Block Exemption Communiqué on Research and Development Agreements Communiqué No: 2003/2
Agreements whose subject are research and development (R&D) studies,
and the joint use of R&D results by the participation of more than one
undertaking often increase the speed of dissemination of technical information
between parties, prevent the concurrence of R&D studies to the same end, and
lead to new developments through the mutual exchange of complementary
technical information. The contribution of such agreements to technological and
economic development arises particularly when there exist the launching of new
products in a market and the implementation of advanced production techniques.
Owing to the spread and efficiency of R&D, it is expected that consumers would
benefit from the market entry of new or developed products or services and/or
price falls which occur as a result of new or developed production techniques.
The ability to acquire the expected benefit in terms of parties and consumers
may sometimes be possible via certain limitations of competition. However, not
limiting competition more than what is compulsory is an important condition for
being able to obtain the targeted goals and sustain economic efficiency.
Therefore, it is required to determine limitations in the said agreements, which
may mean the infringement of competition rules.
The types of agreements to fall under block exemption are specified in
article 2 of the Communiqué. Those agreements which do not encompass
industrial practice, and which concern jointly conducting research studies or
jointly developing research results are usually not caught by article 4 of the Act
No. 4054. However, in some cases, for instance in the event that parties agree
not to make R&D in the same area, the said agreements are included in the
relevant articles of this Communiqué, since they may be caught by article 4 of the
Act.
On the other hand, agreements which encompass the joint use of R&D
results often involve competition-limiting provisions and are caught by article 4 of
the Act as they provide parties with the opportunity of jointly determining how to
produce developed products, or how to apply developed production processes,
and how to use intellectual rights or know-how. Due to the fact that cooperation
between parties is extended to the stage of industrial practice, block exemption
ensured for such agreements which also involve the joint use of results is limited
to five years, commencing from the date of initial launching, in a market within
the borders of the Turkish Republic, of the products which are the subject of the
agreement, or the products produced by employing production techniques which
are the subject of the agreement.
In order to be able to make a clear distinction between agreements which
do not cover industrial practice and which solely provide for cooperation in the
area of R&D, and agreements which also cover the use of R&D results, the
concepts of "research and development" and "use of results" have been
identified. Productions and practices made so as to be able to determine the
development of an R&D program may not be evaluated as the use of results
unless products emerging as a result of such practices are launched in a market.
Since the concepts of "industrial research" and "pre-competitive industrial
development acitivity" in "The Agreement on Subsidies and Countervailing
Measures" which is the annex of "The Agreement Establishing the World Trade
Organization" do not involve the use of results within the meaning of this
Communiqué, they are dealt with under the definition of R&D.
The joint use of results may be evaluated as a natural consequence of an
R&D activity. In order to be able to obtain the goals and benefits expected from
such agreements, and in order for undertakings to be able to benefit from the
exemption regime, this joint use should be related to the products and production
processes which are the subject of R&D. Those developments achieved within
the framework of agreements that have another fundamental goal such as
COMPETITION 1
licence of intellectual rights, joint production or specialization and that only
contain subsidiary provisions concerning R&D, rather than within the framework
of an R&D program may not be accepted as the joint use of R&D results.
Agreements involving the joint sale of the products or production techniques
which are the subject of the agreement are also excluded from the block
exemption ensured by this Communiqué.
When the likelihood is taken into account that cooperation between parties
may become not caught by an agreement aimed at R&D, there emerges the
obligation to clearly define the goals of the said agreement, and the area where
research and development studies would be performed. In case the scope, goals
and study areas of an agreement are ambiguous, the said agreement shall
become not caught by block exemption.
Even though parties have not decided for the joint use of results of R&D
studies, they should be able to reach the results of such study. In case the
agreement does not involve the joint use of results, it is required that parties be
able to use independently already existing technical information and results of
research and development. These prerequisites intend the dissemination of
technical information between parties, the prevention of the concurrence of R&D
studies, thus diminishing the costs of research and development, and the
facilitation of technical progress through the mutual exchange of complementary
technical information. That parties do not equally contribute to R&D studies, or
they shall not make use of the results of such study to the same degree may not
constitute an obstacle to all parties' obtaining the results which arise as a result
of R&D.
Should joint distribution between parties has not been decided, and the
task of producing the products which are the subject of the agreement has been
granted to either of the parties or to an undertaking to be determined by parties,
undertaking to perform the production is required to meet the orders of parties for
the said products. Thus, it may be possible for consumers to purchase the
COMPETITION 2
products which are the subject of the agreement from more than one provider,
and competition may continue between parties in lower markets.
