme People’s Procuracy attending sessions to review rulings of the Judicial Council of the Supreme People’s Court

1. The Procurator General of the Supreme People’s Procuracy shall attend a session to review the ruling of the Judicial Council of the Supreme People’s Court under Clause 4, Article 287 of this Law and present his/her opinions on whether there is a serious violation of law or a new important circumstance that may substantially change the contents of such ruling and on the settlement of the case.

2. Presentation of the Procurator General of the Supreme People's Procuracy shall be in writing and bear his/her signature and be sent to the Supreme People’s Court within 5 working days after the conclusion of the session.

Article 296. Competence to review rulings of the Judicial Council of the Supreme People’s Court

1. After hearing the report of the Chief Justice of the Supreme People’s Court and opinions of the Procurator General of the Supreme People’s Procuracy and related agencies, organizations and individuals (if any) that are invited to attend the session, the Judicial Council of the Supreme People’s Court shall make a ruling to annul its ruling which contains a serious violation of law or a new important circumstance that may substantially change the contents of such ruling; annul the legally effective judgment or ruling of the subordinate court which contains a serious

violation of law or a new important circumstance that may substantially change the contents of such judgment or ruling, and shall, on a case-by-case basis, decide to:

a/ Reject the lawsuit institution claim if it is groundless;

b/ Accept part or the whole of the lawsuit institution claim and pronounce to annul part or the whole of the unlawful administrative decision; and compel the state agency or a competent person of the state agency to perform tasks or official-duties prescribed by law;

c/ Accept part or the whole of the lawsuit institution claim and pronounce the administrative act as illegal; and compel the state agency or a competent person of the state agency to end such illegal administrative act;

d/ Accept the lawsuit institution claim and pronounce to annul the unlawful disciplinary decision on dismissal; and compel the head of the agency or organization to perform tasks or official duties prescribed by law;

dd/ Accept part or the whole of the lawsuit institution claim and pronounce to annul part or the whole of the decision on settlement of the complaint about the unlawful decision on handling the competition case; and compel the agency or person that has the competence to issue a decision on settlement of the complaint about the decision on handling the competition case to re-settle the case in accordance with the Competition Law;

e/ Determine the compensation liability for the cases specified at Points b, c, d and dd, Clause 1 of this Article, and compel agencies or organizations to pay compensation or restore lawful rights and interests of organizations or individuals, public interests, interests of the State, lawful rights and interests of third parties which are infringed upon by unlawful administrative decisions, administrative acts, or disciplinary decisions on dismissal or decisions on handling competition cases; determine the compensation liability of the Supreme People’s Court that has made the ruling seriously violating law annulled due to its unintentional or intentional fault and causing damage to the involved parties, or determine the asset compensation liability in accordance with law;

g/ Propose a competent state agency or its head to examine the responsibility of this agency or a competent person of this agency if it/he/she intentionally violates law, causing serious consequences to agencies, organizations or individuals.

2. A ruling of the Judicial Council of the Supreme People’s Court must be voted for by at least three-fourths of the total members of the Council.

Article 297. Notification of results of sessions of the Judicial Council of the Supreme People’s Court to review its rulings

Within 30 days after the Judicial Council of the Supreme People’s Court issues a ruling prescribed in Clause 1, Article 296 of this Law, the Supreme People’s Court shall send the ruling

to the National Assembly Standing Committee, Judiciary Committee of the National Assembly, Supreme People’s Procuracy, court that has settled the case, and involved parties.

Chapter XVIII

PROCEDURES FOR SETTLEMENT OF ADMINISTRATIVE CASES INVOLVING FOREIGN ELEMENTS

Article 298. Principles of application

1. This Chapter prescribes procedures for settlement of administrative cases involving foreign elements. If this Chapter does not prescribe such procedures, other relevant provisions of this Law shall be applied to settle such cases.

2. Administrative case involving foreign elements means an administrative case falling in any of the following cases:

a/ An involved party is a foreigner, foreign agency or organization, branch or representative office of a foreign agency or organization, or an international organization or its representative agency in Vietnam;

b/ An involved party is an overseas Vietnamese citizen;

c/ The administrative legal relationship is established, changed or terminated overseas;

d/ The case involves overseas assets.

Article 299. Procedural rights and obligations of foreign agencies, organizations and individuals, branches or representative offices of foreign agencies and organizations, and international organizations or their representative agencies in Vietnam

1. Foreigners, foreign agencies and organizations, branches or representative offices of foreign agencies and organizations, and international organizations or their representative agencies in Vietnam may institute lawsuits at Vietnamese courts to request review of administrative decisions or administrative acts when having grounds to believe that such decisions or acts are illegal and infringe upon their lawful rights and interests.

2. When participating in administrative procedures, foreign agencies, organizations and individuals, branches or representative offices of foreign agencies and organizations, and international organizations or their representative agencies in Vietnam have procedural rights and obligations like Vietnamese citizens, agencies and organizations.

3. The Vietnamese State may apply the principle of reciprocity to restrict relevant administrative procedural rights of foreigners, foreign agencies and organizations, branches or representative offices of foreign agencies and organizations, and international organizations or their representative agencies in Vietnam which the courts of their countries have restricted toward

Vietnamese citizens, agencies and organizations, and branches and representative offices of overseas Vietnamese agencies and organizations.

Article 300. Administrative procedure legal capacity and administrative procedure act capacity of foreigners

1. Administrative procedure legal capacity and administrative procedure act capacity of a foreigner shall be determined as follows:

a/ Under the law of the country of which he/she is a citizen. For a stateless foreigner, his/ her administrative procedure legal capacity and administrative procedure act capacity shall be determined under the law of the country where he/she resides. For a stateless foreigner residing in Vietnam, his /her administrative procedure legal capacity and administrative procedure act capacity shall be determined under Vietnamese law;

b/ Under the law of one of the countries of which he/she is a citizen and where he/she resides, if he/she has different foreign citizenships.

For a foreigner who has different citizenships and resides in a country of which he/she is not a citizen, his/her administrative procedure legal capacity and administrative procedure act capacity shall be determined under the law of the country of which he/she is a citizen for the longest time;

c/ Under Vietnamese law, if he/she has different citizenships including Vietnamese citizenship, or if he/she has a card for permanent residence or temporary residence in Vietnam.

2. A foreigner may have his/her administrative procedure act capacity recognized at a Vietnamese court if he/she has such capacity in accordance with Vietnamese law in spite of not having it in accordance with the law of the relevant foreign country.

Article 301. Administrative procedure legal capacity of foreign agencies and organizations, branches or representative offices of foreign agencies and organizations, and international organizations or their representative agencies in Vietnam

1. Administrative procedure legal capacity of a foreign agency or organization shall be determined in accordance with the law of the country where such agency or organization is established.

Administrative procedure legal capacity of a branch or representative office of a foreign agency or organization in Vietnam shall be determined in accordance with Vietnamese law.

2. Administrative procedure legal capacity of an international organization or its representative agency shall be determined under the treaty based on which such organization is established, the working regulation of such organization, or the treaty to which the Socialist Republic of Vietnam and such organization are contracting parties.

If the international organization declares to waive its privileges or immunities, its administrative procedures legal capacity shall be determined in accordance with Vietnamese law.

Article 302. Protection of lawful rights and interests of involved parties being foreigners, foreign agencies and organizations, branches or representative offices of foreign agencies and organizations, and international organizations or their representative agencies in Vietnam

The involved parties being foreigners, foreign agencies and organizations, branches or representative offices of foreign agencies and organizations, and international organizations or their representative agencies in Vietnam that participate in procedures at Vietnamese courts may ask lawyers to defend their lawful rights and interests in accordance with Vietnamese law.

Article 303. Modes of delivering and notifying courts’ procedural documents to overseas involved parties

1. The court shall deliver or notify its procedural documents by any of the following modes:

a/ The mode prescribed in the treaty to which the Socialist Republic of Vietnam is a contracting party;

b/ Through the diplomatic channel, for the involved party residing in the country that, like the Socialist Republic of Vietnam, is not a contracting member to a relevant treaty;

c/ By post to the address of the involved party currently residing in a foreign country if this mode is accepted by the law of such country;

d/ By post to the overseas representative mission of the Socialist Republic of Vietnam for being delivered to the involved party being an overseas Vietnamese citizen;

dd/ Through its representative office or branch in Vietnam in accordance with this Law, for foreign agencies or organizations having representative offices or branches in Vietnam;

e/ By post to the Vietnam-based at-law representative or authorized representative of the involved party in a foreign country.

2. The modes of delivery specified at Points a and b, Clause 1 of this Article must comply with the law on mutual judicial assistance.

3. If the modes of delivery specified in Clause 1 of this Article are unsuccessfully applied, the court shall post up the procedural document at the head office of the relevant overseas representative mission of the Socialist Republic of Vietnam, the court currently settling the case, or the last place of residence of the involved party in Vietnam for 30 days and on the court’s e- portal (if any) and the e-portal of the relevant overseas representative mission of the Socialist Republic of Vietnam. When necessary, the court may notify the procedural document in the global channel of the central radio or television 3 times in 3 consecutive days.

Article 304. Notification of acceptance of, and date for opening, sessions or court hearings

1. The court shall send a notice of acceptance of the case to overseas involved parties, clearly stating the time and venue for holding a session to examine the handover of, access to, and disclosure of evidences and dialogues (the session), or resumption of the session, and opening or resumption of the court hearing.

2. The time limit for opening a session or court hearing shall be determined as follows:

a/ A session shall be opened within 4 months to 6 months after the issuance of a written notice of acceptance of the case. The date of resumption of a session (if any) shall be fixed within 30 days after the date of opening such session.

b/ A court hearing shall be opened within 6 months to 8 months after the issuance of a written notice of acceptance of the case. The date of resumption of a court hearing (if any) shall be fixed within 30 days after the date of opening such court hearing, except the case specified in Clause 4, Article 305 of this Law.

Article 305. Handling of results of delivery of courts’ procedural documents to overseas involved parties

Upon receiving results of delivery of the court’s procedural document and results of collection of evidences in a foreign country, the court shall, on a case-by-case basis:

1. Not hold a session when it has received the delivery results by one of the modes specified in Clause 1, Article 303 of this Law and the involved parties have provided sufficient testimonies, documents and evidences, and the administrative case falls into the case where no dialogue can be held prescribed in Article 135 of this Law.

2. Postpone the session if the court has received the notice of delivery completion but until the date of holding the session, it receives no testimonies, documents or evidences from the involved parties that do not ask for permitted absence from the session. In case overseas involved parties are still absent on the date of session resumption, the court shall consider it impossible for holding a dialogue in the case.

3. Postpone the court hearing in the following cases:

a/ Overseas involved parties request in writing the postponement of the initial court hearing;

b/ Overseas involved parties are absent from the initial .court hearing, unless they make a written request for trial to be conducted in their absence.

4. Postpone the court hearing, if it receives no notice of delivery results or testimonies, documents or evidences of overseas involved parties and, on the date of opening the court hearing, these involved parties are still absent and make no written request for trial to be conducted in their absence.

Right after the postponement of the court hearing, the court shall request in writing the Ministry of Justice or overseas representative mission of the Socialist Republic of Vietnam to notify the delivery of the court’s procedural document to the involved parties in case the court makes the delivery via this mission by one of the modes prescribed at Points a, b and d, Clause 1, Article 303 of this Law.

Within 30 days after receiving the court’s request, the overseas representative mission of the Socialist Republic of Vietnam shall notify the court of the result of delivery of the procedural document to the overseas involved parties.

Within 10 days after receiving the court’s request, the Ministry of Justice shall request in writing the competent foreign agency to give a reply on the result of judicial mandate.

Within 5 working days after receiving the reply from the competent foreign agency, the Ministry of Justice shall give a reply to the court.

Past the 3-month time limit from the date of transferring the court’s request to the competent foreign agency, if receiving no reply, the Ministry of Justice shall notify such to the court for use as a ground for settlement of the case.

5. Conduct trial in the absence of overseas involved parties in the following cases:

a/ It has received the result of delivery of the procedural document to the involved parties by one of the modes prescribed in Clause 1, Article 303 of this Law and the involved parties have provided sufficient testimonies, documents or evidences and requested the court to conduct trial in their absence;

b/ It receives no notice from the competent agency mentioned in Clause 4 of this Article regarding the delivery result;

c/ It has taken the measures mentioned in Clause 3, Article 303 of this Law.

Article 306. Recognition of papers and documents made, issued or certified by competent foreign agencies or sent by post to Vietnamese courts by overseas individuals

1. Vietnamese courts shall recognize papers and documents made, issued or certified by competent foreign agencies or organizations in the following cases:

a/ Papers, documents and notarized or certified Vietnamese translations have been legalized by consular offices;

b/ Papers and documents are exempt from consular legalization in accordance with Vietnamese law or treaty to which the Socialist Republic of Vietnam is a contracting party.

2. Vietnamese courts shall recognize papers and documents made by overseas individuals in the following cases:

a/ Foreign-language papers and documents already translated into Vietnamese are lawfully notarized or certified in accordance with the Vietnamese law;

b/ Papers and documents made in a foreign country are notarized or certified in accordance with the law of that country and have been legalized by consular offices;

c/ Papers and documents made in Vietnamese by overseas Vietnamese citizens with their signatures certified in accordance with Vietnamese law.

Article 307. Time limit for appealing against court judgments or rulings on trial of administrative cases involving foreign elements

1. Involved parties present in Vietnam may appeal against a court judgment or ruling within the time limit specified in Article 206 of this Law.

2. For overseas involved parties who are absent from the court hearing, the time limit for them to appeal against a court judgment or ruling is 30 days after such judgment or ruling is duly delivered or posted up in accordance with law.

3. In case the court conducts trial in the absence of overseas involved parties under Point b, Clause 5, Article 305 of this Law, the time limit for filing an appeal is 12 months after the judgment is pronounced.

Article 308. Delivery or notification of procedural documents of appellate courts to overseas involved parties and handling of delivery or notification results

Appellate courts shall deliver or notify procedural documents to overseas involved parties and handle delivery or notification results in accordance with Articles 303, 304 and 305 of this Law.

Chapter XIX

PROCEDURES FOR EXECUTION OF COURT JUDGMENTS OR RULINGS ON ADMINISTRATIVE CASES

Article 309. Court judgments or rulings on administrative cases to be executed

1. Legally effective judgments or rulings of the first-instance court or parts thereof which are not appealed or protested against according to appellate procedures.

2. Judgments or rulings of the appellate court.

3. Cassation or reopening rulings of the court.

4. Rulings made according to special procedures of the Judicial Council of the Supreme People’s Court under Article 296 of this Law.

5. Court rulings to apply provisional urgent measures though they may be appealed or protested against.

Article 310. Explanation of court judgments and rulings

1. The judgment creditor, judgment debtor, person with interests and obligations related to the execution of a court judgment or ruling, and the civil judgment enforcement agency may request in writing the court that has made the judgment or ruling specified in Clause 1, 2, 3 or 4, Article 309 of this Law to explain unclear contents in the judgment or ruling for execution.

2. The presiding judge of the court hearing or session shall explain the court judgment or ruling. In case he/she no longer works as judge of the court, the chief justice of such court shall explain the judgment or ruling.

3. The explanation of a court judgment or ruling shall be based on such judgment or ruling, minutes of the court hearing or session and minutes of judgment deliberation.

4. Within 15 days after receiving a written request, the court shall send a written explanation to the agency, organization and individual to which/whom the judgment or ruling is issued or sent in accordance with this Law.

Article 311. Execution of court judgments and rulings

1. A court judgment or ruling on an administrative case specified in Article 309 of this Law shall be executed as follows:

a/ If it rejects the claim for institution of a lawsuit over an administrative decision, disciplinary decision on dismissal, or decision on settlement of a complaint about the decision on handling a competition case or voter list, the involved parties shall continue implementing such decision in accordance with law;

b/ If it has annulled the whole or part of an administrative decision or decision on settlement of a complaint about the decision on handling a competition case, the decision or part of decision which has been annulled is no longer effective. The involved parties shall execute the judgment or ruling based on the rights and obligations already identified therein;

c/ If it has annulled the disciplinary decision on dismissal, this decision is no longer effective. The head of the agency or organization that has issued such decision shall execute the judgment or ruling;

d/ If it has declared the taken administrative act as illegal, the judgment debtor shall terminate such act from the date of receiving the court judgment or ruling;

dd/ If it has declared the act of failing to perform a task or an official duty as illegal, the judgment debtor shall perform this task or official duty in accordance with law upon receiving the court judgment or ruling;

e/ If it has compelled the voter list-making agency to modify and supplement this list, the judgment debtor shall immediately modify or supplement the list upon receiving the court judgment or ruling;

g/ If the court has issued a decision on application of a provisional urgent measure, the person to whom such measure is applied shall execute such decision upon receiving it;

h/ Rulings on assets in the court judgment or ruling shall be executed in accordance with the law on execution of civil judgments.

2. Time limit for voluntary judgment execution shall be determined as follows:

a/ The judgment debtor shall execute the court judgment or ruling prescribed at Point e or g, Clause 1 of this Article upon receiving it;

b/ The judgment debtor shall execute the court judgment or ruling prescribed at Point a, b, c, d or dd, Clause 1 of this Article within 30 days after receiving it.

The agency obliged to execute the court judgment or ruling shall notify in writing the judgment execution result prescribed in this Clause to the court that has conducted the first- instance trial and the same-level civil judgment enforcement agency.

1. Past the time limit prescribed in Clause 2 of this Article, if the judgment debtor fails to execute the court judgment or ruling, the judgment creditor may file a written request to the court that has conducted the first-instance trial for issuance of a decision compelling the execution of such judgment or ruling under Clause 1, Article 312 of this Law.

Article 312. Request for, and decision compelling, execution of court judgments or rulings

1. Within 1 year after the expiration of the time limit prescribed at Point b, Clause 2, Article 311 of this Law, if the judgment debtor fails to voluntarily execute the court judgment or ruling, the judgment creditor may file a written request enclosed with a copy of the judgment or ruling and other relevant documents to the court that has conducted the first-instance trial for issuance of a decision compelling the execution of such judgment or ruling.

If the judgment execution requester can prove that he/she/it cannot request the judgment execution within the prescribed time limit due to an objective obstacle or a force majeure event, the duration in which such obstacle or event exists will not be included in the time limit for making a judgment execution request.

2. Within 5 working days after receiving the judgment creditor’s request, the court that has conducted the first-instance trial shall issue a decision compelling the execution of the administrative judgment. This decision shall be sent to the judgment debtor, judgment creditor, head of the immediate superior agency of the judgment debtor and same-level procuracy. The head of the immediate superior agency of the judgment debtor shall examine, urge, and determine responsibilities of, the judgment debtor in accordance with law. Such decision shall

also be sent to the civil judgment enforcement agency of the locality where the court has conducted the first- instance trial for monitoring the execution of the administrative judgment under the court ruling.

3. The Government shall specify time limit, order and procedures for execution of administrative judgments and determination of responsibilities of persons who fail to execute court judgments or rulings.

Article 313. State management of execution of administrative judgments

1. The Government shall perform the unified state management of the execution of administrative judgments nationwide; coordinate with the Supreme People’s Court and the Supreme People’s Procuracy in the state management of the execution of administrative judgments; and annually report on the execution of administrative judgments to the National Assembly.

2. The Ministry of Justice shall take responsibility before the Government for performing the state management of the execution of administrative judgments, and has the following tasks and powers:

a/ To promulgate or submit to competent agencies for promulgation legal documents on execution of administrative judgments;

b/ To ensure payrolls, physical facilities and equipment for the state management of the execution of administrative judgments;

c/ To guide, direct and provide professional training in the management of the execution of administrative judgments; to disseminate and educate about the law on execution of administrative judgments;

d/ To conduct examination and inspection, and settle complaints and denunciations about the management of the execution of administrative judgments;

dd/ To report on the execution of administrative judgments to the Government;

e/ To work out, and organize the implementation of, plans on statistics, monitoring and review of the execution of administrative judgments.

Article 314. Handling of violations in the execution of administrative judgments

1. Agencies, organizations and individuals that are obliged to execute court judgments or rulings or decisions compelling judgment execution but intentionally fail to execute them shall, on a case-by-case basis, be disciplined, administratively sanctioned or examined for penal liability in accordance with law.

2. Those who abuse their positions and powers to intentionally obstruct the judgment execution shall, on a case-by-case basis, be disciplined, administratively sanctioned or examined for penal liability in accordance with law and, if causing damage, pay compensation in accordance with law.

Article 315. Supervision of the execution of court judgments and rulings

Procuracies shall supervise the law observance by the involved parties and agencies, organizations and individuals related to the execution of court judgments or rulings in order to ensure the timely, adequate and lawful execution.

Procuracies may propose agencies, organizations and individuals obliged to execute administrative judgments and immediate superior agencies and organizations of agencies and organizations obliged to execute court judgments and rulings to take measures to organize the strict execution of court judgments and rulings.

Chapter XX

HANDLING OF ACTS OBSTRUCTING ADMINISTRATIVE PROCEDURES

Article 316. Handling of acts violating rules of court hearings

1. Persons who violate the rules of court hearings prescribed in Article 153 of this Law shall, depending on the nature and severity of their violations, be administratively sanctioned as decided by the presiding judge in accordance with law.

2. The presiding judge may issue a decision compelling violators defined in Clause 1 of this Article to leave the court room. The public security agency tasked to protect the court hearing or person tasked to maintain order at the court hearing shall execute the presiding judge’s decision or temporarily hold in custody those who cause disorder at the court hearing.

3. In case violations are serious enough for violators to be examined for penal liability, the court may institute a criminal case in accordance with the criminal procedure law.

4. The provisions of this Article also apply to persons who commit violations at court sessions.

Article 317. Handling of contempt of court, acts harming the honor, dignity or health of procedure-conducting persons or others performing tasks at the request of the court

Those who commit contempt of court, or acts harming the honor or dignity of procedure conducting persons or others who perform tasks at the request of the court shall, depending on the nature and severity of their violations, be administratively sanctioned or examined for penal liability in accordance with law.

Article 318. Handling of acts obstructing the verification and collection of evidences by the court

Those who commit any of the following acts shall, depending on the nature and severity of their violations, be disciplined, administratively sanctioned or examined for penal liability in accordance with law:

1. Forging or destroying important documents to obstruct the settlement of the case by the court;

2. Refusing to declare, making untruthful declaration, or providing untruthful documents when acting as a witness;

3. Rejecting expert-examination conclusions, refusing to provide documents without a plausible reason, or making untruthful expert-examination conclusions;

4. Deceiving, threatening, forcing, bribing, or using force to prevent, a witness from giving testimonies, or compelling others to deceitfully act as a witness;

5. Deceiving, threatening, forcing, bribing, or using force to prevent, an expert witness from performing his/her duty, or compelling him/her to make an untruthful conclusion;

6. Deceiving, threatening, forcing, bribing, or using force to prevent, an interpreter from performing his/her duty or compelling him/her to give untruthful, biased or wrong interpretation;

7. Obstructing a procedure-conducting person to make on-spot consideration and appraisal, decide on valuation, decide on solicitation of expert examination, or verify or collect other evidences in accordance with this Law;

8. Intentionally giving untruthful interpretation;

9. Failing to assign a person to join the Valuation Council at the request of the court without a plausible reason; failing to perform the duties of the Valuation Council without a plausible reason.

Article 319. Handling of acts of intentionally failing to be present though having been summoned by the court

1. A witness, an interpreter or an expert witness who has been validly summoned by the court but intentionally fails to come to or is absent from the court hearing or session without a plausible reason shall be administratively sanctioned in accordance with law if his/her absence impedes the evidence collection or verification or settlement of the case.

2. In the case specified in Clause 1 of this Article, the court may issue a ruling to escort the witness to the court hearing or session, unless the witness is a minor. The witness escort decision must clearly state the time and venue of issuance; full name and position of the issuer; full name, date of birth and place of residence of the witness; and time and venue when and where the witness must show up.

3. The public security agency shall execute the court’s witness escort decision. The person executing this decision shall read and explain it to the escorted person and make a record of the escort.

Article 320. Handling of acts interfering in the settlement of cases

Those who use their influence to exert impacts in any form on the judge or another member of the trial panel in order to make the settlement of the case biased or unlawful shall, depending on the nature and severity of their violations, be disciplined, administratively sanctioned or examined for penal liability in accordance with law.

Article 321. Responsibilities of the court and procuracy when the court institutes criminal cases

1. If the court institutes a criminal case under Clause 3, Article 316 of this Law, within 15 days after issuing a decision on institution of criminal case, the court shall hand it to the procuracy competent to decide to institute criminal cases and documents and evidences for proving the criminal act.

2. The procuracy shall consider and handle the case in accordance with the Criminal Procedure Code.

Article 322. Handling of acts obstructing the handover, receipt, issuance or delivery or notification of court procedural documents

Those who commit any of the following acts shall, depending on the nature and severity of their violations, be disciplined, administratively sanctioned or examined for penal liability in accordance with law:

1. Failing to issue, hand over, deliver or notify without a plausible reason the court procedural document though having been requested by the court;

2. Destroying the court procedural document handed over to them for issuance or delivery as requested by the court;

3. Forging the result of delivery or notification of the court procedural document as assigned to them;

4. Obstructing the issuance, handover, receipt, delivery or notification of the court procedural document.

Article 323. Handling of acts preventing representatives of agencies, organizations or individuals from participating in procedures as requested by courts

Those who threaten, assault, or take advantage of others’ dependence to prevent representatives of agencies, organizations or individuals from being present at court hearings or sessions as

summoned by the court shall, depending on the nature and severity of their violations, be disciplined, administratively sanctioned or examined for penal liability in accordance with law.

Article 324. Handling of acts of reporting untruthful information in order to obstruct the settlement of cases by the court

Those who report untruthful information in order to obstruct the settlement of the case shall, depending on the nature and severity of their violations, be disciplined, administratively sanctioned or examined for penal liability in accordance with law.

Article 325. Handling of failure of agencies, organizations and individuals to execute court rulings on provision of documents and evidences to the court

1. Agencies, organizations or individuals that fail to execute the court ruling on provision of documents and evidences they are currently managing or keeping shall be administratively sanctioned in accordance with law.

2. Individuals or heads of agencies or organizations defined in Clause 1 of this Article shall, depending on the severity of their violations, be disciplined or examined for penal liability in accordance with law.

Article 326. Sanctioning forms, competence, order and procedures The forms, competence, order and procedures for administratively sanctioning acts obstructing administrative procedure activities must comply with the Law on Handling of Administrative Violations and other relevant laws.

Chapter XXI

COMPLAINTS AND DENUNCIATIONS IN ADMINISTRATIVE PROCEDURES

Article 327. Decisions and acts in administrative procedures which may be complained about

1. Agencies, organizations and individuals may complain about decisions or acts of administrative procedure-conducting agencies or persons in administrative procedures when they have grounds to believe that such decisions or acts are illegal or infringe upon their lawful rights and interests.

2. First-instance, appellate, cassation or reopening court judgments or rulings against which appeals or protests are filed or other procedural decisions issued by administrative procedure conducting persons about which complaints or recommendations are filed shall be settled under relevant chapters of this Law rather than this Chapter.

Article 328. Rights and obligations of complainants

1. A complainant has the following rights:

a/ To file a complaint by himself/herself or through a representative;

b/ To file a complaint at any stage of the process of settlement of the case;

c/ To withdraw a complaint at any stage of the process of settlement of the complaint;

d/ To receive a written reply on the acceptance of his/her complaint for settlement; to receive the complaint settlement decision;

dd/ To have his/her infringed lawful rights or interests restored; to receive compensation for damage in accordance with law.

2. A complainant has the following obligations:

a/ To file a complaint with a person who is competent to settle it;

b/ To give truthful statements, provide information and documents to the person settling the complaint; to take responsibility before law for the contents of their statements and provided information and documents;

c/ To refrain from abusing the right to complaint to obstruct procedural activities of the court;

d/ To abide by decisions and obey acts of the procedure-conducting person with whom he/she files the complaint during the time of complaint;

dd/ To abide by the legally effective complaint settlement decision.

Article 329. Rights and obligations of complained persons

1. A complained person has the following rights:

a/ To be in formed of grounds for the complainant to file the complaint; to produce evidences of the lawfulness of his/her decision or act in administrative procedures which is complained about;

b/ To receive the complaint settlement decision concerning his/her decision or act in administrative procedures.

2. A complained person has the following obligations:

a/ To explain his/her decision or act in administrative procedures which is complained about; to provide relevant information or documents when so requested by competent agencies, organizations or individuals;

b/ To abide by the legally effective complaint settlement decision;

c/ To pay compensation for damage or reimburse or remedy the consequences caused by his/her illegal decision or act in administrative procedures in accordance with law.

Article 330. Statute of limitations for filing a complaint

The statute of limitations for filing a complaint is 10 days after the complainant receives or knows about the procedural decision or act which he/she considers illegal.

In case the complainant cannot exercise his/her right to file a complaint within the time limit prescribed in this Article due to a force majeure event or an objective obstacle, the duration in which such event or obstacle exists will not be included in the statute of limitations for filing a complaint.

Article 331. Mode of filing a complaint

A complaint shall be lodged in writing. The written complaint must clearly state the date of the complaint; full name and address of the complainant; contents of and reason for filing the complaint, and request of the complainant, and shall be signed or fingerprinted by the complainant.

Article 332. Competence to settle complaints about decisions or acts of procedure- conducting persons

1. The chief justice of the court currently settling the administrative case has the competence to settle a complaint about the decision or act of the procedure-conducting person being the judge, deputy chief justice, verifier, court clerk or people’s assessor.

For a complaint about the procedural decision or act of the chief justice of a court, the chief justice of the immediate superior court has the competence to settle it.

2. The chief procurator of a procuracy has the competence to settle a complaint about the decision or act of the procedure-conducting person being the procurator, deputy chief procurator or examiner.

For a complaint about the procedural decision or act of the chief procurator of a procuracy, the chief procurator of the immediate superior procuracy has the competence to settle it.

3. The chief justice of the immediate superior court or chief procurator of the immediate superior procuracy has the competence to settle a complaint about the first-time complaint settlement decision of the court’s chief justice or procuracy’s chief procurator prescribed in Clauses 1 and 2 of this Article.

Article 333. Time limit for complaint settlement

The time limit for first-time complaint settlement is 15 days after the court or procuracy receives the complaint. When necessary, for a complicated case, the time limit for complaint settlement may be prolonged but must not exceed 15 days after it expires.

Article 334. Contents of first-time complaint settlement decisions

1. A person who conducts first-time complaint settlement shall issue a written decision on complaint settlement. This decision must contain the following:

a/ Date of issuance;

b/ Names and addresses of the complainant and complained person;

c/ Complaint contents;

d/ Result of the verification of complaint contents;

dd/ Legal grounds for the complaint settlement;

e/ The subject of the decision.

2. The first-time complaint settlement decision shall be sent to the complainant and related agencies, organizations and individuals; the complaint settlement decision of the court chief justice shall also be sent to the same-level procuracy.

Article 335. Procedures for second-time complaint settlement

1. Within 5 working days after the complainant receives the first-time complaint settlement decision, if he/she disagrees with it or past the time limit prescribed in Article 333 of this Law, the complaint remains unsettled, the-complainant may file the complaint with the person competent to conduct second-time complaint settlement.

2. The complaint shall be enclosed with a copy of the first-time complaint settlement decision and relevant documents.

3. The second-time complaint settlement decision must contain the following:

a/ The contents specified at Points a, b, c, d and dd, Clause 1, Article 334 of this Law;

b/ Result of complaint settlement by the person who has conducted the first-time complaint settlement;

c/ Conclusion on each specific issue in the complaint of the complainant and settlement by the person who has conducted the second-time complaint settlement.

4. The second-time complaint settlement decision shall be sent to the complainant and related agencies, organizations and individuals; the complaint settlement decision of the court’s chief justice shall also be sent to .the same-level procuracy.

5. The second-time complaint settlement decision takes effect for implementation.

Article 336. Settlement of complaints about expert examination in administrative procedures

The settlement of complaints about expert examination in administrative procedures must comply with the law on judicial assessment and other relevant laws.

Article 337. Persons with the right to denounce

Individuals may file denunciations with competent agencies, organizations or persons about illegal acts of persons with procedure-conducting competence which cause or threaten to cause damage to public interests, interests of the State or lawful rights and interests of agencies, organizations or individuals.

Article 338. Rights and obligations of denouncers

1. A denouncer has the following rights:

a/ To file his/her denunciation or personally present it to a competent agency, organization or person;

b/ To request his/her full name, address and autograph to be kept secret;

c/ To request the result of settlement of his/her denunciation to be informed to him/her;

d/ To request competent agencies, organizations or persons to protect him/her from intimidation, repression or revenge.

2. A denouncer has the following obligations:

a/ To honestly present the contents of his/her denunciation;

b/ To clearly state his/her full name and address;

c/ To take responsibility before law for untruthful denunciation.

Article 339. Rights and obligations of denounced persons

1. A denounced person has the following rights:

a/ To be notified of denunciation contents;

b/ To produce evidences proving that denunciation contents are untrue;

c/ To have his/her lawful rights and interests that have been infringed upon restored; to have his/her honor restored; and to receive compensation for the damage caused by the untrue denunciation;

d/ To request competent agencies, organizations or persons to handle persons who make untruthful denunciations.

2. A denounced person has the following obligations:

a/ To explain his/her denounced act; to provide relevant information and documents when so requested by competent agencies, organizations or persons;

b/ To abide by the handling decision of the competent agency, organization or person;

c/ To pay compensation for damage, reimburse or remedy consequences caused by his/ her illegal administrative procedural acts in accordance with law.

Article 340. Competence and time limit for settlement of denunciations

1. Denunciations against illegal acts of a person with procedure-conducting competence of a certain competent agency shall be settled by the head of such agency.

In case a denunciation is filed against the chief justice or a deputy chief justice of a court or the chief procurator or a deputy chief procurator of a procuracy, the chief justice of the immediate superior court or the chief procurator of the immediate superior procuracy shall settle such denunciation.

The time limit for settlement of a denunciation is 60 days after it is received; for a complicated case, this time limit may be longer but must not exceed 90 days.

2. Denunciations against illegal acts which show criminal signs shall be settled in accordance with the Criminal Procedures Code.

Article 341. Procedures for settlement of denunciations

The procedures for settlement of denunciations must comply with the law on denunciations.

Article 342. Responsibilities of persons competent to settle complaints or denunciations

1. Competent agencies, organizations or persons shall, within the ambit of their tasks and powers, receive and promptly and lawfully settle complaints or denunciations; strictly handle violators; apply necessary measures to prevent possible damage; ensure strict execution of complaint or denunciation settlement decisions, and take responsibility before law for their decisions.

2. Those who are competent to settle complaints or denunciations but fail to settle them, show irresponsibility in settling them or settle them illegally shall, depending on the nature and severity of their violations, be disciplined or examined for penal liability and, if causing damage, pay compensation in accordance with law.

Article 343. Supervision of law observance in the settlement of complaints and denunciations in administrative procedures

Procuracies shall supervise law observance in the settlement of complaints and denunciations in administrative procedures in accordance with law. Procuracies may request or recommend courts at the same or subordinate level or responsible agencies, organizations and persons to ensure the grounded and lawful settlement of complaints and denunciations.

The Procurator General of the Supreme People’s Procuracy shall assume the prime responsibility for, and coordinate with the Chief Justice of the Supreme People’s Court in, detailing this Article.

Chapter XXII

LEGAL COSTS, FEES AND OTHER PROCEDURAL EXPENSES

Section 1. LEGAL COSTS AND FEES

Article 344. Legal cost advances, legal costs and fees

1. Legal cost advances include first-instance legal cost advance and appellate legal cost advance.

2. Legal costs include first-instance legal cost and appellate legal cost.

3. Fees include fee for issuance of copies of court judgments, rulings, decisions or other papers and other fees prescribed by law.

Article 345. Handling of collected legal cost advances, legal costs and fees

1. All collected legal cost and fee amounts shall be fully and promptly remitted into the state budget at the state treasury.

2. Legal cost advances shall be paid to competent judgment enforcement agencies for depositing into custody accounts opened at state treasuries and shall be withdrawn for judgment execution under court rulings.

3. The paid legal cost advance shall be remitted into the state budget riuht after the court judgment or ruling takes effect.

If the person who has paid the legal cost advance is entitled to refund of part or the whole of such advance under the court judgment or ruling, the judgment enforcement agency that has collected such advance shall carry out procedures for refunding the advance to the payer.

4. If the settlement of an administrative case is suspended, the paid legal cost advance shall be handled when the settlement of such case resumes.

Article 346. Collection and payment of legal cost advances, legal costs and fees

The collection of legal cost advances and legal costs, payment of legal cost advances, and collection of fees must comply with law.

Article 347. Obligation to pay legal cost advances

The plaintiff and person with related interests and obligations who have independent claims in an administrative case shall pay first-instance legal cost advance while the person filing an appeal according to appellate procedures shall pay appellate legal cost advance, unless they are entitled to exemption from or not required to pay such advance.

Article 348. Obligation to pay first-instance legal cost

1. Involved parties shall bear first-instance legal cost if their request is rejected by the court, unless they are entitled to exemption from or not required to bear such fee.

2. Before opening a court hearing, the court shall hold a dialogue; if the involved parties have a successful dialogue on the settlement of the case, they shall bear only 50% of the first- instance legal cost prescribed in Clause 1 of this Article.

3. If an involved party is entitled to exemption from first-instance legal cost, other involved parties shall still pay such cost under Clauses 1 and 2 of this Article.

4. If the case is suspended from settlement, the obligation to pay first-instance legal cost shall be decided when the settlement resumes under this Article.

Article 349. Obligation to bear appellate legal cost

1. Appealing involved parties shall pay appellate legal cost if the appellate court upholds the first-instance judgment or ruling which is appealed against, unless they are entitled to exemption from or not required to bear such fee.

2. If the appellate court modifies the first-instance judgment or ruling which is appealed against, the appealing involved party is not required to pay appellate legal cost; the appellate court shall re-determine the obligation to pay first-instance legal cost under Article 348 of this Law.

3. If the appellate court annuls the first-instance judgment or ruling which is appealed against for first-instance retrial, the appealing involved party is not required to pay appellate legal cost; the obligation to pay legal cost shall be re-determined upon the first-instance retrial of the case.

Article 350. Obligation to pay fees

The obligation to pay fees shall be determined depending on each type of job and prescribed by law.

Article 351. Specific provisions on legal costs and fees

Pursuant to the Law on Charges and Fees and this Law, the National Assembly Standing Committee shall specify legal costs and court fees; rates of legal costs and court fees for each type of case; cases in which involved parties are entitled to exemption from or are not required to pay legal costs; and other specific matters related to legal costs and court fee.

Section 2. OTHER PROCEDURAL EXPENSES

Article 352. Judicial mandate expense and offshore judicial mandate expense advance

1. Offshore judicial mandate expense advance means a sum of money the court temporarily calculates to be paid for judicial mandate upon collecting and providing evidences, delivering papers, dossiers or documents, summoning witnesses or expert witnesses, and performing mutual judicial assistance related to the settlement of an administrative case.

2. Judicial mandate expense means a necessary and reasonable sum of money to be paid for judicial mandate in accordancẹ with the laws of Vietnam and the country requested for judicial mandate.

Article 353. Obligation to pay offshore judicial mandate expense advance

The plaintiff and person filing an appeal according to appellate procedures or another involved party in a case shall pay an offshore judicial mandate expense advance if their request results in the arising of offshore judicial mandate.

Article 354. Obligation to bear offshore judicial mandate expense

Unless otherwise agreed by involved parties or provided by law, the obligation to bear offshore judicial mandate expense shall be determined as follows:

1. Involved parties shall bear offshore judicial mandate expense if their request for settlement of the case is rejected by the court;

2. If the settlement of the case is suspended under Point c, Clause 1, Article 143, or Clause 1, Article 234, of this Law, the plaintiff shall bear offshore judicial mandate expense.

If appellate trial is suspended under Point a, Clause 2, Article 225, or Point c, Clause 1, Article 229, of this Law, the person filing an appeal according to appellate procedures shall bear offshore judicial mandate expense;

3. For other cases of suspension of settlement of cases in accordance with this Law, the requester shall bear offshore judicial mandate expense.

Article 355. Handling of offshore judicial mandate expense advance

1. If the person who has paid a judicial mandate expense advance is not liable to bear such expenses, the person who has to bear such expenses under the court ruling shall refund such advance to the former.

2. If the person who has paid a judicial mandate expense advance is liable to bear such expense, and the paid advance is smaller than the actual judicial mandate expense, he/she shall pay the deficit; if the paid advance is larger than the actual judicial mandate expense, he/she will have the surplus refunded under the court ruling.

Article 356. On-spot consideration and appraisal expense advance and on-spot consideration and appraisal expense

1. On-spot consideration and appraisal expense advance means a sum of money amount the court temporarily calculates for conducting on-spot consideration and appraisal.

2. On-spot consideration and appraisal expense means a necessary and reasonable sum of money to be paid for on-spot consideration and appraisal as prescribed by law.

Article 357. Obligation to pay on-spot consideration and appraisal expense advance

1. The person requesting the court to conduct on-spot consideration and appraisal shall pay an on-spot consideration and appraisal expense advance as requested by the court.

2. When the court finds it necessary and decides to conduct on-spot consideration and appraisal, the plaintiff and person filing an appeal according to appellate procedures shall pay an on-spot consideration and appraisal expense advance.

Article 358. Obligation to bear on-spot consideration and appraisal expense

Unless otherwise agreed by involved parties or provided by law, the obligation to bear on-spot consideration and appraisal expense shall be determined as follows:

1. The involved parties shall bear on-spot consideration and appraisal expense if their request is rejected by the court;

2. If the settlement of the case is suspended under Point c, Clause 1, Article 143, or Clause 1, Article 234, of this Law, the involved parties shall bear on-spot consideration and appraisal expense.

If appellate trial is suspended under Point a, Clause 2, Article 225, or Point c, Clause 1, Article 229, of this Law, the person filing an appeal according to appellate procedures shall bear on-spot consideration and appraisal expense;

3. For other cases of suspension of settlement of cases in accordance with this Law, the requester for consideration or appraisal shall bear on-spot consideration and appraisal expense.

Article 359. Handling of on-spot consideration and appraisal expense advances

1. If the person who has paid an on-spot consideration and appraisal expense advance is not liable to bear such expense, the person who has to bear such expenses under the court ruling shall refund such advance to the former.

2. If the person who has paid an on-spot consideration and appraisal expense advance is liable to bear such expense, and the paid advance is smaller than the actual on-spot consideration and appraisal expense, he/she shall pay the deficit; if the paid advance is larger than the actual on- spot consideration and appraisal expense, he/she will have the surplus refunded under the court ruling.

Article 360. Expert examination expense advance, expert examination expense

1. Expert examination expense advance means a sum of money the expert witness temporarily calculates for conducting expert examination under the court ruling or at the request of the involved parties.

2. Expert examination expense means a necessary and reasonable sum of money to be paid for expert examination and shall be calculated by the expert witness in accordance with law.

Article 361. Obligation to pay expert examination expense advance

Unless otherwise agreed by the involved parties or provided by law, the obligation to pay expert examination expense advance shall be determined as follows:

1. The person requesting the court to solicit expert examination shall pay an expert examination expense advance.

If the involved parties request the court to solicit expert examination of the same object, either of the involved parties shall pay half of the expert examination expense advance;

2. If the court finds it necessary and decides to solicit expert examination, the plaintiff and person filing an appeal according to appellate procedures shall pay an expert examination expense advance;

3. The involved parties and appellant who have requested the court to solicit expert examination but whose request is rejected and who request by themselves another organization or individual to conduct expert examination shall pay expert examination expense advance in accordance with the Law on Judicial Assessment.

Article 362. Obligation to bear expert examination expense

Unless otherwise agreed by the involved parties or provided by law, the obligation to bear expert examination expense shall be determined as follows:

1. The person requesting the court to solicit expert examination shall bear expert examination expense if the expert examination result proves his/her request groundless. If the expert examination result proves his/her request partly grounded, he/she shall bear the expert examination expense for the part of his/her request already proved groundless;

2. The person who rejects the other involved party’s request for expert examination in a case shall pay the expert examination expense if the expert examination result proves his/her request grounded. If the expert examination result proves his/her request partly grounded, the person who rejects the request shall bear the expert examination expense for the part of the request already proved grounded;

3. If the settlement of the case is suspended under Point c, Clause 1, Article 143,or Clause 1, Article 234, of this Law, the plaintiff shall bear expert examination expense.

If appellate trial is suspended under Point a, Clause 2, Article 225, or Point c, Clause 1, Article 229, of this Law, the person filing an appeal according to appellate procedures shall bear expert examination expense;

4. In case a person who himself/herself requests expert examination under Clause 3, Article 361 of this Law, if the expert examination result proves such request grounded, the losing party shall bear expert examination expense. If the expert examination result proves his/her request partly grounded, he/she shall pay the expert examination expense for the part of his/her request already proved groundless;

5. For other cases of suspension of settlement of cases in accordance with this Law, the requester for expert examination shall bear expert examination expense.

Article 363. Handling of paid expert examination expense advance

1. If the person who has paid an expert examination expense advance is not liable to pay such expense, the person who has to bear such expense under the court ruling shall refund such advance to the former.

2. If the person who has paid an expert examination expense advance is liable to bear such expense and the paid advance is smaller than the actual expert examination expense, he/she shall

pay the deficit; if the paid advance is larger than the actual expert examination expense, he/she will have the surplus refunded under the court ruling.

Article 364. Asset valuation expense advance, asset valuation expense

1. Asset valuation expense advance means a sum of money the Valuation Council temporarily calculates for conducting valuation under the court ruling.

2. Asset valuation expense means a necessary and reasonable sum of money to be paid for asset valuation and shall be calculated by the Valuation Council in accordance with law.

Article 365. Obligation to pay asset valuation expense advance

Unless otherwise agreed by the involved parties or provided by law, the obligation to bear asset valuation expense shall be determined as follows:

1. The requester for asset valuation shall pay an asset valuation advance;

2. If the involved parties cannot reach agreement on price and together request the court to valuate assets, either of them shall pay half of the asset valuation expense advance. If there are more than two involved parties, they shall pay asset valuation expense advance at the level decided by the court;

3. In the case specified in Clause 3, Article 91 of this Law, the plaintiff and appellant shall pay asset valuation expense advance.

Article 366. Obligation to bear asset valuation and asset price appraisal expenses

Unless otherwise agreed by the involved parties or provided by law, the obligation to bear asset valuation and asset price appraisal expenses shall be determined as follows:

1. The involved parties shall bear asset valuation expense if their request is rejected by the court;

2. If the court issues a valuation decision under Point d, Clause 3, Article 91 of this Law:

a/ The involved parties shall bear asset valuation expense prescribed in Clause 1 of this

Article if the valuation result proves the court’s asset valuation decision grounded;

b/ The court shall pay asset valuation expense if the valuation result proves the court’s asset valuation decision groundless.

3. If the settlement of the case is suspended under Point c, Clause 1, Article 143, or Clause 1, Article 234, of this Law, and the Valuation Council has conducted valuation, the plaintiff shall bear asset valuation expense.

If appellate trial is suspended under Point a, Clause 2, Article 225, or Point c, Clause 1, Article 229, of this Law, and the Valuation Council has conducted valuation, the person filing an appeal according to appellate procedures shall bear asset valuation expense;

4. For other cases of suspension of settlement of cases in accordance with this Law, if the Valuation Council has conducted valuation, the valuation requester shall bear asset valuation expense.

5. The involved parties' obligation to bear asset price appraisal expense is the same as the obligation to bear asset valuation expense prescribed in Clauses 1, 3 and 4 of this Article.

Article 367. Handling of asset valuation expense advance

1. If the person who has paid an asset valuation expense advance is not liable to bear such expense, the person who has to bear such expenses under the court ruling shall refund such advance to the former.

2. If the person who has paid an asset valuation expense advance is liable to bear such expense and the paid advance is smaller than the actual asset valuation expense, he/she shall pay the deficit; if the paid advance is larger than the actual asset valuation expense, he/she will have the surplus refunded.

Article 368. Expenses for witnesses

1. The involved parties shall bear reasonable and actual expenses to be paid to witnesses.

2. The person who requests the court to summon a witness shall bear expenses to be paid to this witness if his/her testimonies are truthful but do not satisfy the requester’s claim. If testimonies are truthful and have satisfied the requester’s claim, such expenses shall be borne by the involved party that makes a claim which is independent from the requester’s.

Article 369. Expenses for interpreters and lawyers

1. Expense for an interpreter means a sum of money to be paid to the interpreter during the settlement of an administrative case as agreed by the involved parties and interpreter or prescribed by law.

2. Expense for a lawyer means a sum of money to be paid to the lawyer as agreed by the involved parties and lawyer in accordance with regulations of the law-practicing organization and law.

3. Expenses for interpreters and lawyers shall be borne by requesters, unless otherwise agreed by the involved parties.

4. If the court requests interpreters, it shall pay expenses for such interpreters.

------------------------------------------------------------------------------------------------------

Article 370. Specific provisions on other procedural expenses

Pursuant to this Law, the National Assembly Standing Committee shall specify expenses for offshore judicial mandate, on-spot consideration and appraisal, expert examination and asset valuation, and witnesses and interpreters, other procedural expenses prescribed by other laws, and procedural expense exemption or reduction during the settlement of cases.

Chapter XXIII

IMPLEMENTATION PROVISIONS

Article 371. Effect

1. This Law takes effect on July 1, 2016, except the following provisions relevant to the provisions of Civil Code No. 91/2015/QH13 which will take effect on January 1, 2017:

a/ Provisions concerning persons having difficulty in cognizing and controlling their acts;

b/ Provisions concerning legal persons being representatives or guardians;

c/ Provisions concerning households, cooperative groups or organizations without the legal person status.

2. Law No. 64/2010/QH12 on Administrative Procedures ceases to be effective on the effective date of this Law.

Article 372. Detailing provision

The National Assembly Standing Committee, the Government, the Supreme People’s Court and the Supreme People’s Procuracy shall, within the ambit of their tasks and powers, detail the articles and clauses in this Law as assigned to them.

This Law was passed on November 25, 2015, by the XIIIth National Assembly of the Socialist Republic of Vietnam at its 10th session.-

CHAIRMAN OF THE NATIONAL ASSEMBLY

Nguyen Sinh Hung

Unofficial translated by LPVN

 Luật Tố Tụng Hành Chính (Luật số: 93/2015/QH13)

QUỐC HỘI --------

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

--------------- Luật số: 93/2015/QH13 Hà Nội, ngày 25 tháng 11 năm 2015

LUẬT TỐ TỤNG HÀNH CHÍNH

Căn cứ Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; Quốc hội ban hành Luật tố tụng hành chính. Chương I

NHỮNG QUY ĐỊNH CHUNG Điều 1. Phạm vi điều chỉnh và nhiệm vụ của Luật tố tụng hành chính Luật tố tụng hành chính quy định những nguyên tắc cơ bản trong tố tụng hành chính; nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm của cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng; quyền và nghĩa vụ của người tham gia tố tụng, cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan; trình tự, thủ tục khởi kiện, giải quyết vụ án hành chính, thi hành án hành chính và giải quyết khiếu nại, tố cáo trong tố tụng hành chính.

Luật tố tụng hành chính góp phần bảo vệ công lý, bảo vệ quyền con người, quyền công dân, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân; giáo dục mọi người nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật; bảo đảm tính ổn định, thông suốt và hiệu lực của nền hành chính quốc gia.

Điều 2. Đối tượng áp dụng và hiệu lực của Luật tố tụng hành chính 1. Luật tố tụng hành chính được áp dụng đối với mọi hoạt động tố tụng hành chính trên lãnh thổ bao gồm đất liền, hải đảo, vùng biển, vùng trời của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

2. Luật tố tụng hành chính được áp dụng đối với hoạt động tố tụng hành chính do cơ quan đại diện của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam tiến hành ở nước ngoài.

3. Luật tố tụng hành chính được áp dụng đối với việc giải quyết vụ án hành chính có yếu tố nước ngoài; trường hợp điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên có quy định khác thì áp dụng quy định của điều ước quốc tế đó.

4. Cơ quan, tổ chức, cá nhân nước ngoài, tổ chức quốc tế thuộc đối tượng được hưởng các quyền ưu đãi, miễn trừ ngoại giao hoặc các quyền ưu đãi, miễn trừ lãnh sự theo pháp luật Việt Nam hoặc điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên thì nội dung vụ án hành chính có liên quan đến cơ quan, tổ chức, cá nhân đó được giải quyết bằng con đường ngoại giao.

Điều 3. Giải thích từ ngữ Trong Luật này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:

1. Quyết định hành chính là văn bản do cơ quan hành chính nhà nước, cơ quan, tổ chức được giao thực hiện quản lý hành chính nhà nước ban hành hoặc người có thẩm quyền trong cơ quan,

tổ chức đó ban hành quyết định về vấn đề cụ thể trong hoạt động quản lý hành chính được áp dụng một lần đối với một hoặc một số đối tượng cụ thể.

2. Quyết định hành chính bị kiện là quyết định quy định tại khoản 1 Điều này mà quyết định đó làm phát sinh, thay đổi, hạn chế, chấm dứt quyền, lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân hoặc có nội dung làm phát sinh nghĩa vụ, ảnh hưởng đến quyền, lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân.

3. Hành vi hành chính là hành vi của cơ quan hành chính nhà nước hoặc của người có thẩm quyền trong cơ quan hành chính nhà nước hoặc cơ quan, tổ chức được giao thực hiện quản lý hành chính nhà nước thực hiện hoặc không thực hiện nhiệm vụ, công vụ theo quy định của pháp luật.

4. Hành vi hành chính bị kiện là hành vi quy định tại khoản 3 Điều này mà hành vi đó làm ảnh hưởng đến việc thực hiện quyền, lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân.

5. Quyết định kỷ luật buộc thôi việc là quyết định bằng văn bản của người đứng đầu cơ quan, tổ chức để áp dụng hình thức kỷ luật buộc thôi việc đối với công chức thuộc quyền quản lý của mình.

6. Quyết định hành chính, hành vi hành chính mang tính nội bộ của cơ quan, tổ chức là những quyết định, hành vi chỉ đạo, điều hành việc triển khai thực hiện nhiệm vụ, kế hoạch công tác; quản lý, tổ chức cán bộ, kinh phí, tài sản được giao; kiểm tra, thanh tra việc thực hiện nhiệm vụ, công vụ, chính sách, pháp luật đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và các đơn vị thuộc thẩm quyền quản lý của cơ quan, tổ chức.

7. Đương sự bao gồm người khởi kiện, người bị kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan. 8. Người khởi kiện là cơ quan, tổ chức, cá nhân khởi kiện vụ án hành chính đối với quyết định hành chính, hành vi hành chính, quyết định kỷ luật buộc thôi việc, quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh; danh sách cử tri bầu cử đại biểu Quốc hội, danh sách cử tri bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân, danh sách cử tri trưng cầu ý dân (sau đây gọi chung là danh sách cử tri).

9. Người bị kiện là cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyết định hành chính, hành vi hành chính, quyết định kỷ luật buộc thôi việc, quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh, danh sách cử tri bị khởi kiện.

10. Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan là cơ quan, tổ chức, cá nhân tuy không khởi kiện, không bị kiện, nhưng việc giải quyết vụ án hành chính có liên quan đến quyền lợi, nghĩa vụ của họ nên họ tự mình hoặc đương sự khác đề nghị và được Tòa án nhân dân (sau đây gọi là Tòa án) chấp nhận hoặc được Tòa án đưa vào tham gia tố tụng với tư cách là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.

11. Cơ quan, tổ chức bao gồm cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức chính trị - xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp, tổ chức kinh tế, đơn vị sự nghiệp công lập, đơn vị lực lượng vũ trang nhân dân và các tổ chức khác được thành lập và hoạt động theo quy định của pháp luật.

12. Vụ án phức tạp là vụ án có liên quan đến quyền và lợi ích của nhiều người; có tài liệu, chứng cứ mâu thuẫn với nhau cần có thời gian kiểm tra, xác minh, đánh giá hoặc tham khảo ý kiến của các cơ quan chuyên môn; có đương sự là người nước ngoài đang ở nước ngoài hoặc người Việt Nam đang cư trú, học tập, làm việc ở nước ngoài.

13. Trở ngại khách quan là những trở ngại do hoàn cảnh khách quan tác động làm cho người có quyền, nghĩa vụ không thể biết về việc quyền, lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm hoặc không thể thực hiện được quyền hoặc nghĩa vụ của mình.

14. Sự kiện bất khả kháng là sự kiện xảy ra một cách khách quan không thể lường trước được và không thể khắc phục được mặc dù đã áp dụng mọi biện pháp cần thiết và khả năng cho phép.

Điều 4. Tuân thủ pháp luật trong tố tụng hành chính Mọi hoạt động tố tụng hành chính của cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng, người tham gia tố tụng và cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan phải tuân theo quy định của Luật này.

Điều 5. Quyền yêu cầu Tòa án bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp Cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền khởi kiện vụ án hành chính để yêu cầu Tòa án bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình theo quy định của Luật này.

