ނަންބަރު 91/6ޤާނޫނު .ހ1412-2-22 .މ1991-9-1
ޤާނޫނު ވިއްކުމާބެހޭ މުދާ
ކިޔާނީ-1 ޤާނޫނު"މިޤާނޫނަށް ވިއްކުމާބެހޭ .އެވެ"މުދާ ނަން
ކިބައިން-2 ވިއްކާމީހާގެ ވަކިއަގަކަށް، މިލްކުވެރިކަން، އެމުދަލުގެ ވިއްކުމަކީ މުދާ ވިއް ބަދަލުކުރުމަށް މީހާއަށް ދެމެދުގައިވާގަންނަ ގަންނަމީހާއާ މީހާއާއި ކާ
މި.އެއްބަސްވުމެވެ އެއްބަސްވުމަށް ވިއްކުމުގެކިޔާޤާނޫނުގައިމި މުދާ .ކޮންޓްރެކްޓެވެނީ
މުދާވިއްކުން
ކުރަން)ހ(-3 ކޮންޓްރެކްޓް ބައިވެރިންނަކީ، ކޮންޓްރެކްޓެއްގެ ވިއްކުމުގެ މުދާ ބަޔަކަށްވާ ފުދޭ .ންވާނެއެވެތަޞައްރުފު
މުދާ،)ށ( ބޭނުންކުރާ ނުފުޭދޢާންމުކޮށް ތަޞައްރުފު ކުރަން ކޮންޓްރެކްޓް ވިއްކައި ކުއްޖަކަށް ނުވަތަ ނުވަތަމީހަކަށް އެމީހާ ދޭނަމަ އެތަކެއްޗަށްއަދި އެކުއްޖާ
ދޭންވާނެއެވެ އަގެއް .އެކަށީގެންވާ
ފުދުން ތަޞައްރުފު
ދަށުން-4 މުދަލަކީވިކޮންޓްރެކެއްގެ ލިބެންވާއްކާ ނުވަތަ މުދާ މިހާރުހުރި މިހާރުހުރި.މުދަލެވެ އެމިމާއްދާގައި ބުނެފައި ނުވަތަމުދަލޭ މިލްކުަގއި މީހާގެ ވިއްކާ ވަނީ،
އަތުގައި މީހާގެ މުދަލަށެވެވިއްކާ ބުނެފައި.ހުރި މުދަލޭ ލިބެންވާ ކޮންޓްރެކްޓްއަދި އެވަނީ، ނު އުފައްދަންޖެހޭ ހޯދަންޖެހޭކުރުމަށްފަހު މީހާ ވިއްކާ .މުދަަލށެވެވަތަ
ލިބެންވާ ނުވަތަ މިހާރުހުރި މުދާ
ކޮންޓްރެކްޓްގައިވިއްކުމުގެ-5 ބަލާނީ، އަގުކަމަށް ކޮންޓްރެކްޓެއްގައި އަގު، ނޑައަޅާފައިވާ އެކަށައަޅާންކޮނުވަތަކަ މަތިން ގޮތެއްގެ ކަނަޑައަޅާފައިވާ ޓްރެކްޓްގައި
.އަގެކެވެ
އަގު
ފަރާތަކު-6 ކޮންޓްރެތިންވަނަ ނޑައެޅުމަށް، ކަ އަގު ބައިވެރިންނަށްން ކްޓްގެ .ވެވިދާނެއެވެއެއްބަސް
މުދާ-7 މީހާ އޮވެގެންވިއްކާ ވިއްކުމުގެޙައްޤު އެމުދަލެއް ގައިކަމުވިއްކަނީ ބަޔާން ގޮކޮންޓްރެކްޓެއްގައި އިދިކޮޅު އެއާ ނެތަސް ބަވެފައި ނުވާނަމަ،ޔާންތަކަށް ވެފައި