With this Communiqué, it is intended that besides an effective protection
of competition, legal hesitations of undertakings which engage in R&D
cooperation be relieved. It gains importance that in practices and regulations
aimed at the realization of these goals, an administrative supervision as simple
as possible and a legal framework as clear as possible be ensured. Therefore, in
this Communiqué, instead of adopting the approach as to the presence of
limitations of competition deemed reasonable (white list) as well, the approach of
only including necessary prerequisites for enabling undertakings to benefit from a
block exemption, and limitations of competition which shall render an agreement
not caught by a block exemption (blacklist) has been adopted. In this manner, it
would be partially possible to preclude that certain undertakings engaged in
cooperation in particular issues consider the provisions as to limitations of
competition under block exemption as the elements to be present in an
agreement, thus precluding that sometimes parties include in agreements
obligations limiting competition more than what is needed. Determining those
limitations which may not be deemed reasonable in terms of competition law, and
granting freedom to undertakings in other arrangements aimed at cooperation
are also compatible with the recent approach that priority and weight should be
given to the assessment of economic effects that agreements between
undertakings would create on the relevant market. Within this framework, listed in
article 6 are the cases which render agreements of the types mentioned in the
Communiqué not caught by block exemption.
Taking into account the above-mentioned statements, the Competition
Board has decided for the issue of this Communiqué.
COMPETITION 3
Purpose
Article 1- The purpose of this Communiqué is to determine the conditions for exempting in block R&D agreements made between undertakings, from the
application of the provisions of article 4 of the Act on the Protection of
Competition dated 07/12/1994 and numbered 4054, based on articles 1 and 5,
and article 27 sub-paragraph (f) of the Act.
Scope
Article 2- Within the framework of article 5 of the Act No. 4054 and the provisions in this Communiqué,
agreements having the nature of limiting competition, which are concluded
between undertakings for purposes of
a) joint research and development of new products or production techniques,
and joint use of results, or
b) only research and development of products or production techniques in a
way not to include the stage of joint use of results, or
c) joint use of results which have been obtained under an agreement
previously made between the same parties, aimed at research and
development of products or production techniques
fall under this Communiqué.
Those agreements which have another basic goal such as joint
production, resale and transfer of intellectual rights, and which involve merely
COMPETITION 4
subsidiary provisions concerning joint R&D fall outside the scope of exemption
provided by this Communiqué.
Definitions
Article 3- In terms of the provisions of this Communiqué,
(a) The Act expresses the Act on the Protection of Competition No. 4054,
(b) Research and Development (R&D) expresses the process in relation to obtaining technical information, testing products or production processes,
carrying out theoretical analyses and observations, realizing experiments
including experimental productions, establishing necessary facilities for
these issues, and obtaining intellectual rights related to results,
(c) The production techniques which are the subject of the agreement express the production processes and/or technologies which are the
subject of R&D or which emerge as a result of R&D,
(d) The products which are the subject of the agreement express the goods and/or services which are the subject of R&D or which emerge as a
result of R&D, or the goods and/or services provided or produced by the
production techniques which are the subject of the agreement,
(e) Party expresses the undertaking or undertakings which is/are party to the agreement,
(f) Technical information expresses know-how, or information protected by intellectual rights,
COMPETITION 5
(g) Intellectual rights express industrial rights, rights of the owner of the work, and neighbouring rights,
(h) Use of results expresses the production or production and distribution of the products which are the subject of the agreement, and/or the
application of the production techniques which are the subject of the
agreement, or the transfer of intellectual rights to third persons with a view
to enabling that such a production or application be realized by the said
third persons, and/or the passing of know-how to the same end again,
(i) Relevant market expresses the market comprised of the relevant product market and geographical market.
In the following cases, it is deemed that R&D is carried out by parties
together, or its results are utilized jointly:
(a) Carrying out R&D studies by a team, an organization or undertaking set up
together or via a third undertaking appointed together, or engaging in
division of labor between parties through specialization in the areas of
research, development, production or distribution,
(b) Having made cooperation about the transfer of intellectual rights or the
passing of know-how under the provision of sub-paragraph (f) of the first
paragraph.
Exemption Periods Determined for R&D Agreements
Article 4- Exemption granted by this Communiqué solely to agreements involving R&D is valid during the agreement. In case the joint use of R&D results
is also in question, exemption shall be valid for another five years, commencing
COMPETITION 6
from the date the products which are the subject of the agreement are first
launched in the market within the borders of the Turkish Republic.
Prerequisites Required for Benefitting from Block Exemption
Article 5- Exemption provided by this Communiqué is benefitted in the event that the following conditions are met:
(a) If the agreement involves the joint use of results and at least two of the
undertakings hold the position of competing undertakings in the relevant
market, total market shares of all parties in the relevant market do not
exceed 40 %,
(b) On the other hand, if the distribution right of the products which are the
subject of the agreement has been exclusively granted to one of the
parties or to an undertaking controlled by parties or to a third undertaking
appointed by parties together, total market shares of all parties in the
relevant market do not exceed 20 %,
(c) The scope and goal of R&D have been clearly defined in the agreement,
(d) It is ensured that all undertakings party to the agreement acquire
information about the results of the study,
(e) In case the agreement is only directed at R&D, not preventing parties from
being able to use technical information and R&D results independently of
each other,
(f) Joint use is limited to R&D results, and these results constitute the
essential facility in the production of the products which are the subject of
COMPETITION 7
the agreement or the application of the production techniques which are
the subject of the agreement,
(g) If the joint distribution of the products which are the subject of the
agreement has not been decided in the agreement between parties, the
undertaking or undertakings which assume(s) the production meet(s) the
orders of parties in relation to the products which are the subject of the
agreement.