Điều 6. Xem xét, xử lý văn bản quy phạm pháp luật, văn bản hành chính, hành vi hành chính có liên quan trong vụ án hành chính 1. Trong quá trình giải quyết vụ án hành chính, Tòa án có quyền xem xét về tính hợp pháp của văn bản hành chính, hành vi hành chính có liên quan đến quyết định hành chính, hành vi hành chính bị kiện và kiến nghị cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền xem xét lại văn bản hành chính, hành vi hành chính đó và trả lời kết quả cho Tòa án theo quy định của Luật này và quy định khác của pháp luật có liên quan.

2. Tòa án có quyền kiến nghị cơ quan, cá nhân có thẩm quyền xem xét, sửa đổi, bổ sung hoặc bãi bỏ văn bản quy phạm pháp luật nếu phát hiện văn bản đó có dấu hiệu trái với Hiến pháp, luật, văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan nhà nước cấp trên theo quy định của Luật này và quy định khác của pháp luật có liên quan để bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân. Cơ quan, cá nhân có thẩm quyền có trách nhiệm trả lời Tòa án kết quả xử lý văn bản quy phạm pháp luật bị kiến nghị theo quy định của pháp luật làm cơ sở để Tòa án giải quyết vụ án.

Điều 7. Giải quyết vấn đề bồi thường thiệt hại trong vụ án hành chính 1. Người khởi kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong vụ án hành chính có thể đồng thời yêu cầu bồi thường thiệt hại do quyết định hành chính, hành vi hành chính, quyết định kỷ luật buộc thôi việc, quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh, danh sách cử tri gây ra.

Người khởi kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu bồi thường thiệt hại có nghĩa vụ cung cấp tài liệu, chứng cứ. Trường hợp cần thiết, Tòa án có thể tiến hành xác minh, thu thập tài liệu, chứng cứ để bảo đảm cho việc giải quyết vụ án được chính xác.

Khi giải quyết yêu cầu bồi thường thiệt hại trong vụ án hành chính, các quy định của pháp luật về trách nhiệm bồi thường của Nhà nước và pháp luật về tố tụng dân sự được áp dụng để giải quyết.

2. Trường hợp trong vụ án hành chính có yêu cầu bồi thường thiệt hại mà chưa có điều kiện để chứng minh thì Tòa án có thể tách yêu cầu bồi thường thiệt hại để giải quyết sau bằng một vụ án dân sự khác theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự.

Trường hợp Tòa án giải quyết cả phần yêu cầu bồi thường thiệt hại cùng với việc giải quyết vụ án hành chính mà phần quyết định của bản án về bồi thường thiệt hại bị kháng cáo hoặc kháng nghị hoặc bị Tòa án cấp phúc thẩm, giám đốc thẩm hoặc tái thẩm hủy để xét xử sơ thẩm hoặc phúc thẩm lại thì phần quyết định về bồi thường thiệt hại trong các trường hợp này là một phần của vụ án hành chính. Thủ tục giải quyết đối với phần quyết định về bồi thường thiệt hại bị kháng cáo, kháng nghị hoặc bị hủy để xét xử sơ thẩm hoặc phúc thẩm lại được thực hiện theo quy định của Luật này.

Điều 8. Quyền quyết định và tự định đoạt của người khởi kiện Cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền quyết định việc khởi kiện vụ án hành chính. Tòa án chỉ thụ lý giải quyết vụ án hành chính khi có đơn khởi kiện của người khởi kiện. Trong quá trình giải quyết vụ án hành chính, người khởi kiện có quyền thay đổi, bổ sung, rút yêu cầu khởi kiện, thực hiện các quyền tố tụng khác của mình theo quy định của Luật này.

Điều 9. Cung cấp tài liệu, chứng cứ, chứng minh trong tố tụng hành chính 1. Các đương sự có quyền và nghĩa vụ chủ động thu thập, giao nộp tài liệu, chứng cứ cho Tòa án và chứng minh yêu cầu của mình là có căn cứ và hợp pháp.

Cá nhân khởi kiện, yêu cầu để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người khác có quyền và nghĩa vụ thu thập, cung cấp tài liệu, chứng cứ, chứng minh như đương sự.

2. Tòa án có trách nhiệm hỗ trợ đương sự trong việc thu thập tài liệu, chứng cứ và tiến hành thu thập, xác minh chứng cứ; yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân cung cấp tài liệu, chứng cứ cho Tòa án hoặc đương sự theo quy định của Luật này.

Điều 10. Nghĩa vụ cung cấp tài liệu, chứng cứ của cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền Cơ quan, tổ chức, cá nhân trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình có nghĩa vụ cung cấp đầy đủ và đúng thời hạn tài liệu, chứng cứ mà mình đang lưu giữ, quản lý cho đương sự, Tòa án, Viện kiểm sát nhân dân (sau đây gọi là Viện kiểm sát) theo quy định của Luật này khi có yêu cầu và phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về việc cung cấp tài liệu, chứng cứ đó; trường hợp không cung cấp được thì phải thông báo bằng văn bản và nêu rõ lý do cho đương sự, Tòa án, Viện kiểm sát biết.

Điều 11. Bảo đảm chế độ xét xử sơ thẩm, phúc thẩm 1. Chế độ xét xử sơ thẩm, phúc thẩm được bảo đảm, trừ trường hợp xét xử vụ án hành chính đối với khiếu kiện danh sách cử tri.

Bản án, quyết định sơ thẩm của Tòa án có thể bị kháng cáo, kháng nghị theo quy định của Luật này.

Bản án, quyết định sơ thẩm của Tòa án không bị kháng cáo, kháng nghị theo thủ tục phúc thẩm trong thời hạn do Luật này quy định thì có hiệu lực pháp luật. Bản án, quyết định sơ thẩm của Tòa án bị kháng cáo, kháng nghị thì vụ án phải được giải quyết theo thủ tục phúc thẩm. Bản án, quyết định phúc thẩm của Tòa án có hiệu lực pháp luật.

2. Bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật mà phát hiện có vi phạm pháp luật hoặc có tình tiết mới theo quy định của Luật này thì được xem xét lại theo thủ tục giám đốc thẩm hoặc tái thẩm.

Điều 12. Hội thẩm nhân dân tham gia xét xử vụ án hành chính

1. Việc xét xử sơ thẩm vụ án hành chính có Hội thẩm nhân dân tham gia, trừ trường hợp xét xử theo thủ tục rút gọn theo quy định của Luật này.

2. Khi biểu quyết về quyết định giải quyết vụ án, Hội thẩm nhân dân ngang quyền với Thẩm phán.

Điều 13. Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân xét xử độc lập và chỉ tuân theo pháp luật 1. Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân xét xử độc lập và chỉ tuân theo pháp luật.

2. Nghiêm cấm cơ quan, tổ chức, cá nhân can thiệp vào việc xét xử của Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân dưới bất kỳ hình thức nào.

Điều 14. Bảo đảm sự vô tư, khách quan trong tố tụng hành chính 1. Chánh án Tòa án, Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân, Thẩm tra viên, Thư ký Tòa án, Viện trưởng Viện kiểm sát, Kiểm sát viên, Kiểm tra viên, người phiên dịch, người giám định, thành viên Hội đồng định giá không được tiến hành, tham gia tố tụng nếu có căn cứ cho rằng họ có thể không vô tư, khách quan trong khi thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của mình.

2. Việc phân công người tiến hành tố tụng phải bảo đảm để họ vô tư, khách quan trong khi thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của mình.

Điều 15. Tòa án xét xử tập thể Tòa án xét xử tập thể vụ án hành chính và quyết định theo đa số, trừ trường hợp xét xử theo thủ tục rút gọn.

Điều 16. Tòa án xét xử kịp thời, công bằng, công khai 1. Tòa án xét xử kịp thời trong thời hạn do Luật này quy định, bảo đảm công bằng.

2. Tòa án xét xử công khai. Trường hợp đặc biệt cần giữ bí mật nhà nước, thuần phong, mỹ tục của dân tộc, bảo vệ người chưa thành niên hoặc giữ bí mật nghề nghiệp, bí mật kinh doanh, bí mật cá nhân theo yêu cầu chính đáng của đương sự, Tòa án có thể xét xử kín.

Điều 17. Bình đẳng về quyền và nghĩa vụ trong tố tụng hành chính 1. Trong tố tụng hành chính, mọi người đều bình đẳng trước pháp luật, không phân biệt dân tộc, giới tính, tín ngưỡng, tôn giáo, thành phần xã hội, trình độ văn hóa, nghề nghiệp, địa vị xã hội.

2. Mọi cơ quan, tổ chức, cá nhân bình đẳng trong việc thực hiện quyền và nghĩa vụ trong tố tụng hành chính trước Tòa án.

3. Tòa án có trách nhiệm tạo điều kiện để cơ quan, tổ chức, cá nhân thực hiện các quyền và nghĩa vụ của mình.

Điều 18. Bảo đảm tranh tụng trong xét xử 1. Tòa án có trách nhiệm bảo đảm cho đương sự, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự thực hiện quyền tranh tụng trong xét xử sơ thẩm, phúc thẩm, giám đốc thẩm, tái thẩm theo quy định của Luật này.

2. Đương sự, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự có quyền thu thập, giao nộp, cung cấp tài liệu, chứng cứ kể từ khi Tòa án thụ lý vụ án hành chính và có nghĩa vụ thông báo cho nhau các tài liệu, chứng cứ đã giao nộp; trình bày, đối đáp, phát biểu quan điểm, lập luận về

đánh giá chứng cứ và pháp luật áp dụng để bảo vệ yêu cầu, quyền và lợi ích hợp pháp của mình hoặc bác bỏ yêu cầu của người khác theo quy định của Luật này.

3. Trong quá trình xét xử, mọi tài liệu, chứng cứ phải được xem xét đầy đủ, khách quan, toàn diện, công khai, trừ trường hợp không được công khai theo quy định của Luật này. Tòa án điều hành việc tranh tụng, hỏi những vấn đề chưa rõ và căn cứ vào kết quả tranh tụng để ra bản án, quyết định.

Điều 19. Bảo đảm quyền bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự 1. Đương sự có quyền tự bảo vệ hoặc nhờ luật sư hoặc người khác có đủ điều kiện theo quy định của Luật này bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình.

2. Tòa án có trách nhiệm bảo đảm cho đương sự thực hiện quyền bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của họ.

3. Nhà nước có trách nhiệm bảo đảm trợ giúp pháp lý cho người được trợ giúp pháp lý theo quy định của Luật trợ giúp pháp lý để họ thực hiện quyền bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp trước Tòa án.

4. Không ai được hạn chế quyền bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự trong tố tụng hành chính.

Điều 20. Đối thoại trong tố tụng hành chính Tòa án có trách nhiệm tiến hành đối thoại và tạo điều kiện thuận lợi để các đương sự đối thoại với nhau về việc giải quyết vụ án theo quy định của Luật này.

Điều 21. Tiếng nói và chữ viết dùng trong tố tụng hành chính Tiếng nói và chữ viết dùng trong tố tụng hành chính là tiếng Việt.

Người tham gia tố tụng hành chính có quyền dùng tiếng nói và chữ viết của dân tộc mình; trường hợp này phải có người phiên dịch.

Người tham gia tố tụng hành chính là người khuyết tật nghe, người khuyết tật nói hoặc người khuyết tật nhìn có quyền dùng ngôn ngữ, ký hiệu, chữ dành riêng cho người khuyết tật; trường hợp này phải có người biết nghe, nói bằng ngôn ngữ, ký hiệu, chữ dành riêng của người khuyết tật để dịch lại.

Điều 22. Trách nhiệm của cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng 1. Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng phải tôn trọng Nhân dân và chịu sự giám sát của Nhân dân.

2. Tòa án có nhiệm vụ bảo vệ công lý, bảo vệ quyền con người, quyền công dân, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân.

Viện kiểm sát có nhiệm vụ bảo vệ pháp luật, bảo vệ quyền con người, quyền công dân, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân, góp phần bảo đảm pháp luật được chấp hành nghiêm chỉnh và thống nhất.

3. Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng phải giữ bí mật nhà nước, bí mật công tác theo quy định của pháp luật; giữ gìn thuần phong, mỹ tục của dân tộc, bảo vệ người chưa thành niên, giữ bí mật nghề nghiệp, bí mật kinh doanh, bí mật cá nhân theo yêu cầu chính đáng của đương sự.

4. Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng chịu trách nhiệm trước pháp luật về việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của mình. Trường hợp người tiến hành tố tụng có hành vi vi phạm pháp luật thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý kỷ luật hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật.

5. Người tiến hành tố tụng trong khi thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của mình có hành vi vi phạm pháp luật gây thiệt hại cho cơ quan, tổ chức, cá nhân thì cơ quan có người có hành vi vi phạm pháp luật đó phải bồi thường cho người bị thiệt hại theo quy định của pháp luật về trách nhiệm bồi thường của Nhà nước.

Điều 23. Bảo đảm hiệu lực của bản án, quyết định của Tòa án 1. Bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật phải được thi hành và phải được cơ quan, tổ chức, cá nhân tôn trọng. Cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan phải nghiêm chỉnh chấp hành.

2. Trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình, Tòa án, cơ quan, tổ chức được giao nhiệm vụ có liên quan đến việc thi hành bản án, quyết định của Tòa án phải nghiêm chỉnh thi hành và chịu trách nhiệm trước pháp luật về việc thực hiện nhiệm vụ đó.

Điều 24. Giám đốc việc xét xử Tòa án nhân dân tối cao giám đốc việc xét xử của các Tòa án; Tòa án nhân dân cấp cao giám đốc việc xét xử của Tòa án nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (sau đây gọi chung là Tòa án cấp tỉnh), Tòa án nhân dân huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc Trung ương (sau đây gọi chung là Tòa án cấp huyện) trong phạm vi thẩm quyền theo lãnh thổ để bảo đảm việc áp dụng thống nhất pháp luật trong xét xử.

Điều 25. Kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong tố tụng hành chính 1. Viện kiểm sát kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong tố tụng hành chính nhằm bảo đảm cho việc giải quyết vụ án hành chính kịp thời, đúng pháp luật.

2. Viện kiểm sát kiểm sát vụ án hành chính từ khi thụ lý đến khi kết thúc việc giải quyết vụ án; tham gia các phiên tòa, phiên họp của Tòa án; kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong công tác thi hành bản án, quyết định của Tòa án; thực hiện các quyền yêu cầu, kiến nghị, kháng nghị theo quy định của pháp luật.

3. Đối với quyết định hành chính, hành vi hành chính liên quan đến quyền, lợi ích hợp pháp của người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi, nếu họ không có người khởi kiện thì Viện kiểm sát kiến nghị Ủy ban nhân dân cấp xã nơi người đó cư trú cử người giám hộ đứng ra khởi kiện vụ án hành chính để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp cho người đó.

Điều 26. Trách nhiệm chuyển giao tài liệu, giấy tờ của Tòa án 1. Tòa án có trách nhiệm tống đạt, chuyển giao, thông báo bản án, quyết định, giấy triệu tập, giấy mời và các giấy tờ khác của Tòa án theo quy định của Luật này.

2. Ủy ban nhân dân cấp xã hoặc cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan có trách nhiệm chuyển giao bản án, quyết định, giấy triệu tập, giấy mời và các giấy tờ khác của Tòa án khi có yêu cầu của Tòa án và phải thông báo kết quả việc chuyển giao đó cho Tòa án.

Điều 27. Việc tham gia tố tụng hành chính của cơ quan, tổ chức, cá nhân

Cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền và nghĩa vụ tham gia tố tụng hành chính theo quy định của Luật này, góp phần vào việc giải quyết vụ án hành chính tại Tòa án kịp thời, đúng pháp luật.

Điều 28. Bảo đảm quyền khiếu nại, tố cáo trong tố tụng hành chính Cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền khiếu nại; cá nhân có quyền tố cáo hành vi, quyết định trái pháp luật của cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng hoặc của bất cứ cơ quan, tổ chức, cá nhân nào trong hoạt động tố tụng hành chính.

Cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền phải tiếp nhận, xem xét và giải quyết khiếu nại, tố cáo kịp thời, đúng pháp luật; thông báo bằng văn bản về kết quả giải quyết cho người đã khiếu nại, tố cáo.

Điều 29. Án phí, lệ phí và chi phí tố tụng Án phí, lệ phí và chi phí tố tụng được thực hiện theo quy định của Luật này và pháp luật về án phí, lệ phí Tòa án.

Chương II THẨM QUYỀN CỦA TÒA ÁN

Điều 30. Khiếu kiện thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án 1. Khiếu kiện quyết định hành chính, hành vi hành chính, trừ các quyết định, hành vi sau đây:

a) Quyết định hành chính, hành vi hành chính thuộc phạm vi bí mật nhà nước trong các lĩnh vực quốc phòng, an ninh, ngoại giao theo quy định của pháp luật;

b) Quyết định, hành vi của Tòa án trong việc áp dụng biện pháp xử lý hành chính, xử lý hành vi cản trở hoạt động tố tụng;

c) Quyết định hành chính, hành vi hành chính mang tính nội bộ của cơ quan, tổ chức.

2. Khiếu kiện quyết định kỷ luật buộc thôi việc công chức giữ chức vụ từ Tổng Cục trưởng và tương đương trở xuống.

3. Khiếu kiện quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh.

4. Khiếu kiện danh sách cử tri.

Điều 31. Thẩm quyền của Tòa án cấp huyện Tòa án cấp huyện giải quyết theo thủ tục sơ thẩm những khiếu kiện sau đây:

1. Khiếu kiện quyết định hành chính, hành vi hành chính của cơ quan hành chính nhà nước từ cấp huyện trở xuống trên cùng phạm vi địa giới hành chính với Tòa án hoặc của người có thẩm quyền trong cơ quan hành chính nhà nước đó, trừ quyết định hành chính, hành vi hành chính của Ủy ban nhân dân cấp huyện, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện.

2. Khiếu kiện quyết định kỷ luật buộc thôi việc của người đứng đầu cơ quan, tổ chức từ cấp huyện trở xuống trên cùng phạm vi địa giới hành chính với Tòa án đối với công chức thuộc thẩm quyền quản lý của cơ quan, tổ chức đó.

3. Khiếu kiện danh sách cử tri của cơ quan lập danh sách cử tri trên cùng phạm vi địa giới hành chính với Tòa án.

Điều 32. Thẩm quyền của Tòa án cấp tỉnh

Tòa án cấp tỉnh giải quyết theo thủ tục sơ thẩm những khiếu kiện sau đây:

1. Khiếu kiện quyết định hành chính, hành vi hành chính của bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Văn phòng Chủ tịch nước, Văn phòng Quốc hội, Kiểm toán nhà nước, Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao và quyết định hành chính, hành vi hành chính của người có thẩm quyền trong cơ quan đó mà người khởi kiện có nơi cư trú, nơi làm việc hoặc trụ sở trên cùng phạm vi địa giới hành chính với Tòa án; trường hợp người khởi kiện không có nơi cư trú, nơi làm việc hoặc trụ sở trên lãnh thổ Việt Nam thì thẩm quyền giải quyết thuộc Tòa án nơi cơ quan, người có thẩm quyền ra quyết định hành chính, có hành vi hành chính.

2. Khiếu kiện quyết định hành chính, hành vi hành chính của cơ quan thuộc một trong các cơ quan nhà nước quy định tại khoản 1 Điều này và quyết định hành chính, hành vi hành chính của người có thẩm quyền trong cơ quan đó mà người khởi kiện có nơi cư trú, nơi làm việc hoặc trụ sở trên cùng phạm vi địa giới hành chính với Tòa án; trường hợp người khởi kiện không có nơi cư trú, nơi làm việc hoặc trụ sở trên lãnh thổ Việt Nam thì thẩm quyền giải quyết thuộc Tòa án nơi cơ quan, người có thẩm quyền ra quyết định hành chính, có hành vi hành chính.

3. Khiếu kiện quyết định hành chính, hành vi hành chính của cơ quan nhà nước cấp tỉnh trên cùng phạm vi địa giới hành chính với Tòa án và của người có thẩm quyền trong cơ quan nhà nước đó.

4. Khiếu kiện quyết định hành chính, hành vi hành chính của Ủy ban nhân dân cấp huyện, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện trên cùng phạm vi địa giới hành chính với Tòa án.

5. Khiếu kiện quyết định hành chính, hành vi hành chính của cơ quan đại diện của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ở nước ngoài hoặc của người có thẩm quyền trong cơ quan đó mà người khởi kiện có nơi cư trú trên cùng phạm vi địa giới hành chính với Tòa án; trường hợp người khởi kiện không có nơi cư trú tại Việt Nam thì Tòa án có thẩm quyền là Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội hoặc Tòa án nhân dân thành phố Hồ Chí Minh.

6. Khiếu kiện quyết định kỷ luật buộc thôi việc của người đứng đầu cơ quan, tổ chức cấp tỉnh, bộ, ngành trung ương mà người khởi kiện có nơi làm việc khi bị kỷ luật trên cùng phạm vi địa giới hành chính với Tòa án.

7. Khiếu kiện quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh mà người khởi kiện có nơi cư trú, nơi làm việc hoặc trụ sở trên cùng phạm vi địa giới hành chính với Tòa án.

8. Trường hợp cần thiết, Tòa án cấp tỉnh có thể lấy lên giải quyết vụ án hành chính thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án cấp huyện theo quy định tại Điều 31 của Luật này.

Điều 33. Xác định thẩm quyền trong trường hợp vừa có đơn khiếu nại, vừa có đơn khởi kiện 1. Trường hợp người khởi kiện có đơn khởi kiện vụ án hành chính tại Tòa án có thẩm quyền, đồng thời có đơn khiếu nại đến người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại thì Tòa án phải yêu cầu người khởi kiện lựa chọn cơ quan giải quyết và có văn bản thông báo cho Tòa án.

Trường hợp người khởi kiện không thể tự mình làm văn bản thì đề nghị Tòa án lập biên bản về việc lựa chọn cơ quan giải quyết. Tùy từng trường hợp cụ thể Tòa án xử lý như sau:

a) Trường hợp người khởi kiện lựa chọn Tòa án giải quyết thì Tòa án thụ lý giải quyết vụ án theo thủ tục chung, đồng thời thông báo cho người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại và yêu cầu người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại chuyển toàn bộ hồ sơ giải quyết khiếu nại cho Tòa án;

b) Trường hợp người khởi kiện lựa chọn người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại giải quyết thì Tòa án căn cứ vào quy định tại điểm e khoản 1 Điều 123 của Luật này trả lại đơn khởi kiện và các tài liệu kèm theo cho người khởi kiện.

Trường hợp hết thời hạn giải quyết khiếu nại mà khiếu nại không được giải quyết hoặc đã được giải quyết nhưng người khiếu nại không đồng ý với việc giải quyết khiếu nại và có đơn khởi kiện vụ án hành chính thì Tòa án xem xét để tiến hành thụ lý vụ án theo thủ tục chung.

2. Trường hợp nhiều người vừa khởi kiện vụ án hành chính tại Tòa án có thẩm quyền, đồng thời có đơn khiếu nại đến người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại và tất cả những người này đều lựa chọn một trong hai cơ quan có thẩm quyền giải quyết thì thẩm quyền giải quyết được thực hiện theo quy định tại khoản 1 Điều này.

3. Trường hợp nhiều người vừa khởi kiện vụ án hành chính tại Tòa án có thẩm quyền, đồng thời có đơn khiếu nại đến người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại, trong đó có người lựa chọn Tòa án giải quyết và có người lựa chọn người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại hoặc trường hợp có người chỉ khởi kiện vụ án hành chính tại Tòa án có thẩm quyền và người khác chỉ khiếu nại đến người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại thì thẩm quyền giải quyết được xác định như sau:

a) Trường hợp quyền lợi, nghĩa vụ của người khởi kiện và người khiếu nại độc lập với nhau thì việc giải quyết yêu cầu của người khởi kiện thuộc thẩm quyền của Tòa án, còn việc giải quyết khiếu nại của những người khiếu nại thuộc thẩm quyền của người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại;

b) Trường hợp quyền lợi, nghĩa vụ của người khởi kiện và người khiếu nại không độc lập với nhau thì Tòa án thụ lý giải quyết vụ án theo thủ tục chung, đồng thời thông báo cho người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại và yêu cầu chuyển toàn bộ hồ sơ giải quyết khiếu nại cho Tòa án.

4. Trường hợp người khởi kiện không lựa chọn cơ quan giải quyết thì Tòa án trả lại đơn khởi kiện cho người khởi kiện.

Điều 34. Chuyển vụ án cho Tòa án khác, giải quyết tranh chấp về thẩm quyền 1. Trong quá trình giải quyết vụ án hành chính theo thủ tục sơ thẩm, Tòa án xác định vụ án đó không phải là vụ án hành chính mà là vụ án dân sự và việc giải quyết vụ án này thuộc thẩm quyền của mình thì Tòa án giải quyết vụ án đó theo thủ tục chung do pháp luật tố tụng dân sự quy định, đồng thời thông báo cho đương sự và Viện kiểm sát cùng cấp.

2. Trước khi có quyết định đưa vụ án ra xét xử theo thủ tục sơ thẩm mà có căn cứ xác định việc giải quyết vụ án thuộc thẩm quyền của Tòa án khác thì Thẩm phán được phân công giải quyết vụ án hành chính ra quyết định chuyển hồ sơ vụ án cho Tòa án có thẩm quyền và xóa sổ thụ lý, đồng thời thông báo cho đương sự và Viện kiểm sát cùng cấp.

3. Sau khi đã có quyết định đưa vụ án ra xét xử theo thủ tục sơ thẩm mà có căn cứ xác định việc giải quyết vụ án hành chính thuộc thẩm quyền của Tòa án khác thì Tòa án phải mở phiên tòa để Hội đồng xét xử ra quyết định đình chỉ việc xét xử, chuyển hồ sơ vụ án cho Tòa án có thẩm quyền.

4. Khi xét xử phúc thẩm vụ án hành chính mà xác định vụ án thuộc trường hợp quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này thì Tòa án cấp phúc thẩm hủy bản án, quyết định sơ thẩm và giao hồ sơ vụ án cho Tòa án có thẩm quyền xét xử sơ thẩm để giải quyết sơ thẩm lại vụ án theo quy định của pháp luật.

5. Khi xét xử giám đốc thẩm, tái thẩm vụ án hành chính mà xác định vụ án thuộc trường hợp quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này thì Tòa án xét xử giám đốc thẩm hoặc tái thẩm hủy bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật và giao hồ sơ vụ án cho Tòa án có thẩm quyền xét xử sơ thẩm để giải quyết sơ thẩm lại vụ án theo quy định của pháp luật.

6. Đương sự có quyền khiếu nại, Viện kiểm sát cùng cấp có quyền kiến nghị quyết định quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều này trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận được quyết định. Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận được khiếu nại, kiến nghị, Chánh án Tòa án đã ra quyết định chuyển vụ án hành chính phải giải quyết khiếu nại, kiến nghị. Quyết định của Chánh án Tòa án là quyết định cuối cùng và được gửi ngay cho đương sự có khiếu nại, Viện kiểm sát có kiến nghị.

7. Chánh án Tòa án cấp tỉnh giải quyết tranh chấp về thẩm quyền giải quyết vụ án hành chính giữa các Tòa án cấp huyện trong cùng một tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Chánh án Tòa án nhân dân cấp cao giải quyết tranh chấp về thẩm quyền giải quyết vụ án hành chính giữa các Tòa án cấp huyện thuộc các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương khác nhau; giữa các Tòa án cấp tỉnh thuộc phạm vi thẩm quyền theo lãnh thổ của Tòa án nhân dân cấp cao.

Chánh án Tòa án nhân dân tối cao giải quyết tranh chấp về thẩm quyền giữa các Tòa án cấp huyện thuộc các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương khác nhau, Tòa án cấp tỉnh thuộc thẩm quyền giải quyết theo lãnh thổ của các Tòa án nhân dân cấp cao khác nhau.

Điều 35. Nhập hoặc tách vụ án hành chính 1. Tòa án nhập hai hoặc nhiều vụ án mà Tòa án đã thụ lý riêng biệt thành một vụ án để giải quyết bằng một vụ án hành chính khi có đủ các điều kiện sau đây:

a) Các vụ án thụ lý riêng biệt chỉ có một người khởi kiện đối với nhiều quyết định hành chính, hành vi hành chính đều do một cơ quan, tổ chức hoặc một người có thẩm quyền trong cơ quan, tổ chức ban hành, thực hiện và có mối liên hệ mật thiết với nhau hoặc các vụ án thụ lý riêng biệt có nhiều người khởi kiện đối với cùng một quyết định hành chính hoặc hành vi hành chính;

b) Việc nhập hai hay nhiều vụ án hành chính thành một vụ án hành chính phải bảo đảm việc xét xử được nhanh chóng, hiệu quả, triệt để và không vi phạm thời hạn chuẩn bị xét xử.

2. Tòa án tách một vụ án có các yêu cầu khác nhau thành hai hoặc nhiều vụ án hành chính khác nhau để giải quyết trong trường hợp quyết định hành chính bị khởi kiện liên quan đến nhiều người khởi kiện và quyền lợi, nghĩa vụ của những người khởi kiện đó không liên quan với nhau.

3. Khi nhập hoặc tách vụ án quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này, Tòa án đã thụ lý vụ án phải ra quyết định và gửi ngay cho đương sự, Viện kiểm sát cùng cấp.

Chương III CƠ QUAN TIẾN HÀNH TỐ TỤNG, NGƯỜI TIẾN HÀNH TỐ TỤNG VÀ VIỆC THAY

ĐỔI NGƯỜI TIẾN HÀNH TỐ TỤNG Điều 36. Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng

1. Các cơ quan tiến hành tố tụng hành chính gồm có:

a) Tòa án;

b) Viện kiểm sát.

2. Những người tiến hành tố tụng hành chính gồm có:

a) Chánh án Tòa án, Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân, Thẩm tra viên, Thư ký Tòa án;

b) Viện trưởng Viện kiểm sát, Kiểm sát viên, Kiểm tra viên.

Điều 37. Nhiệm vụ, quyền hạn của Chánh án Tòa án 1. Chánh án Tòa án có những nhiệm vụ, quyền hạn sau đây:

a) Tổ chức công tác giải quyết vụ án hành chính thuộc thẩm quyền của Tòa án; bảo đảm thực hiện nguyên tắc Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân xét xử độc lập và chỉ tuân theo pháp luật;

b) Quyết định phân công Thẩm phán giải quyết vụ án hành chính, Hội thẩm nhân dân tham gia Hội đồng xét xử vụ án hành chính; phân công Thẩm tra viên, Thư ký Tòa án tiến hành tố tụng đối với vụ án hành chính bảo đảm đúng nguyên tắc quy định tại Điều 14 của Luật này;

c) Quyết định thay đổi Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân, Thư ký Tòa án trước khi mở phiên tòa;

d) Quyết định thay đổi người giám định, người phiên dịch trước khi mở phiên tòa;

đ) Ra quyết định và tiến hành hoạt động tố tụng hành chính;

e) Kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của Tòa án hoặc kiến nghị Chánh án Tòa án có thẩm quyền xem xét kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của Tòa án;

g) Giải quyết khiếu nại, tố cáo theo quy định của Luật này;

h) Kiến nghị với cơ quan, cá nhân có văn bản hành chính, hành vi hành chính có liên quan đến quyết định hành chính, hành vi hành chính bị khởi kiện xem xét sửa đổi, bổ sung hoặc bãi bỏ văn bản, chấm dứt hành vi đó nếu phát hiện có dấu hiệu trái với quy định của pháp luật;

i) Kiến nghị với cơ quan, cá nhân có thẩm quyền xem xét, sửa đổi, bổ sung hoặc bãi bỏ văn bản quy phạm pháp luật nếu phát hiện có dấu hiệu trái với Hiến pháp, luật, văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan nhà nước cấp trên theo quy định của Luật này;

k) Xử lý hành vi cản trở hoạt động tố tụng hành chính theo quy định của pháp luật;

l) Thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn khác theo quy định của Luật này.

2. Khi Chánh án vắng mặt, một Phó Chánh án được Chánh án ủy nhiệm thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của Chánh án, trừ quyền quyết định kháng nghị quy định tại điểm e khoản 1 Điều này. Phó Chánh án chịu trách nhiệm trước Chánh án về thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được ủy nhiệm.

Điều 38. Nhiệm vụ, quyền hạn của Thẩm phán Khi được Chánh án Tòa án phân công, Thẩm phán có những nhiệm vụ, quyền hạn sau đây:

1. Xử lý đơn khởi kiện.

2. Lập hồ sơ vụ án hành chính.

3. Xác minh, thu thập tài liệu, chứng cứ; tổ chức phiên tòa, phiên họp để giải quyết vụ án hành chính theo quy định của Luật này.

4. Quyết định việc áp dụng, thay đổi, hủy bỏ biện pháp khẩn cấp tạm thời.

5. Quyết định đình chỉ hoặc tạm đình chỉ, quyết định tiếp tục đưa vụ án hành chính ra giải quyết.

6. Giải thích, hướng dẫn cho đương sự biết để họ thực hiện quyền được yêu cầu trợ giúp pháp lý theo quy định của pháp luật về trợ giúp pháp lý;

7. Tiến hành phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và đối thoại theo quy định của Luật này.

8. Quyết định đưa vụ án hành chính ra xét xử.

9. Triệu tập người tham gia phiên tòa, phiên họp.

10. Yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân cung cấp tài liệu, chứng cứ hoặc xác minh, thu thập tài liệu, chứng cứ theo quy định của Luật này.

11. Chủ tọa hoặc tham gia Hội đồng xét xử vụ án hành chính; biểu quyết những vấn đề thuộc thẩm quyền của Hội đồng xét xử.

12. Xem xét về tính hợp pháp của văn bản hành chính, hành vi hành chính có liên quan đến quyết định hành chính, hành vi hành chính bị kiện và đề nghị Chánh án Tòa án kiến nghị với cơ quan, cá nhân có thẩm quyền xem xét văn bản hành chính, hành vi hành chính đó theo quy định của pháp luật.

13. Phát hiện và đề nghị Chánh án Tòa án kiến nghị với cơ quan có thẩm quyền xem xét, sửa đổi, bổ sung hoặc bãi bỏ văn bản quy phạm pháp luật có dấu hiệu trái với Hiến pháp, luật, văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan nhà nước cấp trên theo quy định của Luật này.

14. Xử lý hành vi cản trở hoạt động tố tụng hành chính theo quy định của pháp luật.

15. Thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn khác theo quy định của Luật này.

Điều 39. Nhiệm vụ, quyền hạn của Hội thẩm nhân dân Khi được Chánh án Tòa án phân công, Hội thẩm nhân dân có những nhiệm vụ, quyền hạn sau đây:

1. Nghiên cứu hồ sơ vụ án.

2. Đề nghị Chánh án Tòa án, Thẩm phán được phân công giải quyết vụ án hành chính ra quyết định cần thiết thuộc thẩm quyền.

3. Tham gia Hội đồng xét xử vụ án hành chính.

4. Tiến hành hoạt động tố tụng và ngang quyền với Thẩm phán khi biểu quyết những vấn đề thuộc thẩm quyền của Hội đồng xét xử.

Điều 40. Nhiệm vụ, quyền hạn của Thẩm tra viên Khi được Chánh án Tòa án phân công, Thẩm tra viên có những nhiệm vụ, quyền hạn sau đây:

1. Thẩm tra hồ sơ vụ án hành chính mà bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật cần xem xét lại theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm.

2. Kết luận về việc thẩm tra và báo cáo kết quả thẩm tra, đề xuất phương án giải quyết vụ án hành chính với Chánh án Tòa án.

3. Thu thập tài liệu, chứng cứ theo quy định của Luật này.

4. Thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn khác theo quy định của Luật này.

Điều 41. Nhiệm vụ, quyền hạn của Thư ký Tòa án Khi được phân công, Thư ký Tòa án có những nhiệm vụ, quyền hạn sau đây:

1. Chuẩn bị các công tác nghiệp vụ cần thiết trước khi khai mạc phiên tòa.

2. Phổ biến nội quy phiên tòa.

3. Kiểm tra và báo cáo với Hội đồng xét xử danh sách những người được triệu tập đến phiên tòa.

4. Ghi biên bản phiên tòa, biên bản phiên họp, biên bản lấy lời khai của người tham gia tố tụng.

5. Thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn khác theo quy định của Luật này.

Điều 42. Nhiệm vụ, quyền hạn của Viện trưởng Viện kiểm sát 1. Khi thực hiện kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong hoạt động tố tụng hành chính, Viện trưởng Viện kiểm sát có những nhiệm vụ, quyền hạn sau đây:

a) Tổ chức và chỉ đạo thực hiện công tác kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong hoạt động tố tụng hành chính;

b) Quyết định phân công Kiểm sát viên thực hiện kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong hoạt động tố tụng hành chính, tham gia phiên tòa, phiên họp giải quyết vụ án hành chính theo quy định của Luật này và thông báo cho Tòa án biết; phân công Kiểm tra viên tiến hành tố tụng đối với vụ án hành chính bảo đảm đúng nguyên tắc theo quy định tại Điều 14 của Luật này;

c) Quyết định thay đổi Kiểm sát viên, Kiểm tra viên;

d) Kháng nghị theo thủ tục phúc thẩm, giám đốc thẩm, tái thẩm bản án, quyết định của Tòa án theo quy định của Luật này;

đ) Yêu cầu, kiến nghị theo quy định của Luật này;

e) Giải quyết khiếu nại, tố cáo theo quy định của Luật này;

g) Thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn khác theo quy định của Luật này.

2. Khi Viện trưởng vắng mặt, một Phó Viện trưởng được Viện trưởng ủy nhiệm thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của Viện trưởng, trừ quyền quyết định kháng nghị quy định tại điểm d khoản 1 Điều này. Phó Viện trưởng chịu trách nhiệm trước Viện trưởng về thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được ủy nhiệm.

Điều 43. Nhiệm vụ, quyền hạn của Kiểm sát viên Khi được Viện trưởng Viện kiểm sát phân công thực hiện kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong hoạt động tố tụng hành chính, Kiểm sát viên có những nhiệm vụ, quyền hạn sau đây:

1. Kiểm sát việc trả lại đơn khởi kiện.

2. Kiểm sát việc thụ lý, giải quyết vụ án.

3. Nghiên cứu hồ sơ vụ án; xác minh, thu thập tài liệu, chứng cứ theo quy định tại khoản 6 Điều 84 của Luật này.

4. Tham gia phiên tòa, phiên họp và phát biểu ý kiến của Viện kiểm sát về việc giải quyết vụ án theo quy định của Luật này.

5. Kiểm sát bản án, quyết định của Tòa án.

6. Yêu cầu, kiến nghị Tòa án thực hiện hoạt động tố tụng theo quy định của Luật này.

7. Đề nghị với Viện trưởng Viện kiểm sát có thẩm quyền kháng nghị bản án, quyết định của Tòa án có vi phạm pháp luật.

8. Kiểm sát hoạt động tố tụng của người tham gia tố tụng; yêu cầu, kiến nghị cơ quan, tổ chức có thẩm quyền xử lý nghiêm minh người tham gia tố tụng vi phạm pháp luật.

9. Thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn khác theo quy định của Luật này.

Điều 44. Nhiệm vụ, quyền hạn của Kiểm tra viên Khi được phân công, Kiểm tra viên có những nhiệm vụ, quyền hạn sau đây:

1. Nghiên cứu hồ sơ vụ án, báo cáo kết quả với Kiểm sát viên.

2. Lập hồ sơ kiểm sát vụ án hành chính theo sự phân công của Kiểm sát viên hoặc Viện trưởng Viện kiểm sát.

3. Giúp Kiểm sát viên kiểm sát việc tuân theo pháp luật theo quy định của Luật này.

Điều 45. Những trường hợp phải từ chối hoặc thay đổi người tiến hành tố tụng Người tiến hành tố tụng phải từ chối tiến hành tố tụng hoặc bị thay đổi nếu thuộc một trong những trường hợp sau đây:

1. Đồng thời là đương sự, người đại diện, người thân thích của đương sự.

2. Đã tham gia với tư cách người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự, người làm chứng, người giám định, người phiên dịch trong cùng vụ án đó.

3. Đã tham gia vào việc ra quyết định hành chính hoặc có liên quan đến hành vi hành chính bị khởi kiện.

4. Đã tham gia vào việc ra quyết định giải quyết khiếu nại đối với quyết định hành chính, hành vi hành chính bị khởi kiện.

5. Đã tham gia vào việc ra quyết định kỷ luật buộc thôi việc công chức hoặc đã tham gia vào việc ra quyết định giải quyết khiếu nại đối với quyết định kỷ luật buộc thôi việc công chức bị khởi kiện.

6. Đã tham gia vào việc ra quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh, quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh bị khởi kiện.

7. Đã tham gia vào việc lập danh sách cử tri bị khởi kiện.

8. Có căn cứ rõ ràng khác cho rằng họ có thể không vô tư trong khi làm nhiệm vụ.

Điều 46. Những trường hợp Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân phải từ chối tiến hành tố tụng hoặc bị thay đổi

Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân phải từ chối tiến hành tố tụng hoặc bị thay đổi nếu thuộc một trong những trường hợp sau đây:

1. Thuộc một trong những trường hợp quy định tại Điều 45 của Luật này.

2. Họ cùng trong một Hội đồng xét xử và là người thân thích với nhau; trường hợp này, chỉ có một người được tiến hành tố tụng.

3. Họ đã tham gia giải quyết vụ án hành chính đó theo thủ tục sơ thẩm, phúc thẩm, giám đốc thẩm hoặc tái thẩm và đã ra bản án sơ thẩm; bản án, quyết định phúc thẩm; quyết định giám đốc thẩm hoặc tái thẩm và quyết định đình chỉ giải quyết vụ án, quyết định công nhận kết quả đối thoại thành, trừ trường hợp là thành viên của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao, Ủy ban Thẩm phán Tòa án nhân dân cấp cao được tham gia xét xử vụ án đó theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm.

4. Họ đã là người tiến hành tố tụng trong vụ án đó với tư cách là Thẩm tra viên, Thư ký Tòa án, Kiểm sát viên, Kiểm tra viên.

Điều 47. Những trường hợp Thư ký Tòa án, Thẩm tra viên phải từ chối tiến hành tố tụng hoặc bị thay đổi Thư ký Tòa án, Thẩm tra viên phải từ chối tiến hành tố tụng hoặc bị thay đổi nếu thuộc một trong những trường hợp sau đây:

1. Thuộc một trong những trường hợp quy định tại Điều 45 của Luật này.

2. Đã là người tiến hành tố tụng trong vụ án đó với tư cách là Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân, Thẩm tra viên, Thư ký Tòa án, Kiểm sát viên, Kiểm tra viên.

3. Là người thân thích với một trong những người tiến hành tố tụng khác trong vụ án đó.

Điều 48. Thủ tục từ chối tiến hành tố tụng hoặc đề nghị thay đổi Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân, Thẩm tra viên, Thư ký Tòa án 1. Việc từ chối tiến hành tố tụng hoặc đề nghị thay đổi Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân, Thẩm tra viên, Thư ký Tòa án trước khi mở phiên tòa phải được lập thành văn bản, trong đó nêu rõ lý do và căn cứ của việc từ chối tiến hành tố tụng hoặc của việc đề nghị thay đổi người tiến hành tố tụng.

2. Việc từ chối tiến hành tố tụng hoặc đề nghị thay đổi những người quy định tại khoản 1 Điều này tại phiên tòa phải được ghi vào biên bản phiên tòa.

Điều 49. Quyết định việc thay đổi Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân, Thẩm tra viên, Thư ký Tòa án 1. Trước khi mở phiên tòa, việc thay đổi Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân, Thẩm tra viên, Thư ký Tòa án do Chánh án Tòa án quyết định.

Trường hợp Thẩm phán bị thay đổi là Chánh án Tòa án thì giải quyết như sau:

a) Thẩm phán là Chánh án Tòa án cấp huyện do Chánh án Tòa án cấp tỉnh quyết định;

b) Thẩm phán là Chánh án Tòa án cấp tỉnh do Chánh án Tòa án nhân dân cấp cao có thẩm quyền theo lãnh thổ đối với Tòa án cấp tỉnh đó quyết định;

c) Thẩm phán là Chánh án Tòa án nhân dân cấp cao do Chánh án Tòa án nhân dân tối cao quyết định.

2. Tại phiên tòa, việc thay đổi Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân, Thư ký Tòa án do Hội đồng xét xử quyết định sau khi nghe ý kiến của người bị yêu cầu thay đổi. Hội đồng xét xử thảo luận tại phòng nghị án và quyết định theo đa số. Trường hợp phải thay đổi Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân, Thư ký Tòa án mà không có người dự khuyết thay thế ngay thì Hội đồng xét xử ra quyết định hoãn phiên tòa. Chánh án Tòa án quyết định cử Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân, Thư ký Tòa án thay thế người bị thay đổi; nếu người bị thay đổi là Chánh án Tòa án thì thẩm quyền quyết định được thực hiện theo quy định tại khoản 1 Điều này.

3. Trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày hoãn phiên tòa, Chánh án Tòa án phải cử người khác thay thế.

Điều 50. Những trường hợp Kiểm sát viên, Kiểm tra viên phải từ chối tiến hành tố tụng hoặc bị thay đổi Kiểm sát viên, Kiểm tra viên phải từ chối tiến hành tố tụng hoặc bị thay đổi nếu thuộc một trong những trường hợp sau đây:

1. Thuộc một trong những trường hợp quy định tại Điều 45 của Luật này.

2. Đã là người tiến hành tố tụng trong vụ án đó với tư cách là Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân, Thẩm tra viên, Thư ký Tòa án, Kiểm sát viên, Kiểm tra viên trong vụ án đó.

Điều 51. Thủ tục từ chối tiến hành tố tụng hoặc đề nghị thay đổi Kiểm sát viên, Kiểm tra viên 1. Việc từ chối tiến hành tố tụng hoặc đề nghị thay đổi Kiểm sát viên trước khi mở phiên tòa phải được lập thành văn bản, trong đó nêu rõ lý do và căn cứ của việc từ chối hoặc đề nghị thay đổi Kiểm sát viên.

Việc từ chối tiến hành tố tụng hoặc đề nghị thay đổi Kiểm tra viên phải được lập thành văn bản, trong đó nêu rõ lý do và căn cứ của việc từ chối hoặc đề nghị thay đổi Kiểm tra viên.

2. Việc từ chối tiến hành tố tụng hoặc đề nghị thay đổi Kiểm sát viên tại phiên tòa phải được ghi vào biên bản phiên tòa.

Điều 52. Quyết định việc thay đổi Kiểm sát viên, Kiểm tra viên 1. Trước khi mở phiên tòa, việc thay đổi Kiểm sát viên do Viện trưởng Viện kiểm sát cùng cấp quyết định; nếu Kiểm sát viên bị thay đổi là Viện trưởng Viện kiểm sát thì do Viện trưởng Viện kiểm sát cấp trên trực tiếp quyết định.

Việc thay đổi Kiểm tra viên do Viện trưởng Viện kiểm sát cùng cấp quyết định.

2. Tại phiên tòa, việc thay đổi Kiểm sát viên do Hội đồng xét xử quyết định sau khi nghe ý kiến của người bị yêu cầu thay đổi. Hội đồng xét xử thảo luận tại phòng nghị án và quyết định theo đa số.

Trường hợp phải thay đổi Kiểm sát viên thì Hội đồng xét xử ra quyết định hoãn phiên tòa. Việc cử Kiểm sát viên thay thế Kiểm sát viên bị thay đổi do Viện trưởng Viện kiểm sát cùng cấp quyết định; nếu Kiểm sát viên bị thay đổi là Viện trưởng Viện kiểm sát thì do Viện trưởng Viện kiểm sát cấp trên trực tiếp quyết định.

3. Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày hoãn phiên tòa, Viện trưởng Viện kiểm sát phải cử người khác thay thế và thông báo bằng văn bản cho Tòa án.

Chương IV

NGƯỜI THAM GIA TỐ TỤNG, QUYỀN VÀ NGHĨA VỤ CỦA NGƯỜI THAM GIA TỐ TỤNG

Điều 53. Người tham gia tố tụng Người tham gia tố tụng hành chính gồm đương sự, người đại diện của đương sự, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự, người làm chứng, người giám định, người phiên dịch.

Điều 54. Năng lực pháp luật tố tụng hành chính và năng lực hành vi tố tụng hành chính của đương sự 1. Năng lực pháp luật tố tụng hành chính là khả năng có các quyền, nghĩa vụ trong tố tụng hành chính do pháp luật quy định. Mọi cơ quan, tổ chức, cá nhân có năng lực pháp luật tố tụng hành chính như nhau trong việc yêu cầu Tòa án bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình.

2. Năng lực hành vi tố tụng hành chính là khả năng tự mình thực hiện quyền, nghĩa vụ trong tố tụng hành chính hoặc ủy quyền cho người đại diện tham gia tố tụng hành chính.

3. Đương sự là người từ đủ mười tám tuổi trở lên có đầy đủ năng lực hành vi tố tụng hành chính, trừ người mất năng lực hành vi dân sự hoặc pháp luật có quy định khác.

Đối với người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi thì năng lực hành vi tố tụng hành chính của họ được xác định theo quyết định của Tòa án.

4. Đương sự là người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự hoặc người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi thực hiện quyền, nghĩa vụ của đương sự trong tố tụng hành chính thông qua người đại diện theo pháp luật.

5. Đương sự là cơ quan, tổ chức thực hiện quyền, nghĩa vụ trong tố tụng hành chính thông qua người đại diện theo pháp luật.

Điều 55. Quyền, nghĩa vụ của đương sự Đương sự có quyền, nghĩa vụ ngang nhau khi tham gia tố tụng, bao gồm:

1. Tôn trọng Tòa án, chấp hành nghiêm chỉnh nội quy phiên tòa;

2. Nộp tiền tạm ứng án phí, án phí, lệ phí và chi phí tố tụng khác theo quy định của pháp luật;

3. Giữ nguyên, thay đổi, bổ sung hoặc rút yêu cầu;

4. Cung cấp đầy đủ, chính xác địa chỉ nơi cư trú, trụ sở của mình; trong quá trình Tòa án giải quyết vụ án nếu có thay đổi địa chỉ, nơi cư trú, trụ sở thì phải thông báo kịp thời cho đương sự khác và Tòa án;

5. Cung cấp tài liệu, chứng cứ, chứng minh để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình;

6. Yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân đang lưu giữ, quản lý tài liệu, chứng cứ cung cấp tài liệu, chứng cứ đó cho mình để giao nộp cho Tòa án;

7. Đề nghị Tòa án xác minh, thu thập tài liệu, chứng cứ của vụ án mà tự mình không thể thực hiện được; đề nghị Tòa án buộc bên đương sự khác xuất trình tài liệu, chứng cứ mà họ đang lưu giữ, quản lý; đề nghị Tòa án ra quyết định buộc cơ quan, tổ chức, cá nhân đang lưu giữ, quản lý chứng cứ cung cấp chứng cứ; đề nghị Tòa án triệu tập người làm chứng, trưng cầu giám định, định giá tài sản;

8. Được biết, ghi chép và sao chụp tài liệu, chứng cứ do đương sự khác xuất trình hoặc do Tòa án thu thập, trừ tài liệu, chứng cứ không được công khai theo quy định tại khoản 2 Điều 96 của Luật này;

9. Nộp bản sao đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ cho Tòa án để Tòa án gửi cho đương sự khác hoặc người đại diện hợp pháp của đương sự khác, trừ tài liệu, chứng cứ không được công khai theo quy định tại khoản 2 Điều 96 của Luật này;

10. Đề nghị Tòa án quyết định việc áp dụng, thay đổi, hủy bỏ biện pháp khẩn cấp tạm thời;

11. Đề nghị Tòa án tổ chức phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ, đối thoại và tham gia phiên họp trong quá trình Tòa án giải quyết vụ án;

12. Nhận thông báo hợp lệ để thực hiện quyền, nghĩa vụ của mình;

13. Tự bảo vệ, nhờ luật sư hoặc người khác bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp cho mình;

14. Yêu cầu thay đổi người tiến hành tố tụng, người tham gia tố tụng;

15. Tham gia phiên tòa, phiên họp;

16. Phải có mặt theo giấy triệu tập của Tòa án và chấp hành quyết định của Tòa án trong quá trình Tòa án giải quyết vụ án;

17. Đề nghị Tòa án đưa người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan tham gia tố tụng;

18. Đề nghị Tòa án tạm đình chỉ giải quyết vụ án;

19. Đưa ra câu hỏi với người khác về vấn đề liên quan đến vụ án hoặc đề xuất với Tòa án những vấn đề cần hỏi với người khác; được đối chất với nhau hoặc với người làm chứng;

20. Tranh luận tại phiên tòa, đưa ra lập luận về đánh giá chứng cứ và pháp luật áp dụng;

21. Được cấp trích lục bản án, quyết định của Tòa án;

22. Kháng cáo, khiếu nại bản án, quyết định của Tòa án;

23 Đề nghị người có thẩm quyền kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật;

24. Chấp hành nghiêm chỉnh bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật;

25. Sử dụng quyền của đương sự một cách thiện chí, không được lạm dụng để gây cản trở hoạt động tố tụng của Tòa án, đương sự khác;

26. Quyền, nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật.

Điều 56. Quyền, nghĩa vụ của người khởi kiện Người khởi kiện có các quyền, nghĩa vụ sau đây:

1. Các quyền, nghĩa vụ quy định tại Điều 55 của Luật này;

2. Thay đổi nội dung yêu cầu khởi kiện, nếu thời hiệu khởi kiện vẫn còn; rút một phần hoặc toàn bộ yêu cầu khởi kiện.

Điều 57. Quyền, nghĩa vụ của người bị kiện Người bị kiện có các quyền, nghĩa vụ sau đây:

1. Các quyền, nghĩa vụ quy định tại Điều 55 của Luật này;

2. Được Tòa án thông báo về việc bị kiện;

3. Chứng minh tính đúng đắn, hợp pháp của quyết định hành chính, hành vi hành chính bị khởi kiện;

4. Sửa đổi hoặc hủy bỏ quyết định hành chính, quyết định kỷ luật buộc thôi việc, quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh, danh sách cử tri bị khởi kiện; dừng, khắc phục hành vi hành chính bị khởi kiện.

Điều 58. Quyền, nghĩa vụ của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan 1. Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có thể có yêu cầu độc lập, tham gia tố tụng với bên khởi kiện hoặc với bên bị kiện.

2. Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập thì có quyền, nghĩa vụ của người khởi kiện quy định tại Điều 56 của Luật này.

3. Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan nếu tham gia tố tụng với bên khởi kiện hoặc chỉ có quyền lợi thì có quyền, nghĩa vụ quy định tại Điều 55 của Luật này.

4. Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan nếu tham gia tố tụng với bên bị kiện hoặc chỉ có nghĩa vụ thì có quyền, nghĩa vụ quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều 57 của Luật này.

Điều 59. Kế thừa quyền, nghĩa vụ tố tụng hành chính 1. Trường hợp người khởi kiện là cá nhân đã chết mà quyền, nghĩa vụ của người đó được thừa kế thì người thừa kế tham gia tố tụng.

2. Trường hợp người khởi kiện là cơ quan, tổ chức bị hợp nhất, sáp nhập, chia, tách, giải thể thì cơ quan, tổ chức hoặc cá nhân kế thừa quyền, nghĩa vụ của cơ quan, tổ chức cũ thực hiện quyền, nghĩa vụ tố tụng của cơ quan, tổ chức đó.

3. Trường hợp người bị kiện là người có thẩm quyền trong cơ quan, tổ chức mà cơ quan, tổ chức đó hợp nhất, sáp nhập, chia, tách, giải thể thì người tiếp nhận quyền, nghĩa vụ của người đó tham gia tố tụng.

Trường hợp người bị kiện là người có thẩm quyền trong cơ quan, tổ chức mà chức danh đó không còn thì người đứng đầu cơ quan, tổ chức đó thực hiện quyền, nghĩa vụ của người bị kiện.

4. Trường hợp người bị kiện là cơ quan, tổ chức bị hợp nhất, sáp nhập, chia, tách thì cơ quan, tổ chức kế thừa quyền, nghĩa vụ của cơ quan, tổ chức cũ thực hiện quyền, nghĩa vụ tố tụng của cơ quan, tổ chức đó.

Trường hợp người bị kiện là cơ quan, tổ chức đã giải thể mà không có người kế thừa quyền, nghĩa vụ thì cơ quan, tổ chức cấp trên thực hiện quyền, nghĩa vụ của người bị kiện.

5. Trường hợp sáp nhập, chia, tách, giải thể, điều chỉnh địa giới hành chính trong một đơn vị hành chính mà đối tượng của quyết định hành chính có sự thay đổi thì cơ quan, tổ chức, cá nhân đã ra quyết định hành chính có trách nhiệm tham gia tố tụng với tư cách là người bị kiện tại Tòa án nơi cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyết định hành chính bị kiện. Cơ quan tiếp nhận đối tượng của quyết định hành chính bị kiện phải tham gia tố tụng với tư cách là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.