ވިއްކުމުގެ ކަމަށްއެމުދަލެއް އޮވެގެން އޭނާއަށް ވިއްކަން.ކުރެވޭނެއެވެޤަބޫލުޙައްގު އަދި ވާ ޙައްގުއޮތްއެއްބަސް ވިއްކުމުގެ އޭނާއަށް މިލްކުވެރިކަންއިރު އެމުދަލުގެ ބެލޭނީ ކަމަށް
ކުރެ ނެތަސްބަޔާން ވިފައި ޝަރް ޠުގަބޫލުކުރެވޭ
ބަދަލުވާނަމައެވެ ފަރާތަށް .ގަންނަ
ގޮތުގެ-8 ނޑައަކޮންޓްރެކްޓްގައިވާ ކަ މީހާއަށްމަތިން ގަންނަ ވަގުތެއްގައި ޅާ ބަދަލުމު މިލްކުވެރިކަން .ވާނެއެވެދަލުގެ
ބަދަލުވުން މިލްކުވެރިކަން
ބޭނުމަކަށް-9 ވަކި މުދާ ވިއްކާ ދަށުން ފެންވަރުގެއެކަށީގެންވާކޮންޓްރެކްޓެއްގެ ގަންނަމުދަލަ އެށްވާނީ، ވިއްކާމީހާ އޮތްނަމައެވެބޭނުމެއް އަންގައިދީފައި .މިހާއަށް
އެކަށީގެންވުން ބޭނުމަކަށް
ބައެއް-10 ޝަރުޠުތަކުން ނުވަތަ ޝަރުޠުތައް ކޮންޓްރެކްޓްގައިވާ ދޫނުކޮށް މުދާ ލިބިގެންފުރިހަމަވަންދެން މިހާއަށް ވިއްކާ ޙައްޤު .ވެއެވެބެހެއްޓުމުގެ
އެދިމާވާމިހެން ގަންނަޝަރުޠުމައްސަލާގައި، މިލްކުވެރިކަން، ވަންދެން ފުރިހަމަ ތައް ނުވާނެއެވެމީހާއަށް .ބަދަލެއް
ބެހެއްޓުމުގެމުދާ ދޫނުކޮށް ޙައްުޤ
މިލްކުވެރިކަން-11 މުދަލުގެ ނުވާނަމަ، ވެފައި އެއްބަސް ގޮތަކަށް އެހެން އެ ދީފައިބަދަލުވާހިނދު، އެނަމަވީމުދާ ހުރިނަމަވެސް، ނުދެވި ނުވަތަ މުދަލެއްެގވެސް
ވު ބަދަލު ވިއްކާމީހާގެމިލްކުވެރިކަން ރިސްކުވެސް އޭގެ މީހާއަށްމާއެކު، ގަންނަ ކިބައިން ދާނެއެވެ ބުނެފައި.ބަދަލުވެގެން ރިސްކޭ މިލްކުވެރިކަންމިމާއްދާގައި މުދަލުގެ އެވަނީ،
ކޮންމެވެބަދަލުވާހިނ އޮންނަ އެކަމުގައި ނަތީޖާއެއްސްދު ނުރަނގަޅު މިންވަރެއްގެ ނުރައްކަލަކަށެވެކުރިމަތިވެދާނެ .ކަމުގެ
ނުރަނގަޅު ކުރިމަތިވެދާނެ ނަތީޖާއެއް
ގޮތުގެމަތިން،-12 އެއްގޮތްވާ ޝަރުޠުތަކާ ކޮންޓްރެކްޓްގެ ވާޖިބަކީ، ވިއްކާމީހާގެ ދިނުމެވެ ހަމަ.މުދާ ގަންނައަދި ވާޖިބަކީ،މިގޮތަށް، ކޮންޓްރެކްޓްގެމީހާގެ
ގަބޫ މުދާ ގޮތުގެމަތިން އެއްގޮތްވާ އަގުޝަރުޠުތަކާ އެއަށް ކުރުމާއި، .ދިނުމެވެލު
ވާޖިބުދެފަރާތުގެ