Being specific to sub-paragraphs (a) and (b) of the first paragraph, block
exemption may not be benefitted in case total market shares of parties in the
relevant market are above the thresholds in these sub-paragraphs as of the date
of conclusion of the agreement. And agreements concluded between
undertakings, which fall under block exemption as of the date of conclusion of the
agreement but which exceed the said thresholds while the research program is in
progress become not caught by this Communiqué from the end of the year
following the year when these thresholds have been exceeded.
Should the products which are the subject of the agreement have the
nature of raw material or intermediate good used in the production of another
good or service by parties, and in case such products constitute the essential
facility of the final good or service, the market concerning the said final good or
service is taken as the basis in calculating total market share of parties.
Cases Rendering R&D Agreements Not Caught By Block Exemption
Article 6- Those agreements which involve one or more of the following cases or which give rise to such results, may not benefit from the block
exemption ensured by this Communiqué. Following are the cases in question:
COMPETITION 8
a) Restriction of the freedom of one or more of the parties to conduct R&D
activities independently on its/their own or with third persons, in areas
which are not associated with the subject of the R&D agreement between
them, or in an area related with the subject of the R&D agreement after
the expiry of the agreement,
b) Elimination of parties' rights to object, after the completion of the program
or the expiry of the agreement, to the validity of intellectual rights which
concern R&D or which serve for the protection of R&D results,
c) Joint determination of the sale amount of the products which are the
subject of the agreement, or limitation of the power of one or more of the
parties to independently determine the sale amount of the said products,
d) Joint determination of the amount to be produced by each party in
agreements which do not involve the joint use of results, or limitation of
the power of one or more of the parties to independently determine the
production amount of the said products,
e) Joint determination of the sale prices and/or sale conditions of the
products which are the subject of the agreement, or limitation of the power
of one or more of the parties to independently determine the sale prices
and/or sale conditions in relation to the said products,
f) Sharing of customers and regions between parties,
g) Prohibition for one or more of the parties against granting licence to third
persons related to the production of the products which are the subject of
the agreement or the application of the production techniques which are
the subject of the agreement, where the joint use of R&D results by parties
is not envisaged, or where such use does not take place,
COMPETITION 9
h) Prevention, through various measures, the use of intellectual rights being
in the lead, of distributors' obtaining and/or launching in the market, or
users' obtaining the products which are the subject of the agreement and
which have been legally launched in the market by parties or the consent
of one of the parties.
Revocation of Exemption
Article 7- Should the Competition Board establishes that an agreement which is exempt from the application of the provisions of article 4 of the Act under
this Communiqué has effects incompatible with the terms provided in article 5 of
the Act, and especially
a) the existence of the current agreement prevents the entry of third persons
to the relevant market, due to the particular structure of a good or service
or market, or
b) parties do not utilize the results of joint R&D activities, without any
objective and justifiable reason, or
c) an efficient competition does not exist between undertakings in the market
in the whole or a part of the territory, concerning the products deemed
equivalent, in the eye of consumers and users, with the products which
are the subject of the agreement, in terms of their characteristics, prices
and intended uses,
it may revoke the exemption ensured by the Communiqué, concerning the said
agreement. In this case, the Competition Board requires the written and/or oral
opinions of parties prior to making its final decision.
COMPETITION 10
Until the decision of revocation, the said agreement is deemed to be
exempt from the application of the provisions of article 4 of the Act.
Notification
Article 8- R&D agreements falling under the block exemption ensured by this Communiqué are not subject to the obligation to notify specified in articles 10
and 12 of the Act, and provided by the Communiqué No. 1997/2, published in the
Official Gazette dated 12/08/1997 and numbered 23078.
Application of the Communiqué to Concerted Practices and Decisions of Associations of Undertakings
Article 9- The provisions of this Communiqué shall also be applicable to concerted practices between undertakings, and decisions of associations of
undertakings, insofar as it is appropriate.
Implementation of Article 6 of the Act
Article 10- Exemption granted pursuant to the provisions of this Communiqué shall not prevent the implementation of article 6 of the Act.
Entry Into Force
Article 11- This Communiqué shall enter into force on the date it is published. Agreements which have been concluded before the date of entry into
force of this Communiqué and which comply with the conditions provided in the
Communiqué shall also be deemed to fall under the Communiqué.
COMPETITION 11
COMPETITION 12
Execution
Article 12- The provisions of this Communiqué shall be executed by the President of the Competition Authority.