6. Việc kế thừa quyền, nghĩa vụ tố tụng có thể được Tòa án chấp nhận ở bất cứ giai đoạn nào trong quá trình giải quyết vụ án hành chính.

Điều 60. Người đại diện 1. Người đại diện trong tố tụng hành chính bao gồm người đại diện theo pháp luật và người đại diện theo ủy quyền.

2. Người đại diện theo pháp luật trong tố tụng hành chính có thể là một trong những người sau đây, trừ trường hợp người đó bị hạn chế quyền đại diện theo quy định của pháp luật:

a) Cha, mẹ đối với con chưa thành niên;

b) Người giám hộ đối với người được giám hộ;

c) Người được Tòa án chỉ định đối với người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự; người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi;

d) Người đứng đầu cơ quan, tổ chức do được bổ nhiệm hoặc bầu theo quy định của pháp luật;

đ) Những người khác theo quy định của pháp luật.

3. Người đại diện theo ủy quyền trong tố tụng hành chính phải là người có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, được đương sự hoặc người đại diện theo pháp luật của đương sự ủy quyền bằng văn bản.

Trường hợp hộ gia đình, tổ hợp tác, tổ chức khác không có tư cách pháp nhân tham gia tố tụng hành chính thì các thành viên có thể ủy quyền cho một thành viên hoặc người khác làm đại diện tham gia tố tụng hành chính.

Trường hợp người bị kiện là cơ quan, tổ chức hoặc người đứng đầu cơ quan, tổ chức thì người bị kiện chỉ được ủy quyền cho cấp phó của mình đại diện. Người được ủy quyền phải tham gia vào quá trình giải quyết toàn bộ vụ án, thực hiện đầy đủ các quyền và nghĩa vụ của người bị kiện theo quy định của Luật này.

4. Người đại diện theo pháp luật, người đại diện theo ủy quyền trong tố tụng hành chính chấm dứt việc đại diện theo quy định của Bộ luật dân sự.

5. Người đại diện theo pháp luật trong tố tụng hành chính thực hiện các quyền, nghĩa vụ tố tụng hành chính của đương sự mà mình là đại diện.

Người đại diện theo ủy quyền trong tố tụng hành chính thực hiện các quyền, nghĩa vụ tố tụng hành chính của người ủy quyền. Người được ủy quyền không được ủy quyền lại cho người thứ ba.

6. Những người sau đây không được làm người đại diện:

a) Nếu họ là đương sự trong cùng một vụ án với người được đại diện mà quyền và lợi ích hợp pháp của họ đối lập với quyền và lợi ích hợp pháp của người được đại diện;

b) Nếu họ đang là người đại diện trong tố tụng hành chính cho một đương sự khác mà quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự đó đối lập với quyền và lợi ích hợp pháp của người được đại diện trong cùng một vụ án.

7. Cán bộ, công chức trong các cơ quan Tòa án, Viện kiểm sát, Thanh tra, Thi hành án; công chức, sĩ quan, hạ sĩ quan trong ngành Công an không được làm người đại diện trong tố tụng hành chính, trừ trường hợp họ tham gia tố tụng với tư cách là người đại diện cho cơ quan của họ hoặc với tư cách là người đại diện theo pháp luật.

Điều 61. Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự

1. Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự là người tham gia tố tụng để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự.

2. Những người sau đây được làm người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự khi có yêu cầu của đương sự và được Tòa án làm thủ tục đăng ký người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự:

a) Luật sư tham gia tố tụng theo quy định của pháp luật về luật sư;

b) Trợ giúp viên pháp lý hoặc người tham gia trợ giúp pháp lý theo quy định của pháp luật về trợ giúp pháp lý;

c) Công dân Việt Nam có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, có kiến thức pháp lý, chưa bị kết án hoặc bị kết án nhưng đã được xóa án tích, không thuộc trường hợp đang bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính, không phải là cán bộ, công chức trong các cơ quan Tòa án, Viện kiểm sát, Thanh tra, Thi hành án; công chức, sĩ quan, hạ sĩ quan trong ngành Công an.

3. Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự có thể bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nhiều đương sự trong cùng một vụ án, nếu quyền và lợi ích hợp pháp của những người đó không đối lập nhau. Nhiều người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự có thể cùng bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của một đương sự trong vụ án.

4. Khi đề nghị Tòa án làm thủ tục đăng ký người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự, người đề nghị phải xuất trình các giấy tờ sau đây:

a) Luật sư phải xuất trình các giấy tờ quy định tại khoản 2 Điều 27 của Luật luật sư;

b) Trợ giúp viên pháp lý hoặc người tham gia trợ giúp pháp lý xuất trình văn bản cử người thực hiện trợ giúp pháp lý của tổ chức thực hiện trợ giúp pháp lý và thẻ trợ giúp viên pháp lý hoặc thẻ luật sư;

c) Công dân Việt Nam có đủ điều kiện quy định tại điểm c khoản 2 Điều này xuất trình giấy yêu cầu của đương sự và giấy tờ tùy thân.

5. Sau khi kiểm tra giấy tờ và thấy người đề nghị có đủ điều kiện làm người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự quy định tại các khoản 2, 3 và 4 Điều này thì trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận được đề nghị, Tòa án phải vào sổ đăng ký người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự và xác nhận vào giấy yêu cầu người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự. Trường hợp từ chối đăng ký thì Tòa án phải thông báo bằng văn bản và nêu rõ lý do cho người đề nghị.

6. Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự có các quyền, nghĩa vụ sau đây:

a) Tham gia tố tụng từ khi khởi kiện hoặc bất cứ giai đoạn nào trong quá trình tố tụng hành chính;

b) Thu thập tài liệu, chứng cứ và cung cấp tài liệu, chứng cứ cho Tòa án, nghiên cứu hồ sơ vụ án và được ghi chép, sao chụp những tài liệu cần thiết có trong hồ sơ vụ án để thực hiện việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự, trừ tài liệu, chứng cứ không được công khai theo quy định tại khoản 2 Điều 96 của Luật này;

c) Tham gia phiên tòa, phiên họp hoặc trong trường hợp không tham gia thì được gửi văn bản bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự cho Tòa án xem xét;

d) Thay mặt đương sự yêu cầu thay đổi người tiến hành tố tụng, người tham gia tố tụng khác theo quy định của Luật này;

đ) Giúp đương sự về mặt pháp lý liên quan đến việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của họ; thay mặt đương sự nhận giấy tờ, văn bản tố tụng mà Tòa án tống đạt hoặc thông báo trong trường hợp được đương sự ủy quyền và có trách nhiệm chuyển cho đương sự;

e) Các quyền, nghĩa vụ quy định tại các khoản 1, 6, 9, 16, 19 và 20 Điều 55 của Luật này;

g) Quyền, nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật.

Điều 62. Người làm chứng 1. Người làm chứng là người biết các tình tiết có liên quan đến nội dung vụ án được đương sự đề nghị và Tòa án triệu tập tham gia tố tụng. Người mất năng lực hành vi dân sự không thể là người làm chứng.

2. Người làm chứng có các quyền, nghĩa vụ sau đây:

a) Cung cấp toàn bộ thông tin, tài liệu, đồ vật mà mình có được liên quan đến việc giải quyết vụ án;

b) Khai báo trung thực những tình tiết mà mình biết được liên quan đến việc giải quyết vụ án;

c) Chịu trách nhiệm trước pháp luật về khai báo của mình, bồi thường thiệt hại do khai báo sai sự thật gây thiệt hại cho đương sự hoặc cho người khác;

d) Phải có mặt tại Tòa án và tại phiên tòa theo giấy triệu tập của Tòa án nếu việc lấy lời khai của người làm chứng phải được thực hiện tại Tòa án, tại phiên tòa; trường hợp người làm chứng không đến phiên tòa mà không có lý do chính đáng và việc vắng mặt của họ cản trở việc xét xử thì Hội đồng xét xử có thể ra quyết định dẫn giải người làm chứng đến phiên tòa;

đ) Phải cam đoan trước Tòa án về việc thực hiện quyền, nghĩa vụ của mình, trừ trường hợp người làm chứng là người chưa thành niên;

e) Được từ chối khai báo nếu lời khai của mình liên quan đến bí mật nhà nước, bí mật nghề nghiệp, bí mật kinh doanh, bí mật cá nhân hoặc việc khai báo đó ảnh hưởng xấu, bất lợi cho đương sự là người có quan hệ thân thích với mình;

g) Được nghỉ việc trong thời gian Tòa án triệu tập hoặc lấy lời khai;

h) Được thanh toán các khoản chi phí có liên quan theo quy định của pháp luật;

i) Yêu cầu Tòa án đã triệu tập, cơ quan nhà nước có thẩm quyền bảo vệ tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, tài sản, quyền và lợi ích hợp pháp khác của mình khi tham gia tố tụng;

k) Khiếu nại hành vi tố tụng, tố cáo hành vi vi phạm pháp luật của cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng.

Điều 63. Người giám định 1. Người giám định là người có kiến thức, kinh nghiệm cần thiết theo quy định của pháp luật về lĩnh vực có đối tượng cần được giám định, được các bên đương sự thỏa thuận lựa chọn hoặc được Tòa án trưng cầu để giám định đối tượng đó theo yêu cầu của một hoặc các bên đương sự.

2. Người giám định có các quyền, nghĩa vụ sau đây:

a) Được đọc tài liệu có trong hồ sơ vụ án liên quan đến đối tượng giám định; yêu cầu Tòa án cung cấp tài liệu cần thiết cho việc giám định;

b) Đặt câu hỏi đối với người tham gia tố tụng về những vấn đề liên quan đến đối tượng giám định;

c) Có mặt theo giấy triệu tập của Tòa án, trả lời những vấn đề liên quan đến việc giám định;

d) Thông báo bằng văn bản cho Tòa án biết về việc không thể giám định được do việc cần giám định vượt quá khả năng chuyên môn; tài liệu cung cấp phục vụ cho việc giám định không đủ hoặc không sử dụng được;

đ) Bảo quản tài liệu đã nhận và gửi trả lại Tòa án cùng với kết luận giám định hoặc cùng với thông báo về việc không thể giám định được;

e) Không được tự mình thu thập tài liệu là đối tượng giám định, tiếp xúc với những người tham gia tố tụng khác nếu việc tiếp xúc đó ảnh hưởng đến kết quả giám định; không được tiết lộ bí mật thông tin mà mình biết khi tiến hành giám định hoặc thông báo kết quả giám định cho người khác, trừ người đã quyết định trưng cầu giám định;

g) Độc lập đưa ra kết luận giám định; kết luận giám định một cách trung thực, có căn cứ;

h) Được thanh toán các khoản chi phí theo quy định của pháp luật;

i) Cam đoan trước Tòa án về việc thực hiện quyền, nghĩa vụ của mình.

3. Người giám định phải từ chối hoặc bị thay đổi trong những trường hợp sau đây:

a) Đồng thời là đương sự, người đại diện, người thân thích của đương sự;

b) Đã tham gia tố tụng với tư cách là người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự, người làm chứng, người phiên dịch trong cùng vụ án đó;

c) Đã thực hiện việc giám định đối với cùng một đối tượng cần giám định trong cùng vụ án đó;

d) Đã tiến hành tố tụng trong vụ án đó với tư cách là Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân, Thẩm tra viên, Thư ký Tòa án, Kiểm sát viên, Kiểm tra viên;

đ) Có căn cứ rõ ràng khác cho rằng họ có thể không vô tư trong khi làm nhiệm vụ.

Điều 64. Người phiên dịch 1. Người phiên dịch là người có khả năng dịch từ một ngôn ngữ khác ra tiếng Việt và ngược lại trong trường hợp có người tham gia tố tụng không sử dụng được tiếng Việt. Người phiên dịch được một bên đương sự lựa chọn hoặc các bên đương sự thỏa thuận lựa chọn và được Tòa án chấp nhận hoặc được Tòa án yêu cầu để phiên dịch.

Người biết chữ của người khuyết tật nhìn hoặc người biết nghe, nói bằng ngôn ngữ, ký hiệu của người khuyết tật nghe, người khuyết tật nói cũng được coi là người phiên dịch.

Trường hợp chỉ có người đại diện hoặc người thân thích của người khuyết tật nhìn hoặc người khuyết tật nghe, người khuyết tật nói biết được ngôn ngữ, ký hiệu của họ thì người đại diện hoặc người thân thích có thể được Tòa án chấp nhận làm phiên dịch cho người khuyết tật đó.

2. Người phiên dịch có các quyền, nghĩa vụ sau đây:

a) Có mặt theo giấy triệu tập của Tòa án;

b) Phiên dịch trung thực, khách quan, đúng nghĩa;

c) Đề nghị người tiến hành tố tụng, người tham gia tố tụng giải thích thêm lời nói cần phiên dịch;

d) Không được tiếp xúc với những người tham gia tố tụng khác nếu việc tiếp xúc đó ảnh hưởng đến tính trung thực, khách quan, đúng nghĩa khi phiên dịch;

đ) Được thanh toán các khoản chi phí theo quy định của pháp luật;

e) Cam đoan trước Tòa án về việc thực hiện quyền, nghĩa vụ của mình.

3. Người phiên dịch phải từ chối hoặc bị thay đổi trong những trường hợp sau đây:

a) Đồng thời là đương sự, người đại diện, người thân thích của đương sự;

b) Đã tham gia tố tụng với tư cách là người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự, người làm chứng, người giám định trong cùng vụ án đó;

c) Đã tiến hành tố tụng trong vụ án đó với tư cách là Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân, Thẩm tra viên, Thư ký Tòa án, Kiểm sát viên, Kiểm tra viên;

d) Có căn cứ rõ ràng khác cho rằng họ có thể không vô tư trong khi làm nhiệm vụ.

Điều 65. Thủ tục từ chối người giám định, người phiên dịch hoặc đề nghị thay đổi người giám định, người phiên dịch 1. Trước khi mở phiên tòa, việc từ chối người giám định, người phiên dịch hoặc đề nghị thay đổi người giám định, người phiên dịch phải được lập thành văn bản và nêu rõ lý do của việc từ chối hoặc đề nghị thay đổi; việc thay đổi người giám định, người phiên dịch do Chánh án Tòa án quyết định.

2. Tại phiên tòa, việc từ chối người giám định, người phiên dịch hoặc đề nghị thay đổi người giám định, người phiên dịch phải được ghi vào biên bản phiên tòa; việc thay đổi người giám định, người phiên dịch do Hội đồng xét xử quyết định sau khi nghe ý kiến của người bị yêu cầu thay đổi.

Chương V CÁC BIỆN PHÁP KHẨN CẤP TẠM THỜI

Điều 66. Quyền yêu cầu áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời 1. Trong quá trình giải quyết vụ án, đương sự, người đại diện của đương sự có quyền yêu cầu Tòa án đang giải quyết vụ án đó áp dụng một hoặc nhiều biện pháp khẩn cấp tạm thời quy định tại Điều 68 của Luật này để tạm thời giải quyết yêu cầu cấp bách của đương sự, bảo vệ chứng cứ, bảo toàn tình trạng hiện có tránh gây thiệt hại không thể khắc phục được, bảo đảm việc giải quyết vụ án hoặc việc thi hành án.

2. Trường hợp do tình thế khẩn cấp, cần phải bảo vệ ngay chứng cứ, ngăn chặn hậu quả nghiêm trọng có thể xảy ra thì cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền nộp đơn yêu cầu Tòa án có thẩm quyền ra quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời quy định tại Điều 68 của Luật này đồng thời với việc nộp đơn khởi kiện cho Tòa án đó.

3. Người yêu cầu áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời không phải thực hiện biện pháp bảo đảm.

Điều 67. Thẩm quyền quyết định áp dụng, thay đổi, hủy bỏ biện pháp khẩn cấp tạm thời

1. Việc áp dụng, thay đổi, hủy bỏ biện pháp khẩn cấp tạm thời trước khi mở phiên tòa do một Thẩm phán xem xét, quyết định.

2. Việc áp dụng, thay đổi, hủy bỏ biện pháp khẩn cấp tạm thời tại phiên tòa do Hội đồng xét xử xem xét, quyết định.

Điều 68. Các biện pháp khẩn cấp tạm thời 1. Tạm đình chỉ việc thi hành quyết định hành chính, quyết định kỷ luật buộc thôi việc, quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh.

2. Tạm dừng việc thực hiện hành vi hành chính.

3. Cấm hoặc buộc thực hiện hành vi nhất định.

Điều 69. Tạm đình chỉ việc thi hành quyết định hành chính, quyết định kỷ luật buộc thôi việc, quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh Tạm đình chỉ việc thi hành quyết định hành chính, quyết định kỷ luật buộc thôi việc, quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh được áp dụng nếu trong quá trình giải quyết vụ án có căn cứ cho rằng việc thi hành quyết định đó sẽ dẫn đến hậu quả nghiêm trọng không thể khắc phục.

Điều 70. Tạm dừng việc thực hiện hành vi hành chính Tạm dừng việc thực hiện hành vi hành chính được áp dụng nếu có căn cứ cho rằng việc tiếp tục thực hiện hành vi hành chính sẽ dẫn đến hậu quả nghiêm trọng không thể khắc phục.

Điều 71. Cấm hoặc buộc thực hiện hành vi nhất định Cấm hoặc buộc thực hiện hành vi nhất định được áp dụng nếu trong quá trình giải quyết vụ án có căn cứ cho rằng đương sự thực hiện hoặc không thực hiện hành vi nhất định làm ảnh hưởng đến việc giải quyết vụ án hoặc quyền, lợi ích hợp pháp của người khác có liên quan trong vụ án đang được Tòa án giải quyết.

Điều 72. Trách nhiệm trong việc yêu cầu, áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời 1. Đương sự yêu cầu Tòa án ra quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về yêu cầu của mình, nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật.

2. Tòa án áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời không đúng với yêu cầu của đương sự mà gây thiệt hại cho người bị áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời hoặc gây thiệt hại cho người thứ ba thì Tòa án phải bồi thường.

3. Tòa án áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời không đúng thời hạn theo quy định của pháp luật hoặc không áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời mà không có lý do chính đáng, gây thiệt hại cho người có yêu cầu áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời thì Tòa án phải bồi thường.

4. Việc bồi thường thiệt hại theo quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều này được thực hiện theo quy định của Luật trách nhiệm bồi thường của Nhà nước.

Điều 73. Thủ tục áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời 1. Người yêu cầu Tòa án áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời phải làm đơn gửi đến Tòa án có thẩm quyền kèm theo tài liệu, chứng cứ để chứng minh cho sự cần thiết áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời.

2. Đơn yêu cầu áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời phải có các nội dung chính sau đây:

a) Ngày, tháng, năm viết đơn;

b) Tên, địa chỉ; số điện thoại, fax, địa chỉ thư điện tử (nếu có) của người yêu cầu áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời;

c) Tên, địa chỉ; số điện thoại, fax, địa chỉ thư điện tử (nếu có) của người bị yêu cầu áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời;

d) Tóm tắt nội dung quyết định hành chính, quyết định kỷ luật buộc thôi việc, quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh hoặc hành vi hành chính bị khởi kiện;

đ) Lý do cần phải áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời;

e) Biện pháp khẩn cấp tạm thời cần được áp dụng và các yêu cầu cụ thể.

3. Đối với trường hợp yêu cầu áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời quy định tại khoản 1 Điều 66 của Luật này, Thẩm phán được phân công giải quyết vụ án phải xem xét, giải quyết. Trong thời hạn 48 giờ kể từ thời điểm nhận đơn yêu cầu, Thẩm phán phải ra quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời; trường hợp không chấp nhận yêu cầu thì Thẩm phán phải thông báo bằng văn bản và nêu rõ lý do cho người yêu cầu, Viện kiểm sát cùng cấp.

Trường hợp Hội đồng xét xử nhận đơn yêu cầu áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời tại phiên tòa thì Hội đồng xét xử xem xét ra quyết định áp dụng ngay biện pháp khẩn cấp tạm thời; trường hợp không chấp nhận yêu cầu thì Hội đồng xét xử thông báo, nêu rõ lý do cho người yêu cầu và ghi vào biên bản phiên tòa.

4. Đối với trường hợp yêu cầu áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời quy định tại khoản 2 Điều 66 của Luật này thì sau khi nhận được đơn yêu cầu cùng với đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ kèm theo, Chánh án Tòa án chỉ định ngay một Thẩm phán thụ lý giải quyết đơn yêu cầu. Trong thời hạn 48 giờ kể từ thời điểm nhận được đơn yêu cầu, Thẩm phán phải xem xét và ra quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời; nếu không chấp nhận yêu cầu thì Thẩm phán phải thông báo bằng văn bản và nêu rõ lý do cho người yêu cầu, Viện kiểm sát cùng cấp.

Điều 74. Thay đổi, hủy bỏ biện pháp khẩn cấp tạm thời 1. Theo yêu cầu của đương sự, Tòa án xem xét, quyết định thay đổi biện pháp khẩn cấp tạm thời đang được áp dụng khi xét thấy không còn phù hợp mà cần thiết phải thay đổi bằng biện pháp khẩn cấp tạm thời khác.

2. Tòa án ra quyết định hủy bỏ biện pháp khẩn cấp tạm thời đã được áp dụng khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:

a) Người yêu cầu áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời đề nghị hủy bỏ biện pháp khẩn cấp tạm thời đã được áp dụng;

b) Căn cứ của việc áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời không còn;

c) Vụ án đã được giải quyết bằng bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật;

d) Các trường hợp Tòa án trả lại đơn khởi kiện theo quy định của Luật này;

đ) Vụ án được đình chỉ theo quy định tại Điều 143 của Luật này.

3. Thủ tục thay đổi, hủy bỏ biện pháp khẩn cấp tạm thời được thực hiện theo quy định tại Điều 73 của Luật này.

Điều 75. Hiệu lực của quyết định áp dụng, thay đổi, hủy bỏ biện pháp khẩn cấp tạm thời 1. Quyết định áp dụng, thay đổi, hủy bỏ biện pháp khẩn cấp tạm thời có hiệu lực thi hành ngay.

2. Tòa án phải cấp hoặc gửi ngay quyết định áp dụng, thay đổi, hủy bỏ biện pháp khẩn cấp tạm thời cho đương sự, Viện kiểm sát cùng cấp và cơ quan thi hành án dân sự cùng cấp.

Điều 76. Khiếu nại, kiến nghị việc áp dụng, thay đổi, hủy bỏ biện pháp khẩn cấp tạm thời 1. Đương sự có quyền khiếu nại, Viện kiểm sát có quyền kiến nghị với Chánh án Tòa án đang giải quyết vụ án về quyết định áp dụng, thay đổi, hủy bỏ biện pháp khẩn cấp tạm thời hoặc việc Thẩm phán không ra quyết định áp dụng, thay đổi, hủy bỏ biện pháp khẩn cấp tạm thời. Thời hạn khiếu nại, kiến nghị là 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận được quyết định áp dụng, thay đổi, hủy bỏ biện pháp khẩn cấp tạm thời hoặc thông báo của Thẩm phán về việc không quyết định áp dụng, thay đổi, hủy bỏ biện pháp khẩn cấp tạm thời.

2. Tại phiên tòa, đương sự có quyền khiếu nại, Viện kiểm sát có quyền kiến nghị với Hội đồng xét xử về việc áp dụng, thay đổi, hủy bỏ biện pháp khẩn cấp tạm thời hoặc không áp dụng, thay đổi, hủy bỏ biện pháp khẩn cấp tạm thời.

Điều 77. Giải quyết khiếu nại, kiến nghị việc áp dụng, thay đổi, hủy bỏ biện pháp khẩn cấp tạm thời 1. Chánh án Tòa án phải xem xét, giải quyết khiếu nại, kiến nghị quy định tại khoản 1 Điều 76 của Luật này trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận được khiếu nại, kiến nghị.

2. Quyết định giải quyết khiếu nại, kiến nghị của Chánh án Tòa án là quyết định cuối cùng và phải được cấp hoặc gửi ngay cho đương sự, Viện kiểm sát cùng cấp và cơ quan thi hành án dân sự cùng cấp.

3. Việc giải quyết khiếu nại, kiến nghị tại phiên tòa thuộc thẩm quyền của Hội đồng xét xử. Quyết định giải quyết khiếu nại, kiến nghị của Hội đồng xét xử là quyết định cuối cùng.

Chương VI CHỨNG MINH VÀ CHỨNG CỨ

Điều 78. Nghĩa vụ cung cấp chứng cứ, chứng minh trong tố tụng hành chính 1. Người khởi kiện có nghĩa vụ cung cấp bản sao quyết định hành chính hoặc quyết định kỷ luật buộc thôi việc, quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh, bản sao quyết định giải quyết khiếu nại (nếu có), cung cấp chứng cứ khác để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của mình; trường hợp không cung cấp được thì phải nêu rõ lý do.

2. Người bị kiện có nghĩa vụ cung cấp cho Tòa án hồ sơ giải quyết khiếu nại (nếu có) và bản sao các văn bản, tài liệu mà căn cứ vào đó để ra quyết định hành chính, quyết định kỷ luật buộc thôi việc, quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh hoặc có hành vi hành chính.

3. Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có nghĩa vụ cung cấp chứng cứ để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của mình.

Điều 79. Những tình tiết, sự kiện không phải chứng minh 1. Những tình tiết, sự kiện sau đây không phải chứng minh:

a) Những tình tiết, sự kiện rõ ràng mà mọi người đều biết và được Tòa án thừa nhận;

b) Những tình tiết, sự kiện đã được xác định trong bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật;

c) Những tình tiết, sự kiện đã được ghi trong văn bản và được công chứng, chứng thực hợp pháp; trường hợp có nghi ngờ về tính xác thực của tình tiết, sự kiện trong văn bản này thì Thẩm phán có thể yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân đã cung cấp, giao nộp văn bản xuất trình văn bản gốc, bản chính.

2. Một bên đương sự thừa nhận hoặc không phản đối những tình tiết, sự kiện, tài liệu, văn bản mà bên đương sự kia đưa ra thì bên đương sự đưa ra tình tiết, sự kiện, tài liệu, văn bản đó không phải chứng minh. Đương sự có người đại diện tham gia tố tụng thì sự thừa nhận hoặc không phản đối của người đại diện được coi là sự thừa nhận của đương sự nếu không vượt quá phạm vi đại diện.

Điều 80. Chứng cứ Chứng cứ trong vụ án hành chính là những gì có thật được đương sự, cơ quan, tổ chức, cá nhân khác giao nộp, xuất trình cho Tòa án trong quá trình tố tụng hoặc do Tòa án thu thập được theo trình tự, thủ tục do Luật này quy định mà Tòa án sử dụng làm căn cứ để xác định các tình tiết khách quan của vụ án cũng như xác định yêu cầu hay sự phản đối của đương sự là có căn cứ và hợp pháp.

Điều 81. Nguồn chứng cứ Chứng cứ được thu thập từ các nguồn sau đây:

1. Tài liệu đọc được, nghe được, nhìn được, dữ liệu điện tử.

2. Vật chứng.

3. Lời khai của đương sự.

4. Lời khai của người làm chứng.

5. Kết luận giám định.

6. Biên bản ghi kết quả thẩm định tại chỗ.

7. Kết quả định giá, thẩm định giá tài sản.

8. Văn bản xác nhận sự kiện, hành vi pháp lý do người có chức năng lập.

9. Văn bản công chứng, chứng thực.

10. Các nguồn khác theo quy định của pháp luật.

Điều 82. Xác định chứng cứ 1. Tài liệu đọc được coi là chứng cứ nếu là bản chính hoặc bản sao có công chứng, chứng thực hợp pháp hoặc do cơ quan, tổ chức có thẩm quyền cung cấp, xác nhận.

2. Tài liệu nghe được, nhìn được được coi là chứng cứ nếu được xuất trình kèm theo văn bản trình bày của người có tài liệu đó về xuất xứ của tài liệu nếu họ tự thu âm, thu hình hoặc văn bản xác nhận của người đã cung cấp cho người xuất trình về xuất xứ của tài liệu đó hoặc văn bản về sự việc liên quan đến việc thu âm, thu hình đó.

3. Thông điệp dữ liệu điện tử được thể hiện dưới hình thức trao đổi dữ liệu điện tử, chứng từ điện tử, thư điện tử, điện tín, điện báo, fax và các hình thức tương tự khác theo quy định của pháp luật về giao dịch điện tử.

4. Vật chứng là chứng cứ phải là hiện vật gốc liên quan đến vụ việc.

5. Lời khai của đương sự, lời khai của người làm chứng được coi là chứng cứ nếu được ghi bằng văn bản, băng ghi âm, đĩa ghi âm, băng ghi hình, đĩa ghi hình, thiết bị khác lưu trữ âm thanh, hình ảnh theo quy định tại khoản 2 Điều này hoặc khai bằng lời tại phiên tòa.

6. Kết luận giám định được coi là chứng cứ nếu việc giám định đó được tiến hành theo thủ tục do pháp luật quy định.

7. Biên bản ghi kết quả thẩm định tại chỗ được coi là chứng cứ nếu việc thẩm định được tiến hành theo thủ tục do pháp luật quy định.

8. Kết quả định giá, thẩm định giá tài sản được coi là chứng cứ nếu việc định giá, thẩm định giá được tiến hành theo thủ tục do pháp luật quy định.

9. Văn bản xác nhận sự kiện, hành vi pháp lý do người có chức năng lập tại chỗ được coi là chứng cứ nếu việc lập văn bản xác nhận sự kiện, hành vi pháp lý được tiến hành theo thủ tục do pháp luật quy định.

10. Các nguồn khác theo quy định của pháp luật được xác định là chứng cứ.

Điều 83. Giao nộp tài liệu, chứng cứ 1. Trong quá trình Tòa án giải quyết vụ án hành chính, đương sự có quyền và nghĩa vụ giao nộp tài liệu, chứng cứ cho Tòa án; nếu đương sự không nộp hoặc nộp không đầy đủ tài liệu, chứng cứ do Tòa án yêu cầu mà không có lý do chính đáng thì Tòa án căn cứ vào tài liệu, chứng cứ mà đương sự đã giao nộp và Tòa án đã thu thập theo quy định tại khoản 2 Điều 84 của Luật này để giải quyết vụ án.

2. Việc đương sự giao nộp tài liệu, chứng cứ cho Tòa án phải được lập thành biên bản. Trong biên bản phải ghi rõ tên gọi, hình thức, nội dung, đặc điểm của tài liệu, chứng cứ; số bản, số trang của tài liệu, chứng cứ và thời gian nhận; chữ ký hoặc điểm chỉ của người giao nộp, chữ ký của người nhận và dấu của Tòa án. Biên bản phải lập thành hai bản, một bản lưu vào hồ sơ vụ án hành chính và một bản giao cho đương sự nộp tài liệu, chứng cứ giữ.

3. Đương sự giao nộp cho Tòa án tài liệu, chứng cứ bằng tiếng dân tộc thiểu số, tiếng nước ngoài phải kèm theo bản dịch sang tiếng Việt được công chứng, chứng thực hợp pháp.

4. Thời gian giao nộp tài liệu, chứng cứ do Thẩm phán được phân công giải quyết vụ án ấn định nhưng không được quá thời hạn chuẩn bị xét xử theo thủ tục sơ thẩm quy định tại Điều 130 của Luật này.

5. Trường hợp tài liệu, chứng cứ đã được giao nộp chưa bảo đảm đủ cơ sở để giải quyết vụ án thì Thẩm phán yêu cầu đương sự giao nộp bổ sung tài liệu, chứng cứ.

6. Trường hợp đương sự không thể tự mình thu thập được tài liệu, chứng cứ và có yêu cầu hoặc xét thấy cần thiết, Tòa án có thể tự mình hoặc ủy thác tiến hành xác minh, thu thập tài liệu, chứng cứ để làm rõ các tình tiết của vụ án.

Điều 84. Xác minh, thu thập tài liệu, chứng cứ 1. Đương sự có quyền tự mình thu thập chứng cứ bằng những biện pháp sau đây:

a) Thu thập tài liệu đọc được, nghe được, nhìn được, thông điệp dữ liệu điện tử;

b) Thu thập vật chứng;

c) Xác định người làm chứng và lấy xác nhận của người làm chứng;

d) Yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân cho sao chép hoặc cung cấp những tài liệu có liên quan đến việc giải quyết vụ án mà cơ quan, tổ chức, cá nhân đó đang lưu giữ, quản lý;

đ) Yêu cầu Ủy ban nhân dân cấp xã chứng thực chữ ký của người làm chứng;

e) Yêu cầu Tòa án thu thập tài liệu, chứng cứ nếu đương sự không thể thu thập tài liệu, chứng cứ;

g) Yêu cầu Tòa án ra quyết định trưng cầu giám định, định giá tài sản;

h) Yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân thực hiện các công việc khác theo quy định của pháp luật.

2. Trong các trường hợp do Luật này quy định, Thẩm phán có thể tiến hành một hoặc một số biện pháp sau đây để thu thập tài liệu, chứng cứ:

a) Lấy lời khai của đương sự, người làm chứng;

b) Đối chất giữa các đương sự với nhau, giữa các đương sự với người làm chứng;

c) Xem xét, thẩm định tại chỗ;

d) Trưng cầu giám định;

đ) Quyết định định giá tài sản;

e) Ủy thác thu thập, xác minh tài liệu, chứng cứ;

g) Yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân cung cấp tài liệu đọc được, nghe được, nhìn được hoặc hiện vật khác liên quan đến việc giải quyết vụ án;

h) Biện pháp khác theo quy định của Luật này.

3. Khi tiến hành các biện pháp quy định tại các điểm c, d, đ, e và g khoản 2 Điều này, Thẩm phán phải ra quyết định, trong đó nêu rõ lý do và yêu cầu của Tòa án.

4. Trong giai đoạn giám đốc thẩm, tái thẩm, Thẩm tra viên có thể tiến hành các biện pháp thu thập chứng cứ quy định tại điểm a và điểm g khoản 2 Điều này.

Khi Thẩm tra viên tiến hành biện pháp quy định tại điểm g khoản 2 Điều này, Tòa án phải ra quyết định, trong đó nêu rõ lý do và yêu cầu của Tòa án.

5. Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày thu thập được tài liệu, chứng cứ, Tòa án phải thông báo cho các đương sự để họ thực hiện quyền, nghĩa vụ của mình.

6. Viện kiểm sát có quyền yêu cầu Tòa án xác minh, thu thập tài liệu, chứng cứ trong quá trình giải quyết vụ án. Trường hợp kháng nghị bản án hoặc quyết định của Tòa án theo thủ tục phúc thẩm, giám đốc thẩm, tái thẩm thì Viện kiểm sát có thể xác minh, thu thập tài liệu, chứng cứ để bảo đảm cho việc kháng nghị.

Điều 85. Lấy lời khai của đương sự 1. Thẩm phán chỉ tiến hành lấy lời khai của đương sự khi đương sự chưa có bản khai hoặc nội dung bản khai chưa đầy đủ, rõ ràng. Đương sự phải tự viết bản khai và ký tên của mình. Trường hợp đương sự không thể tự viết được thì Thẩm phán lấy lời khai của đương sự. Việc lấy lời khai

của đương sự chỉ tập trung vào những tình tiết mà đương sự khai chưa đầy đủ, rõ ràng. Thẩm phán tự mình hoặc Thư ký Tòa án ghi lại lời khai của đương sự vào biên bản. Thẩm phán lấy lời khai của đương sự tại trụ sở Tòa án, trong trường hợp cần thiết có thể lấy lời khai của đương sự ngoài trụ sở Tòa án.

2. Biên bản ghi lời khai của đương sự phải được người khai tự đọc lại hay nghe đọc lại và ký tên hoặc điểm chỉ. Đương sự có quyền yêu cầu ghi những sửa đổi, bổ sung vào biên bản ghi lời khai và ký tên hoặc điểm chỉ xác nhận.

Biên bản phải có chữ ký của người lấy lời khai, người ghi biên bản và dấu của Tòa án; nếu biên bản được ghi thành nhiều trang rời nhau thì phải ký vào từng trang và đóng dấu giáp lai. Trường hợp biên bản ghi lời khai của đương sự được lập ngoài trụ sở Tòa án thì phải có người làm chứng hoặc xác nhận của Ủy ban nhân dân cấp xã, công an xã, phường, thị trấn hoặc cơ quan, tổ chức nơi lập biên bản. Trường hợp đương sự không biết chữ thì phải có người làm chứng do đương sự chọn.

3. Việc lấy lời khai của đương sự chưa đủ mười tám tuổi, người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự hoặc người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi phải được tiến hành với sự có mặt của người đại diện theo pháp luật hoặc người đang thực hiện việc quản lý, trông nom người đó.

Điều 86. Lấy lời khai của người làm chứng 1. Theo yêu cầu của đương sự hoặc khi xét thấy cần thiết, Thẩm phán tiến hành lấy lời khai của người làm chứng.

2. Thủ tục lấy lời khai của người làm chứng được tiến hành như việc lấy lời khai của đương sự theo quy định tại Điều 85 của Luật này.

Điều 87. Đối chất 1. Theo yêu cầu của đương sự hoặc khi xét thấy có sự mâu thuẫn trong lời khai của các đương sự, người làm chứng, Thẩm phán tiến hành đối chất giữa các đương sự với nhau, giữa đương sự với người làm chứng hoặc giữa những người làm chứng với nhau.

2. Việc đối chất phải được lập thành biên bản, có chữ ký hoặc điểm chỉ của những người tham gia đối chất.

Điều 88. Xem xét, thẩm định tại chỗ 1. Thẩm phán tiến hành xem xét, thẩm định tại chỗ với sự có mặt của đại diện Ủy ban nhân dân cấp xã, công an xã, phường, thị trấn hoặc cơ quan, tổ chức nơi có đối tượng cần xem xét, thẩm định; phải báo trước việc xem xét, thẩm định tại chỗ để đương sự biết và chứng kiến việc xem xét, thẩm định đó.

2. Việc xem xét, thẩm định tại chỗ phải được lập biên bản. Biên bản phải ghi rõ kết quả xem xét, thẩm định, mô tả rõ hiện trường, có chữ ký của người xem xét, thẩm định và chữ ký hoặc điểm chỉ của đương sự nếu họ có mặt, của đại diện Ủy ban nhân dân cấp xã, công an xã, phường, thị trấn hoặc cơ quan, tổ chức nơi có đối tượng cần xem xét, thẩm định và những người khác được mời tham gia việc xem xét, thẩm định. Biên bản phải được đại diện Ủy ban nhân dân cấp xã, công an xã, phường, thị trấn hoặc cơ quan, tổ chức nơi có đối tượng cần xem xét, thẩm định ký tên và đóng dấu xác nhận.

3. Nghiêm cấm mọi hành vi cản trở việc xem xét, thẩm định tại chỗ.

4. Thẩm phán có quyền đề nghị Ủy ban nhân dân cấp xã, công an xã, phường, thị trấn nơi tiến hành xem xét, thẩm định tại chỗ hỗ trợ trong trường hợp có hành vi cản trở việc xem xét, thẩm định tại chỗ.

Điều 89. Trưng cầu giám định, yêu cầu giám định 1. Đương sự có quyền yêu cầu Tòa án trưng cầu giám định hoặc tự mình yêu cầu giám định sau khi đã đề nghị Tòa án trưng cầu giám định nhưng Tòa án từ chối yêu cầu của đương sự. Quyền tự yêu cầu giám định được thực hiện trước khi Tòa án ra quyết định đưa vụ án ra xét xử sơ thẩm.

2. Theo yêu cầu của đương sự hoặc khi xét thấy cần thiết, Thẩm phán ra quyết định trưng cầu giám định. Trong quyết định trưng cầu giám định phải ghi rõ tên, địa chỉ của người giám định, đối tượng cần giám định, những vấn đề cần giám định, các yêu cầu cụ thể cần có kết luận của người giám định.

3. Trường hợp xét thấy kết luận giám định chưa rõ ràng thì theo yêu cầu của đương sự hoặc khi xét thấy cần thiết, Tòa án yêu cầu người giám định giải thích kết luận giám định, triệu tập người giám định đến phiên tòa để trực tiếp trình bày về nội dung liên quan.

4. Theo yêu cầu của đương sự hoặc khi xét thấy cần thiết, Tòa án ra quyết định giám định bổ sung trong trường hợp nội dung kết luận giám định chưa rõ, chưa đầy đủ hoặc khi phát sinh vấn đề mới liên quan đến tình tiết của vụ án đã được kết luận giám định trước đó.

5. Việc giám định lại được thực hiện trong trường hợp có căn cứ cho rằng kết luận giám định lần đầu không chính xác, có vi phạm pháp luật hoặc trong trường hợp đặc biệt theo quyết định của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao theo quy định của Luật giám định tư pháp.

Điều 90. Trưng cầu giám định chứng cứ bị tố cáo là giả mạo 1. Trường hợp chứng cứ bị tố cáo là giả mạo thì người đưa ra chứng cứ đó có quyền rút lại; nếu không rút lại thì người tố cáo có quyền yêu cầu Tòa án hoặc Tòa án có quyền quyết định trưng cầu giám định theo quy định tại Điều 89 của Luật này.

2. Trường hợp việc giả mạo chứng cứ có dấu hiệu tội phạm thì Tòa án chuyển cho Cơ quan điều tra có thẩm quyền xem xét theo quy định của pháp luật về tố tụng hình sự.

3. Người đưa ra chứng cứ được kết luận là giả mạo phải bồi thường thiệt hại theo quy định của pháp luật nếu việc giả mạo chứng cứ đó gây thiệt hại cho người khác và phải chịu chi phí giám định nếu Tòa án quyết định trưng cầu giám định.

Điều 91. Định giá tài sản, thẩm định giá tài sản 1. Đương sự có quyền cung cấp giá tài sản; thỏa thuận về việc xác định giá tài sản và cung cấp cho Tòa án.

2. Các đương sự có quyền thỏa thuận lựa chọn tổ chức thẩm định giá tiến hành thẩm định giá tài sản và cung cấp kết quả thẩm định giá cho Tòa án.

Việc thẩm định giá tài sản được thực hiện theo quy định của pháp luật về thẩm định giá tài sản.

3. Tòa án ra quyết định định giá tài sản và thành lập Hội đồng định giá khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:

a) Theo yêu cầu của một hoặc các bên đương sự;

b) Các đương sự đưa ra giá tài sản khác nhau hoặc không thỏa thuận được giá tài sản;

c) Các đương sự không thỏa thuận lựa chọn tổ chức thẩm định giá tài sản;

d) Người khởi kiện thỏa thuận với tổ chức thẩm định giá để thẩm định giá tài sản theo mức giá cao hơn so với giá thị trường nơi có tài sản định giá tại thời điểm định giá nhằm thu lợi bất chính từ tài sản của Nhà nước hoặc người bị kiện thỏa thuận với tổ chức thẩm định giá để thẩm định giá tài sản theo mức giá thấp hơn so với giá thị trường nhằm trốn tránh trách nhiệm bồi thường cho người bị thiệt hại hoặc có căn cứ cho thấy tổ chức thẩm định giá có vi phạm pháp luật khi thẩm định giá.

4. Trình tự, thủ tục thành lập Hội đồng định giá được thực hiện như sau:

a) Hội đồng định giá do Tòa án thành lập gồm Chủ tịch Hội đồng định giá là đại diện cơ quan tài chính và thành viên là đại diện các cơ quan chuyên môn có liên quan. Người đã tiến hành tố tụng trong vụ án đó, người quy định tại Điều 45 của Luật này không được tham gia Hội đồng định giá.

Hội đồng định giá chỉ tiến hành định giá khi có mặt đầy đủ các thành viên của Hội đồng. Trường hợp cần thiết, đại diện Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có tài sản định giá được mời chứng kiến việc định giá. Các đương sự được thông báo trước về thời gian, địa điểm tiến hành định giá, có quyền tham dự và phát biểu ý kiến về việc định giá. Quyền quyết định về giá đối với tài sản định giá thuộc Hội đồng định giá;

b) Cơ quan tài chính và các cơ quan chuyên môn có liên quan có trách nhiệm cử người tham gia Hội đồng định giá và tạo điều kiện để họ làm nhiệm vụ. Người được cử làm thành viên Hội đồng định giá có trách nhiệm tham gia đầy đủ vào việc định giá. Trường hợp cơ quan tài chính, các cơ quan chuyên môn không cử người tham gia Hội đồng định giá thì Tòa án yêu cầu cơ quan quản lý có thẩm quyền trực tiếp chỉ đạo cơ quan tài chính, cơ quan chuyên môn thực hiện yêu cầu của Tòa án. Người được cử tham gia Hội đồng định giá không tham gia mà không có lý do chính đáng thì Tòa án yêu cầu lãnh đạo cơ quan đã cử người tham gia Hội đồng định giá xem xét trách nhiệm, cử người khác thay thế và thông báo cho Tòa án biết để tiếp tục tiến hành định giá;

c) Việc định giá phải được lập thành biên bản, trong đó ghi rõ ý kiến của từng thành viên, của đương sự nếu họ tham dự. Quyết định của Hội đồng định giá phải được quá nửa tổng số thành viên biểu quyết tán thành. Các thành viên Hội đồng định giá, đương sự, người chứng kiến ký tên vào biên bản.

5. Việc định giá lại tài sản được thực hiện trong trường hợp có căn cứ cho rằng kết quả định giá lần đầu không chính xác hoặc không phù hợp với giá thị trường nơi có tài sản định giá tại thời điểm giải quyết vụ án hành chính.

Điều 92. Ủy thác thu thập tài liệu, chứng cứ 1. Trong quá trình giải quyết vụ án hành chính, Tòa án có thể ra quyết định ủy thác để Tòa án khác hoặc cơ quan có thẩm quyền quy định tại khoản 4 Điều này lấy lời khai của đương sự, người làm chứng, xem xét, thẩm định tại chỗ, định giá tài sản hoặc các biện pháp khác để thu thập tài liệu, chứng cứ, xác minh tình tiết của vụ án hành chính.

2. Trong quyết định ủy thác phải ghi rõ tên, địa chỉ của người khởi kiện, người bị kiện và những công việc cụ thể ủy thác để thu thập tài liệu, chứng cứ.

3. Tòa án nhận được quyết định ủy thác có trách nhiệm thực hiện công việc cụ thể được ủy thác trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày nhận được quyết định ủy thác và thông báo kết quả bằng văn bản cho Tòa án đã ra quyết định ủy thác; trường hợp không thực hiện được việc ủy thác thì phải thông báo bằng văn bản và nêu rõ lý do cho Tòa án đã ra quyết định ủy thác.

4. Trường hợp việc thu thập tài liệu, chứng cứ phải tiến hành ở nước ngoài thì Tòa án làm thủ tục ủy thác thông qua cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam hoặc cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài mà nước đó và Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên của điều ước quốc tế có quy định về vấn đề này hoặc thực hiện trên nguyên tắc có đi có lại nhưng không trái với pháp luật Việt Nam, phù hợp với pháp luật và tập quán quốc tế.

5. Trường hợp không thực hiện được việc ủy thác theo quy định tại khoản 3 và khoản 4 Điều này hoặc đã thực hiện việc ủy thác nhưng không nhận được kết quả trả lời thì Tòa án giải quyết vụ án trên cơ sở chứng cứ đã có trong hồ sơ vụ án.

Điều 93. Yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân cung cấp tài liệu, chứng cứ 1. Đương sự có quyền yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân cung cấp tài liệu, chứng cứ. Khi yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân cung cấp tài liệu, chứng cứ thì đương sự phải làm đơn ghi rõ tài liệu, chứng cứ cần cung cấp, lý do yêu cầu cung cấp tài liệu, chứng cứ; họ, tên, địa chỉ của cá nhân, tên, địa chỉ của cơ quan, tổ chức đang quản lý, lưu giữ tài liệu, chứng cứ cần cung cấp.

Cơ quan, tổ chức, cá nhân có trách nhiệm cung cấp tài liệu, chứng cứ cho đương sự trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận được yêu cầu; trường hợp không cung cấp được thì phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do cho người có yêu cầu biết.

2. Trường hợp đương sự đã áp dụng các biện pháp cần thiết để thu thập chứng cứ mà vẫn không thể tự mình thu thập được thì có thể đề nghị Tòa án ra quyết định yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân đang lưu giữ, quản lý tài liệu, chứng cứ cung cấp tài liệu, chứng cứ cho mình hoặc tiến hành thu thập tài liệu, chứng cứ bảo đảm cho việc giải quyết vụ án hành chính.

Đương sự yêu cầu Tòa án tiến hành thu thập tài liệu, chứng cứ phải làm đơn ghi rõ vấn đề cần chứng minh; chứng cứ cần thu thập; lý do vì sao tự mình không thu thập được; họ, tên, địa chỉ của cá nhân, tên, địa chỉ của cơ quan, tổ chức đang quản lý, lưu giữ tài liệu, chứng cứ cần thu thập.

3. Trường hợp có yêu cầu của đương sự hoặc xét thấy cần thiết, Tòa án yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân đang quản lý, lưu giữ cung cấp cho mình tài liệu, chứng cứ.

Cơ quan, tổ chức, cá nhân đang quản lý, lưu giữ tài liệu, chứng cứ có trách nhiệm cung cấp đầy đủ tài liệu, chứng cứ theo yêu cầu của Tòa án trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận được yêu cầu; trường hợp hết thời hạn này mà không cung cấp đầy đủ tài liệu, chứng cứ theo yêu cầu của Tòa án thì cơ quan, tổ chức, cá nhân được yêu cầu phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do cho Tòa án. Cơ quan, tổ chức, cá nhân không thực hiện yêu cầu của Tòa án mà không có lý do chính đáng có thể bị xử lý theo quy định của Luật này và pháp luật có liên quan. Việc xử lý trách nhiệm đối với cơ quan, tổ chức, cá nhân không phải là lý do miễn nghĩa vụ cung cấp tài liệu, chứng cứ cho Tòa án.

4. Trường hợp Viện kiểm sát có yêu cầu cung cấp tài liệu, chứng cứ thì cơ quan, tổ chức, cá nhân có trách nhiệm thực hiện theo quy định tại khoản 3 Điều này.

Điều 94. Bảo quản tài liệu, chứng cứ

1. Tài liệu, chứng cứ đã được giao nộp tại Tòa án thì việc bảo quản tài liệu, chứng cứ đó do Tòa án chịu trách nhiệm.

2. Tài liệu, chứng cứ không thể giao nộp được tại Tòa án thì người đang lưu giữ tài liệu, chứng cứ đó có trách nhiệm bảo quản.

3. Trường hợp cần giao tài liệu, chứng cứ cho người thứ ba bảo quản thì Thẩm phán ra quyết định và lập biên bản giao cho người đó bảo quản. Người nhận bảo quản phải ký tên vào biên bản, được hưởng thù lao và phải chịu trách nhiệm về việc bảo quản tài liệu, chứng cứ theo quy định của pháp luật.

4. Nghiêm cấm việc hủy hoại tài liệu, chứng cứ.

Điều 95. Đánh giá chứng cứ 1. Việc đánh giá chứng cứ phải khách quan, toàn diện, đầy đủ và chính xác.

2. Tòa án phải đánh giá từng chứng cứ, sự liên quan giữa các chứng cứ và khẳng định tính hợp pháp, tính liên quan, giá trị chứng minh của từng chứng cứ.

Điều 96. Công bố và sử dụng chứng cứ 1. Mọi chứng cứ được công bố và sử dụng công khai như nhau, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này.

2. Tòa án không công khai nội dung chứng cứ có liên quan đến bí mật nhà nước, thuần phong, mỹ tục của dân tộc, bí mật nghề nghiệp, bí mật kinh doanh, bí mật cá nhân theo yêu cầu chính đáng của đương sự nhưng phải thông báo cho đương sự biết những chứng cứ không được công khai.

3. Người tiến hành tố tụng, người tham gia tố tụng phải giữ bí mật chứng cứ thuộc trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này theo quy định của pháp luật.

Điều 97. Bảo vệ chứng cứ 1. Trường hợp chứng cứ đang bị tiêu hủy, có nguy cơ bị tiêu hủy hoặc sau này khó có thể thu thập được thì đương sự có quyền làm đơn đề nghị Tòa án quyết định áp dụng các biện pháp cần thiết để bảo toàn chứng cứ. Tòa án có thể quyết định áp dụng một hoặc một số trong các biện pháp niêm phong, thu giữ, chụp ảnh, ghi âm, ghi hình, phục chế, khám nghiệm, lập biên bản và biện pháp khác.

2. Trường hợp người làm chứng bị đe dọa, khống chế hoặc mua chuộc để không cung cấp chứng cứ hoặc cung cấp chứng cứ sai sự thật thì Tòa án có quyền quyết định buộc người có hành vi đe dọa, khống chế hoặc mua chuộc phải chấm dứt hành vi đe dọa, khống chế hoặc mua chuộc người làm chứng. Trường hợp hành vi đó có dấu hiệu tội phạm thì Tòa án yêu cầu Viện kiểm sát xem xét về trách nhiệm hình sự.

Điều 98. Quyền tiếp cận, trao đổi tài liệu, chứng cứ 1. Đương sự có quyền được biết, ghi chép, sao chụp, trao đổi tài liệu, chứng cứ do đương sự khác giao nộp cho Tòa án hoặc do Tòa án thu thập được, trừ tài liệu, chứng cứ quy định tại khoản 2 Điều 96 của Luật này.

2. Khi đương sự giao nộp tài liệu, chứng cứ cho Tòa án thì trong thời hạn 05 ngày làm việc họ phải thông báo cho đương sự khác biết về việc họ đã giao nộp tài liệu, chứng cứ cho Tòa án để

đương sự khác liên hệ với Tòa án thực hiện quyền tiếp cận tài liệu, chứng cứ quy định tại khoản 1 Điều này.

3. Trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày Tòa án thu thập được tài liệu, chứng cứ thì Tòa án phải thông báo cho đương sự biết để họ thực hiện quyền tiếp cận tài liệu, chứng cứ quy định tại khoản 1 Điều này.

Chương VII CẤP, TỐNG ĐẠT, THÔNG BÁO VĂN BẢN TỐ TỤNG

Điều 99. Nghĩa vụ cấp, tống đạt hoặc thông báo văn bản tố tụng Tòa án, Viện kiểm sát, cơ quan thi hành án dân sự có nghĩa vụ cấp, tống đạt hoặc thông báo văn bản tố tụng cho đương sự, những người tham gia tố tụng khác và cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan theo quy định của Luật này và quy định khác của pháp luật có liên quan.

Điều 100. Các văn bản tố tụng phải được cấp, tống đạt hoặc thông báo 1. Thông báo, giấy báo, giấy triệu tập, giấy mời trong tố tụng hành chính.

2. Bản án, quyết định của Tòa án.

3. Quyết định kháng nghị của Viện kiểm sát; văn bản của cơ quan thi hành án dân sự.

4. Văn bản tố tụng khác mà pháp luật có quy định phải cấp, tống đạt hoặc thông báo.

Điều 101. Những người thực hiện việc cấp, tống đạt hoặc thông báo văn bản tố tụng 1. Người tiến hành tố tụng, người của cơ quan ban hành văn bản tố tụng được giao nhiệm vụ thực hiện việc cấp, tống đạt hoặc thông báo văn bản tố tụng.

2. Người có chức năng tống đạt.

3. Ủy ban nhân dân cấp xã nơi người tham gia tố tụng cư trú hoặc cơ quan, tổ chức nơi người tham gia tố tụng làm việc khi Tòa án, Viện kiểm sát hoặc cơ quan thi hành án dân sự có yêu cầu.

4. Đương sự, người đại diện của đương sự hoặc người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự trong những trường hợp do Luật này quy định.

5. Nhân viên của tổ chức dịch vụ bưu chính.

6. Những người khác theo quy định của pháp luật.

Điều 102. Các phương thức cấp, tống đạt hoặc thông báo văn bản tố tụng 1. Cấp, tống đạt, thông báo trực tiếp; qua dịch vụ bưu chính hoặc người thứ ba được ủy quyền thực hiện việc cấp, tống đạt, thông báo.

2. Cấp, tống đạt, thông báo bằng phương tiện điện tử theo yêu cầu của đương sự hoặc người tham gia tố tụng khác phù hợp với quy định của pháp luật về giao dịch điện tử.

3. Niêm yết công khai.

4. Thông báo trên phương tiện thông tin đại chúng.

5. Cấp, tống đạt, thông báo bằng phương thức khác theo quy định tại Điều 303 của Luật này.

Điều 103. Tính hợp lệ của việc cấp, tống đạt hoặc thông báo văn bản tố tụng

1. Việc cấp, tống đạt hoặc thông báo văn bản tố tụng được thực hiện theo quy định của Luật này thì được coi là hợp lệ.

2. Người có nghĩa vụ thực hiện việc cấp, tống đạt hoặc thông báo văn bản tố tụng phải thực hiện theo quy định của Luật này.