---------------------------------------------
İÇİNDEKİLER
Madde Sahife KONULAR No No
Amaç 1 3
Kapsam 2 3
Tanımlar 3 4
AR-GE Anlaşmaları İçin Belirlenen Muafiyet Süreleri 4 5
Grup Muafiyetinden Yararlanılması İçin Gerekli Ön Koşullar 5 5
AR-GE Anlaşmalarını Grup Muafiyeti Kapsamı Dışına Çıkaran Haller 6 6
Muafiyetin Geri Alınması 7 7
Bildirim 8 7
Tebliğin Uyumlu Eylemlere ve Teşebbüs Birliği Kararlarına Uygulanması 9 7
Kanun’un 6 ıncı Maddesinin Uygulanması 10 7
Yürürlük 11 7
Yürütme 12 7
1REKABET KURUMU
Araştırma ve Geliştirme Anlaşmalarına İlişkin Grup Muafiyeti Tebliği
Tebliğ No : 2003/2
Araştırma ve geliştirme çalışmalarını (bundan sonra AR-GE olarak anılacaktır) ve AR-GE sonuçlarının birden fazla teşebbüsün katılımı ile ortaklaşa kullanılmasını konu edinen anlaşmalar, çoğu zaman taraflar arasında teknik bilginin yayılma hızını arttırmakta, aynı yöndeki AR-GE çalışmalarının çakışmasını önlemekte ve birbirini tamamlayan teknik bilgilerin karşılıklı değişimi yoluyla yeni gelişmelere yol açmaktadır. Bu tür anlaşmaların teknolojik ve ekonomik gelişmeye katkısı, özellikle yeni ürünlerin piyasaya sunulması ve geliştirilmiş üretim tekniklerinin uygulanması söz konusu olduğunda ortaya çıkmaktadır. AR-GE' nin yaygınlaşması ve etkinliği sayesinde yeni ya da geliştirilmiş ürün veya hizmetlerin pazara girişi ve/veya yeni ya da geliştirilmiş üretim teknikleri sonucu ortaya çıkan fiyat düşüşleri yoluyla tüketicilerin fayda sağlayacağı umulmaktadır. Taraflar ve tüketiciler açısından beklenen yararın elde edilebilmesi, kimi zaman bazı rekabet sınırlamaları ile mümkün olabilmektedir. Ancak rekabetin zorunlu olandan fazla sınırlanmaması, hedeflenen amaçların elde edilebilmesi ve ekonomik etkinliğin sürdürebilmesi bakımından önemli bir koşuldur. Bu nedenle, söz konusu anlaşmalarda rekabet kurallarının ihlali anlamına gelebilecek nitelikteki sınırlamaların belirlenmesi gerekmektedir.
Hangi tür anlaşmaların grup muafiyeti kapsamına gireceği, Tebliğ’in 2 nci maddesinde belirtilmiştir. Sınai uygulamayı kapsamayan ve araştırma çalışmalarının ortak bir şekilde yürütülmesine ya da araştırma sonuçlarının birlikte geliştirilmesine dair anlaşmalar, genellikle, 4054 sayılı Kanun'un 4 üncü maddesi kapsamına girmemektedir. Ancak bazı hallerde, örneğin tarafların aynı alanda AR-GE yapmamaları konusunda anlaşmaları durumunda, söz konusu anlaşmalar Kanun'un 4 üncü maddesi kapsamına girebileceğinden, bu Tebliğin ilgili maddelerine dahil edilmiştir.
Öte yandan, AR-GE sonuçlarının ortak kullanımını kapsayan anlaşmalar, taraflara, geliştirilen ürünlerin nasıl üretileceğini ya da geliştirilen üretim süreçlerinin nasıl uygulanacağını ve fikri hakların veya know-how'ın ne şekilde kullanılacağını birlikte belirleme imkanı verdiğinden, çoğu zaman rekabeti sınırlayıcı yükümlülükler içermekte ve Kanun'un 4 üncü maddesi kapsamına girmektedir. Taraflar arasındaki işbirliğinin sınai uygulama aşamasına taşınması nedeniyle, sonuçların ortak kullanımını da içeren bu tür anlaşmalara sağlanan grup muafiyeti, anlaşma konusu ürünlerin ya da anlaşma konusu üretim teknikleri kullanılarak üretilen ürünlerin
2REKABET KURUMU
Türkiye Cumhuriyeti sınırları dahilinde pazara ilk olarak sürüldüğü tarihten başlamak üzere beş yıl ile sınırlandırılmıştır.
Sınai uygulamayı kapsamayan ve yalnızca AR-GE alanında işbirliği öngören anlaşmalarla, AR-GE sonuçlarının kullanımını da kapsayan anlaşmalar arasında açıkça bir ayrım yapabilmek amacıyla "araştırma ve geliştirme" ile "sonuçların kullanımı" kavramları tanımlanmıştır. AR-GE programının gelişimini tespit edebilmek amacıyla yapılan üretimler ve uygulamalar, bu tür uygulamalar sonucunda ortaya çıkan ürünler pazara sunulmadığı sürece, sonuçların kullanımı olarak değerlendirilemez. “Dünya Ticaret Örgütü Kuruluş Anlaşması” eki “Sübvansiyonlar ve Telafi Edici Tedbirler Anlaşması”nda yer alan “sınai araştırma” ve “rekabet öncesi sınai geliştirme faaliyeti” kavramları bu Tebliğ anlamında sonuçların kullanımını içermediğinden, AR-GE tanımı kapsamında ele alınmaktadır.
Sonuçların ortak kullanımı, AR-GE faaliyetinin doğal bir neticesi olarak değerlendirilebilir. Bu anlaşmalardan beklenen amaçların ve faydaların elde edilebilmesi ve teşebbüslerin muafiyet rejiminden yararlanabilmesi için, bu ortak kullanım, AR-GE konusu ürün ve üretim süreçleri ile ilgili olmalıdır. Bir AR-GE programı çerçevesinde değil de, fikri hakların lisansı, ortak üretim ya da uzmanlaşma gibi başka bir temel amacı bulunan ve AR-GE' ye ilişkin yalnızca tali hükümler içeren anlaşmalar çerçevesinde kaydedilen gelişmeler, AR-GE sonuçlarının ortak kullanımı olarak kabul edilemez. Anlaşma konusu ürünlerin ya da üretim tekniklerinin ortak satışını içeren anlaşmalar da bu Tebliğ ile sağlanan grup muafiyeti kapsamı dışında bırakılmıştır.
Taraflar arasındaki işbirliğinin AR-GE' ye yönelik yapılan anlaşmanın kapsamı dışına çıkması ihtimali dikkate alındığında, söz konusu anlaşmanın amaçlarının ve araştırma-geliştirme çalışmalarının gerçekleştirileceği alanın net bir şekilde tanımlanması zorunluluğu ortaya çıkmaktadır. Anlaşmanın kapsamının, amaçlarının ve çalışma alanlarının belirsiz olması halinde, söz konusu anlaşma grup muafiyeti dışına çıkacaktır.
Taraflar, AR-GE çalışmalarının sonuçlarının ortak kullanımına karar vermemiş olsalar dahi bu çalışmanın sonuçlarına ulaşabilmelidirler. Anlaşmanın, sonuçların ortak kullanımını kapsamaması halinde, tarafların halihazırda var olan teknik bilgileri ve araştırma-geliştirme sonuçlarını bağımsızca kullanabilmeleri gerekmektedir. Bu ön koşullar, taraflar arasında teknik bilginin yayılmasını, AR-GE çalışmalarının çakışmasının önlenmesini ve bu şekilde araştırma-geliştirme maliyetlerinin azaltılmasını, birbirini tamamlayıcı teknik bilgilerin karşılıklı değişimi yoluyla teknik ilerlemelerin kolaylaştırılmasını amaçlamaktadır. Tarafların AR-GE çalışmalarına eşit katkılarının söz konusu olmaması ya da bu çalışma sonuçlarından aynı ölçüde yararlanmayacak olması, AR-GE sonucu ortaya çıkan sonuçların tüm taraflarca elde edilmesine engel teşkil edemez.
Taraflar arasında ortak dağıtıma karar verilmemiş ve taraflardan birine ya da taraflarca belirlenecek bir teşebbüse anlaşma konusu ürünlerin üretimi görevi verilmiş ise, üretimi gerçekleştirecek teşebbüsün, tarafların söz konusu ürünlere yönelik siparişlerini karşılaması gerekmektedir. Böylece tüketicilerin anlaşma konusu
3REKABET KURUMU
ürünleri birden fazla sağlayıcıdan alabilmeleri ve alt pazarlarda taraflar arasında rekabetin devamı mümkün olabilecektir.