Điều 104. Thủ tục cấp, tống đạt hoặc thông báo văn bản tố tụng Người thực hiện việc cấp, tống đạt hoặc thông báo văn bản tố tụng phải trực tiếp chuyển giao cho người được cấp, tống đạt hoặc thông báo văn bản tố tụng có liên quan. Người được cấp, tống đạt, thông báo hoặc được ủy quyền cấp, tống đạt, thông báo văn bản tố tụng phải ký nhận vào biên bản hoặc sổ giao nhận văn bản tố tụng. Thời điểm để tính thời hạn tố tụng là ngày họ được cấp, tống đạt hoặc thông báo văn bản tố tụng.

Điều 105. Thủ tục cấp, tống đạt hoặc thông báo bằng phương tiện điện tử Việc cấp, tống đạt hoặc thông báo bằng phương tiện điện tử được thực hiện theo quy định của pháp luật về giao dịch điện tử.

Tòa án nhân dân tối cao hướng dẫn thi hành Điều này.

Điều 106. Thủ tục cấp, tống đạt hoặc thông báo trực tiếp cho cá nhân 1. Người được cấp, tống đạt hoặc thông báo là cá nhân thì văn bản tố tụng phải được giao trực tiếp cho họ.

2. Trường hợp người được cấp, tống đạt hoặc thông báo đã chuyển đến nơi cư trú mới và đã thông báo cho Tòa án việc thay đổi nơi cư trú thì phải cấp, tống đạt hoặc thông báo theo nơi cư trú mới của họ.

3. Trường hợp người được cấp, tống đạt hoặc thông báo từ chối nhận văn bản tố tụng thì người thực hiện việc cấp, tống đạt hoặc thông báo phải lập biên bản trong đó nêu rõ lý do của việc từ chối, có xác nhận của tổ trưởng tổ dân phố, trưởng thôn, làng, ấp, bản, buôn, phum, sóc (sau đây gọi chung là tổ trưởng tổ dân phố) hoặc đại diện công an xã, phường, thị trấn về việc người đó từ chối nhận văn bản tố tụng.

4. Trường hợp người được cấp, tống đạt hoặc thông báo vắng mặt thì người thực hiện việc cấp, tống đạt hoặc thông báo giao cho người thân thích có đủ năng lực hành vi dân sự cùng nơi cư trú với họ hoặc tổ trưởng tổ dân phố để thực hiện việc ký nhận và yêu cầu người này cam kết giao lại tận tay ngay cho người được cấp, tống đạt hoặc thông báo.

Trường hợp người được cấp, tống đạt hoặc thông báo vắng mặt mà không rõ thời điểm trở về hoặc không rõ địa chỉ thì người thực hiện việc cấp, tống đạt hoặc thông báo phải lập biên bản về việc không thực hiện được việc cấp, tống đạt hoặc thông báo, có xác nhận của tổ trưởng tổ dân phố hoặc đại diện công an xã, phường, thị trấn; đồng thời, thực hiện thủ tục niêm yết công khai văn bản cần tống đạt theo quy định tại Điều 108 của Luật này.

Điều 107. Thủ tục cấp, tống đạt hoặc thông báo trực tiếp cho cơ quan, tổ chức Trường hợp người được cấp, tống đạt hoặc thông báo là cơ quan, tổ chức thì văn bản tố tụng phải được giao trực tiếp cho người đại diện theo pháp luật hoặc người chịu trách nhiệm nhận văn bản của cơ quan, tổ chức đó và phải được những người này ký nhận. Trường hợp cơ quan, tổ chức được cấp, tống đạt hoặc thông báo có người đại diện tham gia tố tụng hoặc cử người đại diện

nhận văn bản tố tụng thì những người này ký nhận văn bản tố tụng đó. Ngày ký nhận là ngày được cấp, tống đạt hoặc thông báo.

Điều 108. Thủ tục niêm yết công khai 1. Niêm yết công khai văn bản tố tụng được thực hiện trong trường hợp không thể cấp, tống đạt hoặc thông báo trực tiếp văn bản tố tụng theo quy định tại Điều 106 và Điều 107 của Luật này.

2. Việc niêm yết công khai văn bản tố tụng do Tòa án trực tiếp hoặc ủy quyền cho người có chức năng tống đạt hoặc Ủy ban nhân dân cấp xã nơi đương sự cư trú thực hiện theo thủ tục sau đây:

a) Niêm yết bản chính tại trụ sở Tòa án, Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cư trú hoặc nơi cư trú cuối cùng của cá nhân, nơi có trụ sở hoặc trụ sở cuối cùng của cơ quan, tổ chức được cấp, tống đạt hoặc thông báo;

b) Niêm yết bản sao tại nơi cư trú hoặc nơi cư trú cuối cùng của cá nhân, nơi có trụ sở hoặc trụ sở cuối cùng của cơ quan, tổ chức được cấp, tống đạt hoặc thông báo;

c) Lập biên bản về việc thực hiện thủ tục niêm yết công khai, trong đó ghi rõ ngày, tháng, năm niêm yết.

3. Thời hạn niêm yết công khai văn bản tố tụng là 15 ngày kể từ ngày niêm yết.

Điều 109. Thủ tục thông báo trên phương tiện thông tin đại chúng 1. Việc thông báo trên phương tiện thông tin đại chúng chỉ được thực hiện khi pháp luật có quy định hoặc có căn cứ xác định là việc niêm yết công khai không bảo đảm cho người được cấp, tống đạt hoặc thông báo nhận được thông tin về văn bản cần được cấp, tống đạt hoặc thông báo.

2. Việc thông báo trên phương tiện thông tin đại chúng có thể được thực hiện nếu có yêu cầu của đương sự khác. Trường hợp này, đương sự có yêu cầu thông báo phải chịu chi phí thông báo trên phương tiện thông tin đại chúng.

3. Thông báo trên phương tiện thông tin đại chúng phải được đăng trên Cổng thông tin điện tử của Tòa án (nếu có), trên một trong các báo hàng ngày của trung ương trong ba số liên tiếp và phát sóng trên Đài phát thanh hoặc Đài truyền hình của trung ương ba lần trong 03 ngày liên tiếp.

Điều 110. Thông báo kết quả việc cấp, tống đạt hoặc thông báo văn bản tố tụng Trường hợp người thực hiện việc cấp, tống đạt hoặc thông báo văn bản tố tụng không phải là người tiến hành tố tụng, người của cơ quan ban hành văn bản tố tụng thì người thực hiện phải thông báo ngay bằng văn bản kết quả việc cấp, tống đạt hoặc thông báo văn bản tố tụng cho Tòa án hoặc cơ quan ban hành văn bản tố tụng đó.

Chương VIII PHÁT HIỆN VÀ KIẾN NGHỊ SỬA ĐỔI, BỔ SUNG HOẶC BÃI BỎ VĂN BẢN QUY

PHẠM PHÁP LUẬT TRONG QUÁ TRÌNH GIẢI QUYẾT VỤ ÁN HÀNH CHÍNH Điều 111. Phát hiện và kiến nghị sửa đổi, bổ sung hoặc bãi bỏ văn bản quy phạm pháp luật 1. Trong quá trình giải quyết vụ án hành chính, nếu phát hiện văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến việc giải quyết vụ án hành chính có dấu hiệu trái với Hiến pháp, luật, văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan nhà nước cấp trên thì Tòa án thực hiện như sau:

a) Trường hợp chưa có quyết định đưa vụ án ra xét xử thì Chánh án Tòa án đang giải quyết vụ án đó thực hiện việc kiến nghị theo thẩm quyền hoặc đề nghị người có thẩm quyền quy định tại Điều 112 của Luật này thực hiện việc kiến nghị;

b) Trường hợp đã có quyết định đưa vụ án ra xét xử hoặc vụ án đang được xem xét theo trình tự giám đốc thẩm, tái thẩm thì Hội đồng xét xử đề nghị Chánh án Tòa án đang giải quyết vụ án đó thực hiện việc kiến nghị hoặc đề nghị người có thẩm quyền quy định tại Điều 112 của Luật này thực hiện việc kiến nghị.

2. Văn bản kiến nghị hoặc đề nghị người có thẩm quyền kiến nghị sửa đổi, bổ sung hoặc bãi bỏ văn bản quy phạm pháp luật phải có những nội dung chính sau đây:

a) Tên của Tòa án ra văn bản kiến nghị hoặc đề nghị;

b) Tóm tắt nội dung vụ án và những vấn đề pháp lý đặt ra để giải quyết vụ án;

c) Tên, số, ngày, tháng, năm của văn bản quy phạm pháp luật bị kiến nghị sửa đổi, bổ sung hoặc bãi bỏ có liên quan đến việc giải quyết vụ án;

d) Phân tích những quy định của văn bản quy phạm pháp luật có dấu hiệu trái với Hiến pháp, luật, văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan nhà nước cấp trên;

đ) Kiến nghị hoặc đề nghị của Tòa án về việc sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ văn bản quy phạm pháp luật đó.

3. Kèm theo văn bản kiến nghị hoặc đề nghị người có thẩm quyền kiến nghị là văn bản quy phạm pháp luật bị kiến nghị sửa đổi, bổ sung hoặc bãi bỏ.

Điều 112. Thẩm quyền kiến nghị sửa đổi, bổ sung hoặc bãi bỏ văn bản quy phạm pháp luật 1. Chánh án Tòa án cấp huyện có quyền kiến nghị sửa đổi, bổ sung hoặc bãi bỏ văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan nhà nước từ cấp huyện trở xuống; đề nghị Chánh án Tòa án cấp tỉnh kiến nghị sửa đổi, bổ sung hoặc bãi bỏ văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan nhà nước cấp tỉnh; báo cáo Chánh án Tòa án cấp tỉnh đề nghị Chánh án Tòa án nhân dân tối cao kiến nghị sửa đổi, bổ sung hoặc bãi bỏ văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan nhà nước ở Trung ương.

2. Chánh án Tòa án cấp tỉnh, Chánh án Tòa án nhân dân cấp cao có quyền kiến nghị sửa đổi, bổ sung hoặc bãi bỏ văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan nhà nước từ cấp tỉnh trở xuống; đề nghị Chánh án Tòa án nhân dân tối cao kiến nghị sửa đổi, bổ sung hoặc bãi bỏ văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan nhà nước ở Trung ương.

3. Chánh án Tòa án nhân dân tối cao tự mình hoặc theo đề nghị của Chánh án Tòa án quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này kiến nghị sửa đổi, bổ sung hoặc bãi bỏ văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan nhà nước ở Trung ương.

4. Trường hợp tại phiên tòa, Hội đồng xét xử phát hiện văn bản quy phạm pháp luật có dấu hiệu trái với Hiến pháp, luật, văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan nhà nước cấp trên thì Hội đồng xét xử có văn bản báo cáo Chánh án Tòa án theo quy định tại các khoản 1, 2 và 3 Điều này để thực hiện quyền kiến nghị; trường hợp này, Hội đồng xét xử có quyền tạm ngừng phiên tòa theo quy định tại điểm d khoản 1 Điều 187 của Luật này để chờ ý kiến của Chánh án Tòa án hoặc tạm đình chỉ giải quyết vụ án khi có văn bản kiến nghị của Chánh án Tòa án có thẩm quyền theo quy định tại điểm e khoản 1 Điều 141 của Luật này.

Điều 113. Trách nhiệm giải quyết đề nghị về việc kiến nghị sửa đổi, bổ sung hoặc bãi bỏ văn bản quy phạm pháp luật Trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày nhận được văn bản đề nghị quy định tại Điều 111 của Luật này thì Chánh án Tòa án có thẩm quyền kiến nghị phải xem xét và xử lý như sau:

1. Trường hợp đề nghị có căn cứ thì phải ra văn bản kiến nghị gửi cơ quan nhà nước có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung hoặc bãi bỏ văn bản quy phạm pháp luật và thông báo cho Tòa án đã đề nghị biết để ra quyết định tạm đình chỉ giải quyết vụ án.

2. Trường hợp đề nghị không có căn cứ thì phải ra văn bản trả lời cho Tòa án đã đề nghị biết để tiếp tục giải quyết vụ án theo đúng quy định của pháp luật.

Điều 114. Trách nhiệm thực hiện kiến nghị sửa đổi, bổ sung hoặc bãi bỏ văn bản quy phạm pháp luật Cơ quan nhận được kiến nghị sửa đổi, bổ sung hoặc bãi bỏ văn bản quy phạm pháp luật của Tòa án có trách nhiệm giải quyết như sau:

1. Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày nhận được văn bản kiến nghị của Chánh án Tòa án quy định tại Điều 112 của Luật này đối với văn bản quy phạm pháp luật quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành Hiến pháp, luật, văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan nhà nước cấp trên thì cơ quan đã ban hành văn bản đó phải xem xét và trả lời bằng văn bản cho Tòa án đã kiến nghị. Nếu quá thời hạn này mà không nhận được văn bản trả lời thì Tòa án áp dụng văn bản có hiệu lực pháp lý cao hơn để giải quyết vụ án.

2. Trường hợp kiến nghị xem xét sửa đổi, bổ sung hoặc bãi bỏ luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban thường vụ Quốc hội thì thực hiện theo quy định của pháp luật.

Chương IX KHỞI KIỆN, THỤ LÝ VỤ ÁN

Điều 115. Quyền khởi kiện vụ án 1. Cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền khởi kiện vụ án đối với quyết định hành chính, hành vi hành chính, quyết định kỷ luật buộc thôi việc trong trường hợp không đồng ý với quyết định, hành vi đó hoặc đã khiếu nại với người có thẩm quyền giải quyết, nhưng hết thời hạn giải quyết theo quy định của pháp luật mà khiếu nại không được giải quyết hoặc đã được giải quyết nhưng không đồng ý với việc giải quyết khiếu nại về quyết định, hành vi đó.

2. Tổ chức, cá nhân có quyền khởi kiện vụ án đối với quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh trong trường hợp không đồng ý với quyết định đó.

3. Cá nhân có quyền khởi kiện vụ án về danh sách cử tri trong trường hợp đã khiếu nại với cơ quan có thẩm quyền giải quyết, nhưng hết thời hạn giải quyết theo quy định của pháp luật mà khiếu nại không được giải quyết hoặc đã được giải quyết, nhưng không đồng ý với việc giải quyết khiếu nại đó.

Điều 116. Thời hiệu khởi kiện 1. Thời hiệu khởi kiện là thời hạn mà cơ quan, tổ chức, cá nhân được quyền khởi kiện để yêu cầu Tòa án giải quyết vụ án hành chính bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp bị xâm phạm; nếu thời hạn đó kết thúc thì mất quyền khởi kiện.

2. Thời hiệu khởi kiện đối với từng trường hợp được quy định như sau:

a) 01 năm kể từ ngày nhận được hoặc biết được quyết định hành chính, hành vi hành chính, quyết định kỷ luật buộc thôi việc;

b) 30 ngày kể từ ngày nhận được quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh;

c) Từ ngày nhận được thông báo kết quả giải quyết khiếu nại của cơ quan lập danh sách cử tri hoặc kết thúc thời hạn giải quyết khiếu nại mà không nhận được thông báo kết quả giải quyết khiếu nại của cơ quan lập danh sách cử tri đến trước ngày bầu cử 05 ngày.

3. Trường hợp đương sự khiếu nại theo đúng quy định của pháp luật đến cơ quan nhà nước, người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại thì thời hiệu khởi kiện được quy định như sau:

a) 01 năm kể từ ngày nhận được hoặc biết được quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu hoặc quyết định giải quyết khiếu nại lần hai;

b) 01 năm kể từ ngày hết thời hạn giải quyết khiếu nại theo quy định của pháp luật mà cơ quan nhà nước, người có thẩm quyền không giải quyết và không có văn bản trả lời cho người khiếu nại.

4. Trường hợp vì sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan khác làm cho người khởi kiện không khởi kiện được trong thời hạn quy định tại điểm a và điểm b khoản 2 Điều này thì thời gian có sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan khác không tính vào thời hiệu khởi kiện.

5. Các quy định của Bộ luật dân sự về cách xác định thời hạn, thời hiệu được áp dụng trong tố tụng hành chính.

Điều 117. Thủ tục khởi kiện 1. Khi khởi kiện vụ án hành chính thì cơ quan, tổ chức, cá nhân phải làm đơn khởi kiện theo quy định tại Điều 118 của Luật này.

2. Cá nhân có năng lực hành vi tố tụng hành chính đầy đủ thì có thể tự mình hoặc nhờ người khác làm hộ đơn khởi kiện vụ án. Tại mục tên, địa chỉ của người khởi kiện trong đơn phải ghi họ, tên, địa chỉ của cá nhân; ở phần cuối đơn cá nhân phải ký tên hoặc điểm chỉ.

3. Cá nhân là người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi thì người đại diện hợp pháp của họ có thể tự mình hoặc nhờ người khác làm hộ đơn khởi kiện vụ án. Tại mục tên, địa chỉ của người khởi kiện trong đơn phải ghi họ tên, địa chỉ của người đại diện hợp pháp của cá nhân đó; ở phần cuối đơn, người đại diện hợp pháp đó phải ký tên hoặc điểm chỉ.

4. Cá nhân thuộc trường hợp quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều này là người không biết chữ, không nhìn được, không thể tự mình làm đơn khởi kiện, không thể tự mình ký tên hoặc điểm chỉ thì có thể nhờ người khác làm hộ đơn khởi kiện và phải có người có năng lực hành vi tố tụng hành chính đầy đủ làm chứng, ký xác nhận vào đơn khởi kiện.

5. Cơ quan, tổ chức là người khởi kiện thì người đại diện hợp pháp của cơ quan, tổ chức đó có thể tự mình hoặc nhờ người khác làm hộ đơn khởi kiện vụ án. Tại mục tên, địa chỉ của người khởi kiện phải ghi tên, địa chỉ của cơ quan, tổ chức và họ, tên, chức vụ của người đại diện hợp pháp của cơ quan, tổ chức đó; ở phần cuối đơn, người đại diện hợp pháp của cơ quan, tổ chức phải ký tên và đóng dấu của cơ quan, tổ chức đó; trường hợp tổ chức khởi kiện là doanh nghiệp thì việc sử dụng con dấu theo quy định của Luật doanh nghiệp.

Điều 118. Đơn khởi kiện 1. Đơn khởi kiện phải có các nội dung chính sau đây:

a) Ngày, tháng, năm làm đơn;

b) Tòa án được yêu cầu giải quyết vụ án hành chính;

c) Tên, địa chỉ; số điện thoại, số fax, địa chỉ thư điện tử (nếu có) của người khởi kiện, người bị kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan;

d) Nội dung quyết định hành chính, quyết định kỷ luật buộc thôi việc, quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh, nội dung giải quyết khiếu nại về danh sách cử tri hoặc tóm tắt diễn biến của hành vi hành chính;

đ) Nội dung quyết định giải quyết khiếu nại (nếu có);

e) Yêu cầu đề nghị Tòa án giải quyết;

g) Cam đoan về việc không đồng thời khiếu nại đến người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại.

2. Kèm theo đơn khởi kiện phải có tài liệu, chứng cứ chứng minh quyền, lợi ích hợp pháp của người khởi kiện bị xâm phạm. Trường hợp vì lý do khách quan mà người khởi kiện không thể nộp đầy đủ các tài liệu, chứng cứ kèm theo đơn khởi kiện thì họ phải nộp tài liệu, chứng cứ hiện có để chứng minh quyền, lợi ích hợp pháp của người khởi kiện bị xâm phạm. Các tài liệu, chứng cứ khác, người khởi kiện phải tự mình bổ sung hoặc bổ sung theo yêu cầu của Tòa án trong quá trình giải quyết vụ án.

Điều 119. Gửi đơn khởi kiện đến Tòa án Người khởi kiện gửi đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ kèm theo đến Tòa án có thẩm quyền giải quyết vụ án bằng một trong các phương thức sau đây:

1. Nộp trực tiếp tại Tòa án.

2. Gửi qua dịch vụ bưu chính.

3. Gửi trực tuyến qua Cổng thông tin điện tử của Tòa án (nếu có).

Điều 120. Xác định ngày khởi kiện vụ án hành chính 1. Trường hợp người khởi kiện trực tiếp nộp đơn tại Tòa án có thẩm quyền thì ngày khởi kiện là ngày nộp đơn.

2. Trường hợp người khởi kiện gửi đơn trực tuyến thì ngày khởi kiện là ngày gửi đơn.

3. Trường hợp người khởi kiện gửi đơn đến Tòa án qua dịch vụ bưu chính thì ngày khởi kiện là ngày có dấu của tổ chức dịch vụ bưu chính nơi gửi. Trường hợp không xác định được ngày, tháng, năm theo dấu bưu chính nơi gửi thì ngày khởi kiện là ngày đương sự gửi đơn tại tổ chức dịch vụ bưu chính. Đương sự phải chứng minh ngày mình gửi đơn tại tổ chức dịch vụ bưu chính; trường hợp đương sự không chứng minh được thì ngày khởi kiện là ngày Tòa án nhận được đơn khởi kiện do tổ chức dịch vụ bưu chính chuyển đến.

4. Trường hợp chuyển vụ án cho Tòa án khác theo quy định tại khoản 1 Điều 34 và khoản 3 Điều 165 của Luật này thì ngày khởi kiện là ngày gửi đơn khởi kiện đến Tòa án đã thụ lý nhưng không đúng thẩm quyền và được xác định theo quy định tại các khoản 1, 2 và 3 Điều này.

Điều 121. Nhận và xem xét đơn khởi kiện

1. Tòa án nhận đơn khởi kiện do người khởi kiện nộp trực tiếp tại bộ phận tiếp nhận đơn của Tòa án hoặc gửi qua dịch vụ bưu chính và ghi vào sổ nhận đơn. Trường hợp nhận đơn trực tuyến thì Tòa án in ra bản giấy và ghi vào sổ nhận đơn.

Việc nhận đơn khởi kiện được ghi vào sổ nhận đơn và thông báo trên Cổng thông tin điện tử của Tòa án (nếu có).

Khi nhận đơn khởi kiện nộp trực tiếp, Tòa án có trách nhiệm cấp ngay giấy xác nhận đã nhận đơn cho người khởi kiện. Trường hợp nhận đơn trực tuyến thì Tòa án trả lời cho người khởi kiện biết qua thư điện tử. Trường hợp nhận đơn qua dịch vụ bưu chính thì trong thời hạn 02 ngày làm việc kể từ ngày nhận đơn, Tòa án phải gửi thông báo nhận đơn cho người khởi kiện.

2. Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận được đơn khởi kiện, Chánh án Tòa án phân công một Thẩm phán xem xét đơn khởi kiện.

3. Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày được phân công, Thẩm phán phải xem xét đơn khởi kiện và có một trong các quyết định sau đây:

a) Yêu cầu sửa đổi, bổ sung đơn khởi kiện;

b) Tiến hành thủ tục thụ lý vụ án theo thủ tục thông thường hoặc theo thủ tục rút gọn nếu vụ án có đủ điều kiện quy định tại khoản 1 Điều 246 của Luật này;

c) Chuyển đơn khởi kiện cho Tòa án có thẩm quyền và thông báo cho người khởi kiện nếu vụ án thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án khác;

d) Trả lại đơn khởi kiện cho người khởi kiện, nếu thuộc một trong các trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 123 của Luật này.

4. Kết quả xử lý đơn của Thẩm phán quy định tại khoản 3 Điều này phải được thông báo cho người khởi kiện, phải ghi chú vào sổ nhận đơn và thông báo trên Cổng thông tin điện tử của Tòa án (nếu có).

Điều 122. Yêu cầu sửa đổi, bổ sung đơn khởi kiện 1. Sau khi nhận được đơn khởi kiện, nếu thấy đơn khởi kiện không có đủ các nội dung quy định tại khoản 1 Điều 118 của Luật này thì Thẩm phán thông báo bằng văn bản và nêu rõ những vấn đề cần sửa đổi, bổ sung cho người khởi kiện sửa đổi, bổ sung đơn khởi kiện trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày người khởi kiện nhận được thông báo của Tòa án.

2. Thời gian thực hiện việc sửa đổi, bổ sung đơn khởi kiện không tính vào thời hiệu khởi kiện.

3. Trường hợp người khởi kiện đã sửa đổi, bổ sung đơn khởi kiện theo đúng quy định tại khoản 1 Điều 118 của Luật này thì Thẩm phán tiếp tục việc thụ lý vụ án; nếu họ không sửa đổi, bổ sung theo yêu cầu của Thẩm phán thì Thẩm phán trả lại đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ kèm theo cho người khởi kiện.

Điều 123. Trả lại đơn khởi kiện 1. Thẩm phán trả lại đơn khởi kiện trong những trường hợp sau đây:

a) Người khởi kiện không có quyền khởi kiện;

b) Người khởi kiện không có năng lực hành vi tố tụng hành chính đầy đủ;

c) Trường hợp pháp luật có quy định về điều kiện khởi kiện nhưng người khởi kiện đã khởi kiện đến Tòa án khi còn thiếu một trong các điều kiện đó;

d) Sự việc đã được giải quyết bằng bản án hoặc quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật;

đ) Sự việc không thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án;

e) Người khởi kiện lựa chọn giải quyết vụ việc theo thủ tục giải quyết khiếu nại trong trường hợp quy định tại Điều 33 của Luật này;

g) Đơn khởi kiện không có đủ nội dung quy định tại khoản 1 Điều 118 của Luật này mà không được người khởi kiện sửa đổi, bổ sung theo quy định tại Điều 122 của Luật này;

h) Hết thời hạn được thông báo quy định tại khoản 1 Điều 125 của Luật này mà người khởi kiện không xuất trình biên lai nộp tiền tạm ứng án phí cho Tòa án, trừ trường hợp người khởi kiện được miễn nộp tiền tạm ứng án phí, không phải nộp tiền tạm ứng án phí hoặc có lý do chính đáng.

2. Khi trả lại đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ kèm theo cho người khởi kiện, Thẩm phán phải có văn bản ghi rõ lý do trả lại đơn khởi kiện. Văn bản trả lại đơn khởi kiện được gửi ngay cho Viện kiểm sát cùng cấp.

Đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ mà Thẩm phán trả lại cho người khởi kiện phải được sao lại và lưu tại Tòa án để làm cơ sở giải quyết khiếu nại, kiến nghị khi có yêu cầu.

Điều 124. Khiếu nại, kiến nghị và giải quyết khiếu nại, kiến nghị về việc trả lại đơn khởi kiện 1. Trong thời hạn 07 ngày kể từ ngày nhận được văn bản trả lại đơn khởi kiện, người khởi kiện có quyền khiếu nại, Viện kiểm sát có quyền kiến nghị với Tòa án đã trả lại đơn khởi kiện.

2. Ngay sau khi nhận được khiếu nại, kiến nghị về việc trả lại đơn khởi kiện, Chánh án Tòa án phải phân công một Thẩm phán xem xét, giải quyết khiếu nại, kiến nghị.

3. Trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày được phân công, Thẩm phán phải mở phiên họp xem xét, giải quyết khiếu nại, kiến nghị. Phiên họp xem xét, giải quyết khiếu nại, kiến nghị có sự tham gia của đại diện Viện kiểm sát cùng cấp và đương sự có khiếu nại. Trường hợp người khởi kiện, Kiểm sát viên vắng mặt thì Thẩm phán vẫn tiến hành phiên họp.

4. Căn cứ vào tài liệu, chứng cứ có liên quan đến việc trả lại đơn khởi kiện, ý kiến của đại diện Viện kiểm sát và người khởi kiện có khiếu nại tại phiên họp, Thẩm phán phải ra một trong các quyết định sau đây:

a) Giữ nguyên việc trả lại đơn khởi kiện và thông báo cho người khởi kiện, Viện kiểm sát cùng cấp;

b) Nhận lại đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ kèm theo để tiến hành việc thụ lý vụ án.

5. Trong thời hạn 07 ngày kể từ ngày nhận được quyết định trả lời khiếu nại, kiến nghị về việc trả lại đơn khởi kiện của Thẩm phán, người khởi kiện có quyền khiếu nại, Viện kiểm sát có quyền kiến nghị với Chánh án Tòa án trên một cấp trực tiếp xem xét, giải quyết.

6. Trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày nhận được khiếu nại, kiến nghị về việc trả lại đơn khởi kiện, Chánh án Tòa án trên một cấp trực tiếp phải ra một trong các quyết định sau đây:

a) Giữ nguyên việc trả lại đơn khởi kiện;

b) Yêu cầu Tòa án cấp sơ thẩm nhận lại đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ kèm theo để tiến hành việc thụ lý vụ án.

Quyết định giải quyết khiếu nại, kiến nghị của Chánh án Tòa án trên một cấp trực tiếp là quyết định cuối cùng. Quyết định này phải được gửi ngay cho người khởi kiện, Viện kiểm sát cùng cấp, Viện kiểm sát đã kiến nghị và Tòa án đã ra quyết định trả lại đơn khởi kiện.

Điều 125. Thụ lý vụ án 1. Sau khi nhận đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ kèm theo, nếu xét thấy thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án thì Thẩm phán phải thông báo cho người

khởi kiện biết để họ nộp tiền tạm ứng án phí; trường hợp người khởi kiện được miễn nộp tiền tạm ứng án phí hoặc không phải nộp tiền tạm ứng án phí thì thông báo cho người khởi kiện biết về việc thụ lý vụ án.

Trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày nhận được thông báo nộp tiền tạm ứng án phí, người khởi kiện phải nộp tiền tạm ứng án phí và nộp biên lai cho Tòa án.

2. Thẩm phán thụ lý vụ án vào ngày người khởi kiện nộp biên lai thu tiền tạm ứng án phí. Trường hợp người khởi kiện được miễn nộp tiền tạm ứng án phí hoặc không phải nộp tiền tạm ứng án phí thì ngày thụ lý vụ án là ngày Thẩm phán thông báo cho người khởi kiện biết việc thụ lý. Việc thụ lý vụ án phải được ghi vào sổ thụ lý.

3. Trường hợp hết thời hạn quy định tại khoản 1 Điều này mà người khởi kiện mới nộp cho Tòa án biên lai thu tiền tạm ứng án phí thì giải quyết như sau:

a) Trường hợp chưa trả lại đơn khởi kiện thì Thẩm phán tiến hành thụ lý vụ án;

b) Trường hợp đã trả lại đơn khởi kiện mà người khởi kiện chứng minh được là họ đã nộp tiền tạm ứng án phí đúng thời hạn quy định, nhưng vì sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan nên họ nộp biên lai thu tiền tạm ứng án phí cho Tòa án không đúng hạn thì Thẩm phán yêu cầu họ nộp lại đơn khởi kiện, tài liệu, chứng cứ kèm theo và tiến hành thụ lý vụ án; trường hợp này ngày khởi kiện là ngày nộp đơn khởi kiện lần đầu;

c) Trường hợp sau khi Thẩm phán trả lại đơn khởi kiện, người khởi kiện mới nộp tiền tạm ứng án phí và nộp biên lai thu tiền tạm ứng án phí cho Tòa án, nếu không vì sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan thì Thẩm phán yêu cầu họ nộp lại đơn khởi kiện, tài liệu, chứng cứ kèm theo để tiến hành thụ lý vụ án; trường hợp này ngày khởi kiện là ngày nộp lại đơn khởi kiện.

4. Trường hợp hết thời hạn quy định tại khoản 1 Điều này mà người khởi kiện không nộp cho Tòa án biên lai thu tiền tạm ứng án phí thì Tòa án thông báo cho họ biết về việc không thụ lý vụ án với lý do là họ không nộp tiền tạm ứng án phí. Trường hợp này, người khởi kiện có quyền nộp đơn khởi kiện lại nếu thời hiệu khởi kiện vẫn còn.

5. Sau khi Thẩm phán thụ lý vụ án mà Tòa án nhận được đơn yêu cầu độc lập của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan theo quy định tại Điều 129 của Luật này để giải quyết trong cùng một vụ án hành chính thì ngày thụ lý vụ án được xác định như sau:

a) Trường hợp người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan được miễn hoặc không phải nộp tiền tạm ứng án phí thì ngày thụ lý vụ án là ngày Tòa án nhận được đơn yêu cầu độc lập của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan cùng tài liệu, chứng cứ kèm theo;

b) Trường hợp người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan phải nộp tiền tạm ứng án phí thì ngày thụ lý vụ án là ngày người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan nộp cho Tòa án biên lai thu tiền tạm ứng án phí;

c) Trường hợp có nhiều người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập thì ngày thụ lý vụ án là ngày Tòa án nhận được đơn yêu cầu độc lập cuối cùng, nếu họ đều thuộc trường hợp được miễn hoặc không phải nộp tiền tạm ứng án phí hoặc là ngày người nộp cuối cùng cho Tòa án biên lai thu tiền tạm ứng án phí, nếu họ thuộc trường hợp phải nộp tiền tạm ứng án phí.

6. Khi nhận biên lai thu tiền tạm ứng án phí của đương sự thì Tòa án phải cấp cho họ giấy xác nhận về việc nhận biên lai thu tiền tạm ứng án phí.

Điều 126. Thông báo về việc thụ lý vụ án 1. Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày thụ lý vụ án, Thẩm phán đã thụ lý vụ án phải thông báo bằng văn bản cho người bị kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến việc giải quyết vụ án và Viện kiểm sát cùng cấp về việc Tòa án đã thụ lý vụ án và công bố trên Cổng thông tin điện tử của Tòa án (nếu có).

2. Văn bản thông báo phải có các nội dung chính sau đây:

a) Ngày, tháng, năm làm văn bản thông báo;

b) Tên, địa chỉ Tòa án đã thụ lý vụ án;

c) Tên, địa chỉ của người khởi kiện, người bị kiện;

d) Những vấn đề cụ thể người khởi kiện yêu cầu Tòa án giải quyết;

đ) Vụ án được thụ lý theo thủ tục thông thường hoặc thủ tục rút gọn;

e) Danh mục tài liệu, chứng cứ người khởi kiện nộp kèm theo đơn khởi kiện;

g) Thời hạn người bị kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan phải nộp ý kiến bằng văn bản về yêu cầu của người khởi kiện và tài liệu, chứng cứ kèm theo hoặc yêu cầu độc lập (nếu có) cho Tòa án;

h) Hậu quả pháp lý của việc người bị kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan không nộp cho Tòa án văn bản ghi ý kiến của mình về yêu cầu của người khởi kiện.

Điều 127. Phân công Thẩm phán giải quyết vụ án 1. Trên cơ sở báo cáo thụ lý vụ án của Thẩm phán được phân công thụ lý vụ án, Chánh án Tòa án quyết định phân công Thẩm phán giải quyết vụ án bảo đảm đúng nguyên tắc vô tư, khách quan, ngẫu nhiên.

2. Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày thụ lý vụ án, Chánh án Tòa án quyết định phân công Thẩm phán giải quyết vụ án.

Đối với vụ án phức tạp, việc giải quyết có thể phải kéo dài thì Chánh án Tòa án phân công Thẩm phán dự khuyết để bảo đảm xét xử theo đúng thời hạn quy định của Luật này.

3. Trong quá trình giải quyết vụ án, nếu Thẩm phán được phân công không thể tiếp tục tiến hành được nhiệm vụ thì Chánh án Tòa án phân công Thẩm phán khác tiếp tục nhiệm vụ; trường hợp đang xét xử mà không có Thẩm phán dự khuyết thì vụ án phải được xét xử lại từ đầu và thông báo cho đương sự, Viện kiểm sát cùng cấp.

Điều 128. Quyền, nghĩa vụ của người được thông báo

1. Trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày nhận được thông báo, người bị kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan phải nộp cho Tòa án văn bản ghi ý kiến của mình về yêu cầu của người khởi kiện và tài liệu, chứng cứ kèm theo hoặc yêu cầu độc lập (nếu có).

Trường hợp cần gia hạn thì người được thông báo phải có đơn xin gia hạn gửi cho Tòa án nêu rõ lý do; nếu việc xin gia hạn là có căn cứ thì Tòa án gia hạn một lần, nhưng không quá 07 ngày.

2. Trường hợp người bị kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đã nhận được thông báo, nhưng không nộp ý kiến bằng văn bản trong thời hạn quy định tại khoản 1 Điều này mà không có lý do chính đáng thì Tòa án tiếp tục giải quyết vụ án theo quy định của Luật này.

3. Người bị kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có quyền yêu cầu Tòa án cho ghi chép, sao chụp đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ kèm theo đơn khởi kiện (nếu có), trừ tài liệu, chứng cứ quy định tại khoản 2 Điều 96 của Luật này.

4. Trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày nhận được thông báo, Viện kiểm sát phân công Kiểm sát viên, Kiểm sát viên dự khuyết (nếu có) thực hiện nhiệm vụ và thông báo cho Tòa án.

Điều 129. Quyền yêu cầu độc lập của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan 1. Trường hợp người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan không tham gia tố tụng với người khởi kiện hoặc với người bị kiện thì họ có quyền yêu cầu độc lập khi có các điều kiện sau đây:

a) Việc giải quyết vụ án có liên quan đến quyền lợi, nghĩa vụ của họ;

b) Yêu cầu độc lập của họ có liên quan đến vụ án đang được giải quyết;

c) Yêu cầu độc lập của họ được giải quyết trong cùng một vụ án làm cho việc giải quyết vụ án được chính xác và nhanh hơn.

2. Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có quyền đưa ra yêu cầu độc lập đến thời điểm mở phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và đối thoại.

Thủ tục yêu cầu độc lập được thực hiện theo quy định của Luật này về thủ tục khởi kiện của người khởi kiện.

Chương X THỦ TỤC ĐỐI THOẠI VÀ CHUẨN BỊ XÉT XỬ

Điều 130. Thời hạn chuẩn bị xét xử Thời hạn chuẩn bị xét xử các vụ án, trừ vụ án xét xử theo thủ tục rút gọn, vụ án có yếu tố nước ngoài và vụ án khiếu kiện về danh sách cử tri được quy định như sau:

1. 04 tháng kể từ ngày thụ lý vụ án đối với trường hợp quy định tại điểm a khoản 2 Điều 116 của Luật này.

2. 02 tháng kể từ ngày thụ lý vụ án đối với trường hợp quy định tại điểm b khoản 2 Điều 116 của Luật này.

3. Đối với vụ án phức tạp hoặc có trở ngại khách quan thì Chánh án Tòa án có thể quyết định gia hạn thời hạn chuẩn bị xét xử một lần, nhưng không quá 02 tháng đối với trường hợp quy định tại khoản 1 Điều này và không quá 01 tháng đối với trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này.

4. Trường hợp có quyết định tạm đình chỉ việc giải quyết vụ án thì thời hạn chuẩn bị xét xử được tính lại kể từ ngày quyết định tiếp tục giải quyết vụ án của Tòa án có hiệu lực pháp luật.

Điều 131. Nhiệm vụ, quyền hạn của Thẩm phán trong giai đoạn chuẩn bị xét xử 1. Lập hồ sơ vụ án.

2. Yêu cầu đương sự nộp bổ sung tài liệu, chứng cứ, văn bản ghi ý kiến đối với yêu cầu của người khởi kiện cho Tòa án; yêu cầu người khởi kiện nộp bản sao tài liệu, chứng cứ để Tòa án gửi cho đương sự.

3. Xác minh, thu thập tài liệu, chứng cứ theo quy định của Luật này.

4. Quyết định việc áp dụng, thay đổi, hủy bỏ biện pháp khẩn cấp tạm thời.

5. Tổ chức phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và đối thoại theo quy định của Luật này; trừ vụ án theo thủ tục rút gọn và vụ án khiếu kiện về danh sách cử tri.

6. Ra một trong các quyết định sau đây:

a) Đưa vụ án ra xét xử;

b) Tạm đình chỉ việc giải quyết vụ án;

c) Đình chỉ việc giải quyết vụ án.

Điều 132. Lập hồ sơ vụ án hành chính 1. Hồ sơ vụ án hành chính gồm đơn và tài liệu, chứng cứ của đương sự, người tham gia tố tụng khác; tài liệu, chứng cứ do Tòa án thu thập liên quan đến vụ án; văn bản tố tụng của Tòa án, Viện kiểm sát về việc giải quyết vụ án hành chính.

2. Các giấy tờ, tài liệu trong hồ sơ vụ án hành chính phải được đánh số bút lục, sắp xếp theo thứ tự ngày, tháng, năm và phải được lưu giữ, quản lý, sử dụng theo quy định của pháp luật.

Điều 133. Giao nộp tài liệu, chứng cứ 1. Thời hạn giao nộp tài liệu, chứng cứ theo quy định tại khoản 4 Điều 83 của Luật này.

2. Trường hợp sau khi có quyết định đưa vụ án ra xét xử theo thủ tục sơ thẩm, đương sự mới giao nộp tài liệu, chứng cứ mà Tòa án đã yêu cầu giao nộp trước đó thì đương sự phải chứng minh lý do của việc chậm giao nộp tài liệu, chứng cứ. Đối với tài liệu, chứng cứ mà trước đó Tòa án không yêu cầu đương sự phải giao nộp hoặc tài liệu, chứng cứ mà đương sự không thể biết được trong quá trình giải quyết vụ án theo thủ tục sơ thẩm thì đương sự có quyền giao nộp, trình bày tại phiên tòa sơ thẩm.

Điều 134. Nguyên tắc đối thoại 1. Trong thời hạn chuẩn bị xét xử sơ thẩm, Tòa án tiến hành đối thoại để các đương sự thống nhất với nhau về việc giải quyết vụ án, trừ những vụ án không tiến hành đối thoại được, vụ án khiếu kiện về danh sách cử tri, vụ án xét xử theo thủ tục rút gọn được quy định tại các Điều 135, 198 và 246 của Luật này.

2. Việc đối thoại phải được tiến hành theo các nguyên tắc sau đây:

a) Bảo đảm công khai, dân chủ, tôn trọng ý kiến của đương sự;

b) Không được ép buộc các đương sự thực hiện việc giải quyết vụ án hành chính trái với ý chí của họ;

c) Nội dung đối thoại, kết quả đối thoại thành giữa các đương sự không trái pháp luật, trái đạo đức xã hội.

Điều 135. Những vụ án hành chính không tiến hành đối thoại được 1. Người khởi kiện, người bị kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đã được Tòa án triệu tập hợp lệ lần thứ hai mà vẫn cố tình vắng mặt.

2. Đương sự không thể tham gia đối thoại được vì có lý do chính đáng.

3. Các bên đương sự thống nhất đề nghị không tiến hành đối thoại.

Điều 136. Thông báo về phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và đối thoại 1. Trước khi tiến hành phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và đối thoại giữa các đương sự, Thẩm phán phải thông báo cho các đương sự, người đại diện hợp pháp của đương sự, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự về thời gian, địa điểm tiến hành phiên họp và nội dung của phiên họp.

2. Trường hợp vụ án hành chính không tiến hành đối thoại được theo quy định tại Điều 135 của Luật này thì Thẩm phán tiến hành phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ mà không tiến hành việc đối thoại.

Điều 137. Thành phần phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và đối thoại 1. Thành phần tham gia phiên họp gồm có:

a) Thẩm phán chủ trì phiên họp;

b) Thư ký phiên họp ghi biên bản;

c) Đương sự hoặc người đại diện hợp pháp của đương sự;

d) Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự (nếu có);

đ) Người phiên dịch (nếu có).

2. Trường hợp cần thiết, Thẩm phán có quyền yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan tham gia phiên họp.

3. Trong vụ án có nhiều đương sự, mà có đương sự vắng mặt, nhưng các đương sự có mặt vẫn đồng ý tiến hành phiên họp và việc tiến hành phiên họp đó không ảnh hưởng đến quyền, nghĩa vụ của đương sự vắng mặt thì Thẩm phán tiến hành phiên họp giữa các đương sự có mặt; nếu các đương sự đề nghị hoãn phiên họp để có mặt tất cả các đương sự trong vụ án thì Thẩm phán phải hoãn phiên họp và thông báo bằng văn bản việc hoãn phiên họp, mở lại phiên họp cho các đương sự.

Điều 138. Trình tự phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và đối thoại 1. Trước khi khai mạc phiên họp, Thư ký phiên họp báo cáo Thẩm phán về sự có mặt, vắng mặt của những người tham gia phiên họp đã được Tòa án thông báo. Thẩm phán chủ trì phiên họp kiểm tra lại sự có mặt và căn cước của những người tham gia, phổ biến cho đương sự biết quyền và nghĩa vụ theo quy định của Luật này.

2. Khi tiến hành kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ, Thẩm phán công bố tài liệu, chứng cứ có trong hồ sơ vụ án và hỏi đương sự về những vấn đề sau đây:

a) Yêu cầu và phạm vi khởi kiện, sửa đổi, bổ sung, thay thế, rút yêu cầu khởi kiện; yêu cầu độc lập; những vấn đề đã thống nhất, những vấn đề chưa thống nhất yêu cầu Tòa án giải quyết;

b) Việc giao nộp tài liệu, chứng cứ cho Tòa án và việc gửi tài liệu, chứng cứ cho đương sự khác;

c) Việc bổ sung tài liệu, chứng cứ, đề nghị Tòa án thu thập tài liệu, chứng cứ, triệu tập đương sự khác, người làm chứng và người tham gia tố tụng khác tại phiên tòa;

d) Vấn đề khác mà đương sự thấy cần thiết.

3. Sau khi các đương sự trình bày xong, Thẩm phán xem xét các ý kiến, giải quyết các đề nghị của đương sự quy định tại khoản 2 Điều này; trường hợp đương sự vắng mặt thì Tòa án thông báo kết quả phiên họp cho họ.

4. Sau khi tiến hành xong việc kiểm tra giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ quy định tại khoản 2 Điều này, Thẩm phán tiến hành thủ tục đối thoại như sau:

a) Thẩm phán phổ biến cho đương sự biết các quy định của pháp luật có liên quan đến việc giải quyết vụ án để các bên liên hệ đến quyền, nghĩa vụ của mình, phân tích hậu quả pháp lý của việc đối thoại để họ tự nguyện thống nhất với nhau về việc giải quyết vụ án;

b) Người khởi kiện trình bày bổ sung về yêu cầu khởi kiện, những căn cứ để bảo vệ yêu cầu khởi kiện và đề xuất quan điểm của người khởi kiện về hướng giải quyết vụ án (nếu có);

c) Người bị kiện trình bày bổ sung ý kiến về yêu cầu của người khởi kiện, những căn cứ ban hành quyết định hành chính, thực hiện hành vi hành chính bị khởi kiện và đề xuất hướng giải quyết vụ án (nếu có);

d) Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án trình bày bổ sung và đề xuất ý kiến giải quyết phần liên quan đến họ (nếu có);

đ) Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự hoặc người khác tham gia phiên họp đối thoại (nếu có) phát biểu ý kiến;

e) Tùy từng trường hợp, Thẩm phán yêu cầu đương sự nêu văn bản quy phạm pháp luật, văn bản hành chính có liên quan để đánh giá tính hợp pháp của quyết định hành chính, hành vi hành chính bị khởi kiện, đồng thời kiểm tra hiệu lực pháp luật của văn bản đó. Thẩm phán có thể phân tích để các đương sự nhận thức đúng về nội dung văn bản quy phạm pháp luật, văn bản hành chính có liên quan để họ có sự lựa chọn và quyết định việc giải quyết vụ án;

g) Sau khi các đương sự trình bày hết ý kiến của mình, Thẩm phán xác định những vấn đề các bên đã thống nhất, những vấn đề chưa thống nhất và yêu cầu các bên đương sự trình bày bổ sung về những nội dung chưa rõ, chưa thống nhất;

h) Thẩm phán kết luận về những vấn đề các bên đương sự đã thống nhất và những vấn đề chưa thống nhất.

5. Thư ký phiên họp ghi biên bản về diễn biến phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và đối thoại.

Điều 139. Biên bản phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ; biên bản đối thoại

1. Biên bản phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ phải có các nội dung sau đây:

a) Ngày, tháng, năm tiến hành phiên họp;

b) Địa điểm tiến hành phiên họp;

c) Thành phần tham gia phiên họp;

d) Ý kiến của đương sự hoặc người đại diện hợp pháp của đương sự, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự về các nội dung quy định tại khoản 2 Điều 138 của Luật này;

đ) Các nội dung khác;

e) Kết luận của Thẩm phán về việc chấp nhận, không chấp nhận các đề nghị của đương sự.

2. Biên bản đối thoại phải có các nội dung sau đây:

a) Nội dung quy định tại các điểm a, b và c khoản 1 Điều này;

b) Ý kiến của các đương sự hoặc người đại diện hợp pháp của đương sự, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự;

c) Nội dung đã được đương sự thống nhất, không thống nhất.

3. Đối với trường hợp không tiến hành đối thoại được quy định tại Điều 135 của Luật này thì lập biên bản theo quy định tại khoản 1 Điều này.

4. Biên bản phải có đầy đủ chữ ký hoặc điểm chỉ của những người tham gia phiên họp, chữ ký của Thư ký phiên họp ghi biên bản và của Thẩm phán chủ trì phiên họp. Những người tham gia phiên họp có quyền được xem biên bản phiên họp ngay sau khi kết thúc phiên họp, yêu cầu ghi những sửa đổi, bổ sung vào biên bản phiên họp và ký tên hoặc điểm chỉ xác nhận.

Điều 140. Xử lý kết quả đối thoại 1. Trường hợp qua đối thoại mà người khởi kiện vẫn giữ yêu cầu khởi kiện, người bị kiện giữ nguyên quyết định, hành vi bị khởi kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập vẫn giữ nguyên yêu cầu thì Thẩm phán tiến hành các thủ tục để mở phiên tòa xét xử vụ án.

2. Trường hợp qua đối thoại mà người khởi kiện tự nguyện rút đơn khởi kiện thì Thẩm phán lập biên bản về việc người khởi kiện tự nguyện rút đơn khởi kiện, ra quyết định đình chỉ giải quyết vụ án đối với yêu cầu của người khởi kiện. Người khởi kiện được quyền khởi kiện lại vụ án nếu thời hiệu khởi kiện vẫn còn.

3. Trường hợp qua đối thoại mà người bị kiện cam kết sửa đổi, bổ sung, thay thế, hủy bỏ quyết định bị khởi kiện hoặc chấm dứt hành vi hành chính bị khởi kiện và người khởi kiện cam kết rút đơn khởi kiện thì Tòa án lập biên bản về việc cam kết của đương sự. Trong thời hạn 07 ngày kể từ ngày lập biên bản, người bị kiện phải gửi cho Tòa án quyết định hành chính mới hoặc thông báo về việc chấm dứt hành vi hành chính bị khởi kiện và người khởi kiện phải gửi cho Tòa án văn bản rút đơn khởi kiện. Hết thời hạn này mà một trong các đương sự không thực hiện cam kết của mình thì Thẩm phán tiến hành các thủ tục để mở phiên tòa xét xử vụ án.

Trường hợp nhận được quyết định hành chính mới hoặc văn bản rút đơn khởi kiện thì Tòa án phải thông báo cho các đương sự khác biết. Trong thời hạn 07 ngày kể từ ngày nhận được thông báo của Tòa án, nếu các đương sự không có ý kiến phản đối thì Thẩm phán ra quyết định công nhận kết quả đối thoại thành, đình chỉ việc giải quyết vụ án và gửi ngay cho đương sự, Viện

kiểm sát cùng cấp. Quyết định này có hiệu lực thi hành ngay và không bị kháng cáo, kháng nghị theo thủ tục phúc thẩm; trường hợp có căn cứ cho rằng nội dung các bên đã thống nhất và cam kết là do bị nhầm lẫn, lừa dối, đe dọa hoặc trái pháp luật, trái đạo đức xã hội thì quyết định của Tòa án có thể được xem xét lại theo thủ tục giám đốc thẩm.

Điều 141. Tạm đình chỉ giải quyết vụ án 1. Tòa án quyết định tạm đình chỉ giải quyết vụ án khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:

a) Đương sự là cá nhân đã chết, cơ quan, tổ chức đã giải thể hoặc tuyên bố phá sản mà chưa có cá nhân, cơ quan, tổ chức kế thừa quyền, nghĩa vụ tố tụng;

b) Đương sự là người mất năng lực hành vi dân sự, người chưa thành niên mà chưa xác định được người đại diện theo pháp luật;

c) Đã hết thời hạn chuẩn bị xét xử mà một trong các đương sự không thể có mặt vì lý do chính đáng, trừ trường hợp có thể xét xử vắng mặt đương sự;

d) Cần đợi kết quả giải quyết của cơ quan khác hoặc kết quả giải quyết vụ việc khác có liên quan;

đ) Cần đợi kết quả giám định bổ sung, giám định lại; cần đợi kết quả thực hiện ủy thác tư pháp, ủy thác thu thập chứng cứ hoặc đợi cơ quan, tổ chức cung cấp tài liệu, chứng cứ theo yêu cầu của Tòa án mới giải quyết được vụ án;

e) Cần đợi kết quả xử lý văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến việc giải quyết vụ án có dấu hiệu trái với Hiến pháp, luật, văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan nhà nước cấp trên mà Tòa án đã có văn bản kiến nghị với cơ quan có thẩm quyền xem xét sửa đổi, bổ sung hoặc bãi bỏ văn bản đó.

2. Quyết định tạm đình chỉ giải quyết vụ án có thể bị kháng cáo, kháng nghị theo thủ tục phúc thẩm.

Điều 142. Hậu quả của việc tạm đình chỉ giải quyết vụ án 1. Tòa án không xóa tên vụ án bị tạm đình chỉ giải quyết trong sổ thụ lý mà chỉ ghi chú vào sổ thụ lý số và ngày, tháng, năm của quyết định tạm đình chỉ giải quyết vụ án đó để theo dõi.

2. Khi lý do tạm đình chỉ quy định tại Điều 141 của Luật này không còn thì Tòa án ra quyết định tiếp tục giải quyết vụ án và hủy bỏ quyết định tạm đình chỉ giải quyết vụ án.

3. Tiền tạm ứng án phí, lệ phí mà đương sự đã nộp được xử lý khi Tòa án tiếp tục giải quyết vụ án.

4. Trong thời gian tạm đình chỉ giải quyết vụ án, Thẩm phán được phân công giải quyết vụ án vẫn phải có trách nhiệm về việc giải quyết vụ án.

Sau khi có quyết định tạm đình chỉ giải quyết vụ án theo quy định tại khoản 1 Điều 141 của Luật này, Thẩm phán được phân công giải quyết vụ án có trách nhiệm theo dõi, đôn đốc cơ quan, tổ chức, cá nhân khắc phục những lý do dẫn tới vụ án bị tạm đình chỉ trong thời gian ngắn nhất để kịp thời đưa vụ án ra giải quyết.

Điều 143. Đình chỉ giải quyết vụ án 1. Tòa án quyết định đình chỉ giải quyết vụ án trong các trường hợp sau đây:

a) Người khởi kiện là cá nhân đã chết mà quyền, nghĩa vụ của họ không được thừa kế; cơ quan, tổ chức đã giải thể hoặc tuyên bố phá sản mà không có cơ quan, tổ chức, cá nhân kế thừa quyền, nghĩa vụ tố tụng;

b) Người khởi kiện rút đơn khởi kiện trong trường hợp không có yêu cầu độc lập của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan. Trường hợp có yêu cầu độc lập của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan mà người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan vẫn giữ nguyên yêu cầu độc lập của mình thì Tòa án ra quyết định đình chỉ giải quyết vụ án đối với yêu cầu của người khởi kiện đã rút;

c) Người khởi kiện rút đơn khởi kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan rút đơn yêu cầu độc lập;

d) Người khởi kiện không nộp tạm ứng chi phí định giá tài sản và chi phí tố tụng khác theo quy định của pháp luật.

Trường hợp người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập mà không nộp tiền tạm ứng chi phí định giá tài sản và chi phí tố tụng khác theo quy định của Luật này thì Tòa án đình chỉ việc giải quyết yêu cầu độc lập của họ;

đ) Người khởi kiện đã được triệu tập hợp lệ lần thứ hai mà vẫn vắng mặt trừ trường hợp họ đề nghị Tòa án xét xử vắng mặt hoặc trường hợp có sự kiện bất khả kháng, trở ngại khách quan;

e) Người bị kiện hủy bỏ quyết định hành chính, quyết định kỷ luật buộc thôi việc, quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh hoặc chấm dứt hành vi hành chính bị khởi kiện và người khởi kiện đồng ý rút đơn khởi kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập đồng ý rút yêu cầu;

g) Thời hiệu khởi kiện đã hết;

h) Các trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 123 của Luật này mà Tòa án đã thụ lý.

2. Khi ra quyết định đình chỉ giải quyết vụ án, Tòa án trả lại đơn khởi kiện, tài liệu, chứng cứ cho đương sự nếu có yêu cầu.

3. Quyết định đình chỉ giải quyết vụ án có thể bị kháng cáo, kháng nghị theo thủ tục phúc thẩm.

Điều 144. Hậu quả của việc đình chỉ giải quyết vụ án 1. Khi có quyết định đình chỉ giải quyết vụ án, đương sự không có quyền khởi kiện yêu cầu Tòa án giải quyết lại vụ án đó, nếu việc khởi kiện này không có gì khác với vụ án đã bị đình chỉ về người khởi kiện, người bị kiện và quan hệ pháp luật có tranh chấp, trừ các trường hợp bị đình chỉ theo quy định tại các điểm b, c và e khoản 1 Điều 123, điểm b và điểm đ khoản 1 Điều 143 của Luật này và trường hợp khác theo quy định của pháp luật.

2. Tiền tạm ứng án phí, lệ phí mà đương sự đã nộp được xử lý theo quy định của pháp luật về án phí, lệ phí Tòa án.

Điều 145. Thẩm quyền ra quyết định tạm đình chỉ, quyết định tiếp tục giải quyết vụ án, quyết định đình chỉ giải quyết vụ án 1. Thẩm phán được phân công giải quyết vụ án có thẩm quyền ra quyết định tạm đình chỉ, quyết định tiếp tục giải quyết vụ án hoặc quyết định đình chỉ giải quyết vụ án đó.

2. Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày Thẩm phán ra một trong các quyết định quy định tại khoản 1 Điều này, Tòa án phải gửi quyết định đó cho đương sự và Viện kiểm sát cùng cấp.

Điều 146. Quyết định đưa vụ án ra xét xử 1. Quyết định đưa vụ án ra xét xử phải có các nội dung chính sau đây:

a) Ngày, tháng, năm, địa điểm mở phiên tòa;

b) Việc xét xử được tiến hành công khai hay xét xử kín;

c) Tên, địa chỉ của người tham gia tố tụng;

d) Nội dung việc khởi kiện;

đ) Họ, tên của Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân, Thư ký Tòa án, Kiểm sát viên; Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân, Thư ký Tòa án, Kiểm sát viên dự khuyết (nếu có).

2. Quyết định đưa vụ án ra xét xử phải được gửi cho đương sự, Viện kiểm sát cùng cấp ngay sau khi ra quyết định.

Điều 147. Gửi hồ sơ cho Viện kiểm sát Tòa án phải gửi hồ sơ vụ án cùng với việc gửi quyết định đưa vụ án ra xét xử cho Viện kiểm sát cùng cấp nghiên cứu. Trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận được hồ sơ vụ án, Viện kiểm sát phải trả lại hồ sơ vụ án cho Tòa án.

Chương XI PHIÊN TÒA SƠ THẨM

Mục 1. YÊU CẦU CHUNG VỀ PHIÊN TÒA SƠ THẨM Điều 148. Yêu cầu chung đối với phiên tòa sơ thẩm Phiên tòa sơ thẩm phải được tiến hành đúng thời gian, địa điểm đã được ghi trong quyết định đưa vụ án ra xét xử hoặc trong giấy báo mở lại phiên tòa trong trường hợp phải hoãn phiên tòa.

Điều 149. Thời hạn mở phiên tòa Trong thời hạn 20 ngày kể từ ngày có quyết định đưa vụ án ra xét xử, Tòa án phải mở phiên tòa; trường hợp có lý do chính đáng thì thời hạn mở phiên tòa có thể kéo dài nhưng không quá 30 ngày.

Điều 150. Địa điểm tổ chức phiên tòa Phiên tòa được tổ chức tại trụ sở Tòa án hoặc có thể ngoài trụ sở Tòa án nhưng phải bảo đảm tính trang nghiêm và hình thức phòng xử án quy định tại Điều 151 của Luật này.

Điều 151. Hình thức bố trí phòng xử án 1. Quốc huy nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam được treo chính giữa phía trên phòng xử án và phía trên chỗ ngồi của Hội đồng xét xử.

2. Phòng xử án phải có các khu vực được bố trí riêng cho Hội đồng xét xử, Kiểm sát viên, Thư ký phiên tòa, đương sự, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự, những người tham gia tố tụng khác và người tham dự phiên tòa.

Điều 152. Xét xử trực tiếp, bằng lời nói 1. Việc xét xử bằng lời nói và phải được tiến hành tại phòng xử án.

2. Hội đồng xét xử phải trực tiếp xác định những tình tiết của vụ án tại phiên tòa bằng cách hỏi và nghe trình bày, tranh luận trực tiếp về tình tiết, chứng cứ của vụ án của người khởi kiện, người bị kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án, người đại diện hợp pháp, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự và những người tham gia tố tụng khác, cơ quan, tổ chức được mời tham dự phiên tòa, nghe Kiểm sát viên phát biểu ý kiến của Viện kiểm sát.

Điều 153. Nội quy phiên tòa 1. Khi vào phòng xử án, mọi người đều phải chấp hành việc kiểm tra an ninh của lực lượng có trách nhiệm bảo vệ phiên tòa.

2. Nghiêm cấm mang vũ khí, hung khí, chất nổ, chất cháy, chất độc, chất phóng xạ, đồ vật cấm lưu hành, truyền đơn, khẩu hiệu và tài liệu, đồ vật khác ảnh hưởng đến sự tôn nghiêm của phiên tòa vào phòng xử án, trừ vật chứng của vụ án phục vụ cho công tác xét xử hoặc vũ khí, công cụ hỗ trợ được người có thẩm quyền mang theo để làm nhiệm vụ bảo vệ phiên tòa.

3. Người tham gia phiên tòa theo yêu cầu của Tòa án phải xuất trình giấy triệu tập, giấy mời, giấy tờ có liên quan khác cho Thư ký phiên tòa tại bàn Thư ký chậm nhất là 15 phút, trước giờ khai mạc phiên tòa và ngồi đúng vị trí trong phòng xử án theo hướng dẫn của Thư ký phiên tòa; trường hợp đến muộn thì phải xuất trình giấy triệu tập, giấy mời, giấy tờ có liên quan khác cho Thư ký phiên tòa thông qua lực lượng làm nhiệm vụ bảo vệ phiên tòa.

4. Nhà báo tham dự phiên tòa để đưa tin về diễn biến phiên tòa phải chấp hành sự điều khiển của Chủ tọa phiên tòa về khu vực tác nghiệp. Nhà báo ghi âm lời nói, ghi hình ảnh của Hội đồng xét xử phải được sự đồng ý của Chủ tọa phiên tòa. Việc ghi âm lời nói, ghi hình ảnh của đương sự, những người tham gia tố tụng khác phải được sự đồng ý của họ.

5. Mọi người tham dự phiên tòa phải có trang phục nghiêm chỉnh; có thái độ tôn trọng Hội đồng xét xử, giữ trật tự và tuân theo sự điều khiển của Chủ tọa phiên tòa.

6. Không đội mũ, nón, đeo kính màu trong phòng xử án, trừ trường hợp có lý do chính đáng và được Chủ tọa phiên tòa cho phép; không sử dụng điện thoại di động trong phòng xử án; không hút thuốc, không ăn uống trong phòng xử án hoặc có hành vi khác ảnh hưởng đến sự tôn nghiêm của phiên tòa.

7. Người tham gia phiên tòa theo yêu cầu của Tòa án phải có mặt tại phiên tòa trong suốt thời gian xét xử vụ án, trừ trường hợp được Chủ tọa phiên tòa đồng ý cho rời khỏi phòng xử án nếu có lý do chính đáng.

Người dưới mười sáu tuổi không được vào phòng xử án, trừ trường hợp được Tòa án triệu tập tham gia phiên tòa.

8. Mọi người trong phòng xử án phải đứng dậy khi Hội đồng xét xử vào phòng xử án và khi tuyên án, trừ trường hợp được sự đồng ý của Chủ tọa phiên tòa.

9. Chỉ những người được Hội đồng xét xử đồng ý mới được hỏi, trả lời hoặc phát biểu. Người hỏi, trả lời hoặc phát biểu phải đứng dậy, trừ trường hợp vì lý do sức khỏe được Chủ tọa phiên tòa đồng ý cho ngồi để hỏi, trả lời hoặc phát biểu.

Điều 154. Thành phần Hội đồng xét xử sơ thẩm Hội đồng xét xử sơ thẩm gồm một Thẩm phán và 02 Hội thẩm nhân dân, trừ trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 249 của Luật này. Hội đồng xét xử sơ thẩm có thể gồm 02 Thẩm phán và 03 Hội thẩm nhân dân trong trường hợp sau đây:

1. Khiếu kiện quyết định hành chính, hành vi hành chính của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh liên quan đến nhiều đối tượng.

2. Vụ án phức tạp.

Điều 155. Sự có mặt của thành viên Hội đồng xét xử và Thư ký Tòa án 1. Phiên tòa chỉ được tiến hành khi có đủ thành viên Hội đồng xét xử và Thư ký phiên tòa.

2. Trường hợp có Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân vắng mặt hoặc không thể tiếp tục tham gia xét xử vụ án nhưng có Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân dự khuyết tham gia phiên tòa từ đầu thì những người này được thay thế thành viên Hội đồng xét xử vắng mặt để tham gia xét xử vụ án.

3. Trường hợp không có Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân dự khuyết để thay thế thành viên Hội đồng xét xử theo quy định tại khoản 2 Điều này thì phải hoãn phiên tòa.

4. Trường hợp Thư ký phiên tòa vắng mặt hoặc không thể tiếp tục tham gia phiên tòa mà không có người thay thế thì phải hoãn phiên tòa.

Điều 156. Sự có mặt của Kiểm sát viên 1. Kiểm sát viên được Viện trưởng Viện kiểm sát cùng cấp phân công có nhiệm vụ tham gia phiên tòa, nếu vắng mặt thì Hội đồng xét xử vẫn tiến hành xét xử.

2. Trường hợp Kiểm sát viên bị thay đổi tại phiên tòa hoặc không thể tiếp tục tham gia phiên tòa xét xử, nhưng có Kiểm sát viên dự khuyết thì người này được tham gia phiên tòa xét xử tiếp vụ án nếu họ có mặt tại phiên tòa từ đầu.

Điều 157. Sự có mặt của đương sự, người đại diện, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự 1. Tòa án triệu tập hợp lệ lần thứ nhất, đương sự hoặc người đại diện của họ, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự phải có mặt tại phiên tòa; trường hợp có người vắng mặt thì Hội đồng xét xử hoãn phiên tòa, trừ trường hợp người đó có đơn đề nghị xét xử vắng mặt.

Tòa án thông báo cho đương sự, người đại diện, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự biết việc hoãn phiên tòa.

2. Tòa án triệu tập hợp lệ lần thứ hai, đương sự hoặc người đại diện của họ, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự phải có mặt tại phiên tòa, nếu vắng mặt không vì sự kiện bất khả kháng, trở ngại khách quan thì xử lý như sau:

a) Đối với người khởi kiện, người đại diện theo pháp luật của người khởi kiện mà không có người đại diện tham gia phiên tòa thì bị coi là từ bỏ việc khởi kiện và Tòa án ra quyết định đình chỉ giải quyết vụ án đối với yêu cầu khởi kiện của người đó, trừ trường hợp họ có đơn đề nghị xét xử vắng mặt. Người khởi kiện có quyền khởi kiện lại, nếu thời hiệu khởi kiện vẫn còn;

b) Đối với người bị kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan không có yêu cầu độc lập mà không có người đại diện tham gia phiên tòa thì Tòa án tiến hành xét xử vắng mặt họ;

c) Đối với người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập mà không có người đại diện tham gia phiên tòa thì bị coi là từ bỏ yêu cầu độc lập của mình và Tòa án ra quyết định đình chỉ việc giải quyết đối với yêu cầu độc lập của người đó, trừ trường hợp người đó có đơn đề nghị xét xử vắng mặt. Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập có quyền khởi kiện lại đối với yêu cầu độc lập đó, nếu thời hiệu khởi kiện vẫn còn;

d) Đối với người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự thì Tòa án vẫn tiến hành xét xử vắng mặt họ.

Điều 158. Xét xử trong trường hợp đương sự vắng mặt tại phiên tòa Tòa án vẫn tiến hành xét xử vụ án trong các trường hợp sau đây:

1. Người khởi kiện, người bị kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan và người đại diện của họ vắng mặt tại phiên tòa có đơn đề nghị Tòa án xét xử vắng mặt.

2. Người khởi kiện, người bị kiện hoặc người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan vắng mặt tại phiên tòa nhưng có người đại diện tham gia phiên tòa.

3. Trường hợp quy định tại điểm b và điểm d khoản 2 Điều 157 của Luật này.

Điều 159. Sự có mặt của người làm chứng 1. Người làm chứng có nghĩa vụ tham gia phiên tòa theo giấy triệu tập của Tòa án để trình bày tình tiết của vụ án mà họ biết. Trường hợp người làm chứng vắng mặt nhưng trước đó đã có lời khai trực tiếp với Tòa án hoặc gửi lời khai cho Tòa án thì Chủ tọa phiên tòa công bố lời khai đó.

2. Trường hợp người làm chứng vắng mặt thì Hội đồng xét xử quyết định hoãn phiên tòa hoặc vẫn tiến hành xét xử. Trường hợp người làm chứng vắng mặt tại phiên tòa không có lý do chính đáng và việc vắng mặt của họ gây trở ngại cho việc xét xử thì có thể bị dẫn giải đến phiên tòa theo quyết định của Hội đồng xét xử.

Điều 160. Sự có mặt của người giám định 1. Người giám định có nghĩa vụ tham gia phiên tòa theo giấy triệu tập của Tòa án để làm rõ những vấn đề liên quan đến việc giám định và kết luận giám định.

2. Trường hợp người giám định vắng mặt thì Hội đồng xét xử quyết định hoãn phiên tòa hoặc vẫn tiến hành xét xử.

Điều 161. Sự có mặt của người phiên dịch 1. Người phiên dịch có nghĩa vụ tham gia phiên tòa theo giấy triệu tập của Tòa án.

2. Trường hợp người phiên dịch vắng mặt mà không có người khác thay thế thì Hội đồng xét xử quyết định hoãn phiên tòa.

Điều 162. Hoãn phiên tòa 1. Các trường hợp phải hoãn phiên tòa:

a) Trường hợp quy định tại khoản 3 và khoản 4 Điều 155, khoản 1 Điều 157, khoản 2 Điều 161 của Luật này;

b) Thành viên của Hội đồng xét xử, Thư ký phiên tòa, người phiên dịch bị thay đổi mà không có người thay thế ngay;

c) Trường hợp phải tiến hành giám định lại theo quy định tại Điều 170 của Luật này.

2. Trường hợp hoãn phiên tòa được quy định tại khoản 2 Điều 159 và khoản 2 Điều 160 của Luật này.

Điều 163. Thời hạn, quyết định và thẩm quyền hoãn phiên tòa

1. Thời hạn hoãn phiên tòa sơ thẩm không quá 30 ngày kể từ ngày Hội đồng xét xử ra quyết định hoãn phiên tòa, trừ phiên tòa xét xử vụ án theo thủ tục rút gọn thì thời hạn hoãn là 15 ngày.

2. Quyết định hoãn phiên tòa phải có các nội dung chính sau đây:

a) Ngày, tháng, năm ra quyết định;

b) Tên Tòa án và họ, tên những người tiến hành tố tụng;

c) Vụ án được đưa ra xét xử;

d) Lý do của việc hoãn phiên tòa;

đ) Thời gian, địa điểm mở lại phiên tòa.

3. Quyết định hoãn phiên tòa phải được Chủ tọa phiên tòa thay mặt Hội đồng xét xử ký tên. Trường hợp Chủ tọa phiên tòa vắng mặt thì Chánh án Tòa án ra quyết định hoãn phiên tòa. Quyết định hoãn phiên tòa được thông báo ngay cho những người tham gia tố tụng biết; đối với người vắng mặt thì Tòa án gửi ngay cho họ quyết định đó, đồng thời gửi cho Viện kiểm sát cùng cấp.

4. Trường hợp sau khi hoãn phiên tòa mà Tòa án không thể mở lại phiên tòa đúng thời gian, địa điểm mở lại phiên tòa ghi trong quyết định hoãn phiên tòa thì Tòa án phải thông báo ngay cho những người tham gia tố tụng và Viện kiểm sát cùng cấp biết về thời gian, địa điểm mở lại phiên tòa.

Điều 164. Thủ tục ra bản án, quyết định của Tòa án tại phiên tòa 1. Bản án phải được Hội đồng xét xử thảo luận và thông qua tại phòng nghị án.

2. Quyết định thay đổi người tiến hành tố tụng, người giám định, người phiên dịch, chuyển vụ án, tạm đình chỉ hoặc đình chỉ giải quyết vụ án, hoãn phiên tòa phải được thảo luận, thông qua tại phòng nghị án và phải được lập thành văn bản.

3. Quyết định về các vấn đề khác được Hội đồng xét xử thảo luận và thông qua tại phòng xử án, không phải viết thành văn bản, nhưng phải được ghi vào biên bản phiên tòa.

Điều 165. Tạm đình chỉ, đình chỉ giải quyết vụ án tại phiên tòa 1. Tại phiên tòa, nếu có một trong các trường hợp quy định tại các điểm a, b, c, d và e khoản 1 Điều 141 của Luật này thì Hội đồng xét xử ra quyết định tạm đình chỉ việc giải quyết vụ án.

2. Tại phiên tòa, nếu có một trong các trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 143 của Luật này thì Hội đồng xét xử ra quyết định đình chỉ việc giải quyết vụ án.

3. Trường hợp đương sự xuất trình quyết định hành chính mới mà quyết định hành chính đó liên quan đến quyết định bị khởi kiện và không thuộc thẩm quyền của Tòa án đang xét xử sơ thẩm vụ án thì Hội đồng xét xử đình chỉ việc xét xử và chuyển hồ sơ vụ án cho Tòa án có thẩm quyền.

Điều 166. Biên bản phiên tòa 1. Biên bản phiên tòa phải ghi đầy đủ các nội dung sau đây:

a) Các nội dung quy định tại khoản 1 Điều 146 của Luật này;

b) Mọi diễn biến tại phiên tòa từ khi bắt đầu cho đến khi kết thúc phiên tòa;

c) Các câu hỏi, câu trả lời và phát biểu tại phiên tòa;

d) Các nội dung khác phải được ghi vào biên bản phiên tòa theo quy định của Luật này.

2. Ngoài việc ghi biên bản phiên tòa, Tòa án có thể thực hiện việc ghi âm, ghi hình về diễn biến phiên tòa.

3. Sau khi kết thúc phiên tòa, Hội đồng xét xử phải kiểm tra biên bản; Chủ tọa phiên tòa và Thư ký phiên tòa ký vào biên bản.

4. Kiểm sát viên và những người tham gia tố tụng có quyền được xem biên bản phiên tòa, yêu cầu ghi những sửa đổi, bổ sung vào biên bản phiên tòa và ký xác nhận.

Điều 167. Chuẩn bị khai mạc phiên tòa Trước khi khai mạc phiên tòa, Thư ký phiên tòa phải tiến hành các công việc sau đây:

1. Phổ biến nội quy phiên tòa.

2. Kiểm tra, xác định sự có mặt, vắng mặt của những người tham gia phiên tòa theo giấy triệu tập của Tòa án; nếu có người vắng mặt thì cần phải làm rõ lý do.

3. Ổn định trật tự trong phòng xử án.

4. Yêu cầu mọi người trong phòng xử án đứng dậy khi Hội đồng xét xử vào phòng xử án.

Điều 168. Thủ tục xét xử vắng mặt tất cả những người tham gia tố tụng 1. Tòa án căn cứ vào tài liệu, chứng cứ có trong hồ sơ để xét xử vắng mặt đương sự, người tham gia tố tụng theo quy định của Luật này khi có đủ các điều kiện sau đây:

a) Người khởi kiện, người đại diện hợp pháp của người khởi kiện có đơn đề nghị xét xử vắng mặt;

b) Người bị kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan; người đại diện hợp pháp của người bị kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có đơn đề nghị xét xử vắng mặt hoặc đã được triệu tập hợp lệ lần thứ hai mà vẫn vắng mặt;

c) Người bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người khởi kiện, người bị kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có đơn đề nghị xét xử vắng mặt hoặc đã được triệu tập hợp lệ lần thứ hai mà vẫn vắng mặt.

2. Chủ tọa phiên tòa công bố lý do đương sự vắng mặt hoặc đơn của đương sự đề nghị xét xử vắng mặt.

3. Chủ tọa phiên tòa công bố tóm tắt nội dung vụ án và tài liệu, chứng cứ có trong hồ sơ vụ án. Hội đồng xét xử thảo luận về những vấn đề cần giải quyết trong vụ án.

4. Kiểm sát viên phát biểu ý kiến của Viện kiểm sát.

5. Hội đồng xét xử tiến hành nghị án và tuyên án theo quy định của Luật này.

Mục 2. THỦ TỤC BẮT ĐẦU PHIÊN TÒA Điều 169. Khai mạc phiên tòa 1. Chủ tọa phiên tòa khai mạc phiên tòa và đọc quyết định đưa vụ án ra xét xử.

2. Thư ký phiên tòa báo cáo với Hội đồng xét xử về sự có mặt, vắng mặt của những người tham gia phiên tòa theo giấy triệu tập, giấy báo của Tòa án và lý do vắng mặt.

3. Chủ tọa phiên tòa kiểm tra lại sự có mặt của những người tham gia phiên tòa theo giấy triệu tập, giấy báo của Tòa án và kiểm tra căn cước của đương sự.

4. Chủ tọa phiên tòa phổ biến quyền, nghĩa vụ của các đương sự và của những người tham gia tố tụng khác.

5. Chủ tọa phiên tòa giới thiệu họ, tên thành viên Hội đồng xét xử, Thư ký phiên tòa, Kiểm sát viên, người giám định, người phiên dịch.

6. Chủ tọa phiên tòa hỏi những người có quyền yêu cầu thay đổi những người tiến hành tố tụng, người phiên dịch xem họ có yêu cầu thay đổi ai không; hỏi những người có quyền về người giám định có vi phạm quy định tại khoản 3 Điều 63 của Luật này không.

7. Chủ tọa phiên tòa yêu cầu người làm chứng phải cam kết khai báo đúng sự thật, nếu khai không đúng phải chịu trách nhiệm trước pháp luật, trừ trường hợp người làm chứng là người chưa thành niên.

8. Chủ tọa phiên tòa yêu cầu người giám định, người phiên dịch cam kết cung cấp kết quả giám định chính xác, phiên dịch đúng nội dung cần phiên dịch.

Điều 170. Giải quyết yêu cầu thay đổi người tiến hành tố tụng, người giám định, người phiên dịch Trường hợp tại phiên tòa có người yêu cầu thay đổi người tiến hành tố tụng, người giám định, người phiên dịch thì Hội đồng xét xử phải xem xét, quyết định việc chấp nhận hoặc không chấp nhận yêu cầu theo quy định của Luật này; nếu không chấp nhận thì phải nêu rõ lý do và ghi vào biên bản phiên tòa.

Trường hợp có ý kiến về người giám định vi phạm một trong các quy định tại khoản 3 Điều 63 của Luật này, Hội đồng xét xử phải xem xét; nếu có căn cứ thì quyết định tiến hành giám định lại theo quy định của pháp luật.

Điều 171. Bảo đảm tính khách quan của người làm chứng 1. Trước khi người làm chứng được hỏi về những vấn đề mà họ biết được có liên quan đến việc giải quyết vụ án, Chủ tọa phiên tòa có thể quyết định những biện pháp cần thiết để những người làm chứng không nghe được lời khai của nhau hoặc tiếp xúc với những người có liên quan.

2. Trường hợp lời khai của đương sự và người làm chứng có ảnh hưởng lẫn nhau thì Chủ tọa phiên tòa có thể quyết định cách ly đương sự với người làm chứng trước khi hỏi người làm chứng.

Điều 172. Hỏi đương sự về việc thay đổi, bổ sung, rút yêu cầu 1. Chủ tọa phiên tòa hỏi người khởi kiện về việc thay đổi, bổ sung, rút một phần hoặc toàn bộ yêu cầu khởi kiện.

2. Chủ tọa phiên tòa hỏi người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập về việc thay đổi, bổ sung, rút một phần hoặc toàn bộ yêu cầu độc lập.

Điều 173. Xem xét việc thay đổi, bổ sung, rút yêu cầu 1. Hội đồng xét xử chấp nhận việc thay đổi, bổ sung yêu cầu của đương sự nếu việc thay đổi, bổ sung yêu cầu của họ không vượt quá phạm vi yêu cầu khởi kiện hoặc yêu cầu độc lập ban đầu.

2. Trường hợp đương sự rút một phần hoặc toàn bộ yêu cầu của mình và việc rút yêu cầu của họ là tự nguyện thì Hội đồng xét xử chấp nhận và đình chỉ xét xử đối với phần yêu cầu hoặc toàn bộ yêu cầu mà đương sự đã rút.

Điều 174. Thay đổi địa vị tố tụng Trường hợp người khởi kiện rút toàn bộ yêu cầu khởi kiện nhưng người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan vẫn giữ yêu cầu độc lập của mình thì người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trở thành người khởi kiện.

Mục 3. TRANH TỤNG TẠI PHIÊN TÒA Điều 175. Nội dung và phương thức tranh tụng tại phiên tòa 1. Tranh tụng tại phiên tòa bao gồm việc trình bày chứng cứ, hỏi, đối đáp, trả lời và phát biểu quan điểm, lập luận về đánh giá chứng cứ, tình tiết của vụ án, quan hệ pháp luật tranh chấp và pháp luật áp dụng để giải quyết yêu cầu của đương sự trong vụ án.

2. Việc tranh tụng tại phiên tòa được tiến hành theo sự điều khiển của Chủ tọa phiên tòa.

3. Chủ tọa phiên tòa không được hạn chế thời gian tranh tụng, tạo điều kiện cho những người tham gia tranh tụng trình bày hết ý kiến, nhưng có quyền cắt ý kiến không liên quan đến vụ án.

Điều 176. Trình bày của đương sự 1. Trường hợp đương sự vẫn giữ yêu cầu, quan điểm của mình và không thống nhất với nhau về việc giải quyết vụ án thì Hội đồng xét xử tóm tắt nội dung yêu cầu của đương sự, thông báo kết luận tại phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và đối thoại, những vấn đề cần tranh tụng, yêu cầu đương sự trình bày về vấn đề chưa rõ, còn mâu thuẫn theo trình tự sau đây:

a) Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người khởi kiện trình bày về vấn đề chưa rõ, còn mâu thuẫn và chứng cứ để chứng minh cho yêu cầu của người khởi kiện là có căn cứ và hợp pháp. Người khởi kiện có quyền bổ sung ý kiến. Trường hợp cơ quan, tổ chức khởi kiện vụ án thì đại diện cơ quan, tổ chức trình bày về vấn đề chưa rõ, còn mâu thuẫn và chứng cứ để chứng minh cho yêu cầu khởi kiện là có căn cứ và hợp pháp;

b) Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người bị kiện trình bày ý kiến của người bị kiện đối với yêu cầu của người khởi kiện; yêu cầu, đề nghị của người bị kiện và chứng cứ để chứng minh cho yêu cầu đó là có căn cứ và hợp pháp. Người bị kiện có quyền bổ sung ý kiến;

c) Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trình bày ý kiến của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đối với yêu cầu, đề nghị của người khởi kiện, người bị kiện; yêu cầu độc lập, đề nghị của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan và chứng cứ để chứng minh cho đề nghị đó là có căn cứ và hợp pháp. Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có quyền bổ sung ý kiến.

2. Trường hợp người khởi kiện, người bị kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan không có người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho mình thì họ tự trình bày về yêu cầu, đề nghị của mình và chứng cứ để chứng minh cho yêu cầu, đề nghị đó là có căn cứ và hợp pháp.

3. Tại phiên tòa, đương sự, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự chỉ có quyền bổ sung chứng cứ theo quy định tại khoản 2 Điều 133 của Luật này để chứng minh cho yêu cầu, đề nghị của mình.

Điều 177. Thứ tự và nguyên tắc hỏi tại phiên tòa 1. Sau khi nghe xong lời trình bày của đương sự, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự theo quy định tại Điều 176 của Luật này, theo sự điều hành của Chủ tọa phiên tòa, thứ tự hỏi của từng người được thực hiện như sau:

a) Người khởi kiện, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người khởi kiện hỏi trước, tiếp đến người bị kiện, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người bị kiện, sau đó là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan;

b) Người tham gia tố tụng khác;

c) Chủ tọa phiên tòa, Hội thẩm nhân dân;

d) Kiểm sát viên tham gia phiên tòa.

2. Việc đặt câu hỏi phải rõ ràng, nghiêm túc, không trùng lặp, không lợi dụng việc hỏi và trả lời để xâm phạm danh dự, nhân phẩm của những người tham gia tố tụng.

Điều 178. Hỏi người khởi kiện 1. Trường hợp có nhiều người khởi kiện thì phải hỏi riêng từng người một.

2. Chỉ hỏi người khởi kiện về vấn đề mà người khởi kiện, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người khởi kiện trình bày chưa rõ, có mâu thuẫn với nhau hoặc mâu thuẫn với lời khai của họ trước đó, mâu thuẫn với lời trình bày của người bị kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan và người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của những người này.

3. Người khởi kiện có thể tự mình trả lời hoặc người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người khởi kiện trả lời thay cho người khởi kiện và sau đó người khởi kiện trả lời bổ sung.

Điều 179. Hỏi người bị kiện 1. Trường hợp có nhiều người bị kiện thì phải hỏi riêng từng người một.

2. Chỉ hỏi người bị kiện về vấn đề mà người bị kiện, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người bị kiện trình bày chưa rõ, có mâu thuẫn với nhau hoặc mâu thuẫn với lời khai của họ trước đó, mâu thuẫn với lời trình bày của người khởi kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan và người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của những người này.

3. Người bị kiện có thể tự mình trả lời hoặc người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người bị kiện trả lời thay cho người bị kiện và sau đó người bị kiện trả lời bổ sung.

Điều 180. Hỏi người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan 1. Trường hợp có nhiều người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan thì phải hỏi riêng từng người một.

2. Chỉ hỏi người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan về vấn đề mà người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của họ trình bày chưa rõ, có mâu thuẫn với nhau hoặc mâu thuẫn với lời khai của họ trước đó, mâu thuẫn với lời trình bày của người khởi kiện, người bị kiện, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của những người này.

3. Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có thể tự mình trả lời hoặc người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của họ trả lời thay cho họ và sau đó người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trả lời bổ sung.

Điều 181. Hỏi người làm chứng 1. Trường hợp có nhiều người làm chứng thì phải hỏi riêng từng người một.

2. Trước khi hỏi người làm chứng, Chủ tọa phiên tòa phải hỏi rõ về quan hệ giữa họ với các đương sự trong vụ án; nếu người làm chứng là người chưa thành niên thì Chủ tọa phiên tòa có thể yêu cầu cha, mẹ, người giám hộ hoặc thầy giáo, cô giáo giúp đỡ để hỏi.

3. Chủ tọa phiên tòa yêu cầu người làm chứng trình bày rõ tình tiết của vụ án mà họ biết. Sau khi người làm chứng trình bày xong thì chỉ hỏi thêm người làm chứng về vấn đề mà họ trình bày chưa rõ, chưa đầy đủ hoặc có mâu thuẫn với nhau, mâu thuẫn với những lời khai của họ trước đó, mâu thuẫn với lời trình bày của đương sự, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự.

4. Sau khi trình bày xong, người làm chứng ở lại phòng xử án để có thể được hỏi thêm.

5. Trường hợp cần thiết phải bảo đảm an toàn cho người làm chứng và những người thân thích của họ, Hội đồng xét xử quyết định không tiết lộ những thông tin về nhân thân của người làm chứng và không để những người trong phiên tòa nhìn thấy họ.

6. Đương sự, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự hỏi người làm chứng sau khi được sự đồng ý của Chủ tọa phiên tòa.

Điều 182. Công bố các tài liệu của vụ án 1. Hội đồng xét xử công bố các tài liệu của vụ án trong các trường hợp sau đây:

a) Người tham gia tố tụng không có mặt tại phiên tòa mà trong giai đoạn chuẩn bị xét xử đã có lời khai;

b) Lời khai của người tham gia tố tụng tại phiên tòa mâu thuẫn với lời khai trước đó;

c) Khi Hội đồng xét xử thấy cần thiết hoặc khi có yêu cầu của đương sự, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự, người tham gia tố tụng khác, Kiểm sát viên.

2. Trường hợp đặc biệt cần giữ bí mật nhà nước, giữ gìn thuần phong, mỹ tục của dân tộc, giữ bí mật nghề nghiệp, bí mật kinh doanh, bí mật cá nhân hoặc để bảo vệ người chưa thành niên theo yêu cầu của đương sự thì Hội đồng xét xử không công bố các tài liệu có trong hồ sơ vụ án.

Điều 183. Nghe băng ghi âm, đĩa ghi âm, xem băng ghi hình, đĩa ghi hình, thiết bị khác lưu trữ âm thanh, hình ảnh Theo yêu cầu của đương sự, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự, người tham gia tố tụng khác hoặc của Kiểm sát viên hoặc khi xét thấy cần thiết, Hội đồng xét xử cho nghe băng ghi âm, đĩa ghi âm, xem băng ghi hình, đĩa ghi hình, thiết bị khác lưu trữ âm thanh, hình ảnh tại phiên tòa, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 182 của Luật này.

Điều 184. Xem xét vật chứng 1. Vật chứng, ảnh hoặc biên bản xác nhận vật chứng được đưa ra để xem xét tại phiên tòa.

2. Hội đồng xét xử có thể cùng với các đương sự đến xem xét tại chỗ vật chứng không thể đưa đến phiên tòa được nếu xét thấy cần thiết.

Điều 185. Hỏi người giám định

1. Chủ tọa phiên tòa yêu cầu người giám định trình bày kết luận của mình về vấn đề được giao giám định. Khi trình bày, người giám định có quyền giải thích về kết luận giám định, căn cứ để đưa ra kết luận giám định.

2. Kiểm sát viên, những người tham gia tố tụng có mặt tại phiên tòa có quyền nhận xét về kết luận giám định, được hỏi những vấn đề còn chưa rõ hoặc có mâu thuẫn trong kết luận giám định hoặc có mâu thuẫn với chứng cứ khác của vụ án.

3. Trường hợp người giám định không có mặt tại phiên tòa thì Chủ tọa phiên tòa công bố kết luận giám định.

4. Khi có người tham gia tố tụng không đồng ý với kết luận giám định được công bố tại phiên tòa và có yêu cầu giám định bổ sung hoặc giám định lại; trường hợp xét thấy việc giám định bổ sung, giám định lại không cần thiết thì Hội đồng xét xử vẫn tiếp tục phiên tòa; trường hợp xét thấy việc giám định bổ sung, giám định lại cần thiết cho việc giải quyết vụ án thì Hội đồng xét xử quyết định giám định bổ sung, giám định lại và tạm ngừng phiên tòa để chờ kết quả giám định bổ sung, giám định lại.

Điều 186. Kết thúc việc hỏi tại phiên tòa Khi nhận thấy các tình tiết của vụ án đã được xem xét đầy đủ thì Chủ tọa phiên tòa hỏi Kiểm sát viên, đương sự, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự và những người tham gia tố tụng khác xem họ có yêu cầu hỏi vấn đề gì nữa không; trường hợp có người yêu cầu và xét thấy yêu cầu đó là có căn cứ thì Chủ tọa phiên tòa quyết định tiếp tục việc hỏi.

Điều 187. Tạm ngừng phiên tòa 1. Trong quá trình xét xử, Hội đồng xét xử có quyền tạm ngừng phiên tòa khi có một trong các căn cứ sau đây:

a) Do tình trạng sức khỏe hoặc do sự kiện bất khả kháng, trở ngại khách quan khác mà người tiến hành tố tụng không thể tiếp tục tiến hành phiên tòa, trừ trường hợp thay thế được người tiến hành tố tụng;

b) Do tình trạng sức khỏe hoặc do sự kiện bất khả kháng, trở ngại khách quan khác mà người tham gia tố tụng không thể tiếp tục tham gia phiên tòa, trừ trường hợp người tham gia tố tụng có yêu cầu xét xử vắng mặt;

c) Cần phải xác minh, thu thập bổ sung tài liệu, chứng cứ mà không thực hiện thì không thể giải quyết được vụ án và không thể thực hiện được ngay tại phiên tòa;

d) Cần phải báo cáo với Chánh án Tòa án có thẩm quyền để đề nghị, kiến nghị sửa đổi, bổ sung hoặc bãi bỏ văn bản quy phạm pháp luật theo quy định tại Điều 111 của Luật này;

đ) Các bên đương sự đề nghị Tòa án tạm ngừng phiên tòa để các bên đương sự tự đối thoại;

e) Chờ kết quả giám định bổ sung, giám định lại quy định tại khoản 4 Điều 185 của Luật này.

2. Việc tạm ngừng phiên tòa phải được ghi vào biên bản phiên tòa. Thời hạn tạm ngừng phiên tòa không được quá 30 ngày kể từ ngày Hội đồng xét xử quyết định tạm ngừng phiên tòa. Hội đồng xét xử tiếp tục tiến hành phiên tòa, nếu lý do để tạm ngừng phiên tòa không còn. Hết thời hạn này, nếu lý do tạm ngừng phiên tòa chưa được khắc phục, Hội đồng xét xử ra quyết định tạm đình chỉ giải quyết vụ án và thông báo bằng văn bản cho những người tham gia tố tụng và Viện kiểm sát cùng cấp về thời gian tiếp tục phiên tòa.

Điều 188. Trình tự phát biểu khi tranh luận 1. Sau khi kết thúc việc hỏi, việc tranh luận tại phiên tòa được thực hiện như sau:

a) Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người khởi kiện trình bày. Người khởi kiện có quyền bổ sung ý kiến. Trường hợp cơ quan, tổ chức khởi kiện thì đại diện cơ quan, tổ chức trình bày ý kiến;

b) Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người bị kiện tranh luận, đối đáp. Người bị kiện có quyền bổ sung ý kiến;

c) Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trình bày. Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có quyền bổ sung ý kiến;

d) Các đương sự đối đáp theo sự điều khiển của Chủ tọa phiên tòa;

đ) Khi xét thấy cần thiết, Hội đồng xét xử có thể yêu cầu các bên đương sự tranh luận bổ sung về những vấn đề cụ thể để làm căn cứ giải quyết vụ án.

2. Trường hợp người khởi kiện, người bị kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan không có người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình thì họ tự trình bày khi tranh luận.

3. Trường hợp vắng mặt một trong các bên đương sự, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự và người tham gia tố tụng khác thì Chủ tọa phiên tòa phải công bố lời khai của họ, văn bản bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự, trên cơ sở đó các đương sự có mặt tại phiên tòa tranh luận và đối đáp.

Điều 189. Phát biểu khi tranh luận và đối đáp Khi phát biểu về đánh giá chứng cứ, đề xuất quan điểm của mình về việc giải quyết vụ án, người tham gia tranh luận phải căn cứ vào tài liệu, chứng cứ đã thu thập được và đã được xem xét, kiểm tra tại phiên tòa cũng như kết quả việc hỏi tại phiên tòa. Người tham gia tranh luận có quyền đáp lại ý kiến của người khác.

Điều 190. Phát biểu của Kiểm sát viên Sau khi những người tham gia tố tụng tranh luận và đối đáp xong, Kiểm sát viên phát biểu ý kiến về việc tuân theo pháp luật tố tụng của Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân, Thư ký phiên tòa và của người tham gia tố tụng trong quá trình giải quyết vụ án, kể từ khi thụ lý cho đến trước thời điểm Hội đồng xét xử nghị án và phát biểu ý kiến về việc giải quyết vụ án.

Ngay sau khi kết thúc phiên tòa, Kiểm sát viên phải gửi văn bản phát biểu ý kiến cho Tòa án để lưu vào hồ sơ vụ án.

Điều 191. Nghị án 1. Sau khi kết thúc phần tranh luận, Hội đồng xét xử vào phòng nghị án để nghị án.

2. Chỉ có các thành viên của Hội đồng xét xử mới có quyền nghị án. Khi nghị án, các thành viên của Hội đồng xét xử phải giải quyết tất cả các vấn đề của vụ án bằng cách biểu quyết theo đa số về từng vấn đề. Hội thẩm nhân dân biểu quyết trước, Thẩm phán biểu quyết sau cùng. Trường hợp Hội đồng xét xử gồm 05 thành viên thì Thẩm phán Chủ tọa phiên tòa là người biểu quyết sau cùng. Người có ý kiến thiểu số có quyền trình bày ý kiến của mình bằng văn bản và được đưa vào hồ sơ vụ án.

3. Khi nghị án, Hội đồng xét xử chỉ được căn cứ vào tài liệu, chứng cứ đã được kiểm tra, xem xét tại phiên tòa, kết quả việc tranh tụng tại phiên tòa, ý kiến của Kiểm sát viên, các quy định của pháp luật và nghiên cứu, áp dụng án lệ hành chính (nếu có) liên quan để quyết định về các vấn đề sau đây:

a) Tính hợp pháp và có căn cứ về hình thức, nội dung của quyết định hành chính hoặc việc thực hiện hành vi hành chính bị khởi kiện;

b) Tính hợp pháp về thẩm quyền, trình tự, thủ tục ban hành quyết định hành chính hoặc việc thực hiện hành vi hành chính;

c) Thời hiệu, thời hạn ban hành quyết định hành chính hoặc thực hiện hành vi hành chính;

d) Mối liên hệ giữa quyết định hành chính, hành vi hành chính với quyền và lợi ích hợp pháp của người khởi kiện và những người có liên quan;

đ) Tính hợp pháp và có căn cứ của văn bản hành chính có liên quan (nếu có);

e) Vấn đề bồi thường thiệt hại và vấn đề khác (nếu có).

4. Khi nghị án phải có biên bản ghi lại ý kiến đã thảo luận và quyết định của Hội đồng xét xử. Biên bản nghị án phải được các thành viên Hội đồng xét xử ký tên tại phòng nghị án trước khi tuyên án.

5. Trường hợp vụ án có nhiều tình tiết phức tạp, việc nghị án đòi hỏi phải có thêm thời gian thì Hội đồng xét xử có thể quyết định kéo dài thời gian nghị án, nhưng không quá 05 ngày làm việc kể từ khi kết thúc tranh luận tại phiên tòa.

Hội đồng xét xử phải thông báo cho những người có mặt tại phiên tòa và người tham gia tố tụng vắng mặt tại phiên tòa biết ngày, giờ và địa điểm tuyên án; nếu Hội đồng xét xử đã thực hiện việc thông báo mà có người tham gia tố tụng vắng mặt thì Hội đồng xét xử vẫn tiến hành việc tuyên án theo quy định tại Điều 195 của Luật này.

Điều 192. Trở lại việc hỏi và tranh luận Qua tranh luận hoặc qua nghị án, nếu xét thấy có tình tiết của vụ án chưa được xem xét, việc xét hỏi chưa đầy đủ hoặc cần xem xét thêm chứng cứ thì Hội đồng xét xử quyết định trở lại việc hỏi và tranh luận.

Điều 193. Thẩm quyền của Hội đồng xét xử 1. Hội đồng xét xử xem xét tính hợp pháp của quyết định hành chính, hành vi hành chính, quyết định kỷ luật buộc thôi việc, quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh, danh sách cử tri bị khởi kiện, quyết định giải quyết khiếu nại và văn bản quy phạm pháp luật có liên quan.

2. Hội đồng xét xử có quyền quyết định:

a) Bác yêu cầu khởi kiện, nếu yêu cầu đó không có căn cứ pháp luật;

b) Chấp nhận một phần hoặc toàn bộ yêu cầu khởi kiện, tuyên hủy một phần hoặc toàn bộ quyết định hành chính trái pháp luật và quyết định giải quyết khiếu nại có liên quan (nếu có); buộc cơ quan nhà nước hoặc người có thẩm quyền trong cơ quan nhà nước thực hiện nhiệm vụ, công vụ theo quy định của pháp luật; đồng thời kiến nghị cách thức xử lý đối với quyết định hành chính trái pháp luật đã bị hủy;

c) Chấp nhận một phần hoặc toàn bộ yêu cầu khởi kiện, tuyên bố hành vi hành chính là trái pháp luật, tuyên hủy một phần hoặc toàn bộ quyết định giải quyết khiếu nại có liên quan (nếu có); buộc cơ quan nhà nước hoặc người có thẩm quyền trong cơ quan nhà nước chấm dứt hành vi hành chính trái pháp luật;

d) Chấp nhận yêu cầu khởi kiện, tuyên hủy quyết định kỷ luật buộc thôi việc trái pháp luật; buộc người đứng đầu cơ quan, tổ chức thực hiện nhiệm vụ, công vụ theo quy định của pháp luật;

đ) Chấp nhận một phần hoặc toàn bộ yêu cầu khởi kiện, tuyên hủy một phần hoặc toàn bộ quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh trái pháp luật; buộc cơ quan, người có thẩm quyền ra quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh giải quyết lại vụ việc theo quy định của Luật cạnh tranh;

e) Chấp nhận một phần hoặc toàn bộ yêu cầu khởi kiện; buộc cơ quan lập danh sách cử tri sửa đổi, bổ sung danh sách cử tri theo quy định của pháp luật;

g) Buộc cơ quan, tổ chức bồi thường thiệt hại, khôi phục quyền, lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân bị xâm phạm do quyết định hành chính, hành vi hành chính, quyết định kỷ luật buộc thôi việc, quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh trái pháp luật gây ra;

h) Kiến nghị với cơ quan nhà nước có thẩm quyền, người đứng đầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền xem xét trách nhiệm của cơ quan nhà nước, người có thẩm quyền của cơ quan nhà nước.

3. Trường hợp cần phải yêu cầu cơ quan, người có thẩm quyền xem xét, xử lý văn bản hành chính liên quan đến quyết định hành chính, hành vi hành chính bị khởi kiện quy định tại khoản 1 Điều 6 của Luật này thì Hội đồng xét xử báo cáo Chánh án Tòa án đang giải quyết vụ án đó có văn bản yêu cầu cơ quan, người có thẩm quyền xem xét, xử lý văn bản hành chính đó. Trường hợp này, Hội đồng xét xử có quyền tạm ngừng phiên tòa để chờ kết quả giải quyết của cơ quan, người có thẩm quyền. Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày nhận được quyết định của Tòa án thì cơ quan, người có thẩm quyền phải trả lời bằng văn bản về kết quả xử lý cho Tòa án biết để làm căn cứ cho việc giải quyết vụ án. Quá thời hạn này mà không nhận được văn bản trả lời của cơ quan, người có thẩm quyền thì Hội đồng xét xử có quyền áp dụng văn bản của cơ quan quản lý nhà nước cấp trên để quyết định theo quy định tại khoản 2 Điều này.

4. Trường hợp phát hiện văn bản quy phạm pháp luật có liên quan đến việc giải quyết vụ án hành chính mà có dấu hiệu trái với Hiến pháp, luật, văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan nhà nước cấp trên thì Hội đồng xét xử tạm ngừng phiên tòa theo quy định tại Điều 112 của Luật này.

Điều 194. Bản án sơ thẩm 1. Tòa án ra bản án nhân danh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

2. Bản án gồm có phần mở đầu, phần nội dung vụ án và nhận định và phần quyết định của Tòa án, cụ thể như sau:

a) Trong phần mở đầu phải ghi rõ tên Tòa án xét xử sơ thẩm; số và ngày thụ lý vụ án; số bản án và ngày tuyên án; họ, tên của thành viên Hội đồng xét xử, Thư ký phiên tòa, Kiểm sát viên, người giám định, người phiên dịch; tên, địa chỉ của người khởi kiện, người bị kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan; cơ quan, tổ chức khởi kiện; người đại diện hợp pháp, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự; đối tượng khởi kiện; số, ngày, tháng, năm của quyết định đưa vụ án ra xét xử; xét xử công khai hoặc xét xử kín; thời gian và địa điểm xét xử;

b) Trong phần nội dung vụ án và nhận định của Tòa án phải ghi yêu cầu khởi kiện của người khởi kiện, khởi kiện của cơ quan, tổ chức; đề nghị, yêu cầu độc lập của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.

Tòa án phải căn cứ vào kết quả tranh tụng, các chứng cứ đã được xem xét tại phiên tòa để phân tích, đánh giá, nhận định đầy đủ, khách quan về các tình tiết của vụ án, những căn cứ pháp luật, án lệ (nếu có) mà Tòa án áp dụng để chấp nhận hoặc không chấp nhận yêu cầu, đề nghị của đương sự, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự và giải quyết các vấn đề khác có liên quan;

c) Trong phần quyết định phải ghi rõ các căn cứ pháp luật, quyết định của Hội đồng xét xử về từng vấn đề phải giải quyết trong vụ án, về áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời, về án phí, chi phí tố tụng và quyền kháng cáo đối với bản án; trường hợp có quyết định phải thi hành ngay thì phải ghi rõ quyết định đó.

3. Khi xét xử lại vụ án mà bản án, quyết định đã bị hủy một phần hoặc toàn bộ theo quyết định giám đốc thẩm, tái thẩm, Tòa án phải giải quyết vấn đề tài sản, nghĩa vụ đã được thi hành theo bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật nhưng bị hủy và ghi rõ trong bản án.

Điều 195. Tuyên án Hội đồng xét xử tuyên đọc bản án có mặt các đương sự. Trường hợp đương sự có mặt tại phiên tòa nhưng vắng mặt khi tuyên án hoặc vắng mặt theo quy định tại khoản 5 Điều 191 của Luật này thì Hội đồng xét xử vẫn tuyên đọc bản án. Trường hợp xét xử kín theo quy định tại khoản 2 Điều 16 của Luật này thì Hội đồng xét xử tuyên công khai phần mở đầu và phần quyết định của bản án.

Khi tuyên án, mọi người trong phòng xử án phải đứng dậy, trừ trường hợp đặc biệt có sự đồng ý của Chủ tọa phiên tòa. Chủ tọa phiên tòa hoặc một thành viên khác của Hội đồng xét xử tuyên đọc bản án và có thể giải thích thêm về việc thi hành bản án và quyền kháng cáo.

Trường hợp có đương sự không biết tiếng Việt thì sau khi tuyên án, người phiên dịch phải dịch cho họ nghe toàn bộ bản án sang ngôn ngữ mà họ biết.

Điều 196. Cấp, gửi trích lục bản án, bản án 1. Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày kết thúc phiên tòa, các đương sự được Tòa án cấp trích lục bản án.

2. Trong thời hạn 07 ngày kể từ ngày tuyên án, Tòa án phải cấp, gửi bản án cho các đương sự và Viện kiểm sát cùng cấp.

3. Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày hết thời hạn kháng cáo, kháng nghị mà không có kháng cáo, kháng nghị, Tòa án cấp, gửi bản án đã có hiệu lực pháp luật cho đương sự, Viện kiểm sát cùng cấp, cơ quan thi hành án dân sự cùng cấp, cơ quan cấp trên trực tiếp của người bị kiện.

4. Bản án sơ thẩm có hiệu lực pháp luật của Tòa án cấp sơ thẩm được công bố trên Cổng thông tin điện tử của Tòa án (nếu có), trừ bản án của Tòa án có chứa thông tin quy định tại khoản 2 Điều 96 của Luật này.

Điều 197. Sửa chữa, bổ sung bản án, quyết định của Tòa án 1. Sau khi bản án, quyết định của Tòa án được ban hành thì không được sửa chữa, bổ sung, trừ trường hợp phát hiện lỗi rõ ràng về chính tả, về số liệu do nhầm lẫn hoặc tính toán sai. Văn bản

sửa chữa, bổ sung phải được Tòa án gửi ngay cho đương sự và Viện kiểm sát cùng cấp; trường hợp bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật còn phải gửi cho cơ quan thi hành án dân sự cùng cấp, cơ quan cấp trên trực tiếp của người bị kiện.

2. Việc sửa chữa, bổ sung bản án, quyết định quy định tại khoản 1 Điều này do Thẩm phán Chủ tọa phiên tòa phối hợp với các thành viên Hội đồng xét xử vụ án hoặc Thẩm phán Chủ tọa phiên họp thực hiện. Trường hợp một trong những thành viên của Hội đồng xét xử hoặc Thẩm phán Chủ tọa phiên họp không thể thực hiện được việc sửa chữa, bổ sung thì việc sửa chữa, bổ sung do Chánh án Tòa án thực hiện.

Chương XII THỦ TỤC GIẢI QUYẾT KHIẾU KIỆN DANH SÁCH CỬ TRI BẦU CỬ ĐẠI BIỂU

QUỐC HỘI, DANH SÁCH CỬ TRI BẦU CỬ ĐẠI BIỂU HỘI ĐỒNG NHÂN DÂN, DANH SÁCH CỬ TRI TRƯNG CẦU Ý DÂN

Điều 198. Nhận đơn khởi kiện và thụ lý vụ án Ngay sau khi nhận được đơn khởi kiện về danh sách cử tri, Chánh án Tòa án phân công một Thẩm phán thụ lý ngay vụ án.

Điều 199. Thời hạn giải quyết vụ án 1. Trong thời hạn 02 ngày kể từ ngày thụ lý vụ án, Thẩm phán được phân công thụ lý vụ án phải ra một trong các quyết định sau đây:

a) Quyết định đưa vụ án ra xét xử;

b) Đình chỉ vụ án và trả lại đơn khởi kiện.

2. Sau khi ra quyết định đưa vụ án ra xét xử, Tòa án phải gửi ngay quyết định đó cho đương sự và Viện kiểm sát cùng cấp.

3. Trong thời hạn 02 ngày kể từ ngày ra quyết định đưa vụ án ra xét xử, Tòa án phải mở phiên tòa xét xử.

Điều 200. Sự có mặt của đương sự, đại diện Viện kiểm sát Đương sự, Kiểm sát viên Viện kiểm sát cùng cấp phải có mặt tại phiên tòa, nếu vắng mặt thì Hội đồng xét xử vẫn tiến hành xét xử vụ án.

Điều 201. Áp dụng các quy định khác của Luật này Các quy định khác của Luật này được áp dụng để giải quyết vụ án hành chính đối với khiếu kiện về danh sách cử tri trong trường hợp Chương này không quy định, trừ các quy định về hoãn phiên tòa, gửi hồ sơ vụ án cho Viện kiểm sát nghiên cứu trước khi mở phiên tòa và các quy định về thủ tục phúc thẩm, giám đốc thẩm, tái thẩm.

Điều 202. Hiệu lực của bản án, quyết định đình chỉ vụ án của Tòa án 1. Bản án, quyết định đình chỉ vụ án giải quyết khiếu kiện về danh sách cử tri có hiệu lực thi hành ngay. Đương sự không có quyền kháng cáo, Viện kiểm sát không có quyền kháng nghị.

2. Tòa án phải gửi ngay bản án, quyết định đình chỉ vụ án cho đương sự và Viện kiểm sát cùng cấp.

Chương XIII

THỦ TỤC PHÚC THẨM Mục 1. QUY ĐỊNH CHUNG VỀ THỦ TỤC PHÚC THẨM Điều 203. Tính chất của xét xử phúc thẩm Xét xử phúc thẩm là việc Tòa án cấp phúc thẩm xét xử lại vụ án mà bản án, quyết định của Tòa án cấp sơ thẩm chưa có hiệu lực pháp luật bị kháng cáo hoặc kháng nghị.

Điều 204. Người có quyền kháng cáo Đương sự hoặc người đại diện hợp pháp của đương sự có quyền kháng cáo bản án, quyết định tạm đình chỉ, đình chỉ việc giải quyết vụ án của Tòa án cấp sơ thẩm để yêu cầu Tòa án cấp phúc thẩm giải quyết lại theo thủ tục phúc thẩm.

Điều 205. Đơn kháng cáo 1. Khi thực hiện quyền kháng cáo, người kháng cáo phải làm đơn kháng cáo.

Đơn kháng cáo phải có các nội dung chính sau đây:

a) Ngày, tháng, năm làm đơn kháng cáo;

b) Tên, địa chỉ; số điện thoại, fax, địa chỉ thư điện tử (nếu có) của người kháng cáo;

c) Kháng cáo toàn bộ hoặc một phần của bản án, quyết định của Tòa án cấp sơ thẩm chưa có hiệu lực pháp luật;

d) Lý do của việc kháng cáo và yêu cầu của người kháng cáo;

đ) Chữ ký hoặc điểm chỉ của người kháng cáo.

2. Người kháng cáo là cá nhân có năng lực hành vi tố tụng hành chính đầy đủ có thể tự mình làm đơn kháng cáo. Tại mục tên, địa chỉ của người kháng cáo trong đơn phải ghi họ, tên, địa chỉ của đương sự có kháng cáo; đồng thời ở phần cuối đơn kháng cáo, đương sự đó phải ký tên hoặc điểm chỉ.

3. Người kháng cáo quy định tại khoản 2 Điều này nếu không tự mình kháng cáo thì có thể ủy quyền cho người khác đại diện cho mình kháng cáo. Tại mục tên, địa chỉ của người kháng cáo trong đơn phải ghi họ, tên, địa chỉ của người đại diện theo ủy quyền có kháng cáo; họ, tên, địa chỉ của đương sự ủy quyền kháng cáo và văn bản ủy quyền; đồng thời ở phần cuối đơn kháng cáo, người đại diện theo ủy quyền phải ký tên hoặc điểm chỉ.

4. Người đại diện theo pháp luật của đương sự là cơ quan, tổ chức có thể tự mình làm đơn kháng cáo. Tại mục tên, địa chỉ của người kháng cáo trong đơn phải ghi tên, địa chỉ của đương sự là cơ quan, tổ chức; họ, tên, chức vụ của người đại diện theo pháp luật của đương sự là cơ quan, tổ chức; đồng thời ở phần cuối đơn kháng cáo, người đại diện theo pháp luật phải ký tên và đóng dấu của cơ quan, tổ chức đó, trường hợp tổ chức kháng cáo là doanh nghiệp thì việc sử dụng con dấu theo quy định của Luật doanh nghiệp.