Bu Tebliğ ile rekabetin etkin bir şekilde korunmasının yanısıra, AR-GE konusunda işbirliğine giden teşebbüslerin hukuki bakımdan tereddütlerinin giderilmesi amaçlanmaktadır. Bu amaçların gerçekleştirilmesine yönelik uygulamalarda ve düzenlemelerde mümkün olduğunca basit bir idari denetimin ve net bir yasal çerçevenin sağlanması önem kazanmaktadır. Bu nedenle, bu Tebliğ'de, makul görülen rekabet sınırlamalarının da (beyaz liste) yer alması yaklaşımı yerine, yalnızca, teşebbüslerin grup muafiyetinden yararlanabilmesi için gerekli önkoşullara ve anlaşmayı grup muafiyeti kapsamı dışına çıkaracak rekabet sınırlamalarına (kara liste) yer verilmesi yaklaşımı benimsenmiştir. Bu şekilde, belirli konularda işbirliğine giden bazı teşebbüslerce grup muafiyeti kapsamındaki rekabet sınırlamalarına ilişkin hükümlerin anlaşmada bulunması gereken unsurlar olarak değerlendirilmesinin ve böylece zaman zaman anlaşmalarda taraflarca gerek duyulandan daha fazla rekabeti sınırlayıcı yükümlülüklere yer verilmesinin önüne geçilmesi kısmen mümkün olabilecektir. Rekabet hukuku bakımından makul görülemeyecek sınırlamaların belirlenerek, işbirliğine yönelik diğer düzenlemelerde teşebbüslere serbestlik tanınması, teşebbüsler arası anlaşmaların ilgili pazarda yaratacağı iktisadi etkilerinin değerlendirilmesine öncelik ve ağırlık verilmesine yönündeki son dönemde benimsenen yaklaşıma da uygun düşmektedir. Bu çerçevede, Tebliğ’de belirtilen türdeki anlaşmaları grup muafiyeti kapsamı dışına çıkaran haller 6 ncı maddede sıralanmıştır.
Rekabet Kurulu yukarıda yer verilen açıklamaları dikkate alarak, bu Tebliğ’in yayımlanmasına karar vermiştir.
Amaç
Madde 1- Bu Tebliğ’in amacı, teşebbüsler arasında yapılan AR-GE anlaşmalarının, 07/12/1994 tarihli ve 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un 4 üncü maddesi hükümlerinin uygulanmasından, Kanun’un 1 inci ve 5 inci maddeleri ile 27 nci maddesinin (f) bendine dayanılarak grup olarak muaf tutulmasının koşullarını belirlemektir.
Kapsam
Madde 2- 4054 sayılı Kanun’un 5 inci maddesi ve bu Tebliğ’de yer alan hükümler çerçevesinde,
a) yeni ürünlerin veya üretim tekniklerinin ortak bir şekilde araştırılması ve geliştirilmesi ile sonuçların ortak kullanımı veya
b) sonuçların ortak kullanımı aşamasını içermeyecek şekilde yalnızca ürünlerin veya üretim tekniklerinin araştırılması ve geliştirilmesi veya
c) ürünlerin veya üretim tekniklerinin araştırılması ve geliştirilmesine yönelik olarak daha önce aynı taraflar arasında yapılmış bir anlaşma çerçevesinde elde edilmiş sonuçların ortak kullanımı
4REKABET KURUMU
amacıyla teşebbüsler arasında yapılan rekabeti sınırlayıcı nitelikteki anlaşmalar bu Tebliğ kapsamındadır.
Ortak üretim, yeniden satış, fikri hakların devri gibi başkaca bir temel amacı bulunan ve ortak AR-GE' ye ilişkin yalnızca tali hükümler içeren anlaşmalar bu Tebliğ ile düzenlenen muafiyet kapsamı dışındadır.
Tanımlar
Madde 3- Bu Tebliğ hükümleri bakımından,
(a) Kanun, 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’u
(b) Araştırma ve geliştirme (AR-GE), teknik bilgilerin elde edilmesine, ürün veya üretim süreçlerinin testlere tabi tutulmasına, teorik analizlerin ve gözlemlerin yapılmasına, deneysel üretimler de dahil olmak üzere deneylerin gerçekleştirilmesine, bu hususlar için gerekli tesislerin kurulmasına ve sonuçlarla ilgili fikri hakların elde edilmesine yönelik süreci;
(c) Anlaşma konusu üretim teknikleri, AR-GE' nin konusu olan ya da AR-GE' nin sonucunda ortaya çıkan üretim süreçlerini ve/veya teknolojilerini,
(d) Anlaşma konusu ürünler, AR-GE' nin konusu olan ya da AR-GE' nin sonucunda ortaya çıkan mal ve/veya hizmetleri ya da anlaşma konusu üretim teknikleri ile sağlanan veya üretilen mal ve/veya hizmetleri,
(e) Taraf, anlaşmaya taraf olan teşebbüs veya teşebbüsleri,
(f) Teknik bilgi, know-how’ı ya da fikri haklarla korunan bilgiyi,
(g) Fikri haklar, sınai hakları, eser sahibinin haklarını ve komşu hakları,
(h) Sonuçların kullanımı, anlaşma konusu ürünlerin üretimini veya üretimi ve dağıtımını ve/veya anlaşma konusu üretim tekniklerinin uygulanmasını ya da bu tür bir üretim veya uygulamanın üçüncü kişilerce gerçekleştirilebilmesini sağlamak amacıyla fikri hakların söz konusu üçüncü kişilere devredilmesini ve/veya yine aynı amaçla know-how’ın aktarılmasını,
(i) İlgili pazar, ilgili ürün pazarı ve coğrafi pazardan oluşan pazarı,
ifade eder.