Trường hợp người đại diện theo pháp luật của đương sự là cơ quan, tổ chức ủy quyền cho người khác đại diện cho cơ quan, tổ chức kháng cáo thì tại mục tên, địa chỉ của người kháng cáo trong đơn phải ghi họ, tên, địa chỉ của người đại diện theo ủy quyền kháng cáo; tên, địa chỉ của đương sự là cơ quan, tổ chức ủy quyền; họ, tên, chức vụ của người đại diện theo pháp luật của đương sự là cơ quan, tổ chức đó và văn bản ủy quyền; đồng thời ở phần cuối đơn kháng cáo, người đại diện theo ủy quyền phải ký tên hoặc điểm chỉ.

5. Người đại diện theo pháp luật của đương sự là người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự có thể tự mình làm đơn kháng cáo. Tại mục tên, địa chỉ của người kháng cáo trong đơn phải ghi họ, tên, địa chỉ của người đại diện theo pháp luật; họ, tên, địa chỉ của đương sự là người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự; đồng thời ở phần cuối đơn kháng cáo, người kháng cáo phải ký tên hoặc điểm chỉ.

Trường hợp người đại diện theo pháp luật của đương sự ủy quyền cho người khác đại diện cho mình kháng cáo thì tại mục tên, địa chỉ của người kháng cáo trong đơn phải ghi họ, tên, địa chỉ của người đại diện theo ủy quyền và văn bản ủy quyền; họ, tên, địa chỉ của người đại diện theo pháp luật của đương sự ủy quyền; họ, tên, địa chỉ của đương sự là người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự; đồng thời ở phần cuối đơn kháng cáo, người đại diện theo ủy quyền phải ký tên hoặc điểm chỉ.

6. Việc ủy quyền quy định tại các khoản 3, 4 và 5 Điều này phải được lập thành văn bản có công chứng, chứng thực hợp pháp, trừ trường hợp văn bản ủy quyền đó được lập tại Tòa án có sự chứng kiến của Thẩm phán hoặc người được

Chánh án Tòa án phân công. Trong văn bản ủy quyền phải có nội dung đương sự ủy quyền cho người đại diện theo ủy quyền kháng cáo bản án, quyết định tạm đình chỉ, đình chỉ giải quyết vụ án của Tòa án cấp sơ thẩm.

7. Đơn kháng cáo phải được gửi cho Tòa án cấp sơ thẩm đã ra bản án, quyết định bị kháng cáo. Kèm theo đơn kháng cáo người kháng cáo gửi tài liệu, chứng cứ bổ sung (nếu có) để chứng minh cho kháng cáo của mình là có căn cứ và hợp pháp.

Trường hợp đơn kháng cáo được gửi cho Tòa án cấp phúc thẩm thì Tòa án đó phải chuyển cho Tòa án cấp sơ thẩm để tiến hành các thủ tục cần thiết theo quy định tại Điều 216 của Luật này.

Điều 206. Thời hạn kháng cáo 1. Thời hạn kháng cáo đối với bản án của Tòa án cấp sơ thẩm là 15 ngày kể từ ngày tuyên án; đối với đương sự không có mặt tại phiên tòa hoặc không có mặt khi tuyên án mà có lý do chính đáng thì thời hạn kháng cáo tính từ ngày bản án được giao cho họ hoặc được niêm yết.

Đối với trường hợp đương sự đã tham gia phiên tòa nhưng vắng mặt khi Tòa án tuyên án mà không có lý do chính đáng thì thời hạn kháng cáo kể từ ngày tuyên án.

2. Thời hạn kháng cáo đối với quyết định tạm đình chỉ, đình chỉ giải quyết vụ án của Tòa án cấp sơ thẩm là 07 ngày kể từ ngày người có quyền kháng cáo nhận được quyết định hoặc kể từ ngày quyết định được niêm yết tại trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã nơi họ cư trú hoặc nơi có trụ sở trong trường hợp người có quyền kháng cáo là cơ quan, tổ chức.

3. Trường hợp đơn kháng cáo gửi qua dịch vụ bưu chính thì ngày kháng cáo được tính căn cứ vào ngày tổ chức dịch vụ bưu chính nơi gửi đóng dấu ở phong bì. Trường hợp người kháng cáo đang bị tạm giữ hoặc bị tạm giam thì ngày kháng cáo là ngày làm đơn kháng cáo theo xác nhận của người có thẩm quyền của nhà tạm giữ, trại tạm giam.

Điều 207. Kiểm tra đơn kháng cáo 1. Sau khi nhận được đơn kháng cáo, Tòa án cấp sơ thẩm phải kiểm tra tính hợp lệ của đơn kháng cáo theo quy định tại Điều 205 của Luật này.

2. Trường hợp đơn kháng cáo quá hạn thì Tòa án cấp sơ thẩm yêu cầu người kháng cáo trình bày rõ lý do và xuất trình tài liệu, chứng cứ (nếu có) để chứng minh cho lý do nộp đơn kháng cáo quá hạn là chính đáng.

3. Trường hợp đơn kháng cáo chưa đúng quy định tại Điều 205 của Luật này thì Tòa án cấp sơ thẩm yêu cầu người kháng cáo làm lại đơn kháng cáo hoặc sửa đổi, bổ sung trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày nhận được yêu cầu của Tòa án.

4. Tòa án trả lại đơn kháng cáo trong các trường hợp sau đây:

a) Người kháng cáo không có quyền kháng cáo;

b) Người kháng cáo không làm lại đơn kháng cáo hoặc không sửa đổi, bổ sung đơn kháng cáo mặc dù đã có yêu cầu của Tòa án theo quy định tại khoản 3 Điều này;

c) Trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 209 của Luật này.

Điều 208. Kháng cáo quá hạn và xem xét kháng cáo quá hạn 1. Kháng cáo quá thời hạn quy định tại Điều 206 của Luật này là kháng cáo quá hạn. Sau khi nhận được đơn kháng cáo quá hạn, Tòa án cấp sơ thẩm phải gửi đơn kháng cáo, bản tường trình của người kháng cáo về lý do kháng cáo quá hạn và tài liệu, chứng cứ (nếu có) cho Tòa án cấp phúc thẩm.

2. Trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày nhận được đơn kháng cáo quá hạn và tài liệu, chứng cứ kèm theo do Tòa án cấp sơ thẩm chuyển đến, Tòa án cấp phúc thẩm thành lập Hội đồng gồm 03 Thẩm phán để xem xét kháng cáo quá hạn. Phiên họp xem xét kháng cáo quá hạn có sự tham gia của Kiểm sát viên Viện kiểm sát cùng cấp và người kháng cáo quá hạn. Trường hợp Kiểm sát viên, người kháng cáo quá hạn vắng mặt thì Tòa án vẫn tiến hành phiên họp.

3. Căn cứ vào tài liệu, chứng cứ có liên quan đến việc kháng cáo quá hạn, ý kiến của đương sự kháng cáo quá hạn, đại diện Viện kiểm sát tại phiên họp, Hội đồng xét kháng cáo quá hạn quyết định theo đa số về việc chấp nhận hoặc không chấp nhận việc kháng cáo quá hạn và phải ghi rõ lý do của việc chấp nhận hoặc không chấp nhận trong quyết định. Tòa án cấp phúc thẩm phải gửi quyết định cho người kháng cáo quá hạn, Viện kiểm sát cùng cấp và Tòa án cấp sơ thẩm; nếu Tòa án cấp phúc thẩm chấp nhận việc kháng cáo quá hạn thì yêu cầu Tòa án cấp sơ thẩm tiến hành các thủ tục quy định tại các điều 209, 210 và 216 của Luật này.

Điều 209. Thông báo nộp tiền tạm ứng án phí phúc thẩm 1. Sau khi chấp nhận đơn kháng cáo hợp lệ, Tòa án cấp sơ thẩm phải thông báo cho người kháng cáo biết để họ nộp tiền tạm ứng án phí phúc thẩm theo quy định của pháp luật, nếu họ không thuộc trường hợp được miễn hoặc không phải nộp tiền tạm ứng án phí phúc thẩm.

2. Trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày nhận được thông báo của Tòa án về việc nộp tiền tạm ứng án phí phúc thẩm, người kháng cáo phải nộp tiền tạm ứng án phí và nộp cho Tòa án cấp sơ thẩm biên lai thu tiền tạm ứng án phí. Hết thời hạn này mà người kháng cáo không nộp tiền tạm ứng án phí phúc thẩm thì được coi là họ từ bỏ việc kháng cáo.

Khi nhận biên lai thu tiền tạm ứng án phí của người kháng cáo thì Tòa án phải cấp cho họ giấy xác nhận về việc nhận biên lai thu tiền tạm ứng án phí.

Trường hợp sau khi hết thời hạn 10 ngày kể từ ngày nhận được thông báo của Tòa án về việc nộp tiền tạm ứng án phí phúc thẩm, người kháng cáo mới nộp cho Tòa án biên lai thu tiền tạm ứng án

phí phúc thẩm mà không nêu rõ lý do thì Tòa án cấp sơ thẩm yêu cầu người kháng cáo trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận được yêu cầu của Tòa án phải có văn bản trình bày lý do chậm nộp biên lai thu tiền tạm ứng án phí phúc thẩm nộp cho Tòa án cấp sơ thẩm để đưa vào hồ sơ vụ án. Trường hợp này được xử lý theo thủ tục xem xét kháng cáo quá hạn.

Điều 210. Thông báo về việc kháng cáo 1. Khi gửi hồ sơ vụ án và đơn kháng cáo cho Tòa án cấp phúc thẩm, Tòa án cấp sơ thẩm phải thông báo ngay bằng văn bản cho Viện kiểm sát cùng cấp và đương sự có liên quan đến kháng cáo biết về việc kháng cáo.

2. Đương sự được thông báo về việc kháng cáo có quyền gửi văn bản ghi ý kiến của mình về nội dung kháng cáo cho Tòa án cấp phúc thẩm. Văn bản ghi ý kiến của họ được đưa vào hồ sơ vụ án.

Điều 211. Kháng nghị của Viện kiểm sát Viện trưởng Viện kiểm sát cùng cấp và cấp trên trực tiếp có quyền kháng nghị bản án, quyết định tạm đình chỉ, quyết định đình chỉ giải quyết vụ án của Tòa án cấp sơ thẩm để yêu cầu Tòa án cấp phúc thẩm giải quyết lại theo thủ tục phúc thẩm.

Điều 212. Quyết định kháng nghị của Viện kiểm sát 1. Quyết định kháng nghị của Viện kiểm sát phải bằng văn bản và có các nội dung chính sau đây:

a) Ngày, tháng, năm ra quyết định kháng nghị và số của quyết định kháng nghị;

b) Tên của Viện kiểm sát ra quyết định kháng nghị;

c) Kháng nghị toàn bộ hoặc một phần của bản án, quyết định của Tòa án cấp sơ thẩm chưa có hiệu lực pháp luật;

d) Lý do và căn cứ của việc kháng nghị và yêu cầu của Viện kiểm sát;

đ) Họ, tên của người ký quyết định kháng nghị và đóng dấu của Viện kiểm sát ra quyết định kháng nghị.

2. Quyết định kháng nghị phải được gửi ngay cho Tòa án cấp sơ thẩm đã ra bản án, quyết định bị kháng nghị để Tòa án cấp sơ thẩm tiến hành các thủ tục quy định tại Điều 216 của Luật này. Kèm theo quyết định kháng nghị là tài liệu, chứng cứ bổ sung (nếu có) để chứng minh cho kháng nghị của Viện kiểm sát là có căn cứ và hợp pháp.

Điều 213. Thời hạn kháng nghị 1. Thời hạn kháng nghị đối với bản án của Tòa án cấp sơ thẩm của Viện kiểm sát cùng cấp là 15 ngày, của Viện kiểm sát cấp trên trực tiếp là 30 ngày kể từ ngày tuyên án.

2. Thời hạn kháng nghị của Viện kiểm sát cùng cấp đối với quyết định tạm đình chỉ, quyết định đình chỉ giải quyết vụ án của Tòa án cấp sơ thẩm là 07 ngày, của Viện kiểm sát cấp trên trực tiếp là 10 ngày kể từ ngày Viện kiểm sát cùng cấp nhận được quyết định.

3. Khi Tòa án nhận được quyết định kháng nghị của Viện kiểm sát mà quyết định kháng nghị đó đã quá thời hạn quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này thì Tòa án cấp sơ thẩm yêu cầu Viện kiểm sát giải thích bằng văn bản và nêu rõ lý do.

Điều 214. Thông báo về việc kháng nghị

1. Viện kiểm sát ra quyết định kháng nghị phải gửi ngay quyết định kháng nghị cho đương sự có liên quan đến kháng nghị.

2. Người được thông báo về việc kháng nghị có quyền gửi văn bản ghi ý kiến của mình về nội dung kháng nghị cho Tòa án cấp phúc thẩm. Văn bản ghi ý kiến của họ được đưa vào hồ sơ vụ án.

Điều 215. Hậu quả của việc kháng cáo, kháng nghị 1. Phần của bản án, quyết định của Tòa án cấp sơ thẩm bị kháng cáo, kháng nghị thì chưa được đưa ra thi hành, trừ trường hợp pháp luật quy định được thi hành ngay.

2. Bản án, quyết định hoặc phần của bản án, quyết định của Tòa án cấp sơ thẩm không bị kháng cáo, kháng nghị thì có hiệu lực pháp luật kể từ ngày hết thời hạn kháng cáo, kháng nghị.

Điều 216. Gửi hồ sơ vụ án và kháng cáo, kháng nghị Tòa án cấp sơ thẩm phải gửi hồ sơ vụ án, kháng cáo, kháng nghị và tài liệu, chứng cứ kèm theo cho Tòa án cấp phúc thẩm trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày hết thời hạn kháng nghị và hết thời hạn kháng cáo, người kháng cáo nộp cho Tòa án cấp sơ thẩm biên lai thu tiền tạm ứng án phí phúc thẩm.

Điều 217. Thụ lý vụ án để xét xử phúc thẩm 1. Ngay sau khi nhận được hồ sơ vụ án, đơn kháng cáo, quyết định kháng nghị và tài liệu, chứng cứ kèm theo, Tòa án cấp phúc thẩm phải vào sổ thụ lý.

Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày thụ lý vụ án, Tòa án phải thông báo bằng văn bản cho các đương sự và Viện kiểm sát cùng cấp về việc Tòa án đã thụ lý vụ án và thông báo trên Cổng thông tin điện tử của Tòa án (nếu có).

2. Chánh án Tòa án cấp phúc thẩm thành lập Hội đồng xét xử phúc thẩm và phân công một Thẩm phán làm Chủ tọa phiên tòa, phiên họp.

Điều 218. Thay đổi, bổ sung, rút kháng cáo, kháng nghị 1. Trường hợp chưa hết thời hạn kháng cáo theo quy định tại Điều 206 của Luật này thì người đã kháng cáo có quyền thay đổi, bổ sung kháng cáo mà không bị giới hạn bởi phạm vi kháng cáo ban đầu.

Trường hợp chưa hết thời hạn kháng nghị theo quy định tại Điều 213 của Luật này thì Viện kiểm sát đã kháng nghị có quyền thay đổi, bổ sung kháng nghị mà không bị giới hạn bởi phạm vi kháng nghị ban đầu.

2. Trước khi bắt đầu phiên tòa hoặc tại phiên tòa phúc thẩm, người kháng cáo có quyền thay đổi, bổ sung kháng cáo, Viện kiểm sát ra quyết định kháng nghị có quyền thay đổi, bổ sung kháng nghị, nhưng không được vượt quá phạm vi kháng cáo, kháng nghị ban đầu, nếu thời hạn kháng cáo, kháng nghị đã hết.

3. Trước khi bắt đầu phiên tòa hoặc tại phiên tòa phúc thẩm, người kháng cáo có quyền rút kháng cáo, Viện kiểm sát ra quyết định kháng nghị hoặc Viện kiểm sát cấp trên trực tiếp có quyền rút kháng nghị.

Tòa án cấp phúc thẩm đình chỉ xét xử phúc thẩm đối với phần của vụ án mà người kháng cáo đã rút kháng cáo hoặc Viện kiểm sát đã rút kháng nghị.

Việc đình chỉ xét xử phúc thẩm trước khi mở phiên tòa do Thẩm phán Chủ tọa phiên tòa quyết định, tại phiên tòa do Hội đồng xét xử quyết định.

4. Việc thay đổi, bổ sung, rút kháng cáo, kháng nghị trước khi mở phiên tòa phải được lập thành văn bản và gửi cho Tòa án cấp phúc thẩm. Tòa án cấp phúc thẩm phải thông báo cho các đương sự về việc thay đổi, bổ sung, rút kháng cáo, kháng nghị; thông báo cho Viện kiểm sát cùng cấp về việc thay đổi, bổ sung, rút kháng cáo của đương sự.

Việc thay đổi, bổ sung, rút kháng cáo, kháng nghị tại phiên tòa phải được ghi vào biên bản phiên tòa.

Điều 219. Bổ sung chứng cứ mới 1. Trước khi mở phiên tòa hoặc tại phiên tòa phúc thẩm, người kháng cáo, Viện kiểm sát kháng nghị, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến kháng cáo, kháng nghị, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự có quyền bổ sung chứng cứ mới.

2. Tòa án cấp phúc thẩm tự mình hoặc theo yêu cầu của đương sự tiến hành xác minh chứng cứ mới được bổ sung. Tòa án có thể thực hiện ủy thác xác minh chứng cứ theo quy định tại Điều 92 của Luật này.

Điều 220. Phạm vi xét xử phúc thẩm Tòa án cấp phúc thẩm chỉ xem xét lại phần bản án, quyết định của Tòa án cấp sơ thẩm có kháng cáo, kháng nghị hoặc có liên quan đến nội dung kháng cáo, kháng nghị.

Điều 221. Thời hạn chuẩn bị xét xử phúc thẩm Trừ vụ án xét xử phúc thẩm theo thủ tục rút gọn hoặc vụ án có yếu tố nước ngoài, thời hạn chuẩn bị xét xử phúc thẩm được quy định như sau:

1. Trong thời hạn 60 ngày kể từ ngày thụ lý vụ án, Thẩm phán được phân công làm Chủ tọa phiên tòa phải ra một trong các quyết định sau đây:

a) Tạm đình chỉ xét xử phúc thẩm vụ án;

b) Đình chỉ xét xử phúc thẩm vụ án;

c) Đưa vụ án ra xét xử phúc thẩm.

2. Đối với vụ án có tính chất phức tạp hoặc do trở ngại khách quan thì Chánh án Tòa án cấp phúc thẩm có thể quyết định kéo dài thời hạn chuẩn bị xét xử quy định tại khoản 1 Điều này, nhưng không được quá 30 ngày.

3. Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày có quyết định đưa vụ án ra xét xử, Tòa án phải mở phiên tòa phúc thẩm; trường hợp có lý do chính đáng thì thời hạn này là 60 ngày.

4. Quyết định đưa vụ án ra xét xử phúc thẩm phải được gửi cho Viện kiểm sát cùng cấp và những người có liên quan đến kháng cáo, kháng nghị.

5. Trường hợp có quyết định tạm đình chỉ xét xử phúc thẩm vụ án thì thời hạn chuẩn bị xét xử phúc thẩm được tính lại kể từ ngày quyết định tiếp tục giải quyết vụ án của Tòa án có hiệu lực pháp luật.

Điều 222. Thành phần Hội đồng xét xử phúc thẩm

Hội đồng xét xử phúc thẩm gồm 03 Thẩm phán, trừ trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 253 của Luật này.

Điều 223. Sự có mặt của thành viên Hội đồng xét xử phúc thẩm và Thư ký phiên tòa 1. Phiên tòa chỉ được tiến hành khi có đủ thành viên Hội đồng xét xử và Thư ký phiên tòa.

2. Trường hợp có Thẩm phán vắng mặt hoặc không thể tiếp tục tham gia xét xử vụ án nhưng có Thẩm phán dự khuyết tham gia phiên tòa từ đầu thì người này được thay thế Thẩm phán vắng mặt hoặc không thể tiếp tục tham gia xét xử vụ án.

3. Trường hợp không có Thẩm phán dự khuyết để thay thế thành viên Hội đồng xét xử theo quy định tại khoản 2 Điều này thì phải hoãn phiên tòa.

4. Trường hợp Thư ký phiên tòa vắng mặt hoặc không thể tiếp tục tham gia phiên tòa mà không có người thay thế thì phải hoãn phiên tòa.

Điều 224. Sự có mặt của Kiểm sát viên 1. Kiểm sát viên được Viện trưởng Viện kiểm sát cùng cấp phân công có nhiệm vụ tham gia phiên tòa. Hội đồng xét xử quyết định hoãn phiên tòa khi Kiểm sát viên vắng mặt trong trường hợp Viện kiểm sát có kháng nghị.

2. Trường hợp Kiểm sát viên vắng mặt hoặc không thể tiếp tục tham gia phiên tòa, nhưng có Kiểm sát viên dự khuyết tham gia phiên tòa từ đầu thì người này được thay thế Kiểm sát viên vắng mặt tham gia phiên tòa xét xử vụ án.

Điều 225. Sự có mặt của đương sự, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự, người giám định, người phiên dịch và người làm chứng 1. Tòa án triệu tập hợp lệ lần thứ nhất, người kháng cáo, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến việc kháng cáo, kháng nghị, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của họ phải có mặt; trường hợp có người vắng mặt thì Hội đồng xét xử hoãn phiên tòa.

Tòa án thông báo cho người kháng cáo, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến việc kháng cáo, kháng nghị và người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của họ biết về việc hoãn phiên tòa.

2. Tòa án triệu tập hợp lệ lần thứ hai, người kháng cáo, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến việc kháng cáo, kháng nghị, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của họ phải có mặt tại phiên tòa, nếu vắng mặt không vì sự kiện bất khả kháng, trở ngại khách quan thì xử lý như sau:

a) Đối với người kháng cáo mà không có người đại diện tham gia phiên tòa thì bị coi là từ bỏ việc kháng cáo và Tòa án ra quyết định đình chỉ việc xét xử phúc thẩm đối với bản án, quyết định hoặc phần bản án, quyết định của Tòa án cấp sơ thẩm có kháng cáo của người kháng cáo vắng mặt;

b) Đối với người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến kháng cáo, kháng nghị, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự thì Tòa án tiến hành xét xử vắng mặt họ.

3. Sự có mặt của người làm chứng, người giám định, người phiên dịch trong phiên tòa phúc thẩm được thực hiện theo quy định tại các Điều 159, 160 và 161 của Luật này.

4. Trường hợp người tham gia tố tụng có đơn đề nghị Tòa án xét xử vắng mặt thì Tòa án tiến hành phiên tòa phúc thẩm xét xử vắng mặt họ.

Điều 226. Trường hợp Hội đồng xét xử phúc thẩm không phải mở phiên tòa, không phải triệu tập đương sự 1. Hội đồng xét xử phúc thẩm không phải mở phiên tòa trong các trường hợp sau đây:

a) Xét kháng cáo, kháng nghị quá hạn;

b) Trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 209 của Luật này; xét kháng cáo, kháng nghị về phần án phí;

c) Xét kháng cáo, kháng nghị những quyết định của Tòa án cấp sơ thẩm.

2. Trường hợp quy định tại khoản 1 Điều này, Hội đồng xét xử không phải triệu tập đương sự, trừ trường hợp xét kháng cáo quá hạn quy định tại khoản 2 Điều 208 của Luật này hoặc cần nghe ý kiến của họ. Nếu người được triệu tập vắng mặt thì Tòa án vẫn tiến hành phiên họp.

Điều 227. Giao nộp tài liệu, chứng cứ tại Tòa án cấp phúc thẩm 1. Đương sự được quyền giao nộp bổ sung tài liệu, chứng cứ trong giai đoạn chuẩn bị xét xử phúc thẩm trong những trường hợp sau đây:

a) Những tài liệu, chứng cứ mà Tòa án cấp sơ thẩm đã yêu cầu giao nộp nhưng đương sự không giao nộp được vì có lý do chính đáng;

b) Những tài liệu, chứng cứ mà Tòa án cấp sơ thẩm không yêu cầu đương sự giao nộp hoặc đương sự không thể biết được trong quá trình giải quyết vụ án theo thủ tục sơ thẩm.

2. Thủ tục giao nộp tài liệu, chứng cứ được thực hiện theo quy định tại Điều 83 của Luật này.

Điều 228. Tạm đình chỉ xét xử phúc thẩm vụ án 1. Tòa án cấp phúc thẩm ra quyết định tạm đình chỉ xét xử phúc thẩm vụ án, hậu quả của việc tạm đình chỉ xét xử phúc thẩm vụ án và tiếp tục xét xử phúc thẩm vụ án được thực hiện theo quy định tại Điều 141 và Điều 142 của Luật này.

2. Quyết định tạm đình chỉ xét xử phúc thẩm vụ án có hiệu lực thi hành ngay.

3. Quyết định tạm đình chỉ phải được gửi ngay cho đương sự và Viện kiểm sát cùng cấp.

Điều 229. Đình chỉ xét xử phúc thẩm vụ án 1. Tòa án cấp phúc thẩm ra quyết định đình chỉ xét xử phúc thẩm vụ án trong các trường hợp sau đây:

a) Trường hợp quy định tại điểm a khoản 1 Điều 143 của Luật này;

b) Trường hợp trả lại đơn kháng cáo theo quy định của Luật này mà Tòa án cấp phúc thẩm đã thụ lý hồ sơ vụ án;

c) Người kháng cáo rút toàn bộ kháng cáo hoặc Viện kiểm sát rút toàn bộ kháng nghị;

d) Người kháng cáo được triệu tập hợp lệ lần thứ hai mà vẫn vắng mặt, trừ trường hợp họ đề nghị Tòa án xét xử vắng mặt hoặc trường hợp có sự kiện bất khả kháng, trở ngại khách quan;

đ) Các trường hợp khác mà pháp luật có quy định.

2. Trường hợp người kháng cáo rút toàn bộ kháng cáo hoặc Viện kiểm sát rút toàn bộ kháng nghị trước khi Tòa án cấp phúc thẩm ra quyết định đưa vụ án ra xét xử phúc thẩm thì Thẩm phán được phân công làm Chủ tọa phiên tòa ra quyết định đình chỉ xét xử phúc thẩm; trong trường

hợp người kháng cáo rút toàn bộ kháng cáo, Viện kiểm sát rút toàn bộ kháng nghị sau khi Tòa án cấp phúc thẩm ra quyết định đưa vụ án ra xét xử phúc thẩm thì Hội đồng xét xử phúc thẩm ra quyết định đình chỉ xét xử phúc thẩm.

Trong các trường hợp này, bản án, quyết định sơ thẩm có hiệu lực pháp luật từ ngày Tòa án cấp phúc thẩm ra quyết định đình chỉ xét xử phúc thẩm.

3. Trường hợp người kháng cáo rút một phần kháng cáo hoặc Viện kiểm sát rút một phần kháng nghị thì Hội đồng xét xử phúc thẩm nhận định về việc người kháng cáo rút một phần kháng cáo, Viện kiểm sát rút một phần kháng nghị và quyết định đình chỉ xét xử phần kháng cáo, kháng nghị đó trong bản án phúc thẩm.

4. Trường hợp Hội đồng xét xử đình chỉ việc xét xử phúc thẩm theo quy định tại khoản 2 Điều này mà phát hiện bản án, quyết định của Tòa án cấp sơ thẩm thuộc một trong các trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 255 của Luật này thì phải kiến nghị với Chánh án Tòa án có thẩm quyền để xem xét theo thủ tục giám đốc thẩm.

5. Quyết định đình chỉ phải được gửi ngay cho đương sự và Viện kiểm sát cùng cấp.

Điều 230. Quyết định áp dụng, thay đổi, hủy bỏ biện pháp khẩn cấp tạm thời Trong quá trình giải quyết vụ án, Tòa án cấp phúc thẩm có quyền quyết định áp dụng, thay đổi, hủy bỏ biện pháp khẩn cấp tạm thời theo quy định tại Chương V của Luật này.

Điều 231. Chuyển hồ sơ vụ án cho Viện kiểm sát 1. Tòa án cấp phúc thẩm phải chuyển hồ sơ vụ án cùng với quyết định đưa vụ án ra xét xử cho Viện kiểm sát cùng cấp.

2. Thời hạn nghiên cứu hồ sơ của Viện kiểm sát cùng cấp là 15 ngày kể từ ngày nhận được hồ sơ vụ án; hết thời hạn đó, Viện kiểm sát phải trả hồ sơ vụ án cho Tòa án.

Điều 232. Hoãn phiên tòa phúc thẩm 1. Các trường hợp phải hoãn phiên tòa:

a) Các trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 161, khoản 3 và khoản 4 Điều 223, khoản 1 Điều 225 của Luật này;

b) Thành viên Hội đồng xét xử, Kiểm sát viên, Thư ký phiên tòa, người phiên dịch bị thay đổi mà không có người thay thế ngay;

c) Người giám định bị thay đổi;

d) Cần phải xác minh, thu thập bổ sung tài liệu, chứng cứ mà không thể thực hiện được ngay tại phiên tòa.

2. Trường hợp hoãn phiên tòa được quy định tại khoản 2 Điều 159 và khoản 2 Điều 160 của Luật này.

3. Thời hạn hoãn phiên tòa và quyết định hoãn phiên tòa phúc thẩm được thực hiện theo quy định tại Điều 163 của Luật này.

Mục 2. THỦ TỤC BẮT ĐẦU PHIÊN TÒA PHÚC THẨM Điều 233. Thủ tục xét xử phúc thẩm

1. Chuẩn bị khai mạc phiên tòa, thủ tục bắt đầu phiên tòa phúc thẩm, thủ tục công bố tài liệu, xem xét vật chứng tại phiên tòa phúc thẩm, nghị án và tuyên án, sửa chữa, bổ sung bản án phúc thẩm được thực hiện tương tự thủ tục xét xử sơ thẩm theo quy định của Luật này.

2. Sau khi kết thúc thủ tục bắt đầu phiên tòa phúc thẩm thì một thành viên của Hội đồng xét xử phúc thẩm công bố nội dung vụ án, quyết định của bản án sơ thẩm và nội dung kháng cáo, kháng nghị.

3. Chủ tọa phiên tòa hỏi về vấn đề sau đây:

a) Hỏi người khởi kiện có rút đơn khởi kiện hay không;

b) Hỏi người kháng cáo, Kiểm sát viên có thay đổi, bổ sung, rút kháng cáo, kháng nghị hay không;

c) Hỏi đương sự có thống nhất được với nhau về việc giải quyết vụ án hay không.

4. Trường hợp người kháng cáo rút một phần kháng cáo, Kiểm sát viên rút một phần kháng nghị thì Tòa án chấp nhận việc rút kháng cáo, kháng nghị. Trường hợp người kháng cáo, Kiểm sát viên bổ sung nội dung mới không thuộc phạm vi kháng cáo, kháng nghị ban đầu thì Tòa án không xem xét nội dung đó.

5. Việc hỏi đương sự, Kiểm sát viên về việc thay đổi, bổ sung, rút kháng cáo, kháng nghị tại phiên tòa được Chủ tọa phiên tòa thực hiện như sau:

a) Hỏi người khởi kiện có rút đơn khởi kiện hay không;

b) Hỏi người kháng cáo, Kiểm sát viên có thay đổi, bổ sung, rút kháng cáo, kháng nghị hay không.

6. Trường hợp Viện kiểm sát kháng nghị thì Kiểm sát viên phát biểu quan điểm kháng nghị của Viện kiểm sát đối với quyết định của bản án sơ thẩm bị kháng nghị.

Điều 234. Người khởi kiện rút đơn khởi kiện trước khi mở phiên tòa hoặc tại phiên tòa phúc thẩm 1. Trước khi mở phiên tòa hoặc tại phiên tòa phúc thẩm mà người khởi kiện rút đơn khởi kiện thì Hội đồng xét xử phúc thẩm phải hỏi người bị kiện có đồng ý hay không và tùy từng trường hợp mà giải quyết như sau:

a) Người bị kiện không đồng ý thì không chấp nhận việc rút đơn khởi kiện của người khởi kiện;

b) Đương sự đồng ý thì chấp nhận việc rút đơn khởi kiện của người khởi kiện. Hội đồng xét xử phúc thẩm ra quyết định hủy bản án sơ thẩm và đình chỉ giải quyết vụ án. Trường hợp này, đương sự vẫn phải chịu án phí sơ thẩm theo quyết định của Tòa án cấp sơ thẩm và phải chịu một nửa án phí phúc thẩm theo quy định của pháp luật.

2. Trường hợp Hội đồng xét xử phúc thẩm ra quyết định đình chỉ giải quyết vụ án thì người khởi kiện có quyền khởi kiện lại vụ án theo thủ tục do Luật này quy định nếu thời hiệu khởi kiện vẫn còn.

Điều 235. Người bị kiện sửa đổi hoặc hủy bỏ quyết định hành chính, quyết định kỷ luật buộc thôi việc, quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh, dừng, khắc phục hành vi hành chính bị khởi kiện

1. Trường hợp người bị kiện sửa đổi, hủy bỏ quyết định hành chính, quyết định kỷ luật buộc thôi việc, quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh hoặc dừng, khắc phục hành vi hành chính bị khởi kiện liên quan đến quyền, nghĩa vụ của cơ quan, tổ chức, cá nhân và người khởi kiện đồng ý rút đơn khởi kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập đồng ý rút yêu cầu thì Hội đồng xét xử phúc thẩm hủy bản án, quyết định sơ thẩm và đình chỉ giải quyết vụ án; trong quyết định của bản án phải ghi rõ cam kết của đương sự để bảo đảm thi hành án hành chính.

2. Trường hợp người bị kiện sửa đổi, hủy bỏ quyết định hành chính, quyết định kỷ luật buộc thôi việc, quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh hoặc dừng, khắc phục hành vi hành chính bị khởi kiện mà việc sửa đổi, hủy bỏ quyết định hành chính, dừng, khắc phục hành vi hành chính đó liên quan đến quyền, nghĩa vụ của cơ quan, tổ chức, cá nhân khác và họ chưa được tham gia tố tụng tại cấp sơ thẩm thì:

a) Nếu người khởi kiện rút đơn khởi kiện và người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập rút yêu cầu thì Hội đồng xét xử phúc thẩm hủy bản án, quyết định sơ thẩm và đình chỉ giải quyết vụ án. Trường hợp này cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền, nghĩa vụ liên quan đến việc sửa đổi, hủy bỏ quyết định hành chính, quyết định kỷ luật buộc thôi việc, quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh hoặc dừng, khắc phục hành vi hành chính bị khởi kiện có quyền khởi kiện vụ án hành chính theo thủ tục chung;

b) Nếu người khởi kiện không rút đơn khởi kiện và người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập không rút yêu cầu thì Hội đồng xét xử phúc thẩm hủy bản án, quyết định sơ thẩm để xét xử sơ thẩm lại. Trường hợp này, Tòa án cấp sơ thẩm phải đưa cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền, nghĩa vụ liên quan đến việc sửa đổi, hủy bỏ quyết định hành chính, quyết định kỷ luật buộc thôi việc, quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh hoặc dừng, khắc phục hành vi hành chính bị khởi kiện vào tham gia tố tụng với tư cách là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.

Mục 3. TRANH TỤNG TẠI PHIÊN TÒA PHÚC THẨM Điều 236. Nội dung và phương thức tranh tụng tại phiên tòa phúc thẩm Nội dung và phương thức tranh tụng tại phiên tòa phúc thẩm được thực hiện như quy định tại Điều 175 của Luật này.

Điều 237. Trình bày của đương sự, Kiểm sát viên tại phiên tòa phúc thẩm 1. Trường hợp có đương sự vẫn giữ kháng cáo hoặc Viện kiểm sát vẫn giữ kháng nghị thì việc trình bày tại phiên tòa phúc thẩm được tiến hành như sau:

a) Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người kháng cáo trình bày về nội dung kháng cáo và các căn cứ của việc kháng cáo. Người kháng cáo có quyền bổ sung ý kiến.

Trường hợp tất cả đương sự đều kháng cáo thì việc trình bày được thực hiện theo thứ tự người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người khởi kiện kháng cáo và người khởi kiện; người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người bị kiện kháng cáo và người bị kiện; người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan kháng cáo và người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan;

b) Trường hợp chỉ có Viện kiểm sát kháng nghị thì Kiểm sát viên trình bày về nội dung kháng nghị và các căn cứ của việc kháng nghị. Trường hợp vừa có kháng cáo, vừa có kháng nghị thì

đương sự trình bày về nội dung kháng cáo và các căn cứ của việc kháng cáo trước, sau đó Kiểm sát viên trình bày về nội dung kháng nghị và các căn cứ của việc kháng nghị;

c) Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự khác có liên quan đến kháng cáo, kháng nghị trình bày ý kiến về nội dung kháng cáo, kháng nghị. Đương sự có quyền bổ sung ý kiến.

2. Trường hợp đương sự không có người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình thì họ tự trình bày ý kiến về nội dung kháng cáo, kháng nghị và đề nghị của mình.

3. Tại phiên tòa phúc thẩm, đương sự, Kiểm sát viên có quyền xuất trình bổ sung tài liệu, chứng cứ.

Điều 238. Tạm ngừng phiên tòa phúc thẩm Việc tạm ngừng phiên tòa phúc thẩm được thực hiện theo quy định tại Điều 187 của Luật này.

Điều 239. Tranh luận tại phiên tòa phúc thẩm 1. Tại phiên tòa phúc thẩm, đương sự, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự chỉ được tranh luận về những vấn đề thuộc phạm vi xét xử phúc thẩm và đã được hỏi tại phiên tòa phúc thẩm.

2. Trình tự phát biểu khi tranh luận được thực hiện như sau:

a) Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người kháng cáo trình bày. Người kháng cáo có quyền bổ sung ý kiến;

b) Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự tranh luận, đối đáp. Đương sự có quyền bổ sung ý kiến;

c) Các đương sự đối đáp theo sự điều khiển của Chủ tọa phiên tòa;

d) Khi xét thấy cần thiết, Hội đồng xét xử có thể yêu cầu các bên đương sự tranh luận bổ sung về những vấn đề cụ thể để làm căn cứ giải quyết vụ án.

3. Trình tự tranh luận đối với kháng nghị của Viện kiểm sát được thực hiện như sau:

a) Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự phát biểu về tính hợp pháp, tính có căn cứ đối với kháng nghị của Viện kiểm sát. Đương sự có quyền bổ sung ý kiến;

b) Kiểm sát viên phát biểu ý kiến về những vấn đề mà người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự, đương sự đã nêu.

4. Trường hợp đương sự không có người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình thì họ tự mình tranh luận.

5. Trường hợp vắng mặt một trong các bên đương sự và người tham gia tố tụng khác thì Chủ tọa phiên tòa phải công bố lời khai của họ để trên cơ sở đó các đương sự có mặt tại phiên tòa tranh luận và đối đáp.

Điều 240. Phát biểu của Kiểm sát viên tại phiên tòa phúc thẩm Sau khi những người tham gia tố tụng phát biểu tranh luận và đối đáp xong, Kiểm sát viên phát biểu ý kiến của Viện kiểm sát về việc tuân theo pháp luật trong quá trình giải quyết vụ án hành chính ở giai đoạn phúc thẩm.

Ngay sau khi kết thúc phiên tòa, Kiểm sát viên phải gửi văn bản phát biểu ý kiến cho Tòa án để lưu vào hồ sơ vụ án.

Điều 241. Thẩm quyền của Hội đồng xét xử phúc thẩm 1. Bác kháng cáo, kháng nghị và giữ nguyên quyết định của bản án sơ thẩm.

2. Sửa một phần hoặc toàn bộ bản án sơ thẩm nếu Tòa án cấp sơ thẩm quyết định không đúng pháp luật trong các trường hợp sau đây:

a) Việc chứng minh, thu thập chứng cứ đã thực hiện đầy đủ và theo đúng quy định tại Chương VI của Luật này;

b) Việc chứng minh, thu thập chứng cứ chưa thực hiện đầy đủ ở cấp sơ thẩm nhưng tại phiên tòa phúc thẩm đã được bổ sung đầy đủ.

3. Hủy bản án sơ thẩm và chuyển hồ sơ vụ án cho Tòa án cấp sơ thẩm xét xử lại trong trường hợp có vi phạm nghiêm trọng về thủ tục tố tụng hoặc phải thu thập chứng cứ mới quan trọng mà Tòa án cấp phúc thẩm không thể bổ sung ngay được.

4. Hủy bản án sơ thẩm và đình chỉ việc giải quyết vụ án nếu trong quá trình xét xử sơ thẩm có một trong các trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 143 của Luật này.

5. Đình chỉ xét xử phúc thẩm, nếu việc xét xử phúc thẩm vụ án cần phải có mặt người kháng cáo và họ đã được triệu tập hợp lệ đến lần thứ hai mà vẫn vắng mặt. Trường hợp này bản án sơ thẩm có hiệu lực pháp luật.

6. Trường hợp cần phải yêu cầu cơ quan, người có thẩm quyền xem xét, xử lý văn bản hành chính quy định tại khoản 1 Điều 6 của Luật này thì Hội đồng xét xử có quyền tạm ngừng phiên tòa để chờ kết quả giải quyết của cơ quan, người có thẩm quyền và báo cáo Chánh án Tòa án có văn bản yêu cầu cơ quan, người có thẩm quyền xem xét, xử lý văn bản hành chính đó. Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày nhận được văn bản của Tòa án thì cơ quan, người có thẩm quyền phải trả lời bằng văn bản về kết quả xử lý cho Tòa án biết để làm căn cứ cho việc giải quyết vụ án. Quá thời hạn này mà không nhận được văn bản trả lời của cơ quan, người có thẩm quyền thì Hội đồng xét xử có quyền áp dụng văn bản của cơ quan quản lý nhà nước cấp trên để giải quyết vụ án.

7. Trường hợp phát hiện văn bản quy phạm pháp luật có liên quan đến việc giải quyết vụ án hành chính có dấu hiệu trái với Hiến pháp, luật, văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan nhà nước cấp trên thì Hội đồng xét xử đề nghị Chánh án Tòa án đang giải quyết vụ án đó thực hiện việc kiến nghị hoặc đề nghị người có thẩm quyền theo quy định tại Điều 112 của Luật này thực hiện việc kiến nghị. Trường hợp này, Hội đồng xét xử tạm ngừng phiên tòa để chờ ý kiến của Chánh án Tòa án hoặc tạm đình chỉ giải quyết vụ án khi có văn bản kiến nghị của Chánh án Tòa án có thẩm quyền.

Điều 242. Bản án phúc thẩm 1. Hội đồng xét xử phúc thẩm ra bản án phúc thẩm nhân danh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

2. Bản án phúc thẩm gồm có:

a) Phần mở đầu;

b) Phần nội dung vụ án, kháng cáo, kháng nghị và nhận định;

c) Phần quyết định.

3. Trong phần mở đầu phải ghi rõ tên của Tòa án xét xử phúc thẩm; số và ngày thụ lý vụ án; số bản án và ngày tuyên án; họ, tên của các thành viên Hội đồng xét xử, Thư ký phiên tòa, Kiểm sát viên, người giám định, người phiên dịch; tên, địa chỉ của người khởi kiện, người bị kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan, cơ quan, tổ chức khởi kiện; người đại diện hợp pháp, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của họ; người kháng cáo, Viện kiểm sát kháng nghị; xét xử công khai hoặc xét xử kín; thời gian và địa điểm xét xử.

4. Trong phần nội dung vụ án, kháng cáo, kháng nghị và nhận định phải tóm tắt nội dung vụ án, quyết định của Tòa án cấp sơ thẩm; nội dung kháng cáo, kháng nghị.

Tòa án phải căn cứ vào kết quả tranh tụng, các chứng cứ đã được xem xét tại phiên tòa để phân tích, đánh giá, nhận định về kháng cáo, kháng nghị, các tình tiết của vụ án, việc giải quyết, xét xử của Tòa án cấp sơ thẩm, những căn cứ pháp luật, án lệ (nếu có) mà Tòa án áp dụng để chấp nhận hoặc không chấp nhận kháng cáo, kháng nghị và giải quyết các vấn đề khác có liên quan.

5. Trong phần quyết định phải ghi rõ các căn cứ pháp luật, quyết định của Hội đồng xét xử về từng vấn đề phải giải quyết trong vụ án, về áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời, về án phí sơ thẩm, phúc thẩm, chi phí tố tụng (nếu có).

6. Khi xét xử lại vụ án mà bản án, quyết định đã bị hủy một phần hoặc toàn bộ theo quyết định giám đốc thẩm, tái thẩm, Tòa án phải giải quyết vấn đề tài sản, nghĩa vụ đã được thi hành theo bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật nhưng bị hủy.

7. Bản án phúc thẩm có hiệu lực pháp luật kể từ ngày tuyên án.

Điều 243. Thủ tục phúc thẩm đối với quyết định của Tòa án cấp sơ thẩm bị kháng cáo, kháng nghị 1. Tòa án cấp phúc thẩm phải tổ chức phiên họp và ra quyết định giải quyết việc kháng cáo, kháng nghị trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận được kháng cáo, kháng nghị.

2. Một thành viên Hội đồng xét xử phúc thẩm xét quyết định bị kháng cáo, kháng nghị trình bày tóm tắt nội dung quyết định sơ thẩm bị kháng cáo, kháng nghị, nội dung của kháng cáo, kháng nghị và tài liệu, chứng cứ kèm theo (nếu có).

3. Đương sự kháng cáo được mời tham gia phiên họp trình bày ý kiến về việc kháng cáo, nếu vắng mặt thì Hội đồng xét xử vẫn tiến hành phiên họp.

4. Kiểm sát viên Viện kiểm sát cùng cấp tham gia phiên họp phúc thẩm và phát biểu ý kiến về việc giải quyết kháng cáo, kháng nghị trước khi Hội đồng xét xử phúc thẩm ra quyết định. Hội đồng xét xử quyết định hoãn phiên họp khi Kiểm sát viên vắng mặt trong trường hợp Viện kiểm sát có kháng nghị.

5. Khi xem xét quyết định của Tòa án cấp sơ thẩm bị kháng cáo, kháng nghị, Hội đồng xét xử phúc thẩm có quyền:

a) Giữ nguyên quyết định của Tòa án cấp sơ thẩm;

b) Sửa quyết định của Tòa án cấp sơ thẩm;

c) Hủy quyết định của Tòa án cấp sơ thẩm và chuyển hồ sơ vụ án cho Tòa án cấp sơ thẩm để tiếp tục giải quyết vụ án.

6. Quyết định phúc thẩm có hiệu lực pháp luật kể từ ngày ra quyết định.

Điều 244. Gửi bản án, quyết định phúc thẩm 1. Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày ra bản án, quyết định phúc thẩm, Tòa án cấp phúc thẩm phải gửi bản án, quyết định phúc thẩm cho các đương sự, Viện kiểm sát và Tòa án đã giải quyết vụ án ở cấp sơ thẩm, Viện kiểm sát cùng cấp, cơ quan thi hành án dân sự có thẩm quyền và cơ quan cấp trên trực tiếp của người bị kiện.

2. Bản án phúc thẩm được Tòa án cấp phúc thẩm công bố trên Cổng thông tin điện tử của Tòa án (nếu có), trừ bản án của Tòa án có chứa thông tin quy định tại khoản 2 Điều 96 của Luật này.

Chương XIV GIẢI QUYẾT VỤ ÁN HÀNH CHÍNH THEO THỦ TỤC RÚT GỌN TẠI TÒA ÁN

Mục 1. GIẢI QUYẾT VỤ ÁN HÀNH CHÍNH THEO THỦ TỤC RÚT GỌN TẠI TÒA ÁN CẤP SƠ THẨM Điều 245. Phạm vi áp dụng thủ tục rút gọn 1. Thủ tục rút gọn trong tố tụng hành chính là thủ tục giải quyết vụ án hành chính khi có các điều kiện theo quy định của Luật này nhằm rút ngắn về thời gian và thủ tục so với thủ tục giải quyết vụ án hành chính thông thường nhưng vẫn bảo đảm giải quyết vụ án đúng pháp luật.

2. Tòa án áp dụng những quy định của Chương này, đồng thời áp dụng những quy định khác của Luật này không trái với những quy định của Chương này để giải quyết vụ án theo thủ tục rút gọn.

3. Trường hợp luật khác có quy định về khiếu kiện hành chính áp dụng thủ tục rút gọn thì thực hiện theo quy định của Luật này.

Điều 246. Điều kiện áp dụng thủ tục rút gọn 1. Vụ án được giải quyết theo thủ tục rút gọn khi có đủ các điều kiện sau đây:

a) Vụ án có tình tiết đơn giản, tài liệu, chứng cứ đầy đủ, rõ ràng, bảo đảm đủ căn cứ giải quyết vụ án và Tòa án không phải thu thập tài liệu, chứng cứ;

b) Các đương sự đều có địa chỉ nơi cư trú, trụ sở rõ ràng;

c) Không có đương sự cư trú ở nước ngoài, trừ trường hợp đương sự ở nước ngoài có thỏa thuận với đương sự ở Việt Nam đề nghị Tòa án giải quyết theo thủ tục rút gọn.

2. Trong quá trình giải quyết vụ án theo thủ tục rút gọn, Tòa án ra quyết định chuyển vụ án sang giải quyết theo thủ tục thông thường nếu thuộc một trong những trường hợp sau đây:

a) Phát sinh các tình tiết mới mà các đương sự không thống nhất và cần phải xác minh, thu thập thêm tài liệu, chứng cứ hoặc cần phải tiến hành giám định;

b) Cần phải định giá tài sản nếu các đương sự không thống nhất về giá;

c) Cần phải áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời;

d) Phát sinh người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan;

đ) Phát sinh yêu cầu độc lập;

e) Phát sinh đương sự cư trú ở nước ngoài mà cần phải thực hiện ủy thác tư pháp, trừ trường hợp quy định tại điểm c khoản 1 Điều này.

3. Trường hợp chuyển vụ án sang giải quyết theo thủ tục thông thường thì thời hạn chuẩn bị xét xử vụ án được tính lại kể từ ngày ra quyết định chuyển vụ án sang giải quyết theo thủ tục thông thường.

Điều 247. Quyết định đưa vụ án ra giải quyết theo thủ tục rút gọn 1. Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày thụ lý vụ án theo quy định tại Điều 125 của Luật này thì Thẩm phán được phân công giải quyết vụ án phải ra quyết định đưa vụ án ra giải quyết theo thủ tục rút gọn và mở phiên tòa xét xử trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày ra quyết định.

2. Quyết định đưa vụ án ra giải quyết theo thủ tục rút gọn phải có các nội dung chính sau đây:

a) Ngày, tháng, năm ra quyết định;

b) Tên Tòa án ra quyết định;

c) Vụ án được đưa ra giải quyết theo thủ tục rút gọn;

d) Tên, địa chỉ; số fax, thư điện tử (nếu có) của người khởi kiện, người bị kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan;

đ) Họ, tên Thẩm phán, Thư ký phiên tòa, Kiểm sát viên; họ, tên Thẩm phán, Kiểm sát viên dự khuyết (nếu có);

e) Ngày, giờ, tháng, năm, địa điểm mở phiên tòa;

g) Xét xử công khai hoặc xét xử kín;

h) Họ, tên những người được triệu tập tham gia phiên tòa.

3. Quyết định đưa vụ án ra giải quyết theo thủ tục rút gọn phải được gửi cho đương sự và Viện kiểm sát cùng cấp cùng hồ sơ vụ án ngay sau khi ra quyết định. Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận được hồ sơ vụ án, Viện kiểm sát nghiên cứu và trả lại hồ sơ vụ án cho Tòa án.

Điều 248. Khiếu nại, kiến nghị và giải quyết khiếu nại, kiến nghị về quyết định đưa vụ án ra giải quyết theo thủ tục rút gọn 1. Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận được quyết định đưa vụ án ra giải quyết theo thủ tục rút gọn của Tòa án, đương sự có quyền khiếu nại, Viện kiểm sát cùng cấp có quyền kiến nghị với Chánh án Tòa án đã ra quyết định.

2. Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận được khiếu nại, kiến nghị về quyết định đưa vụ án ra giải quyết theo thủ tục rút gọn, Chánh án Tòa án phải ra một trong các quyết định sau đây:

a) Giữ nguyên quyết định đưa vụ án ra giải quyết theo thủ tục rút gọn;

b) Hủy quyết định đưa vụ án ra giải quyết theo thủ tục rút gọn và chuyển vụ án sang giải quyết theo thủ tục thông thường.

3. Quyết định giải quyết khiếu nại, kiến nghị của Chánh án Tòa án là quyết định cuối cùng và phải được gửi ngay cho đương sự, Viện kiểm sát cùng cấp.

Điều 249. Phiên tòa theo thủ tục rút gọn 1. Việc xét xử sơ thẩm vụ án hành chính theo thủ tục rút gọn do một Thẩm phán thực hiện.

2. Thẩm phán tiến hành thủ tục khai mạc phiên tòa theo quy định tại Điều 169 của Luật này.

3. Sau khi khai mạc phiên tòa, Thẩm phán tiến hành đối thoại, trừ trường hợp không tiến hành đối thoại được theo quy định tại Điều 135 của Luật này. Trường hợp đương sự thống nhất được với nhau về việc giải quyết vụ án thì Thẩm phán lập biên bản đối thoại thành và ra quyết định công nhận kết quả đối thoại thành theo quy định tại Điều 140 của Luật này. Trường hợp đương sự không thống nhất được với nhau về việc giải quyết vụ án thì Thẩm phán tiến hành xét xử.

Việc trình bày, tranh luận, đối đáp, đề xuất quan điểm về việc giải quyết vụ án được thực hiện theo quy định tại Mục 3 Chương XI của Luật này.

4. Trường hợp tại phiên tòa mà phát sinh tình tiết mới quy định tại khoản 2 Điều 246 của Luật này làm cho vụ án không còn đủ điều kiện để áp dụng thủ tục rút gọn thì Thẩm phán xem xét, quyết định chuyển vụ án sang giải quyết theo thủ tục thông thường và thời hạn chuẩn bị xét xử được tính lại theo quy định tại khoản 3 Điều 246 của Luật này.

Điều 250. Hiệu lực của bản án, quyết định theo thủ tục rút gọn 1. Bản án, quyết định sơ thẩm của Tòa án theo thủ tục rút gọn có thể bị kháng cáo, kháng nghị để yêu cầu Tòa án cấp phúc thẩm giải quyết lại theo thủ tục rút gọn phúc thẩm.

2. Bản án, quyết định theo thủ tục rút gọn có thể bị kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm theo quy định của Luật này.

Mục 2. GIẢI QUYẾT VỤ ÁN HÀNH CHÍNH THEO THỦ TỤC RÚT GỌN TẠI TÒA ÁN CẤP PHÚC THẨM Điều 251. Thời hạn kháng cáo, kháng nghị đối với bản án, quyết định theo thủ tục rút gọn 1. Thời hạn kháng cáo đối với bản án, quyết định của Tòa án cấp sơ thẩm theo thủ tục rút gọn là 07 ngày kể từ ngày tuyên án. Trường hợp đương sự không có mặt tại phiên tòa thì thời hạn kháng cáo tính từ ngày bản án, quyết định được giao cho họ hoặc được niêm yết.

2. Thời hạn kháng nghị đối với bản án, quyết định của Tòa án cấp sơ thẩm theo thủ tục rút gọn của Viện kiểm sát cùng cấp là 07 ngày, của Viện kiểm sát cấp trên trực tiếp là 10 ngày kể từ ngày nhận được bản án, quyết định.

Điều 252. Thời hạn chuẩn bị xét xử phúc thẩm 1. Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày thụ lý vụ án, tùy từng trường hợp, Tòa án cấp phúc thẩm ra một trong các quyết định sau đây:

a) Tạm đình chỉ xét xử phúc thẩm vụ án;

b) Đình chỉ xét xử phúc thẩm vụ án;

c) Đưa vụ án ra xét xử phúc thẩm.

2. Quyết định đưa vụ án ra xét xử phúc thẩm phải có nội dung quy định tại khoản 2 Điều 247 của Luật này.

3. Quyết định đưa vụ án ra xét xử phúc thẩm phải được gửi cho những người có liên quan đến kháng cáo, kháng nghị và Viện kiểm sát cùng cấp kèm theo hồ sơ vụ án. Trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày nhận được hồ sơ vụ án, Viện kiểm sát nghiên cứu và trả lại hồ sơ vụ án cho Tòa án.

Trường hợp Tòa án ra quyết định chuyển vụ án sang giải quyết theo thủ tục thông thường theo quy định tại khoản 2 Điều 246 của Luật này thì thời hạn chuẩn bị xét xử vụ án được tính theo quy định tại khoản 3 Điều 246 của Luật này.