Aşağıdaki hallerde AR-GE’nin taraflarca birlikte yürütüldüğü ya da sonuçlarının ortaklaşa kullanıldığı kabul edilir:
(a) AR-GE çalışmalarının birlikte oluşturulan bir ekip, organizasyon veya teşebbüs tarafından, ya da birlikte tayin edilen üçüncü bir teşebbüs aracılığıyla yürütülmesi ya da taraflar arasında araştırma, geliştirme, üretim veya dağıtım alanlarında uzmanlaşma yoluyla işbölümüne gidilmesi,
5REKABET KURUMU
(b) Birinci fıkranın (f) bendi hükmü çerçevesinde, fikri hakların devri veya know- how’ın aktarımı konusunda işbirliği yapılmış olması.
AR-GE Anlaşmaları İçin Belirlenen Muafiyet Süreleri
Madde 4- Yalnızca AR-GE içeren anlaşmalara bu Tebliğ ile tanınan muafiyet, anlaşma süresince geçerlidir. AR-GE sonuçlarının ortak kullanımının da söz konusu olması halinde, muafiyet, anlaşma konusu ürünlerin Türkiye Cumhuriyeti sınırları dahilinde pazara ilk olarak sunulduğu tarihten başlamak üzere beş yıl için daha geçerli olur.
Grup Muafiyetinden Yararlanılması İçin Gerekli Ön Koşullar
Madde 5- Bu Tebliğ ile düzenlenen muafiyetten, aşağıdaki koşulların sağlanması durumunda yararlanılır.
(a) Anlaşma, sonuçların ortak kullanımını içermekte ve taraflardan en az ikisi ilgili pazarda rakip teşebbüsler konumunda ise, tarafların tümünün ilgili pazardaki toplam pazar paylarının %40’ı aşmaması,
(b) Anlaşma konusu ürünlerin dağıtım hakkının münhasıran taraflardan birine ya da taraflarca kontrol edilen bir teşebbüse ya da taraflarca birlikte tayin edilen üçüncü bir teşebbüse verilmiş olması halinde ise, tarafların tümünün ilgili pazardaki toplam pazar paylarının %20’yi aşmaması,
(c) AR-GE’nin kapsamı ve amacının anlaşmada açıkça tanımlanmış olması, (d) Anlaşmaya taraf tüm teşebbüslerin çalışma sonuçları konusunda bilgi
edinmelerinin sağlanması, (e) Anlaşmanın yalnızca AR-GE' ye yönelik olması halinde, tarafların teknik bilgileri
ve AR-GE sonuçlarını birbirlerinden bağımsız kullanabilmelerinin engellenmemesi,
(f) Ortak kullanımın, AR-GE sonuçları ile sınırlı kalması ve bu sonuçların anlaşma konusu ürünlerin üretiminde ya da anlaşma konusu üretim tekniklerinin uygulanmasında asli unsuru teşkil etmesi,
(g) Taraflar arasındaki anlaşmada anlaşma konusu ürünlerin ortak dağıtımına karar verilmemiş ise, üretimi üstlenen teşebbüs veya teşebbüslerin, tarafların anlaşma konusu ürünlere ilişkin siparişlerini karşılamaları.
Birinci fıkranın (a) ve (b) bendlerine mahsus olmak üzere, anlaşmanın yapıldığı tarih itibariyle, tarafların ilgili pazardaki toplam pazar paylarının bu bendlerde yer alan eşiklerin üstünde olması halinde grup muafiyetinden yararlanılamaz. Anlaşmanın yapıldığı tarih itibariyla grup muafiyeti kapsamına giren ancak araştırma programı devam ederken söz konusu eşikleri aşan teşebbüsler arasında yapılan anlaşmalar da, bu eşiklerin aşıldığı yılı takip eden yılın bitiminden itibaren bu Tebliğ kapsamı dışına çıkar.
Anlaşma konusu ürünler taraflarca başka bir mal veya hizmetin üretiminde kullanılan hammadde veya ara malı niteliğindeyse, bu ürünlerin nihai mal veya hizmetin asli unsurunu teşkil etmesi halinde, tarafların toplam pazar payının hesaplanmasında söz konusu nihai mal veya hizmete ilişkin pazar esas alınır.