4. Trường hợp có quyết định tạm đình chỉ xét xử phúc thẩm vụ án thì thời hạn chuẩn bị xét xử phúc thẩm được tính lại kể từ ngày quyết định hủy bỏ, quyết định tạm đình chỉ vụ án của Tòa án có hiệu lực pháp luật.

Điều 253. Thủ tục phúc thẩm đối với bản án, quyết định của Tòa án cấp sơ thẩm giải quyết theo thủ tục rút gọn bị kháng cáo, kháng nghị 1. Việc xét xử phúc thẩm vụ án hành chính theo thủ tục rút gọn do một Thẩm phán thực hiện. Trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày có quyết định đưa vụ án ra xét xử, Thẩm phán phải mở phiên tòa phúc thẩm.

2. Phiên tòa có mặt các đương sự, Kiểm sát viên Viện kiểm sát cùng cấp. Trường hợp Kiểm sát viên vắng mặt thì Hội đồng xét xử vẫn tiến hành xét xử, trừ trường hợp Viện kiểm sát có kháng nghị phúc thẩm.

Trường hợp đương sự đã được triệu tập hợp lệ mà vắng mặt không có lý do chính đáng hoặc đã có đơn xin xét xử vắng mặt thì Thẩm phán vẫn tiến hành phiên tòa.

3. Thẩm phán trình bày tóm tắt nội dung bản án, quyết định sơ thẩm bị kháng cáo, kháng nghị, nội dung của kháng cáo, kháng nghị và tài liệu, chứng cứ kèm theo (nếu có).

4. Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự trình bày, đương sự bổ sung ý kiến về nội dung kháng cáo, kháng nghị, tranh luận, đối đáp, đề xuất quan điểm của mình về việc giải quyết vụ án.

5. Sau khi kết thúc việc tranh luận và đối đáp, Kiểm sát viên phát biểu ý kiến của Viện kiểm sát về việc tuân theo pháp luật trong quá trình giải quyết vụ án hành chính ở giai đoạn phúc thẩm.

6. Khi xem xét bản án, quyết định của Tòa án cấp sơ thẩm bị kháng cáo, kháng nghị, Thẩm phán có các quyền sau đây:

a) Giữ nguyên bản án, quyết định của Tòa án cấp sơ thẩm;

b) Sửa bản án, quyết định của Tòa án cấp sơ thẩm;

c) Hủy bản án, quyết định của Tòa án cấp sơ thẩm và chuyển hồ sơ vụ án cho Tòa án cấp sơ thẩm để giải quyết lại vụ án theo thủ tục rút gọn hoặc theo thủ tục thông thường nếu không còn đủ các điều kiện giải quyết theo thủ tục rút gọn;

d) Hủy bản án sơ thẩm và đình chỉ giải quyết vụ án;

đ) Đình chỉ xét xử phúc thẩm và giữ nguyên bản án sơ thẩm.

7. Bản án, quyết định phúc thẩm có hiệu lực pháp luật kể từ ngày ra bản án, quyết định.

Chương XV THỦ TỤC GIÁM ĐỐC THẨM

Điều 254. Tính chất của giám đốc thẩm Giám đốc thẩm là xét lại bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật nhưng bị kháng nghị giám đốc thẩm khi có căn cứ quy định tại Điều 255 của Luật này.

Điều 255. Căn cứ, điều kiện để kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm 1. Bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật bị kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm khi có một trong những căn cứ sau đây:

a) Kết luận trong bản án, quyết định không phù hợp với những tình tiết khách quan của vụ án gây thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của đương sự;

b) Có vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng làm cho đương sự không thực hiện được quyền, nghĩa vụ tố tụng của mình, dẫn đến quyền, lợi ích hợp pháp của họ không được bảo vệ theo đúng quy định của pháp luật;

c) Có sai lầm trong việc áp dụng pháp luật dẫn đến việc ra bản án, quyết định không đúng gây thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của đương sự, lợi ích công cộng, lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của người thứ ba.

2. Người có thẩm quyền kháng nghị quy định tại Điều 260 của Luật này kháng nghị bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật khi có một trong các căn cứ quy định tại khoản 1 Điều này và có đơn của người đề nghị theo quy định tại Điều 257 và Điều 258 của Luật này, trừ trường hợp xâm phạm đến lợi ích công cộng, lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của người thứ ba thì không cần thiết phải có đơn đề nghị.

Điều 256. Phát hiện bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật cần xét lại theo thủ tục giám đốc thẩm 1. Trong thời hạn 01 năm kể từ ngày bản án, quyết định của Tòa án có hiệu lực pháp luật, nếu phát hiện có một trong các căn cứ quy định tại khoản 1 Điều 255 của Luật này thì đương sự có quyền đề nghị bằng văn bản với những người có thẩm quyền kháng nghị quy định tại Điều 260 của Luật này để xem xét kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm.

2. Trường hợp Tòa án, Viện kiểm sát hoặc cơ quan, tổ chức, cá nhân khác phát hiện có một trong các căn cứ quy định tại khoản 1 Điều 255 của Luật này thì phải thông báo bằng văn bản cho những người có thẩm quyền kháng nghị quy định tại Điều 260 của Luật này.

3. Chánh án Tòa án cấp tỉnh kiến nghị với Chánh án Tòa án nhân dân cấp cao hoặc Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Chánh án Tòa án nhân dân cấp cao kiến nghị Chánh án Tòa án nhân dân tối cao xem xét kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật nếu phát hiện có một trong các căn cứ quy định tại khoản 1 Điều 255 của Luật này.

Điều 257. Đơn đề nghị xem xét bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật theo thủ tục giám đốc thẩm 1. Đơn đề nghị phải có các nội dung chính sau đây:

a) Ngày, tháng, năm làm đơn đề nghị;

b) Tên, địa chỉ của người đề nghị;

c) Tên bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật đề nghị xem xét theo thủ tục giám đốc thẩm;

d) Lý do và căn cứ đề nghị, yêu cầu của người đề nghị;

đ) Người đề nghị là cá nhân phải ký tên hoặc điểm chỉ; người đề nghị là cơ quan, tổ chức thì người đại diện hợp pháp của cơ quan, tổ chức đó phải ký tên và đóng dấu vào phần cuối đơn.

Trường hợp tổ chức đề nghị là doanh nghiệp thì việc sử dụng con dấu được thực hiện theo quy định của Luật doanh nghiệp.

2. Người đề nghị phải gửi đơn kèm theo bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật; tài liệu, chứng cứ (nếu có) để chứng minh cho những yêu cầu của mình là có căn cứ.

3. Đơn đề nghị và tài liệu, chứng cứ được gửi cho người có thẩm quyền kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm quy định tại Điều 260 của Luật này.

Điều 258. Thủ tục nhận và xem xét đơn đề nghị, thông báo, kiến nghị xem xét bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật theo thủ tục giám đốc thẩm 1. Tòa án, Viện kiểm sát nhận đơn đề nghị do đương sự nộp trực tiếp tại Tòa án, Viện kiểm sát hoặc gửi qua dịch vụ bưu chính và phải ghi vào sổ nhận đơn, cấp giấy xác nhận đã nhận đơn cho đương sự. Ngày gửi đơn được tính từ ngày đương sự nộp đơn tại Tòa án, Viện kiểm sát hoặc ngày có dấu của tổ chức dịch vụ bưu chính nơi gửi.

Trường hợp nhận được thông báo, kiến nghị của cơ quan, tổ chức, cá nhân quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều 256 của Luật này thì Tòa án, Viện kiểm sát phải vào sổ thụ lý để giải quyết.

2. Tòa án, Viện kiểm sát thụ lý đơn đề nghị khi có đủ nội dung và tài liệu kèm theo quy định tại Điều 257 của Luật này. Tòa án, Viện kiểm sát có thể yêu cầu đương sự bổ sung nội dung đơn và tài liệu trong trường hợp chưa đầy đủ. Trường hợp đương sự không thực hiện theo yêu cầu bổ sung thì Tòa án, Viện kiểm sát thông báo bằng văn bản trả lại đơn đề nghị cho đương sự và ghi chú vào sổ nhận đơn.

3. Người có thẩm quyền kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm phân công người có trách nhiệm tiến hành nghiên cứu đơn, thông báo, kiến nghị, hồ sơ vụ án và báo cáo người có thẩm quyền kháng nghị xem xét, quyết định. Trường hợp không kháng nghị thì thông báo bằng văn bản cho đương sự, cơ quan, tổ chức, cá nhân có văn bản thông báo, kiến nghị.

Chánh án Tòa án nhân dân tối cao phân công Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao phân công Kiểm sát viên Viện kiểm sát nhân dân tối cao nghiên cứu đơn, thông báo, kiến nghị, hồ sơ vụ án và báo cáo Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao xem xét, quyết định kháng nghị. Trường hợp không kháng nghị thì Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao tự mình hoặc ủy quyền cho Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao, Kiểm sát viên Viện kiểm sát nhân dân tối cao thông báo bằng văn bản cho đương sự, cơ quan, tổ chức, cá nhân có văn bản thông báo, kiến nghị.

Điều 259. Bổ sung, xác minh tài liệu, chứng cứ trong thủ tục giám đốc thẩm 1. Đương sự được quyền cung cấp tài liệu, chứng cứ cho Tòa án, Viện kiểm sát có thẩm quyền xem xét theo thủ tục giám đốc thẩm, nếu những tài liệu, chứng cứ đó chưa được Tòa án cấp sơ thẩm, Tòa án cấp phúc thẩm yêu cầu đương sự giao nộp hoặc đã yêu cầu giao nộp nhưng đương sự không giao nộp được vì có lý do chính đáng hoặc những tài liệu, chứng cứ mà đương sự không thể biết được trong quá trình giải quyết vụ án.

2. Trong quá trình giải quyết đơn đề nghị giám đốc thẩm, Tòa án, Viện kiểm sát có quyền yêu cầu người có đơn bổ sung tài liệu, chứng cứ hoặc tự mình kiểm tra, xác minh tài liệu, chứng cứ cần thiết.

Điều 260. Người có thẩm quyền kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm

1. Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao có thẩm quyền kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của Tòa án nhân dân cấp cao; những bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của Tòa án khác khi xét thấy cần thiết, trừ quyết định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao.

2. Chánh án Tòa án nhân dân cấp cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân cấp cao có thẩm quyền kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của Tòa án cấp tỉnh, Tòa án cấp huyện thuộc phạm vi thẩm quyền theo lãnh thổ.

Điều 261. Hoãn, tạm đình chỉ thi hành bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật 1. Người có thẩm quyền kháng nghị bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của Tòa án có quyền hoãn thi hành bản án, quyết định để xem xét việc kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm. Thời hạn hoãn không quá 03 tháng.

Đối với quyết định về phần dân sự trong bản án, quyết định hành chính của Tòa án thì người có thẩm quyền kháng nghị có quyền yêu cầu cơ quan thi hành án dân sự hoãn thi hành án theo quy định của pháp luật về thi hành án dân sự.

2. Người đã kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật có quyền quyết định tạm đình chỉ thi hành bản án, quyết định đó cho đến khi có quyết định giám đốc thẩm.

Điều 262. Quyết định kháng nghị giám đốc thẩm Quyết định kháng nghị giám đốc thẩm phải có các nội dung chính sau đây:

1. Số, ngày, tháng, năm của quyết định kháng nghị.

2. Chức vụ của người ra quyết định kháng nghị.

3. Số, ngày, tháng, năm của bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật bị kháng nghị.

4. Phần quyết định của bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật bị kháng nghị.

5. Nhận xét, phân tích những vi phạm, sai lầm của bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật bị kháng nghị.

6. Căn cứ pháp luật để quyết định kháng nghị.

7. Quyết định kháng nghị một phần hoặc toàn bộ bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật.

8. Tên của Tòa án có thẩm quyền giám đốc thẩm vụ án đó.

9. Đề nghị của người kháng nghị.

Điều 263. Thời hạn kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm 1. Người có thẩm quyền kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm được quyền kháng nghị trong thời hạn 03 năm kể từ ngày bản án, quyết định của Tòa án có hiệu lực pháp luật.

2. Thời hạn kháng nghị phần dân sự trong bản án, quyết định hành chính của Tòa án được thực hiện theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự.

Điều 264. Gửi quyết định kháng nghị giám đốc thẩm

1. Quyết định kháng nghị giám đốc thẩm phải được gửi ngay cho Tòa án đã ra bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật bị kháng nghị, đương sự, cơ quan thi hành án dân sự có thẩm quyền và những người khác có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến nội dung kháng nghị.

2. Trường hợp Chánh án Tòa án nhân dân tối cao hoặc Chánh án Tòa án nhân dân cấp cao kháng nghị thì quyết định kháng nghị cùng hồ sơ vụ án phải được gửi ngay cho Viện kiểm sát cùng cấp. Trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận được hồ sơ vụ án Viện kiểm sát nghiên cứu và chuyển hồ sơ vụ án cho Tòa án có thẩm quyền giám đốc thẩm.

3. Trường hợp Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao hoặc Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân cấp cao kháng nghị thì quyết định kháng nghị phải được gửi ngay cho Tòa án có thẩm quyền giám đốc thẩm.

4. Trường hợp Chánh án Tòa án nhân dân tối cao kháng nghị bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của Tòa án khác theo quy định tại khoản 1 Điều 260 của Luật này thì có quyền giao cho Tòa án nhân dân cấp cao xét xử theo thủ tục giám đốc thẩm.

Điều 265. Thay đổi, bổ sung, rút kháng nghị 1. Người đã kháng nghị giám đốc thẩm có quyền thay đổi, bổ sung quyết định kháng nghị, nếu chưa hết thời hạn kháng nghị quy định tại Điều 263 của Luật này.

2. Trước khi mở phiên tòa hoặc tại phiên tòa, người kháng nghị có quyền rút kháng nghị. Việc rút kháng nghị trước khi mở phiên tòa phải được lập thành văn bản và được gửi theo quy định tại Điều 264 của Luật này. Việc rút kháng nghị tại phiên tòa phải được ghi vào biên bản phiên tòa và Hội đồng xét xử giám đốc thẩm ra quyết định đình chỉ xét xử giám đốc thẩm.

Điều 266. Thẩm quyền giám đốc thẩm 1. Ủy ban Thẩm phán Tòa án nhân dân cấp cao giám đốc thẩm bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của Tòa án cấp tỉnh, Tòa án cấp huyện trong phạm vi thẩm quyền theo lãnh thổ bị kháng nghị như sau:

a) Ủy ban Thẩm phán Tòa án nhân dân cấp cao xét xử giám đốc thẩm bằng Hội đồng xét xử gồm 03 Thẩm phán đối với bản án, quyết định của Tòa án cấp tỉnh, Tòa án cấp huyện có hiệu lực pháp luật bị kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm;

b) Toàn thể Ủy ban Thẩm phán Tòa án nhân dân cấp cao xét xử giám đốc thẩm đối với bản án, quyết định của Tòa án có hiệu lực pháp luật quy định tại điểm a khoản 1 Điều này nhưng có tính chất phức tạp hoặc bản án, quyết định đã được Ủy ban Thẩm phán Tòa án nhân dân cấp cao xét xử giám đốc thẩm bằng Hội đồng xét xử gồm 03 Thẩm phán nhưng không đạt được sự thống nhất khi biểu quyết thông qua quyết định về việc giải quyết vụ án.

2. Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao giám đốc thẩm bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của Tòa án nhân dân cấp cao bị kháng nghị như sau:

a) Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao xét xử giám đốc thẩm bằng Hội đồng xét xử gồm 05 Thẩm phán đối với bản án, quyết định của Tòa án nhân dân cấp cao bị kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm;

b) Toàn thể Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao xét xử giám đốc thẩm đối với bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật quy định tại điểm a khoản này nhưng có tính chất phức tạp hoặc bản án, quyết định đã được Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao xét xử giám đốc thẩm

bằng Hội đồng xét xử gồm 05 Thẩm phán nhưng không đạt được sự thống nhất khi biểu quyết thông qua quyết định về việc giải quyết vụ án.

3. Những vụ án phức tạp quy định tại điểm b khoản 1 và điểm b khoản 2 Điều này là những vụ án thuộc một trong các trường hợp sau đây:

a) Quy định của pháp luật về vấn đề cần giải quyết trong vụ án chưa rõ ràng, chưa được hướng dẫn áp dụng thống nhất;

b) Việc đánh giá chứng cứ, áp dụng pháp luật có nhiều ý kiến khác nhau;

c) Việc giải quyết vụ án liên quan đến lợi ích công cộng, lợi ích của Nhà nước, bảo vệ quyền con người, quyền công dân được dư luận xã hội đặc biệt quan tâm.

4. Chánh án Tòa án nhân dân cấp cao xem xét, quyết định việc tổ chức xét xử giám đốc thẩm trong các trường hợp quy định tại khoản 1 Điều này. Chánh án Tòa án nhân dân tối cao xem xét, quyết định việc tổ chức xét xử giám đốc thẩm trong các trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này.

5. Trường hợp những bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật về cùng một vụ án hành chính cùng thuộc thẩm quyền giám đốc thẩm của Tòa án nhân dân cấp cao và Tòa án nhân dân tối cao thì Tòa án nhân dân tối cao có thẩm quyền giám đốc thẩm toàn bộ vụ án.

Điều 267. Những người tham gia phiên tòa giám đốc thẩm 1. Phiên tòa giám đốc thẩm phải có sự tham gia của Viện kiểm sát cùng cấp.

2. Khi xét thấy cần thiết, Tòa án triệu tập đương sự, người đại diện hợp pháp, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự, người tham gia tố tụng khác có liên quan đến việc kháng nghị tham gia phiên tòa giám đốc thẩm. Trường hợp họ vắng mặt tại phiên tòa thì Hội đồng xét xử giám đốc thẩm vẫn tiến hành phiên tòa.

Điều 268. Thời hạn mở phiên tòa giám đốc thẩm Trong thời hạn 60 ngày kể từ ngày nhận được kháng nghị kèm theo hồ sơ vụ án, Tòa án có thẩm quyền giám đốc thẩm phải mở phiên tòa.

Điều 269. Chuẩn bị phiên tòa giám đốc thẩm Chánh án Tòa án phân công một Thẩm phán làm bản thuyết trình về vụ án tại phiên tòa. Bản thuyết trình tóm tắt nội dung vụ án và các bản án, quyết định của các cấp Tòa án, nội dung của kháng nghị. Bản thuyết trình phải được gửi cho các thành viên Hội đồng xét xử giám đốc thẩm chậm nhất là 07 ngày trước ngày mở phiên tòa giám đốc thẩm.

Điều 270. Thủ tục phiên tòa giám đốc thẩm 1. Sau khi chủ tọa khai mạc phiên tòa, một thành viên của Hội đồng xét xử giám đốc thẩm trình bày tóm tắt nội dung vụ án, quá trình xét xử vụ án, quyết định của bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật bị kháng nghị, các căn cứ, nhận định của kháng nghị và đề nghị của người kháng nghị. Trường hợp Viện kiểm sát kháng nghị thì đại diện Viện kiểm sát trình bày nội dung kháng nghị.

2. Đương sự, người đại diện hợp pháp, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự, người tham gia tố tụng khác được Tòa án triệu tập đến phiên tòa giám đốc thẩm trình bày ý kiến về những vấn đề mà Hội đồng xét xử giám đốc thẩm yêu cầu. Trường hợp họ vắng mặt nhưng có văn bản trình bày ý kiến thì Hội đồng xét xử giám đốc thẩm công bố ý kiến của họ.

3. Đại diện Viện kiểm sát phát biểu ý kiến về quyết định kháng nghị và việc giải quyết vụ án.

Ngay sau khi kết thúc phiên tòa, Kiểm sát viên phải gửi văn bản phát biểu ý kiến cho Tòa án để lưu vào hồ sơ vụ án.

4. Các thành viên của Hội đồng xét xử giám đốc thẩm phát biểu ý kiến và thảo luận. Hội đồng xét xử giám đốc thẩm nghị án, biểu quyết về việc giải quyết vụ án và công bố nội dung quyết định về việc giải quyết vụ án tại phiên tòa. Việc nghị án phải được thực hiện theo các nguyên tắc quy định tại Điều 191 của Luật này.

5. Ủy ban Thẩm phán Tòa án nhân dân cấp cao xét xử theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 266 của Luật này thì quyết định của Hội đồng xét xử phải được tất cả thành viên tham gia Hội đồng biểu quyết tán thành.

Trường hợp xét xử theo quy định tại điểm b khoản 1 Điều 266 của Luật này thì phiên tòa xét xử của toàn thể Ủy ban Thẩm phán Tòa án nhân dân cấp cao phải có ít nhất hai phần ba tổng số thành viên tham gia; quyết định của Ủy ban Thẩm phán phải được quá nửa tổng số thành viên biểu quyết tán thành.

6. Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao xét xử theo quy định tại điểm a khoản 2 Điều 266 của Luật này thì quyết định của Hội đồng xét xử phải được tất cả thành viên tham gia Hội đồng biểu quyết tán thành.

Trường hợp xét xử theo quy định tại điểm b khoản 2 Điều 266 của Luật này thì phiên tòa xét xử của toàn thể Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao phải có ít nhất hai phần ba tổng số thành viên tham gia; quyết định của Hội đồng Thẩm phán phải được quá nửa tổng số thành viên biểu quyết tán thành.

Điều 271. Phạm vi giám đốc thẩm 1. Hội đồng xét xử giám đốc thẩm chỉ xem xét phần quyết định của bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật bị kháng nghị hoặc có liên quan đến việc xem xét nội dung kháng nghị.

2. Hội đồng xét xử giám đốc thẩm có quyền xem xét phần quyết định của bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật không bị kháng nghị hoặc không có liên quan đến nội dung kháng nghị, nếu phần quyết định đó xâm phạm đến lợi ích công cộng, lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của người thứ ba không phải là đương sự trong vụ án.

Điều 272. Thẩm quyền của Hội đồng giám đốc thẩm 1. Không chấp nhận kháng nghị và giữ nguyên bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật.

2. Hủy bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật bị kháng nghị và giữ nguyên bản án, quyết định đúng pháp luật của Tòa án cấp dưới đã bị hủy hoặc bị sửa.

3. Hủy bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật bị kháng nghị để xét xử sơ thẩm hoặc phúc thẩm lại.

4. Hủy bản án, quyết định của Tòa án đã giải quyết vụ án và đình chỉ việc giải quyết vụ án.

5. Sửa một phần hoặc toàn bộ bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật.

Điều 273. Hủy bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật bị kháng nghị và giữ nguyên bản án, quyết định đúng pháp luật của Tòa án cấp dưới đã bị hủy hoặc bị sửa

Hội đồng xét xử giám đốc thẩm ra quyết định hủy bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật bị kháng nghị và giữ nguyên bản án, quyết định của Tòa án cấp dưới xét xử đúng pháp luật, nhưng đã bị bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật bị kháng nghị hủy bỏ, sửa đổi một phần hoặc toàn bộ.

Trường hợp bản án, quyết định của Tòa án đã thi hành được một phần hoặc toàn bộ thì Hội đồng xét xử giám đốc thẩm phải giải quyết hậu quả của việc thi hành án.

Điều 274. Hủy bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật bị kháng nghị để xét xử sơ thẩm lại hoặc xét xử phúc thẩm lại Hội đồng xét xử giám đốc thẩm ra quyết định hủy bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật bị kháng nghị để xét xử sơ thẩm lại hoặc xét xử phúc thẩm lại trong các trường hợp sau đây:

1. Việc thu thập chứng cứ và chứng minh chưa thực hiện đầy đủ hoặc không đúng quy định tại Chương VI của Luật này.

2. Kết luận trong bản án, quyết định không phù hợp với những tình tiết khách quan của vụ án hoặc có sai lầm nghiêm trọng trong việc áp dụng pháp luật.

3. Thành phần của Hội đồng xét xử sơ thẩm hoặc phúc thẩm không đúng quy định của Luật này hoặc có vi phạm nghiêm trọng khác về thủ tục tố tụng.

Điều 275. Hủy bản án, quyết định của Tòa án đã giải quyết vụ án và đình chỉ việc giải quyết vụ án Hội đồng xét xử giám đốc thẩm ra quyết định hủy bản án, quyết định của Tòa án đã giải quyết vụ án và đình chỉ việc giải quyết vụ án, nếu trong quá trình xét xử sơ thẩm, xét xử phúc thẩm có một trong các trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 143 của Luật này. Tòa án cấp giám đốc thẩm giao lại hồ sơ vụ án cho Tòa án đã xét xử sơ thẩm để trả lại đơn khởi kiện cùng tài liệu, chứng cứ kèm theo cho người khởi kiện, nếu có yêu cầu.

Trường hợp bản án, quyết định của Tòa án đã thi hành được một phần hoặc toàn bộ thì Hội đồng xét xử giám đốc thẩm phải giải quyết hậu quả của việc thi hành án.

Điều 276. Sửa một phần hoặc toàn bộ bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật 1. Hội đồng xét xử giám đốc thẩm ra quyết định sửa một phần hoặc toàn bộ bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật khi có đủ các điều kiện sau đây:

a) Tài liệu, chứng cứ trong hồ sơ vụ án đã đầy đủ, rõ ràng; có đủ căn cứ để làm rõ các tình tiết trong vụ án;

b) Việc sửa bản án, quyết định bị kháng nghị không ảnh hưởng đến quyền, nghĩa vụ của cơ quan, tổ chức, cá nhân khác.

2. Trường hợp bản án, quyết định của Tòa án đã thi hành được một phần hoặc toàn bộ thì Hội đồng xét xử giám đốc thẩm phải giải quyết hậu quả của việc thi hành án.

Điều 277. Quyết định giám đốc thẩm 1. Hội đồng xét xử giám đốc thẩm ra quyết định giám đốc thẩm nhân danh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

2. Quyết định giám đốc thẩm phải có các nội dung sau đây:

a) Ngày, tháng, năm và địa điểm mở phiên tòa;

b) Họ, tên các thành viên Hội đồng xét xử giám đốc thẩm. Trường hợp Hội đồng xét xử giám đốc thẩm là Ủy ban Thẩm phán Tòa án nhân dân cấp cao hoặc Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao thì ghi họ, tên, chức vụ của Chủ tọa phiên tòa và số lượng thành viên tham gia xét xử;

c) Họ, tên Thư ký phiên tòa, Kiểm sát viên tham gia phiên tòa;

d) Tên vụ án mà Hội đồng đưa ra xét xử giám đốc thẩm;

đ) Tên, địa chỉ của đương sự trong vụ án;

e) Tóm tắt nội dung vụ án, phần quyết định của bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật bị kháng nghị;

g) Quyết định kháng nghị, lý do kháng nghị;

h) Nhận định của Hội đồng xét xử giám đốc thẩm trong đó phải phân tích những căn cứ để chấp nhận hoặc không chấp nhận kháng nghị; lập luận của Hội đồng xử giám đốc thẩm về các vấn đề pháp lý đặt ra và được giải quyết trong vụ án (nếu có);

i) Điểm, khoản, điều của Luật tố tụng hành chính mà Hội đồng xét xử giám đốc thẩm căn cứ để ra quyết định;

k) Quyết định của Hội đồng xét xử giám đốc thẩm.

3. Quyết định của Hội đồng xét xử giám đốc thẩm của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao cần có lập luận để làm rõ quy định của pháp luật còn có cách hiểu khác nhau; phân tích, giải thích các vấn đề, sự kiện pháp lý và chỉ ra nguyên nhân, đường lối xử lý, quy phạm pháp luật cần áp dụng (nếu có).

Điều 278. Hiệu lực của quyết định giám đốc thẩm Quyết định giám đốc thẩm có hiệu lực pháp luật kể từ ngày Hội đồng xét xử giám đốc thẩm ra quyết định.

Điều 279. Gửi quyết định giám đốc thẩm Trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày ra quyết định, Hội đồng xét xử giám đốc thẩm phải gửi quyết định giám đốc thẩm cho các cơ quan, tổ chức, cá nhân sau đây:

1. Đương sự.

2. Tòa án ra bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật bị kháng nghị, bị hủy, bị sửa.

3. Viện kiểm sát cùng cấp và Viện kiểm sát có thẩm quyền kiểm sát thi hành án.

4. Cơ quan thi hành án dân sự có thẩm quyền.

5. Cơ quan cấp trên trực tiếp của người bị kiện.

6. Quyết định giám đốc thẩm được Tòa án cấp giám đốc thẩm công bố trên Cổng thông tin điện tử của Tòa án (nếu có), trừ quyết định của Tòa án có chứa thông tin quy định tại khoản 2 Điều 96 của Luật này.

Chương XVI THỦ TỤC TÁI THẨM

Điều 280. Tính chất của tái thẩm Tái thẩm là xét lại bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật nhưng bị kháng nghị vì có những tình tiết mới được phát hiện có thể làm thay đổi cơ bản nội dung của bản án, quyết định mà Tòa án, đương sự không biết được khi Tòa án ra bản án, quyết định đó.

Điều 281. Căn cứ để kháng nghị theo thủ tục tái thẩm Bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật bị kháng nghị theo thủ tục tái thẩm khi có một trong những căn cứ sau đây:

1. Mới phát hiện được tình tiết quan trọng của vụ án mà Tòa án, đương sự đã không thể biết được trong quá trình giải quyết vụ án;

2. Có cơ sở chứng minh kết luận của người giám định, lời dịch của người phiên dịch không đúng sự thật hoặc có giả mạo chứng cứ;

3. Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân, Kiểm sát viên cố ý làm sai lệch hồ sơ vụ án hoặc cố ý kết luận trái pháp luật;

4. Bản án, quyết định của Tòa án hoặc quyết định của cơ quan nhà nước mà Tòa án căn cứ vào đó để giải quyết vụ án đã bị hủy bỏ.

Điều 282. Thông báo và xác minh những tình tiết mới được phát hiện 1. Đương sự hoặc cơ quan, tổ chức, cá nhân khác khi phát hiện tình tiết mới của vụ án thì có quyền đề nghị bằng văn bản với người có thẩm quyền kháng nghị quy định tại Điều 283 của Luật này để xem xét kháng nghị theo thủ tục tái thẩm.

2. Trường hợp phát hiện tình tiết mới của vụ án, Viện kiểm sát, Tòa án phải thông báo bằng văn bản cho những người có thẩm quyền kháng nghị quy định tại Điều 283 của Luật này.

3. Trường hợp phát hiện tình tiết mới của vụ án, Chánh án Tòa án cấp tỉnh kiến nghị với Chánh án Tòa án nhân dân cấp cao hoặc với Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Chánh án Tòa án nhân dân cấp cao kiến nghị với Chánh án Tòa án nhân dân tối cao để xem xét kháng nghị theo thủ tục tái thẩm.

Điều 283. Người có thẩm quyền kháng nghị theo thủ tục tái thẩm 1. Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao có thẩm quyền kháng nghị theo thủ tục tái thẩm bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của Tòa án nhân dân cấp cao; bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của Tòa án khác khi xét thấy cần thiết, trừ quyết định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao.

2. Chánh án Tòa án nhân dân cấp cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân cấp cao có thẩm quyền kháng nghị theo thủ tục tái thẩm bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của Tòa án cấp tỉnh, Tòa án cấp huyện trong phạm vi thẩm quyền theo lãnh thổ.

3. Người đã kháng nghị bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật có quyền quyết định tạm đình chỉ thi hành bản án, quyết định đó cho đến khi có quyết định tái thẩm.

Điều 284. Thời hạn kháng nghị theo thủ tục tái thẩm Thời hạn kháng nghị theo thủ tục tái thẩm là 01 năm kể từ ngày người có thẩm quyền kháng nghị biết được căn cứ để kháng nghị theo thủ tục tái thẩm quy định tại Điều 281 của Luật này.

Điều 285. Thẩm quyền của Hội đồng tái thẩm

1. Không chấp nhận kháng nghị và giữ nguyên bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật.

2. Hủy bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật để xét xử sơ thẩm lại theo thủ tục do Luật này quy định.

3. Hủy bản án, quyết định của Tòa án đã xét xử vụ án và đình chỉ giải quyết vụ án.

Điều 286. Áp dụng các quy định của thủ tục giám đốc thẩm Các quy định khác về thẩm quyền, thủ tục tái thẩm được thực hiện như các quy định về thủ tục giám đốc thẩm theo quy định của Luật này.

Chương XVII THỦ TỤC ĐẶC BIỆT XEM XÉT LẠI QUYẾT ĐỊNH CỦA HỘI ĐỒNG THẨM PHÁN

TÒA ÁN NHÂN DÂN TỐI CAO Điều 287. Yêu cầu, kiến nghị, đề nghị xem xét lại quyết định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao 1. Quyết định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao khi có căn cứ xác định có vi phạm pháp luật nghiêm trọng hoặc phát hiện tình tiết quan trọng mới có thể làm thay đổi cơ bản nội dung quyết định mà Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao, đương sự không biết được khi ra quyết định đó thì được xem xét lại nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:

a) Theo yêu cầu của Ủy ban thường vụ Quốc hội;

b) Theo kiến nghị của Ủy ban tư pháp của Quốc hội;

c) Theo kiến nghị của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao;

d) Theo đề nghị của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao.

2. Trường hợp có yêu cầu của Ủy ban thường vụ Quốc hội, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao có trách nhiệm báo cáo Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao để xem xét lại quyết định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao.

3. Trường hợp có kiến nghị của Ủy ban tư pháp của Quốc hội, kiến nghị của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao hoặc đề nghị của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao phát hiện vi phạm, tình tiết quan trọng mới thì Chánh án Tòa án nhân dân tối cao có trách nhiệm báo cáo Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao xem xét kiến nghị, đề nghị đó.

Trường hợp nhất trí với kiến nghị của Ủy ban tư pháp của Quốc hội, kiến nghị của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao hoặc đề nghị của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao thì Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao ra quyết định giao Chánh án Tòa án nhân dân tối cao tổ chức nghiên cứu hồ sơ vụ án, báo cáo Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao xem xét, quyết định. Trường hợp Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao không nhất trí với kiến nghị, đề nghị thì phải thông báo bằng văn bản và nêu rõ lý do.

4. Phiên họp của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao xem xét kiến nghị, đề nghị quy định tại khoản 3 Điều này phải có sự tham dự của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao.

Điều 288. Gửi văn bản, hồ sơ vụ án, thông báo liên quan đến thủ tục xem xét lại quyết định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao Sau khi nhận được yêu cầu của Ủy ban thường vụ Quốc hội, kiến nghị của Ủy ban tư pháp của Quốc hội hoặc sau khi Chánh án Tòa án nhân dân tối cao có văn bản đề nghị xem xét lại quyết

định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao theo quy định tại khoản 1 Điều 287 của Luật này, Tòa án nhân dân tối cao gửi cho Viện kiểm sát nhân dân tối cao bản sao văn bản yêu cầu, kiến nghị hoặc đề nghị đó kèm theo hồ sơ vụ án để Viện kiểm sát nhân dân tối cao nghiên cứu và chuẩn bị ý kiến phát biểu tại phiên họp xem xét kiến nghị, đề nghị theo quy định tại Điều 291 của Luật này. Trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận được hồ sơ vụ án, Viện kiểm sát nhân dân tối cao phải trả lại hồ sơ vụ án cho Tòa án nhân dân tối cao.

Điều 289. Thời hạn mở phiên họp và thông báo mở phiên họp xem xét kiến nghị, đề nghị 1. Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày nhận được kiến nghị của Ủy ban tư pháp của Quốc hội, kiến nghị của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao hoặc kể từ ngày Chánh án Tòa án nhân dân tối cao có văn bản đề nghị thì Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao phải mở phiên họp xem xét kiến nghị của Ủy ban tư pháp của Quốc hội, kiến nghị của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao hoặc đề nghị của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao theo quy định tại khoản 3 Điều 287 của Luật này.

2. Tòa án nhân dân tối cao thông báo bằng văn bản cho Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao về thời gian mở phiên họp để xem xét kiến nghị, đề nghị quy định tại khoản 3 Điều 287 của Luật này.

Điều 290. Thành phần tham dự phiên họp của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao để xem xét kiến nghị, đề nghị 1. Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao tham dự phiên họp của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao để xem xét kiến nghị của Ủy ban tư pháp của Quốc hội, kiến nghị của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao hoặc đề nghị của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao theo quy định tại khoản 4 Điều 287 của Luật này.

2. Đại diện Ủy ban tư pháp của Quốc hội được mời tham dự phiên họp của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao để xem xét kiến nghị của Ủy ban tư pháp của Quốc hội.

Điều 291. Trình tự tiến hành phiên họp của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao để xem xét kiến nghị, đề nghị 1. Chánh án Tòa án nhân dân tối cao tự mình hoặc phân công một thành viên Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao trình bày tóm tắt nội dung vụ án và quá trình giải quyết vụ án

2. Đại diện Ủy ban tư pháp của Quốc hội, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao có kiến nghị, đề nghị xem xét lại quyết định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao trình bày về các vấn đề sau đây:

a) Nội dung, căn cứ của việc kiến nghị, đề nghị;

b) Phân tích đánh giá các tình tiết của vụ án, chứng cứ cũ và chứng cứ mới bổ sung (nếu có) để làm rõ việc vi phạm pháp luật nghiêm trọng trong quyết định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao hoặc có tình tiết quan trọng mới có thể làm thay đổi cơ bản nội dung quyết định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao.

3. Trường hợp xem xét kiến nghị của Ủy ban tư pháp của Quốc hội hoặc xem xét đề nghị của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao thì Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao phát biểu quan điểm và lý do nhất trí hoặc không nhất trí với kiến nghị, đề nghị đó.

Ý kiến phát biểu của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao phải thể hiện bằng văn bản, có chữ ký của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao và phải được gửi cho Tòa án nhân dân tối cao trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày kết thúc phiên họp.

4. Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao thảo luận và biểu quyết theo đa số về việc nhất trí hoặc không nhất trí với kiến nghị, đề nghị xem xét lại quyết định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao.

5. Trường hợp nhất trí kiến nghị của Ủy ban tư pháp của Quốc hội, kiến nghị của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao hoặc đề nghị của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao thì Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao quyết định việc mở phiên họp để xem xét lại quyết định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao, đồng thời giao cho Chánh án Tòa án nhân dân tối cao tổ chức nghiên cứu hồ sơ báo cáo Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao xem xét, quyết định tại phiên họp xem xét lại quyết định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao.

6. Trường hợp không nhất trí kiến nghị, đề nghị thì Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao phải thông báo bằng văn bản cho cơ quan, cá nhân quy định tại Điều 292 của Luật này và nêu rõ lý do.

7. Mọi diễn biến tại phiên họp xem xét kiến nghị, đề nghị và các quyết định được thông qua tại phiên họp phải được ghi vào biên bản phiên họp và lưu hồ sơ xem xét kiến nghị, đề nghị.

Điều 292. Thông báo kết quả phiên họp xem xét kiến nghị, đề nghị xem xét lại quyết định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao Trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày kết thúc phiên họp xem xét kiến nghị, đề nghị xem xét lại quyết định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao, Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao gửi cho Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Ủy ban tư pháp của Quốc hội văn bản thông báo việc Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao nhất trí hoặc không nhất trí với kiến nghị, đề nghị xem xét lại quyết định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao.

Điều 293. Tổ chức nghiên cứu hồ sơ vụ án 1. Trường hợp có yêu cầu của Ủy ban thường vụ Quốc hội hoặc có quyết định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao theo quy định tại khoản 5 Điều 291 của Luật này thì Chánh án Tòa án nhân dân tối cao tổ chức việc nghiên cứu hồ sơ vụ án, xác minh, thu thập tài liệu, chứng cứ trong trường hợp cần thiết.

2. Việc nghiên cứu hồ sơ vụ án, xác minh, thu thập tài liệu, chứng cứ phải làm rõ có hay không có vi phạm pháp luật nghiêm trọng hoặc tình tiết quan trọng mới có thể làm thay đổi cơ bản nội dung quyết định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao.

Điều 294. Mở phiên họp xem xét lại quyết định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao 1. Trong thời hạn 04 tháng kể từ ngày nhận được yêu cầu của Ủy ban thường vụ Quốc hội theo quy định tại khoản 2 Điều 287 của Luật này hoặc kể từ ngày có quyết định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao theo quy định tại khoản 5 Điều 291 của Luật này, Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao phải mở phiên họp với sự tham gia của toàn thể Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao để xem xét lại quyết định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao.

2. Tòa án nhân dân tối cao gửi cho Viện kiểm sát nhân dân tối cao văn bản thông báo về thời gian mở phiên họp xem xét lại quyết định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao kèm theo hồ sơ vụ án. Trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận được hồ sơ vụ án, Viện kiểm sát nhân dân tối cao phải trả lại hồ sơ vụ án cho Tòa án nhân dân tối cao.

Điều 295. Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao tham dự phiên họp xem xét lại quyết định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao 1. Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao phải tham dự phiên họp xem xét lại quyết định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao theo quy định tại khoản 4 Điều 287 của Luật này và phát biểu quan điểm về việc có hay không có vi phạm pháp luật nghiêm trọng hoặc tình tiết quan trọng mới làm thay đổi cơ bản nội dung quyết định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao và quan điểm về việc giải quyết vụ án.

2. Ý kiến phát biểu của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao phải thể hiện bằng văn bản, có chữ ký của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao và phải được gửi cho Tòa án nhân dân tối cao trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày kết thúc phiên họp.

Điều 296. Thẩm quyền xem xét lại quyết định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao 1. Sau khi nghe Chánh án Tòa án nhân dân tối cao báo cáo, nghe ý kiến của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, của cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan được mời tham dự (nếu có), Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao ra quyết định hủy quyết định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao có vi phạm pháp luật nghiêm trọng hoặc có tình tiết quan trọng mới làm thay đổi cơ bản nội dung quyết định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao; hủy bản án, quyết định đã có hiệu lực của Tòa án cấp dưới có vi phạm pháp luật nghiêm trọng hoặc có tình tiết quan trọng mới làm thay đổi cơ bản nội dung bản án, quyết định và tùy từng trường hợp mà quyết định như sau:

a) Bác yêu cầu khởi kiện, nếu yêu cầu đó không có căn cứ pháp luật;

b) Chấp nhận một phần hoặc toàn bộ yêu cầu khởi kiện, tuyên hủy một phần hoặc toàn bộ quyết định hành chính trái pháp luật; buộc cơ quan nhà nước hoặc người có thẩm quyền trong cơ quan nhà nước thực hiện nhiệm vụ, công vụ theo quy định của pháp luật;

c) Chấp nhận một phần hoặc toàn bộ yêu cầu khởi kiện, tuyên bố hành vi hành chính là trái pháp luật; buộc cơ quan nhà nước hoặc người có thẩm quyền trong cơ quan nhà nước chấm dứt hành vi hành chính trái pháp luật;

d) Chấp nhận yêu cầu khởi kiện, tuyên hủy quyết định kỷ luật buộc thôi việc trái pháp luật; buộc người đứng đầu cơ quan, tổ chức thực hiện nhiệm vụ, công vụ theo quy định của pháp luật;

đ) Chấp nhận một phần hoặc toàn bộ yêu cầu khởi kiện, tuyên hủy một phần hoặc toàn bộ quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh trái pháp luật; buộc cơ quan, người có thẩm quyền ra quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh giải quyết lại vụ việc theo quy định của Luật cạnh tranh;

e) Xác định trách nhiệm bồi thường đối với các trường hợp quy định tại các điểm b, c, d và đ khoản 1 Điều này, buộc cơ quan, tổ chức bồi thường thiệt hại, khôi phục quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân, lợi ích công cộng, lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của người thứ ba bị xâm phạm do quyết định hành chính, hành vi hành chính, quyết định kỷ luật buộc thôi việc, quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh trái pháp luật gây ra; xác định trách nhiệm bồi thường

thiệt hại của Tòa án nhân dân tối cao có quyết định vi phạm pháp luật nghiêm trọng bị hủy do lỗi vô ý hoặc cố ý và gây thiệt hại cho đương sự hoặc xác định trách nhiệm bồi hoàn giá trị tài sản theo quy định của pháp luật;

g) Kiến nghị với cơ quan nhà nước có thẩm quyền, người đứng đầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền xem xét trách nhiệm của cơ quan nhà nước, người có thẩm quyền của cơ quan nhà nước trong trường hợp cố ý vi phạm pháp luật, gây hậu quả nghiêm trọng cho cơ quan, tổ chức, cá nhân.

2. Quyết định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao phải được ít nhất ba phần tư tổng số thành viên của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao biểu quyết tán thành.

Điều 297. Thông báo kết quả phiên họp Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao xem xét lại quyết định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao ra quyết định quy định tại khoản 1 Điều 296 của Luật này thì Tòa án nhân dân tối cao gửi quyết định cho Ủy ban thường vụ Quốc hội, Ủy ban tư pháp của Quốc hội, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Tòa án đã giải quyết vụ án và các đương sự.

Chương XVIII THỦ TỤC GIẢI QUYẾT VỤ ÁN HÀNH CHÍNH CÓ YẾU TỐ NƯỚC NGOÀI

Điều 298. Nguyên tắc áp dụng 1. Chương này quy định thủ tục giải quyết vụ án hành chính có yếu tố nước ngoài. Trường hợp trong Chương này không có quy định thì được áp dụng các quy định khác có liên quan của Luật này để giải quyết.

2. Vụ án hành chính có yếu tố nước ngoài là vụ án hành chính thuộc một trong các trường hợp sau đây:

a) Có đương sự là người nước ngoài, cơ quan, tổ chức nước ngoài, chi nhánh, văn phòng đại diện của cơ quan, tổ chức nước ngoài, tổ chức quốc tế, cơ quan đại diện của tổ chức quốc tế tại Việt Nam;

b) Có đương sự là công dân Việt Nam cư trú ở nước ngoài;

c) Việc xác lập, thay đổi hoặc chấm dứt quan hệ pháp luật hành chính đó xảy ra ở nước ngoài;

d) Có liên quan đến tài sản ở nước ngoài.

Điều 299. Quyền, nghĩa vụ tố tụng của cơ quan, tổ chức, cá nhân nước ngoài, chi nhánh, văn phòng đại diện của cơ quan, tổ chức nước ngoài, tổ chức quốc tế, cơ quan đại diện của tổ chức quốc tế tại Việt Nam 1. Người nước ngoài, cơ quan, tổ chức nước ngoài, chi nhánh, văn phòng đại diện của cơ quan, tổ chức nước ngoài, tổ chức quốc tế, cơ quan đại diện của tổ chức quốc tế tại Việt Nam có quyền khởi kiện đến Tòa án Việt Nam để yêu cầu xem xét lại quyết định hành chính, hành vi hành chính khi có căn cứ cho rằng quyết định, hành vi đó là trái pháp luật và xâm phạm đến quyền và lợi ích hợp pháp của mình.

2. Khi tham gia tố tụng hành chính, cơ quan, tổ chức, cá nhân nước ngoài, chi nhánh, văn phòng đại diện của cơ quan, tổ chức nước ngoài, tổ chức quốc tế, cơ quan đại diện của tổ chức quốc tế tại Việt Nam có quyền, nghĩa vụ tố tụng như công dân, cơ quan, tổ chức Việt Nam.

3. Nhà nước Việt Nam có thể áp dụng nguyên tắc có đi có lại để hạn chế quyền tố tụng hành chính tương ứng của người nước ngoài, cơ quan, tổ chức nước ngoài, chi nhánh, văn phòng đại diện của cơ quan, tổ chức nước ngoài, cơ quan đại diện của tổ chức quốc tế tại Việt Nam mà Tòa án của nước đó đã hạn chế quyền tố tụng hành chính đối với công dân Việt Nam, cơ quan, tổ chức Việt Nam, chi nhánh, văn phòng đại diện của cơ quan, tổ chức Việt Nam tại nước ngoài.

Điều 300. Năng lực pháp luật tố tụng hành chính và năng lực hành vi tố tụng hành chính của người nước ngoài 1. Năng lực pháp luật tố tụng hành chính và năng lực hành vi tố tụng hành chính của người nước ngoài được xác định như sau:

a) Theo pháp luật của nước mà người nước ngoài có quốc tịch. Trường hợp người nước ngoài là người không quốc tịch thì theo pháp luật của nước nơi người đó cư trú. Nếu người không quốc tịch thường trú tại Việt Nam thì theo pháp luật Việt Nam;

b) Theo pháp luật của nước nơi người nước ngoài có quốc tịch và cư trú tại một trong các nước mà họ có quốc tịch nếu họ có nhiều quốc tịch nước ngoài.

Trường hợp người nước ngoài có nhiều quốc tịch và cư trú ở nước mà không cùng với quốc tịch của nước đó thì theo pháp luật của nước nơi người nước ngoài có thời gian mang quốc tịch dài nhất;

c) Theo pháp luật Việt Nam nếu người nước ngoài có nhiều quốc tịch và một trong các quốc tịch đó là quốc tịch Việt Nam hoặc người nước ngoài có thẻ thường trú hoặc thẻ tạm trú tại Việt Nam.

2. Người nước ngoài có thể được công nhận có năng lực hành vi tố tụng hành chính tại Tòa án Việt Nam, nếu theo quy định của pháp luật nước ngoài thì họ không có năng lực hành vi tố tụng hành chính, nhưng theo quy định của pháp luật Việt Nam thì họ có năng lực hành vi tố tụng hành chính.

Điều 301. Năng lực pháp luật tố tụng hành chính của cơ quan, tổ chức nước ngoài, chi nhánh, văn phòng đại diện của cơ quan, tổ chức nước ngoài, tổ chức quốc tế, cơ quan đại diện của tổ chức quốc tế tại Việt Nam 1. Năng lực pháp luật tố tụng hành chính của cơ quan, tổ chức nước ngoài được xác định theo pháp luật của nước nơi cơ quan, tổ chức đó được thành lập.

Năng lực pháp luật tố tụng hành chính của chi nhánh, văn phòng đại diện của cơ quan, tổ chức nước ngoài tại Việt Nam được xác định theo pháp luật Việt Nam.

2. Năng lực pháp luật tố tụng hành chính của tổ chức quốc tế, cơ quan đại diện của tổ chức quốc tế được xác định trên cơ sở điều ước quốc tế là căn cứ để thành lập tổ chức đó, quy chế hoạt động của tổ chức quốc tế hoặc điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và tổ chức quốc tế đó cùng là thành viên.

Trường hợp tổ chức quốc tế tuyên bố từ bỏ quyền ưu đãi, quyền miễn trừ thì năng lực pháp luật tố tụng hành chính của tổ chức quốc tế đó được xác định theo quy định của pháp luật Việt Nam.

Điều 302. Bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự là người nước ngoài, cơ quan, tổ chức nước ngoài, chi nhánh, văn phòng đại diện của cơ quan, tổ chức nước ngoài, tổ chức quốc tế, cơ quan đại diện của tổ chức quốc tế tại Việt Nam

Đương sự là người nước ngoài, cơ quan, tổ chức nước ngoài, chi nhánh, văn phòng đại diện của cơ quan, tổ chức nước ngoài, tổ chức quốc tế, cơ quan đại diện của tổ chức quốc tế tại Việt Nam tham gia tố tụng tại Tòa án Việt Nam có quyền nhờ luật sư bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho mình theo quy định của pháp luật Việt Nam.

Điều 303. Các phương thức tống đạt, thông báo văn bản tố tụng của Tòa án cho đương sự ở nước ngoài 1. Tòa án thực hiện việc tống đạt, thông báo văn bản tố tụng của Tòa án theo một trong các phương thức sau đây:

a) Theo phương thức được quy định tại điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên;

b) Theo đường ngoại giao đối với đương sự cư trú ở nước mà nước đó và Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam chưa cùng là thành viên của điều ước quốc tế;

c) Theo đường dịch vụ bưu chính đến địa chỉ của đương sự đang cư trú ở nước ngoài với điều kiện pháp luật nước đó đồng ý với phương thức tống đạt này;

d) Theo đường dịch vụ bưu chính đến cơ quan đại diện nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ở nước ngoài để tống đạt cho đương sự là công dân Việt Nam ở nước ngoài;

đ) Đối với cơ quan, tổ chức nước ngoài có văn phòng đại diện, chi nhánh tại Việt Nam thì việc tống đạt có thể được thực hiện qua văn phòng đại diện, chi nhánh của họ tại Việt Nam theo quy định của Luật này;

e) Theo đường dịch vụ bưu chính cho người đại diện theo pháp luật hoặc đại diện theo ủy quyền tại Việt Nam của đương sự ở nước ngoài.

2. Các phương thức tống đạt quy định tại điểm a và điểm b khoản 1 Điều này được thực hiện theo pháp luật về tương trợ tư pháp.

3. Trường hợp các phương thức tống đạt quy định tại khoản 1 Điều này thực hiện không có kết quả thì Tòa án tiến hành niêm yết công khai tại trụ sở cơ quan đại diện nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ở nước ngoài, Tòa án đang giải quyết vụ việc hoặc tại nơi cư trú cuối cùng của đương sự tại Việt Nam trong thời hạn 30 ngày và thông báo trên Cổng thông tin điện tử của Tòa án (nếu có), Cổng thông tin điện tử của cơ quan đại diện nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ở nước ngoài; trường hợp cần thiết, Tòa án có thể thông báo qua kênh dành cho người nước ngoài của Đài phát thanh hoặc Đài truyền hình của trung ương ba lần trong 03 ngày liên tiếp.

Điều 304. Thông báo về việc thụ lý, ngày mở phiên họp, phiên tòa 1. Tòa án phải gửi thông báo thụ lý vụ án, trong đó nêu rõ thời gian, địa điểm mở phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và đối thoại (gọi tắt là phiên họp), mở lại phiên họp, mở phiên tòa và mở lại phiên tòa trong văn bản thông báo thụ lý vụ việc cho đương sự ở nước ngoài.

2. Thời hạn mở phiên họp, phiên tòa được xác định như sau:

a) Phiên họp phải được mở sớm nhất là 04 tháng và chậm nhất là 06 tháng kể từ ngày ra văn bản thông báo thụ lý vụ án. Ngày mở lại phiên họp (nếu có) được ấn định cách ngày mở phiên họp chậm nhất là 30 ngày;

b) Phiên tòa phải được mở sớm nhất là 06 tháng và chậm nhất là 08 tháng kể từ ngày ra văn bản thông báo thụ lý vụ án. Ngày mở lại phiên tòa (nếu có) được ấn định cách ngày mở phiên tòa chậm nhất là 30 ngày, trừ trường hợp quy định tại khoản 4 Điều 305 của Luật này.

Điều 305. Xử lý kết quả tống đạt văn bản tố tụng của Tòa án cho đương sự ở nước ngoài Khi nhận được kết quả tống đạt và kết quả thu thập chứng cứ ở nước ngoài, tùy từng trường hợp cụ thể mà Tòa án xử lý như sau:

1. Không mở phiên họp khi đã nhận được kết quả tống đạt theo một trong các phương thức tống đạt quy định tại khoản 1 Điều 303 của Luật này và đương sự đã cung cấp đầy đủ lời khai, tài liệu, chứng cứ và vụ án hành chính thuộc trường hợp không đối thoại được quy định tại Điều 135 của Luật này.

2. Hoãn phiên họp nếu đã nhận được thông báo về việc tống đạt đã hoàn thành nhưng đến ngày mở phiên họp mà Tòa án vẫn không nhận được lời khai, tài liệu, chứng cứ của đương sự và họ không đề nghị được vắng mặt tại phiên họp. Nếu đến ngày mở lại phiên họp mà đương sự ở nước ngoài vẫn vắng mặt thì Tòa án xác định đây là trường hợp không tiến hành đối thoại được.

3. Tòa án hoãn phiên tòa trong các trường hợp sau đây:

a) Đương sự ở nước ngoài có đơn đề nghị hoãn phiên tòa lần thứ nhất;

b) Đương sự ở nước ngoài vắng mặt tại phiên tòa lần thứ nhất, trừ trường hợp họ có đơn xin xét xử vắng mặt.

4. Tòa án không nhận được văn bản thông báo về kết quả tống đạt cũng như lời khai, tài liệu, chứng cứ của đương sự ở nước ngoài và đến ngày mở phiên tòa đương sự ở nước ngoài không có mặt, không có đơn đề nghị Tòa án xét xử vắng mặt họ thì Tòa án hoãn phiên tòa.

Ngay sau khi hoãn phiên tòa thì Tòa án có văn bản đề nghị Bộ Tư pháp hoặc cơ quan đại diện của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ở nước ngoài thông báo về việc thực hiện tống đạt văn bản tố tụng của Tòa án cho đương sự ở nước ngoài trong trường hợp Tòa án thực hiện việc tống đạt thông qua các cơ quan này theo một trong các phương thức quy định tại các điểm a, b và d khoản 1 Điều 303 của Luật này.

Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày nhận được văn bản của Tòa án, cơ quan đại diện của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ở nước ngoài phải thông báo cho Tòa án về kết quả thực hiện việc tống đạt văn bản tố tụng cho đương sự ở nước ngoài.

Trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày Bộ Tư pháp nhận được văn bản của Tòa án, Bộ Tư pháp phải có văn bản đề nghị cơ quan có thẩm quyền ở nước ngoài trả lời về kết quả thực hiện ủy thác tư pháp.

Trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày nhận được văn bản của cơ quan có thẩm quyền ở nước ngoài gửi về thì Bộ Tư pháp phải trả lời cho Tòa án.

Hết thời hạn 03 tháng kể từ ngày chuyển văn bản của Tòa án cho cơ quan có thẩm quyền ở nước ngoài mà không nhận được văn bản trả lời thì Bộ Tư pháp phải thông báo cho Tòa án biết để làm căn cứ giải quyết vụ án.

5. Tòa án xét xử vắng mặt đương sự ở nước ngoài trong các trường hợp sau đây:

a) Tòa án đã nhận được kết quả tống đạt theo một trong các phương thức tống đạt quy định tại khoản 1 Điều 303 của Luật này, đương sự đã cung cấp đầy đủ lời khai, tài liệu, chứng cứ và đương sự đề nghị Tòa án xét xử vắng mặt họ;

b) Tòa án không nhận được thông báo của cơ quan có thẩm quyền theo quy định tại khoản 4 Điều này về kết quả thực hiện việc tống đạt cho đương sự ở nước ngoài;

c) Tòa án đã thực hiện các biện pháp quy định tại khoản 3 Điều 303 của Luật này.

Điều 306. Công nhận giấy tờ, tài liệu do cơ quan có thẩm quyền nước ngoài lập, cấp hoặc xác nhận hoặc do cá nhân cư trú ở nước ngoài gửi cho Tòa án Việt Nam qua dịch vụ bưu chính 1. Tòa án Việt Nam công nhận giấy tờ, tài liệu do cơ quan, tổ chức có thẩm quyền nước ngoài lập, cấp hoặc xác nhận trong những trường hợp sau đây:

a) Giấy tờ, tài liệu và bản dịch tiếng Việt có công chứng, chứng thực đã được hợp pháp hóa lãnh sự;

b) Giấy tờ, tài liệu đó được miễn hợp pháp hóa lãnh sự theo quy định của pháp luật Việt Nam hoặc điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên.

2. Tòa án Việt Nam công nhận những giấy tờ, tài liệu do cá nhân cư trú ở nước ngoài lập trong các trường hợp sau đây:

a) Giấy tờ, tài liệu được lập bằng tiếng nước ngoài đã được dịch ra tiếng Việt có công chứng, chứng thực hợp pháp theo quy định của pháp luật Việt Nam;

b) Giấy tờ, tài liệu được lập ở nước ngoài được công chứng, chứng thực theo quy định của pháp luật nước ngoài và đã được hợp pháp hóa lãnh sự;

c) Giấy tờ tài liệu do công dân Việt Nam ở nước ngoài lập bằng tiếng Việt có chữ ký của người lập giấy tờ, tài liệu đó đã được chứng thực theo quy định của pháp luật của Việt Nam.

Điều 307. Thời hạn kháng cáo bản án, quyết định của Tòa án xét xử vụ án hành chính có yếu tố nước ngoài 1. Đương sự có mặt tại Việt Nam có quyền kháng cáo bản án, quyết định của Tòa án trong thời hạn quy định tại Điều 206 của Luật này.

2. Đương sự cư trú ở nước ngoài không có mặt tại phiên tòa thì thời hạn kháng cáo bản án, quyết định của Tòa án là 30 ngày kể từ ngày bản án, quyết định được tống đạt hợp lệ hoặc kể từ ngày bản án, quyết định được niêm yết hợp lệ theo quy định của pháp luật.

3. Trường hợp Tòa án xét xử vắng mặt đương sự ở nước ngoài theo quy định tại điểm b khoản 5 Điều 305 của Luật này thì thời hạn kháng cáo là 12 tháng kể từ ngày tuyên án.

Điều 308. Tống đạt, thông báo văn bản tố tụng và xử lý kết quả tống đạt, thông báo văn bản tố tụng của Tòa án cấp phúc thẩm cho đương sự ở nước ngoài Tòa án cấp phúc thẩm thực hiện việc tống đạt, thông báo văn bản tố tụng và xử lý kết quả tống đạt, thông báo văn bản tố tụng cho đương sự ở nước ngoài theo quy định tại các Điều 303, 304 và 305 của Luật này.

Chương XIX

THỦ TỤC THI HÀNH BẢN ÁN, QUYẾT ĐỊNH CỦA TÒA ÁN VỀ VỤ ÁN HÀNH CHÍNH

Điều 309. Những bản án, quyết định của Tòa án về vụ án hành chính được thi hành 1. Bản án, quyết định hoặc phần bản án, quyết định của Tòa án cấp sơ thẩm không bị kháng cáo, kháng nghị theo thủ tục phúc thẩm đã có hiệu lực pháp luật.

2. Bản án, quyết định của Tòa án cấp phúc thẩm.

3. Quyết định giám đốc thẩm hoặc tái thẩm của Tòa án.

4. Quyết định theo thủ tục đặc biệt của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao quy định tại Điều 296 của Luật này.

5. Quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời của Tòa án mặc dù có khiếu nại, kiến nghị.

Điều 310. Giải thích bản án, quyết định của Tòa án 1. Người được thi hành án, người phải thi hành án, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến việc thi hành bản án, quyết định của Tòa án và cơ quan thi hành án dân sự có quyền yêu cầu bằng văn bản với Tòa án đã ra bản án, quyết định quy định tại các khoản 1, 2, 3 và 4 Điều 309 của Luật này giải thích những điểm chưa rõ trong bản án, quyết định để thi hành.

2. Thẩm phán là Chủ tọa phiên tòa, phiên họp có trách nhiệm giải thích bản án, quyết định của Tòa án. Trường hợp họ không còn là Thẩm phán của Tòa án thì Chánh án Tòa án đó có trách nhiệm giải thích bản án, quyết định của Tòa án.

3. Việc giải thích bản án, quyết định của Tòa án phải căn cứ vào bản án, quyết định, biên bản phiên tòa, phiên họp và biên bản nghị án.

4. Trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận được văn bản yêu cầu, Tòa án phải có văn bản giải thích và gửi cho cơ quan, tổ chức, cá nhân đã được cấp, gửi bản án, quyết định theo quy định của Luật này.

Điều 311. Thi hành bản án, quyết định của Tòa án 1. Việc thi hành bản án, quyết định của Tòa án về vụ án hành chính quy định tại Điều 309 của Luật này được thực hiện như sau:

a) Trường hợp bản án, quyết định của Tòa án về việc không chấp nhận yêu cầu khởi kiện quyết định hành chính, quyết định kỷ luật buộc thôi việc, quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh, danh sách cử tri thì các bên đương sự phải tiếp tục thi hành quyết định hành chính, quyết định kỷ luật buộc thôi việc, quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh, danh sách cử tri theo quy định của pháp luật;

b) Trường hợp bản án, quyết định của Tòa án đã hủy toàn bộ hoặc một phần quyết định hành chính, quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh thì quyết định hoặc phần quyết định bị hủy không còn hiệu lực. Các bên đương sự căn cứ vào quyền và nghĩa vụ đã được xác định trong bản án, quyết định của Tòa án để thi hành;

c) Trường hợp bản án, quyết định của Tòa án đã hủy quyết định kỷ luật buộc thôi việc thì quyết định kỷ luật buộc thôi việc bị hủy không còn hiệu lực. Người đứng đầu cơ quan, tổ chức đã ra quyết định kỷ luật buộc thôi việc phải thực hiện bản án, quyết định của Tòa án;

d) Trường hợp bản án, quyết định của Tòa án đã tuyên bố hành vi hành chính đã thực hiện là trái pháp luật thì người phải thi hành án phải đình chỉ thực hiện hành vi hành chính đó kể từ ngày nhận được bản án, quyết định của Tòa án;

đ) Trường hợp bản án, quyết định của Tòa án tuyên bố hành vi không thực hiện nhiệm vụ, công vụ là trái pháp luật thì người phải thi hành án phải thực hiện nhiệm vụ, công vụ theo quy định của pháp luật kể từ ngày nhận được bản án, quyết định của Tòa án;

e) Trường hợp bản án, quyết định của Tòa án buộc cơ quan lập danh sách cử tri sửa đổi, bổ sung danh sách cử tri thì người phải thi hành án phải thực hiện ngay việc sửa đổi, bổ sung đó khi nhận được bản án, quyết định của Tòa án;

g) Trường hợp Tòa án ra quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời thì người bị áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời phải thi hành ngay khi nhận được quyết định;

h) Quyết định về phần tài sản trong bản án, quyết định của Tòa án được thi hành theo quy định của pháp luật về thi hành án dân sự.

2. Thời hạn tự nguyện thi hành án được xác định như sau:

a) Người phải thi hành án phải thi hành ngay bản án, quyết định quy định tại điểm e và điểm g khoản 1 Điều này kể từ ngày nhận được bản án, quyết định của Tòa án;

b) Người phải thi hành án phải thi hành bản án, quyết định của Tòa án quy định tại các điểm a, b, c, d và đ khoản 1 Điều này trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày nhận được bản án, quyết định của Tòa án.

Cơ quan phải thi hành bản án, quyết định của Tòa án phải thông báo kết quả thi hành án quy định tại khoản này bằng văn bản cho Tòa án đã xét xử sơ thẩm và cơ quan thi hành án dân sự cùng cấp với Tòa án đã xét xử sơ thẩm vụ án đó.

3. Quá thời hạn quy định tại khoản 2 Điều này mà người phải thi hành án không thi hành thì người được thi hành án có quyền gửi đơn đến Tòa án đã xét xử sơ thẩm ra quyết định buộc thi hành bản án, quyết định của Tòa án theo quy định tại khoản 1 Điều 312 của Luật này.

Điều 312. Yêu cầu, quyết định buộc thi hành bản án, quyết định của Tòa án 1. Trong thời hạn 01 năm kể từ ngày hết thời hạn quy định tại điểm b khoản 2 Điều 311 của Luật này mà người phải thi hành án không tự nguyện thi hành thì người được thi hành án có quyền gửi đơn kèm theo bản sao bản án, quyết định của Tòa án, tài liệu khác có liên quan đề nghị Tòa án đã xét xử sơ thẩm ra quyết định buộc thi hành bản án, quyết định của Tòa án.

Trường hợp người yêu cầu thi hành án chứng minh được do trở ngại khách quan hoặc do sự kiện bất khả kháng mà không thể yêu cầu thi hành án đúng thời hạn thì thời gian có trở ngại khách quan hoặc sự kiện bất khả kháng không tính vào thời hạn yêu cầu thi hành án.

2. Trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày nhận được đơn yêu cầu của người được thi hành án, Tòa án đã xét xử sơ thẩm phải ra quyết định buộc thi hành án hành chính. Quyết định buộc thi hành án phải được gửi cho người phải thi hành án, người được thi hành án, thủ trưởng cơ quan cấp trên trực tiếp của người phải thi hành án và Viện kiểm sát cùng cấp. Thủ trưởng cơ quan cấp trên trực tiếp của người phải thi hành án có trách nhiệm kiểm tra, đôn đốc và xử lý trách nhiệm của người phải thi hành án theo quy định của pháp luật. Quyết định buộc thi hành án cũng phải gửi cho cơ quan thi hành án dân sự nơi Tòa án đã xét xử sơ thẩm để theo dõi việc thi hành án hành chính theo quyết định của Tòa án.

3. Chính phủ quy định cụ thể về thời hạn, trình tự, thủ tục thi hành án hành chính và xử lý trách nhiệm đối với người không thi hành bản án, quyết định của Tòa án.

Điều 313. Quản lý nhà nước về thi hành án hành chính 1. Chính phủ thống nhất quản lý nhà nước về công tác thi hành án hành chính trong phạm vi cả nước; phối hợp với Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao trong công tác quản lý nhà nước về thi hành án hành chính; định kỳ hàng năm báo cáo Quốc hội về công tác thi hành án hành chính.

2. Bộ Tư pháp chịu trách nhiệm trước Chính phủ thực hiện quản lý nhà nước về thi hành án hành chính và có những nhiệm vụ, quyền hạn sau đây:

a) Ban hành hoặc trình cơ quan có thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật về thi hành án hành chính;

b) Bảo đảm biên chế, cơ sở vật chất, phương tiện cho công tác quản lý nhà nước về thi hành án hành chính;

c) Hướng dẫn, chỉ đạo, bồi dưỡng nghiệp vụ về quản lý thi hành án hành chính; phổ biến, giáo dục pháp luật về thi hành án hành chính;

d) Kiểm tra, thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo về quản lý thi hành án hành chính;

đ) Báo cáo Chính phủ về công tác thi hành án hành chính;

e) Xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch thống kê, theo dõi, tổng kết công tác thi hành án hành chính.

Điều 314. Xử lý vi phạm trong thi hành án hành chính 1. Cơ quan, tổ chức, cá nhân phải thi hành án cố ý không chấp hành bản án, quyết định của Tòa án, quyết định buộc thi hành án của Tòa án thì tùy từng trường hợp mà bị xử lý kỷ luật, xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của luật.

2. Người lợi dụng chức vụ, quyền hạn cố ý cản trở việc thi hành án thì tùy từng trường hợp mà bị xử lý kỷ luật, xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của luật; nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật.

Điều 315. Kiểm sát việc thi hành bản án, quyết định của Tòa án Viện kiểm sát kiểm sát việc tuân theo pháp luật của đương sự, cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan đến việc thi hành bản án, quyết định của Tòa án bảo đảm việc thi hành bản án, quyết định kịp thời, đầy đủ, đúng pháp luật.

Viện kiểm sát có quyền kiến nghị với cơ quan, tổ chức, cá nhân có nghĩa vụ thi hành án hành chính và cơ quan, tổ chức cấp trên trực tiếp của cơ quan, tổ chức phải chấp hành bản án, quyết định của Tòa án để có biện pháp tổ chức thi hành nghiêm chỉnh bản án, quyết định của Tòa án.

Chương XX XỬ LÝ CÁC HÀNH VI CẢN TRỞ HOẠT ĐỘNG TỐ TỤNG HÀNH CHÍNH

Điều 316. Xử lý hành vi vi phạm nội quy phiên tòa

1. Người có hành vi vi phạm nội quy phiên tòa quy định tại Điều 153 của Luật này thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà có thể bị Chủ tọa phiên tòa quyết định xử phạt vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật.

2. Chủ tọa phiên tòa có quyền ra quyết định buộc người vi phạm quy định tại khoản 1 Điều này rời khỏi phòng xử án. Cơ quan công an có nhiệm vụ bảo vệ phiên tòa hoặc người có nhiệm vụ bảo vệ trật tự phiên tòa thi hành quyết định của Chủ tọa phiên tòa về việc buộc rời khỏi phòng xử án hoặc tạm giữ hành chính người gây rối trật tự tại phiên tòa.

3. Trường hợp người vi phạm nội quy phiên tòa đến mức phải bị truy cứu trách nhiệm hình sự thì Tòa án có quyền khởi tố vụ án hình sự theo quy định của pháp luật về tố tụng hình sự.

4. Quy định tại Điều này cũng được áp dụng đối với người có hành vi vi phạm tại phiên họp của Tòa án.

Điều 317. Xử lý hành vi xúc phạm uy tín của Tòa án, danh dự, nhân phẩm, sức khỏe của những người tiến hành tố tụng hoặc những người khác thực hiện nhiệm vụ theo yêu cầu của Tòa án Người có hành vi xúc phạm uy tín của Tòa án, danh dự, nhân phẩm của những người tiến hành tố tụng hoặc những người khác thực hiện nhiệm vụ theo yêu cầu của Tòa án thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật.

Điều 318. Xử lý hành vi cản trở hoạt động xác minh, thu thập chứng cứ của Tòa án Người nào có một trong các hành vi sau đây thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà có thể bị xử lý kỷ luật, xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật:

1. Làm giả, hủy hoại chứng cứ quan trọng gây trở ngại cho việc giải quyết vụ án của Tòa án.

2. Từ chối khai báo, khai báo gian dối hoặc cung cấp tài liệu sai sự thật khi làm chứng.

3. Từ chối kết luận giám định hoặc từ chối cung cấp tài liệu mà không có lý do chính đáng, kết luận giám định sai sự thật.

4. Lừa dối, đe dọa, cưỡng ép, mua chuộc, sử dụng vũ lực nhằm ngăn cản người làm chứng ra làm chứng hoặc buộc người khác ra làm chứng gian dối.

5. Lừa dối, đe dọa, cưỡng ép, mua chuộc, sử dụng vũ lực nhằm ngăn cản người giám định thực hiện nhiệm vụ hoặc buộc người giám định kết luận sai với sự thật khách quan.

6. Lừa dối, đe dọa, cưỡng ép, mua chuộc, sử dụng vũ lực nhằm ngăn cản người phiên dịch thực hiện nhiệm vụ hoặc buộc người phiên dịch dịch không trung thực, không khách quan, không đúng nghĩa.

7. Cản trở người tiến hành tố tụng xem xét, thẩm định tại chỗ, quyết định định giá, quyết định trưng cầu giám định hoặc xác minh, thu thập chứng cứ khác theo quy định của Luật này.

8. Cố ý dịch sai sự thật.

9. Không cử người tham gia Hội đồng định giá theo yêu cầu của Tòa án mà không có lý do chính đáng; không tham gia thực hiện nhiệm vụ của Hội đồng định giá mà không có lý do chính đáng.

Điều 319. Xử lý hành vi cố ý không có mặt theo giấy triệu tập của Tòa án

1. Người làm chứng, người phiên dịch, người giám định đã được Tòa án triệu tập hợp lệ nhưng cố ý không đến Tòa án hoặc không có mặt tại phiên tòa, phiên họp mà không có lý do chính đáng và nếu sự vắng mặt của họ gây trở ngại cho việc thu thập, xác minh chứng cứ hoặc giải quyết vụ án thì bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật.

2. Trường hợp quy định tại khoản 1 Điều này, Tòa án có quyền ra quyết định dẫn giải người làm chứng đến phiên tòa, phiên họp, trừ trường hợp người làm chứng là người chưa thành niên. Quyết định dẫn giải người làm chứng phải ghi rõ thời gian, địa điểm ra quyết định; họ, tên, chức vụ người ra quyết định; họ, tên, ngày, tháng, năm sinh, nơi cư trú của người làm chứng; thời gian, địa điểm người làm chứng phải có mặt.

3. Cơ quan công an có nhiệm vụ thi hành quyết định của Tòa án dẫn giải người làm chứng. Người thi hành quyết định dẫn giải người làm chứng phải đọc, giải thích quyết định dẫn giải cho người bị dẫn giải biết và lập biên bản về việc dẫn giải.

Điều 320. Xử lý hành vi can thiệp vào việc giải quyết vụ án Người nào bằng ảnh hưởng của mình có hành vi tác động dưới bất kỳ hình thức nào đối với Thẩm phán, thành viên Hội đồng xét xử nhằm làm cho việc giải quyết vụ án không khách quan, không đúng pháp luật thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý kỷ luật, xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật.

Điều 321. Trách nhiệm của Tòa án, Viện kiểm sát trong trường hợp Tòa án khởi tố vụ án hình sự 1. Trường hợp Tòa án khởi tố vụ án hình sự theo quy định tại khoản 3 Điều 316 của Luật này thì trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày ra quyết định khởi tố, Tòa án phải chuyển cho Viện kiểm sát có thẩm quyền quyết định khởi tố vụ án và tài liệu, chứng cứ để chứng minh hành vi phạm tội.

2. Viện kiểm sát có trách nhiệm xem xét, xử lý theo quy định của Bộ luật tố tụng hình sự.

Điều 322. Xử lý hành vi cản trở việc giao, nhận, cấp, tống đạt hoặc thông báo văn bản tố tụng của Tòa án Người có một trong các hành vi sau đây thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý kỷ luật, xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật:

1. Không thực hiện việc cấp, giao, tống đạt hoặc thông báo văn bản tố tụng của Tòa án theo yêu cầu của Tòa án mà không có lý do chính đáng.

2. Hủy hoại văn bản tố tụng của Tòa án mà mình được giao để cấp, tống đạt hoặc thông báo theo yêu cầu của Tòa án.

3. Giả mạo kết quả thực hiện việc tống đạt, thông báo văn bản tố tụng của Tòa án mà mình được giao thực hiện.

4. Ngăn cản việc cấp, giao, nhận, tống đạt hoặc thông báo văn bản tố tụng của Tòa án.

Điều 323. Xử lý hành vi cản trở đại diện của cơ quan, tổ chức, cá nhân tham gia tố tụng theo yêu cầu của Tòa án Người có hành vi đe dọa, hành hung hoặc lợi dụng sự lệ thuộc nhằm cản trở đại diện của cơ quan, tổ chức, cá nhân đến phiên tòa, phiên họp theo triệu tập của Tòa án thì tùy theo tính chất,

mức độ vi phạm mà bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật.

Điều 324. Xử lý hành vi đưa tin sai sự thật nhằm cản trở việc giải quyết vụ án của Tòa án Người có hành vi đưa tin sai sự thật nhằm cản trở Tòa án giải quyết vụ án thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật.

Điều 325. Xử lý hành vi của cơ quan, tổ chức, cá nhân không thi hành quyết định của Tòa án về việc cung cấp tài liệu, chứng cứ cho Tòa án 1. Cơ quan, tổ chức, cá nhân không thi hành quyết định của Tòa án về việc cung cấp tài liệu, chứng cứ mà cơ quan, tổ chức, cá nhân đó đang quản lý, lưu giữ thì bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật.

2. Cá nhân, người đứng đầu cơ quan, tổ chức quy định tại khoản 1 Điều này tùy theo mức độ vi phạm mà có thể bị xử lý kỷ luật hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật.

Điều 326. Hình thức xử phạt, thẩm quyền, trình tự, thủ tục, xử phạt Hình thức xử phạt, thẩm quyền, trình tự, thủ tục xử phạt vi phạm hành chính đối với các hành vi cản trở hoạt động tố tụng hành chính được thực hiện theo quy định của Luật xử lý vi phạm hành chính và quy định khác của pháp luật có liên quan.

Chương XXI KHIẾU NẠI, TỐ CÁO TRONG TỐ TỤNG HÀNH CHÍNH

Điều 327. Quyết định, hành vi trong tố tụng hành chính có thể bị khiếu nại 1. Cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền khiếu nại quyết định, hành vi trong tố tụng hành chính của cơ quan, người tiến hành tố tụng hành chính khi có căn cứ cho rằng quyết định, hành vi đó là trái pháp luật, xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của mình.

2. Đối với bản án, quyết định sơ thẩm, phúc thẩm, giám đốc thẩm, tái thẩm của Tòa án nếu có kháng cáo, kháng nghị và các quyết định tố tụng khác do người tiến hành tố tụng hành chính ban hành nếu có khiếu nại, kiến nghị thì không giải quyết theo quy định của Chương này mà được giải quyết theo quy định của các chương tương ứng của Luật này.

Điều 328. Quyền, nghĩa vụ của người khiếu nại 1. Người khiếu nại có các quyền sau đây:

a) Tự mình hoặc thông qua người đại diện hợp pháp khiếu nại;

b) Khiếu nại trong bất kỳ giai đoạn nào của quá trình giải quyết vụ án;

c) Rút khiếu nại trong bất kỳ giai đoạn nào của quá trình giải quyết khiếu nại;

d) Được nhận văn bản trả lời về việc thụ lý để giải quyết khiếu nại; nhận quyết định giải quyết khiếu nại;

đ) Được khôi phục quyền, lợi ích hợp pháp đã bị xâm phạm, được bồi thường thiệt hại theo quy định của pháp luật.

2. Người khiếu nại có các nghĩa vụ sau đây:

a) Khiếu nại đến đúng người có thẩm quyền giải quyết;

b) Trình bày trung thực sự việc, cung cấp thông tin, tài liệu cho người giải quyết khiếu nại; chịu trách nhiệm trước pháp luật về nội dung trình bày và việc cung cấp thông tin, tài liệu đó;

c) Không được lạm dụng quyền khiếu nại để cản trở hoạt động tố tụng của Tòa án;

d) Chấp hành quyết định, hành vi của người tiến hành tố tụng mà mình đang khiếu nại trong thời gian khiếu nại;

đ) Chấp hành quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật.

Điều 329. Quyền, nghĩa vụ của người bị khiếu nại 1. Người bị khiếu nại có các quyền sau đây:

a) Được biết các căn cứ khiếu nại của người khiếu nại; đưa ra bằng chứng về tính hợp pháp của quyết định, hành vi trong tố tụng bị khiếu nại;

b) Được nhận quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định, hành vi trong tố tụng của mình.

2. Người bị khiếu nại có các nghĩa vụ sau đây:

a) Giải trình về quyết định, hành vi trong tố tụng hành chính bị khiếu nại; cung cấp thông tin, tài liệu liên quan khi cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền yêu cầu;

b) Chấp hành quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật;

c) Bồi thường thiệt hại, bồi hoàn hoặc khắc phục hậu quả do quyết định, hành vi trong tố tụng hành chính trái pháp luật của mình gây ra theo quy định của pháp luật.

Điều 330. Thời hiệu khiếu nại Thời hiệu khiếu nại là 10 ngày kể từ ngày người khiếu nại nhận được hoặc biết được quyết định, hành vi tố tụng mà người đó cho rằng có vi phạm pháp luật.

Trường hợp có sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan mà người khiếu nại không thực hiện được quyền khiếu nại theo đúng thời hạn quy định tại Điều này thì thời gian có sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan đó không tính vào thời hiệu khiếu nại.

Điều 331. Hình thức khiếu nại Việc khiếu nại phải được thực hiện bằng đơn. Trong đơn khiếu nại phải ghi rõ ngày, tháng, năm; họ, tên, địa chỉ của người khiếu nại; nội dung, lý do khiếu nại, yêu cầu của người khiếu nại, có chữ ký hoặc điểm chỉ của người khiếu nại.

Điều 332. Thẩm quyền giải quyết khiếu nại đối với quyết định, hành vi của người tiến hành tố tụng 1. Khiếu nại quyết định, hành vi của người tiến hành tố tụng là Thẩm phán, Phó Chánh án, Thẩm tra viên, Thư ký Tòa án, Hội thẩm nhân dân do Chánh án Tòa án đang giải quyết vụ án hành chính có thẩm quyền giải quyết.

Đối với khiếu nại quyết định, hành vi tố tụng của Chánh án Tòa án thì Chánh án Tòa án trên một cấp trực tiếp có thẩm quyền giải quyết.

2. Khiếu nại quyết định, hành vi của người tiến hành tố tụng là Kiểm sát viên, Phó Viện trưởng Viện kiểm sát, Kiểm tra viên do Viện trưởng Viện kiểm sát giải quyết.

Đối với khiếu nại quyết định, hành vi tố tụng của Viện trưởng Viện kiểm sát thì Viện trưởng Viện kiểm sát cấp trên trực tiếp có thẩm quyền giải quyết.

3. Khiếu nại quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu của Chánh án Tòa án, Viện trưởng Viện kiểm sát quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này do Chánh án Tòa án trên một cấp trực tiếp, Viện trưởng Viện kiểm sát cấp trên trực tiếp giải quyết.

Điều 333. Thời hạn giải quyết khiếu nại Thời hạn giải quyết khiếu nại lần đầu là 15 ngày kể từ ngày Tòa án, Viện kiểm sát nhận được khiếu nại. Trường hợp cần thiết, đối với vụ việc có tính chất phức tạp thì thời hạn giải quyết khiếu nại có thể được kéo dài nhưng không quá 15 ngày kể từ ngày hết thời hạn giải quyết khiếu nại.

Điều 334. Nội dung quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu 1. Người giải quyết khiếu nại lần đầu phải ra quyết định giải quyết khiếu nại bằng văn bản. Quyết định giải quyết khiếu nại phải có các nội dung sau đây:

a) Ngày, tháng, năm ra quyết định;

b) Tên, địa chỉ của người khiếu nại, người bị khiếu nại;

c) Nội dung khiếu nại;

d) Kết quả xác minh nội dung khiếu nại;

đ) Căn cứ pháp luật để giải quyết khiếu nại;

e) Nội dung quyết định giải quyết khiếu nại.

2. Quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu phải được gửi cho người khiếu nại, cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan; trường hợp là quyết định của Chánh án Tòa án thì còn phải gửi cho Viện kiểm sát cùng cấp.

Điều 335. Thủ tục giải quyết khiếu nại lần hai 1. Trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày người khiếu nại nhận được quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu, nếu không đồng ý với quyết định đó hoặc quá thời hạn quy định tại Điều 333 của Luật này mà khiếu nại không được giải quyết thì người khiếu nại có quyền khiếu nại đến người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại lần hai.

2. Đơn khiếu nại phải kèm theo bản sao quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu và các tài liệu kèm theo.

3. Quyết định giải quyết khiếu nại lần hai phải có các nội dung sau đây:

a) Nội dung quy định tại các điểm a, b, c, d và đ khoản 1 Điều 334 của Luật này;

b) Kết quả giải quyết khiếu nại của người giải quyết khiếu nại lần đầu;

c) Kết luận về từng vấn đề cụ thể trong nội dung khiếu nại của người khiếu nại và việc giải quyết của người giải quyết khiếu nại lần hai.

4. Quyết định giải quyết khiếu nại lần hai phải được gửi cho người khiếu nại, cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan; trường hợp là quyết định của Chánh án Tòa án thì còn phải gửi cho Viện kiểm sát cùng cấp.

5. Quyết định giải quyết khiếu nại lần hai có hiệu lực thi hành.

Điều 336. Giải quyết khiếu nại về hoạt động giám định trong tố tụng hành chính Việc giải quyết khiếu nại về hoạt động giám định trong tố tụng hành chính được thực hiện theo quy định của pháp luật về giám định tư pháp và quy định khác của pháp luật có liên quan.

Điều 337. Người có quyền tố cáo Cá nhân có quyền tố cáo với cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền về hành vi vi phạm pháp luật của người có thẩm quyền tiến hành tố tụng gây thiệt hại hoặc đe dọa gây thiệt hại đến lợi ích công cộng, lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân.

Điều 338. Quyền, nghĩa vụ của người tố cáo 1. Người tố cáo có các quyền sau đây:

a) Gửi đơn hoặc trực tiếp tố cáo với cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền;

b) Yêu cầu giữ bí mật họ, tên, địa chỉ, bút tích của mình;

c) Yêu cầu được thông báo kết quả giải quyết tố cáo;

d) Yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền bảo vệ khi bị đe dọa, trù dập, trả thù.

2. Người tố cáo có các nghĩa vụ sau đây:

a) Trình bày trung thực về nội dung tố cáo;

b) Nêu rõ họ, tên, địa chỉ của mình;

c) Chịu trách nhiệm trước pháp luật về việc tố cáo sai sự thật.

Điều 339. Quyền, nghĩa vụ của người bị tố cáo 1. Người bị tố cáo có các quyền sau đây:

a) Được thông báo về nội dung tố cáo;

b) Đưa ra bằng chứng để chứng minh nội dung tố cáo là không đúng sự thật;

c) Được khôi phục quyền, lợi ích hợp pháp bị xâm phạm; được phục hồi danh dự, được bồi thường thiệt hại do việc tố cáo không đúng gây ra;

d) Yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền xử lý người tố cáo sai sự thật.

2. Người bị tố cáo có các nghĩa vụ sau đây:

a) Giải trình về hành vi bị tố cáo; cung cấp thông tin, tài liệu liên quan khi cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền yêu cầu;

b) Chấp hành quyết định xử lý của cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền;

c) Bồi thường thiệt hại, bồi hoàn hoặc khắc phục hậu quả do hành vi tố tụng hành chính trái pháp luật của mình gây ra theo quy định của pháp luật.

Điều 340. Thẩm quyền và thời hạn giải quyết tố cáo 1. Tố cáo hành vi vi phạm pháp luật của người có thẩm quyền tiến hành tố tụng thuộc cơ quan có thẩm quyền nào thì người đứng đầu cơ quan đó có trách nhiệm giải quyết.

Trường hợp người bị tố cáo là Chánh án, Phó Chánh án Tòa án, Viện trưởng, Phó Viện trưởng Viện kiểm sát thì Chánh án Tòa án trên một cấp trực tiếp, Viện trưởng Viện kiểm sát cấp trên trực tiếp có trách nhiệm giải quyết.

Thời hạn giải quyết tố cáo là 60 ngày kể từ ngày nhận được tố cáo; đối với vụ việc phức tạp thì thời hạn giải quyết tố cáo có thể dài hơn, nhưng không quá 90 ngày.

2. Tố cáo về hành vi vi phạm pháp luật có dấu hiệu tội phạm được giải quyết theo quy định của Bộ luật tố tụng hình sự.

Điều 341. Thủ tục giải quyết tố cáo Thủ tục giải quyết tố cáo được thực hiện theo quy định của pháp luật về tố cáo.

Điều 342. Trách nhiệm của người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại, tố cáo 1. Cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình có trách nhiệm tiếp nhận và giải quyết kịp thời, đúng pháp luật; xử lý nghiêm minh người vi phạm; áp dụng biện pháp cần thiết nhằm ngăn chặn thiệt hại có thể xảy ra; bảo đảm cho quyết định giải quyết được thi hành nghiêm chỉnh và phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về quyết định của mình.

2. Người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại, tố cáo mà không giải quyết, thiếu trách nhiệm trong việc giải quyết, giải quyết trái pháp luật thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý kỷ luật hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự; nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật.

Điều 343. Kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong việc giải quyết khiếu nại, tố cáo trong tố tụng hành chính Viện kiểm sát kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong việc giải quyết khiếu nại, tố cáo trong tố tụng hành chính theo quy định của pháp luật. Viện kiểm sát có quyền yêu cầu, kiến nghị đối với Tòa án cùng cấp, Tòa án cấp dưới, cơ quan, tổ chức và cá nhân có trách nhiệm bảo đảm việc giải quyết khiếu nại, tố cáo có căn cứ, đúng pháp luật.

Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao chủ trì phối hợp với Chánh án Tòa án nhân dân tối cao quy định chi tiết Điều này.

Chương XXII ÁN PHÍ, LỆ PHÍ VÀ CÁC CHI PHÍ TỐ TỤNG KHÁC

Mục 1. ÁN PHÍ, LỆ PHÍ Điều 344. Tiền tạm ứng án phí, án phí, lệ phí 1. Tiền tạm ứng án phí bao gồm tiền tạm ứng án phí sơ thẩm và tiền tạm ứng án phí phúc thẩm.

2. Án phí bao gồm án phí sơ thẩm và án phí phúc thẩm.

3. Lệ phí bao gồm lệ phí cấp bản sao bản án, quyết định, giấy tờ khác của Tòa án và khoản lệ phí khác mà luật có quy định.

Điều 345. Xử lý tiền tạm ứng án phí, án phí, lệ phí thu được 1. Toàn bộ án phí, lệ phí thu được phải nộp đầy đủ, kịp thời vào ngân sách nhà nước tại kho bạc nhà nước.

2. Tiền tạm ứng án phí được nộp cho cơ quan thi hành án có thẩm quyền để gửi vào tài khoản tạm giữ mở tại kho bạc nhà nước và được rút ra để thi hành án theo quyết định của Tòa án.

3. Người đã nộp tiền tạm ứng án phí thì ngay sau khi bản án, quyết định của Tòa án có hiệu lực thi hành, số tiền tạm ứng đã thu được phải được nộp vào ngân sách nhà nước.

Trường hợp người đã nộp tiền tạm ứng án phí được hoàn trả một phần hoặc toàn bộ số tiền đã nộp theo bản án, quyết định của Tòa án thì cơ quan thi hành án đã thu tiền tạm ứng án phí phải làm thủ tục trả lại tiền cho họ.

4. Trường hợp việc giải quyết vụ án hành chính bị tạm đình chỉ thì tiền tạm ứng án phí đã nộp được xử lý khi vụ án được tiếp tục giải quyết.

Điều 346. Chế độ thu, chi trả tiền tạm ứng án phí, án phí, lệ phí Việc thu tiền tạm ứng án phí và án phí, việc chi trả tiền tạm ứng án phí, việc thu tiền lệ phí được thực hiện theo quy định của pháp luật.

Điều 347. Nghĩa vụ nộp tiền tạm ứng án phí Người khởi kiện và người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập trong vụ án hành chính phải nộp tiền tạm ứng án phí sơ thẩm, người kháng cáo theo thủ tục phúc thẩm phải nộp tiền tạm ứng án phí phúc thẩm, trừ trường hợp được miễn hoặc không phải nộp tiền tạm ứng án phí.

Điều 348. Nghĩa vụ nộp án phí sơ thẩm 1. Đương sự phải chịu án phí sơ thẩm nếu yêu cầu của họ không được Tòa án chấp nhận, trừ trường hợp được miễn nộp án phí hoặc không phải chịu án phí sơ thẩm.

2. Trước khi mở phiên tòa, Tòa án tiến hành đối thoại nếu các bên đương sự đối thoại thành về việc giải quyết vụ án thì họ chỉ phải chịu 50% mức án phí sơ thẩm quy định tại khoản 1 Điều này.

3. Trong vụ án có đương sự được miễn nộp án phí sơ thẩm thì đương sự khác vẫn phải nộp án phí sơ thẩm mà mình phải chịu theo quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này.

4. Trường hợp vụ án bị tạm đình chỉ giải quyết thì nghĩa vụ nộp án phí sơ thẩm được quyết định khi vụ án được tiếp tục giải quyết theo quy định tại Điều này.

Điều 349. Nghĩa vụ chịu án phí phúc thẩm 1. Đương sự kháng cáo phải nộp án phí phúc thẩm, nếu Tòa án cấp phúc thẩm giữ nguyên bản án, quyết định sơ thẩm bị kháng cáo, trừ trường hợp được miễn hoặc không phải chịu án phí phúc thẩm.

2. Trường hợp Tòa án cấp phúc thẩm sửa bản án, quyết định sơ thẩm bị kháng cáo thì đương sự kháng cáo không phải nộp án phí phúc thẩm; Tòa án cấp phúc thẩm phải xác định lại nghĩa vụ nộp án phí sơ thẩm theo quy định tại Điều 348 của Luật này.

3. Trường hợp Tòa án cấp phúc thẩm hủy bản án, quyết định sơ thẩm bị kháng cáo để xét xử sơ thẩm lại thì đương sự kháng cáo không phải nộp án phí phúc thẩm; nghĩa vụ nộp án phí được xác định lại khi giải quyết sơ thẩm lại vụ án.

Điều 350. Nghĩa vụ nộp lệ phí Nghĩa vụ nộp lệ phí được xác định tùy theo từng loại việc cụ thể và do luật quy định.

Điều 351. Quy định cụ thể về án phí, lệ phí Căn cứ vào quy định của Luật phí và lệ phí và Luật này, Ủy ban thường vụ Quốc hội quy định cụ thể về án phí, lệ phí Tòa án; mức thu án phí, lệ phí Tòa án đối với mỗi loại vụ án; các trường hợp được miễn, giảm hoặc không phải nộp án phí và các vấn đề cụ thể khác liên quan đến án phí, lệ phí Tòa án.

Mục 2. CÁC CHI PHÍ TỐ TỤNG KHÁC Điều 352. Tiền tạm ứng chi phí ủy thác tư pháp, chi phí ủy thác tư pháp ra nước ngoài 1. Tiền tạm ứng chi phí ủy thác tư pháp ra nước ngoài là số tiền mà Tòa án tạm tính để chi trả cho việc ủy thác tư pháp khi tiến hành thu thập, cung cấp chứng cứ, tống đạt giấy tờ, hồ sơ, tài liệu, triệu tập người làm chứng, người giám định và các yêu cầu tương trợ tư pháp có liên quan đến việc giải quyết vụ án hành chính.

2. Chi phí ủy thác tư pháp là số tiền cần thiết và hợp lý phải chi trả cho việc thực hiện ủy thác tư pháp theo quy định của pháp luật Việt Nam và của nước được yêu cầu ủy thác tư pháp.

Điều 353. Nghĩa vụ nộp tiền tạm ứng chi phí ủy thác tư pháp ra nước ngoài Người khởi kiện, người kháng cáo theo thủ tục phúc thẩm hoặc đương sự khác trong vụ án phải nộp tiền tạm ứng chi phí ủy thác tư pháp ra nước ngoài khi yêu cầu của họ làm phát sinh việc ủy thác tư pháp ra nước ngoài.

Điều 354. Nghĩa vụ chịu chi phí ủy thác tư pháp ra nước ngoài Trường hợp các đương sự không có thỏa thuận khác hoặc pháp luật không có quy định khác thì nghĩa vụ chịu chi phí ủy thác tư pháp ra nước ngoài được xác định như sau:

1. Đương sự phải chịu chi phí ủy thác tư pháp ra nước ngoài nếu yêu cầu giải quyết vụ án của họ không được Tòa án chấp nhận.

2. Trường hợp đình chỉ giải quyết vụ án quy định tại điểm c khoản 1 Điều 143, khoản 1 Điều 234 của Luật này thì người khởi kiện phải chịu chi phí ủy thác tư pháp ra nước ngoài.

Trường hợp đình chỉ giải quyết việc xét xử phúc thẩm quy định tại điểm a khoản 2 Điều 225, điểm c khoản 1 Điều 229 của Luật này thì người kháng cáo theo thủ tục phúc thẩm phải chịu chi phí ủy thác tư pháp ra nước ngoài;

3. Đối với các trường hợp đình chỉ giải quyết vụ án khác theo quy định của Luật này thì người yêu cầu phải chịu chi phí ủy thác tư pháp ra nước ngoài.

Điều 355. Xử lý tiền tạm ứng chi phí ủy thác tư pháp ra nước ngoài 1. Trường hợp người đã nộp tiền tạm ứng chi phí ủy thác tư pháp không phải chịu chi phí ủy thác tư pháp thì người phải chịu chi phí ủy thác tư pháp theo quyết định của Tòa án phải hoàn trả cho người đã nộp tiền tạm ứng chi phí ủy thác tư pháp.

2. Trường hợp người đã nộp tiền tạm ứng chi phí ủy thác tư pháp phải chịu chi phí ủy thác tư pháp, nếu số tiền tạm ứng đã nộp chưa đủ cho chi phí ủy thác tư pháp thực tế thì họ phải nộp thêm phần tiền còn thiếu; nếu số tiền tạm ứng đã nộp nhiều hơn chi phí ủy thác tư pháp thực tế thì họ được trả lại phần tiền còn thừa theo quyết định của Tòa án.

Điều 356. Tiền tạm ứng chi phí xem xét, thẩm định tại chỗ và chi phí xem xét, thẩm định tại chỗ

1. Tiền tạm ứng chi phí xem xét, thẩm định tại chỗ là số tiền mà Tòa án tạm tính để tiến hành việc xem xét, thẩm định tại chỗ.

2. Chi phí xem xét, thẩm định tại chỗ là số tiền cần thiết và hợp lý phải chi trả cho công việc xem xét, thẩm định tại chỗ căn cứ vào quy định của pháp luật.

Điều 357. Nghĩa vụ nộp tiền tạm ứng chi phí xem xét, thẩm định tại chỗ 1. Người yêu cầu Tòa án xem xét, thẩm định tại chỗ phải nộp tiền tạm ứng chi phí xem xét, thẩm định tại chỗ theo yêu cầu của Tòa án.

2. Trường hợp Tòa án xét thấy cần thiết và quyết định xem xét, thẩm định tại chỗ thì người khởi kiện, người kháng cáo theo thủ tục phúc thẩm phải nộp tiền tạm ứng chi phí xem xét, thẩm định tại chỗ.

Điều 358. Nghĩa vụ chịu chi phí xem xét, thẩm định tại chỗ Trường hợp các bên đương sự không có thỏa thuận khác hoặc pháp luật không có quy định khác thì nghĩa vụ chịu chi phí xem xét, thẩm định tại chỗ được xác định như sau:

1. Đương sự phải chịu chi phí xem xét, thẩm định tại chỗ nếu yêu cầu của họ không được Tòa án chấp nhận.

2. Trường hợp đình chỉ giải quyết vụ án quy định tại điểm c khoản 1 Điều 143, khoản 1 Điều 234 của Luật này thì đương sự phải chịu chi phí xem xét, thẩm định tại chỗ.

Trường hợp đình chỉ giải quyết việc xét xử phúc thẩm quy định tại điểm a khoản 2 Điều 225, điểm c khoản 1 Điều 229 của Luật này thì người kháng cáo theo thủ tục phúc thẩm phải chịu chi phí xem xét, thẩm định tại chỗ.

3. Đối với các trường hợp đình chỉ giải quyết vụ án khác theo quy định của Luật này thì người yêu cầu xem xét, thẩm định phải chịu chi phí xem xét, thẩm định tại chỗ.

Điều 359. Xử lý tiền tạm ứng chi phí xem xét, thẩm định tại chỗ 1. Trường hợp người đã nộp tiền tạm ứng chi phí xem xét, thẩm định tại chỗ không phải chịu chi phí xem xét, thẩm định tại chỗ thì người phải chịu chi phí xem xét, thẩm định tại chỗ theo quyết định của Tòa án phải hoàn trả cho người đã nộp tiền tạm ứng chi phí xem xét, thẩm định tại chỗ.

2. Trường hợp người đã nộp tiền tạm ứng chi phí xem xét, thẩm định tại chỗ phải chịu chi phí xem xét, thẩm định tại chỗ, nếu số tiền tạm ứng đã nộp chưa đủ cho chi phí xem xét, thẩm định tại chỗ thực tế thì họ phải nộp thêm phần tiền còn thiếu; nếu số tiền tạm ứng đã nộp nhiều hơn chi phí xem xét, thẩm định tại chỗ thực tế thì họ được trả lại phần tiền còn thừa theo quyết định của Tòa án.

Điều 360. Tiền tạm ứng chi phí giám định, chi phí giám định 1. Tiền tạm ứng chi phí giám định là số tiền mà người giám định tạm tính để tiến hành việc giám định theo quyết định của Tòa án hoặc theo yêu cầu giám định của đương sự.

2. Chi phí giám định là số tiền cần thiết và hợp lý phải chi trả cho việc giám định và do người giám định tính căn cứ vào quy định của pháp luật.

Điều 361. Nghĩa vụ nộp tiền tạm ứng chi phí giám định Trường hợp các đương sự không có thỏa thuận khác hoặc pháp luật không có quy định khác thì nghĩa vụ nộp tiền tạm ứng chi phí giám định được xác định như sau:

1. Người yêu cầu Tòa án trưng cầu giám định phải nộp tiền tạm ứng chi phí giám định.

Trường hợp các đương sự yêu cầu Tòa án trưng cầu giám định về cùng một đối tượng thì mỗi bên đương sự phải nộp một nửa số tiền tạm ứng chi phí giám định;

2. Trường hợp Tòa án xét thấy cần thiết và quyết định trưng cầu giám định thì người khởi kiện, người kháng cáo theo thủ tục phúc thẩm phải nộp tiền tạm ứng chi phí giám định;

3. Đương sự, người kháng cáo đã yêu cầu Tòa án trưng cầu giám định mà không được chấp nhận và tự mình yêu cầu tổ chức, cá nhân thực hiện giám định thì việc nộp tiền tạm ứng chi phí giám định được thực hiện theo quy định của Luật giám định tư pháp.

Điều 362. Nghĩa vụ chịu chi phí giám định Trường hợp các bên đương sự không có thỏa thuận khác hoặc pháp luật không có quy định khác thì nghĩa vụ chịu chi phí giám định được xác định như sau:

1. Người yêu cầu Tòa án trưng cầu giám định phải chịu chi phí giám định, nếu kết quả giám định chứng minh yêu cầu của người đó là không có căn cứ. Trường hợp kết quả giám định chứng minh yêu cầu của họ chỉ có căn cứ một phần thì họ phải nộp chi phí giám định đối với phần yêu cầu của họ đã được chứng minh là không có căn cứ.

2. Người không chấp nhận yêu cầu trưng cầu giám định của đương sự khác trong vụ án phải nộp chi phí giám định, nếu kết quả giám định chứng minh yêu cầu của người yêu cầu trưng cầu giám định là có căn cứ. Trường hợp kết quả giám định chứng minh yêu cầu trưng cầu giám định chỉ có căn cứ một phần thì người không chấp nhận yêu cầu trưng cầu giám định phải chịu chi phí giám định tương ứng với phần yêu cầu đã được chứng minh là có căn cứ.

3. Trường hợp đình chỉ giải quyết vụ án theo quy định tại điểm c khoản 1 Điều 143, khoản 1 Điều 234 của Luật này thì người khởi kiện phải chịu chi phí giám định.

Trường hợp đình chỉ giải quyết việc xét xử phúc thẩm theo quy định tại điểm a khoản 2 Điều 225, điểm c khoản 1 Điều 229 của Luật này thì người kháng cáo theo thủ tục phúc thẩm phải chịu chi phí giám định.

4. Trường hợp người tự mình yêu cầu giám định theo quy định tại khoản 3 Điều 361 của Luật này, nếu kết quả giám định chứng minh yêu cầu của người đó là có căn cứ thì người thua kiện phải chịu chi phí giám định. Trường hợp kết quả giám định chứng minh yêu cầu giám định của họ chỉ có căn cứ một phần thì họ phải nộp chi phí giám định đối với phần yêu cầu của họ đã được chứng minh là không có căn cứ.

5. Đối với các trường hợp đình chỉ giải quyết vụ án khác theo quy định của Luật này thì người yêu cầu trưng cầu giám định phải chịu chi phí giám định.

Điều 363. Xử lý tiền tạm ứng chi phí giám định đã nộp 1 Trường hợp người đã nộp tiền tạm ứng chi phí giám định không phải chịu chi phí giám định thì người phải chịu chi phí giám định theo quyết định của Tòa án phải hoàn trả cho người đã nộp tiền tạm ứng chi phí giám định.

2. Trường hợp người đã nộp tiền tạm ứng chi phí giám định phải chịu chi phí giám định, nếu số tiền tạm ứng đã nộp chưa đủ cho chi phí giám định thực tế thì họ phải nộp thêm phần tiền còn thiếu; nếu số tiền tạm ứng đã nộp nhiều hơn chi phí giám định thực tế thì họ được trả lại phần tiền còn thừa theo quyết định của Tòa án.

Điều 364. Tiền tạm ứng chi phí định giá tài sản, chi phí định giá tài sản 1. Tiền tạm ứng chi phí định giá tài sản là số tiền mà Hội đồng định giá tạm tính để tiến hành việc định giá theo quyết định của Tòa án.

2. Chi phí định giá tài sản là số tiền cần thiết, hợp lý phải chi trả cho việc định giá tài sản và do Hội đồng định giá tính căn cứ vào quy định của pháp luật.

Điều 365. Nghĩa vụ nộp tiền tạm ứng chi phí định giá tài sản Trường hợp các đương sự không có thỏa thuận khác hoặc pháp luật không có quy định khác thì nghĩa vụ chịu chi phí định giá tài sản được xác định như sau:

1. Người yêu cầu định giá tài sản phải nộp tiền tạm ứng chi phí định giá tài sản.

2. Trường hợp các đương sự không thống nhất được về giá và cùng yêu cầu Tòa án định giá tài sản thì mỗi bên đương sự phải nộp một nửa tiền tạm ứng chi phí định giá tài sản. Trường hợp có nhiều đương sự, thì các bên đương sự cùng phải nộp tiền tạm ứng chi phí định giá tài sản theo mức mà Tòa án quyết định.

3. Trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 91 của Luật này thì người khởi kiện, người kháng cáo phải nộp tiền tạm ứng chi phí định giá tài sản.

Điều 366. Nghĩa vụ chịu chi phí định giá tài sản, thẩm định giá tài sản Trường hợp các đương sự không có thỏa thuận khác hoặc pháp luật không có quy định khác thì nghĩa vụ chịu chi phí định giá tài sản, thẩm định giá tài sản được xác định như sau:

1. Đương sự phải chịu chi phí định giá tài sản nếu yêu cầu của họ không được Tòa án chấp nhận.

2. Trường hợp Tòa án ra quyết định định giá quy định tại điểm d khoản 3 Điều 91 của Luật này thì:

a) Đương sự phải chịu chi phí định giá tài sản quy định tại khoản 1 Điều này nếu kết quả định giá chứng minh quyết định định giá tài sản của Tòa án là có căn cứ;

b) Tòa án trả chi phí định giá tài sản nếu kết quả định giá chứng minh quyết định định giá tài sản của Tòa án là không có căn cứ.

3. Trường hợp đình chỉ giải quyết vụ án theo quy định tại điểm c khoản 1 Điều 143, khoản 1 Điều 234 của Luật này và Hội đồng định giá đã tiến hành định giá thì người khởi kiện phải chịu chi phí định giá tài sản.

Trường hợp đình chỉ giải quyết việc xét xử phúc thẩm theo quy định tại điểm a khoản 2 Điều 225, điểm c khoản 1 Điều 229 của Luật này và Hội đồng định giá đã tiến hành định giá thì người kháng cáo theo thủ tục phúc thẩm phải chịu chi phí định giá tài sản.

4. Các trường hợp đình chỉ giải quyết vụ án khác theo quy định của Luật này và Hội đồng định giá đã tiến hành định giá thì người yêu cầu định giá phải chịu chi phí định giá tài sản.

5. Nghĩa vụ chịu chi phí thẩm định giá tài sản của đương sự được thực hiện như nghĩa vụ chịu chi phí định giá tài sản quy định tại các khoản 1, 3 và 4 Điều này.

Điều 367. Xử lý tiền tạm ứng chi phí định giá tài sản

1. Trường hợp người đã nộp tiền tạm ứng chi phí định giá tài sản không phải chịu chi phí định giá tài sản thì người phải chịu chi phí định giá tài sản theo quyết định của Tòa án phải hoàn trả cho người đã nộp tiền tạm ứng chi phí định giá tài sản.

2. Trường hợp người đã nộp tiền tạm ứng chi phí định giá tài sản phải chịu chi phí định giá tài sản, nếu số tiền tạm ứng đã nộp chưa đủ cho chi phí định giá thực tế thì họ phải nộp thêm phần tiền còn thiếu; nếu số tiền tạm ứng đã nộp nhiều hơn chi phí định giá thực tế thì họ được trả lại phần tiền còn thừa.

Điều 368. Chi phí cho người làm chứng 1. Chi phí hợp lý và thực tế cho người làm chứng do đương sự chịu.

2. Người đề nghị Tòa án triệu tập người làm chứng phải chịu tiền chi phí cho người làm chứng nếu lời làm chứng phù hợp với sự thật nhưng không đúng với yêu cầu của người đề nghị. Trường hợp lời làm chứng phù hợp với sự thật và đúng với yêu cầu của người đề nghị triệu tập người làm chứng thì chi phí này do đương sự có yêu cầu độc lập với yêu cầu của người đề nghị chịu.

Điều 369. Chi phí cho người phiên dịch, luật sư 1. Chi phí cho người phiên dịch là khoản tiền phải trả cho người phiên dịch trong quá trình giải quyết vụ án hành chính theo thỏa thuận của đương sự với người phiên dịch hoặc theo quy định của pháp luật.

2. Chi phí cho luật sư là khoản tiền phải trả cho luật sư theo thỏa thuận của đương sự với luật sư trong phạm vi quy định của tổ chức hành nghề luật sư và theo quy định của pháp luật.

3. Chi phí cho người phiên dịch, luật sư do người có yêu cầu chịu, trừ trường hợp các đương sự có thỏa thuận khác.

4. Trường hợp Tòa án yêu cầu người phiên dịch thì chi phí cho người phiên dịch do Tòa án trả.

Điều 370. Quy định cụ thể về các chi phí tố tụng khác Căn cứ vào quy định của Luật này, Ủy ban thường vụ Quốc hội quy định cụ thể về chi phí ủy thác tư pháp ra nước ngoài, chi phí xem xét, thẩm định tại chỗ, chi phí giám định, định giá tài sản; chi phí cho người làm chứng, người phiên dịch; chi phí tố tụng khác do luật khác quy định và việc miễn, giảm chi phí tố tụng trong quá trình giải quyết vụ án.

Chương XXIII ĐIỀU KHOẢN THI HÀNH

Điều 371. Hiệu lực thi hành 1. Luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 7 năm 2016, trừ các quy định sau đây của Luật này có liên quan đến quy định của Bộ luật dân sự số 91/2015/QH13 thì có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 01 năm 2017:

a) Quy định liên quan đến người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi;

b) Quy định liên quan đến pháp nhân là người đại diện, người giám hộ;

c) Quy định liên quan đến hộ gia đình, tổ hợp tác, tổ chức không có tư cách pháp nhân.

2. Luật tố tụng hành chính số 64/2010/QH12 hết hiệu lực kể từ ngày Luật này có hiệu lực.

Điều 372. Quy định chi tiết

Ủy ban thường vụ Quốc hội, Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình quy định chi tiết các điều, khoản được giao trong Luật.

Luật này đã được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XIII, kỳ họp thứ 10 thông qua ngày 25 tháng 11 năm 2015./.

CHỦ TỊCH QUỐC HỘI

Nguyễn Sinh Hùng



历史版本 废止 (1 文本) 废止 (1 文本)
无可用数据。

WIPO Lex编号 VN082