6REKABET KURUMU
AR-GE Anlaşmalarını Grup Muafiyeti Kapsamı Dışına Çıkaran Haller
Madde 6- Aşağıdaki hallerden bir veya birkaçını içeren ya da bu yönde sonuçlar doğuran anlaşmalar bu Tebliğ ile sağlanan grup muafiyetinden yararlanamaz. Söz konusu haller şunlardır:
a) Tarafların bir veya birkaçının, aralarındaki AR-GE anlaşmasının konusu ile bağlantılı olmayan alanlarda ya da anlaşmanın sona ermesinden sonra AR- GE anlaşmasının konusuyla ilgili bir alanda, bağımsız olarak tek başına ya da üçüncü kişilerle birlikte AR-GE faaliyetlerini yürütme özgürlüğünün kısıtlanması,
b) Tarafların, AR-GE ile ilgili olan veya AR-GE sonuçlarının korunmasına yarayan fikri hakların geçerliliğine programın tamamlanmasından veya anlaşmanın sona ermesinden sonra itiraz etme haklarının ortadan kaldırılması,
c) Anlaşma konusu ürünlerin satış miktarının birlikte belirlenmesi ya da tarafların bir veya birkaçının söz konusu ürünlerin satış miktarını bağımsız olarak belirleme yetkilerinin sınırlandırılması,
d) Sonuçların ortak kullanımını içermeyen anlaşmalarda, her bir tarafın üreteceği miktarın birlikte belirlenmesi, ya da tarafların bir veya birkaçının söz konusu ürünlerin üretim miktarını bağımsız olarak belirleme yetkilerinin sınırlandırılması,
e) Anlaşma konusu ürünlerin satış fiyatlarının ve/veya satış koşullarının birlikte belirlenmesi ya da söz konusu ürünlere ilişkin tarafların bir veya birkaçının satış fiyatlarını ve/veya satış koşullarını bağımsız olarak belirleme yetkilerinin sınırlandırılması,
f) Taraflar arasında müşteri ya da bölge paylaşımı,
g) AR-GE sonuçlarının taraflarca ortak kullanımının öngörülmediği ya da böyle bir kullanımın gerçekleşmediği durumlarda, tarafların bir veya birkaçının, anlaşma konusu ürünlerin üretilmesine ya da anlaşma konusu üretim tekniklerinin uygulanmasına yönelik olarak üçüncü kişilere lisans vermesinin yasaklanması,
h) Başta fikri hakların kullanılması yoluyla olmak üzere çeşitli tedbirlerle, taraflarca ya da taraflardan birinin rızasıyla pazara yasal olarak sunulmuş anlaşma konusu ürünlerin dağıtıcılar tarafından elde edilmesinin ve/veya pazara sunulmasının ya da kullanıcılar tarafından elde edilmesinin engellenmesi.
7REKABET KURUMU
Muafiyetin Geri Alınması
Madde 7- Rekabet Kurulu, bu Tebliğ çerçevesinde Kanun’un 4 üncü maddesi hükümlerinin uygulanmasından muaf olan bir anlaşmanın, Kanun’un 5 inci maddesinde düzenlenen şartlarla bağdaşmaz etkilere sahip olduğunu ve özellikle;
a) Mal veya hizmetin ya da pazarın özel yapısı nedeniyle mevcut anlaşmanın varlığının, ilgili pazara üçüncü kişilerin girişini engellediğini veya,
b) Herhangi objektif ve haklı bir neden olmaksızın, tarafların, ortak AR-GE faaliyetlerinin sonuçlarını kullanmadıklarını veya,
c) Ülkenin tamamında ya da bir bölümünde, anlaşma konusu ürünler ile tüketiciler ve kullanıcılar gözünde özellikleri, fiyatları ve kullanım amaçları açısından eş değer olarak kabul edilen ürünler bakımından pazardaki teşebbüsler arasında etkin bir rekabetin mevcut olmadığını
tespit ederse, Tebliğ ile sağlanan muafiyeti söz konusu anlaşmaya yönelik olarak geri alabilir. Bu durumda Rekabet Kurulu, nihai kararını vermeden önce tarafların yazılı ve/veya sözlü görüşlerini ister.
Geri alma kararına kadar, söz konusu anlaşmanın Kanun’un 4 üncü maddesi hükümlerinin uygulanmasından muaf olduğu kabul edilir.
Bildirim
Madde 8- Bu Tebliğ ile sağlanan grup muafiyeti kapsamına giren AR-GE anlaşmaları, Kanun’un 10 uncu ve 12 nci maddelerinde belirtilen ve 12/08/1997 tarihli ve 23078 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 1997/2 sayılı Tebliğ ile düzenlenen bildirim yükümlülüğüne tabi değildir.
Tebliğin Uyumlu Eylemlere ve Teşebbüs Birliği Kararlarına Uygulanması
Madde 9- Bu Tebliğ hükümleri, uygun olduğu ölçüde teşebbüsler arasındaki uyumlu eylemlere ve teşebbüs birliği kararlarına da uygulanır.
Kanun’un 6 ıncı Maddesinin Uygulanması
Madde 10- Bu Tebliğ hükümlerine göre tanınmış olan muafiyet Kanun’un 6 ncı maddesinin uygulanmasını engellemez.
Yürürlük
Madde 11- Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Bu Tebliğ’in yürürlüğe girdiği tarihten önce yapılan ve Tebliğ’de düzenlenen koşullara uygun olan anlaşmalar da Tebliğ’in kapsamında sayılır.
Yürütme
Madde 12- Bu Tebliğ hükümlerini Rekabet Kurumu Başkanı yürütür.