ނުވާނަމަ-13 ވެފައި އެއްބަސް ގޮތަކަށް -:އެހެން ފުރިހަމަ)ހ( އެކުގައި އެއީ ދިނުން އަގު އެއަށް ދިނުމާއި ެދމުދާ ވާންޖެހޭ .ވެޝަރުޠެ
ތަނެވެ)ށ( ވިޔަފާރިކުރާ މީހާ ވިއްކާ ތަނަކީ، .މުދާދޭ މީހާ)ނ( ގަންނަ އެއީ އުސޫލު ހަމަކުރާ ދީ އެކިފަހަރުމަތިން ދިނުމުގައި މުދާ ނޫނެވެކޮންމެ ގޮތެއް ކުރަންޖެހޭ ގަބޫލު .ހެން
އުސޫލު ބެހޭ ދިނުމާ މުދާ
ވަރަށްވު)ހ(-14 ކުރި ކޮންޓްރެކްޓް މީހާ ނުވަތަރެގަންނަ ގިނައިން ކުރުމަ ގަބޫލު މުދާ ދޭ މީހާ ވިއްކާ މަޖްމަދުންވިޔަސް މީހާއަށް ގަންނަ ކަމެއްކީ ބޫރު
.ނޫނެވެ ކުރި)ށ( ކޮންޓްރެކްޓް މީހާ ގަންނަ މިންވަރަކީ، މުދަލުގެ ދިން މީހާ ވިއްކާ
ކަމުގައި ކުރާ ގަބޫލު އެމުދާ އޭނާ ވެފައި މިންވަރަކަށް މަދު އަގުދޭނީވަރަށްވުރެ ވާނަމަ،
ނުވަތަމި ތަފާތުކޮށް ންވަރު ދިނުންއައިބު މުދާ ހުރި
ރޭޓުންނެވެއެއް ޖެހޭ އަގުން .ބަސްވި ވިއްކާމާީހ)ނ( މިންވަރެއް ގިނަ ވަރަށްވުރެ ކުރި ކޮންޓްރެކްޓް މީހާ ގަންނަ
ކޮންޓްރެކްޓްކުރި އެމުދާދީފިނަމަ މީހާއަށް ގަންނަ އެކަނި ކުރެވިދާނެއެވެވަރަށް .ގަބޫލު ކު ގަބޫލު އެކުގައި މިންވަރު ދިން މީހާ ވެވިއްކާ އެއްބަސް އަގުދޭނީ ފައިާވރާނަމަ،
ރޭޓުންނެވެ .އަގުންޖެހޭ ގަންނަ)ރ( ފަރާތުން މީހާގެ ވިއްކާ މުދާ ކުރެވިފައިވާ މީހާއައްކޮންޓްރެކްޓް
އެ ނުހިމެނޭކުރިކޮންޓްރެކްޓްދޭއިރު، ކޮންޓްރެކްޓްގައި މުދަލާއެކުވެފައިމުދަލާއި، މުދާ ހުރި އެއްގޮތަށް ކޮންޓްރެކްޓާ ގަބޫގަންނަހުރިނަމަ، އަދި.ލުކުރެވިދާނެއެވެމީހާއަށް
ހުރި ދޫކޮށްލެވިދާނެއެވެބާކީ ގަބޫލުނުކޮށް މުދަލެއްވެސް.އެއްޗެއް ހުރިހާ ނުވަތަ ދޫކޮށްލެވިދާނެއެވެ .ގަބޫލުނުކޮށް
ވިއްކާ)ބ( އައިބަކީ، ހުރި ގަންނަމުދަލެއްގައި ދިނުމުގެމީހާ ކުރިންމީހާއަށް ގަންނަ ވާނަމަ އައިބަކަށް ހުރި ގަބޫލުއެމުދަލުގައި އެމުދަލެއް ދޫކޮއްލެވިމީހާއަށް ނުކޮށް
.ދާނެއެވެ
ޢަމަލުގޮތްތަކުގެމިވާތިރީގައި-15 މީހާ ގަންނަ ގޮތަކަށް ކޮށްފިނަމަ،ތެރެއިން ގޮތުން ޤާނޫނީ ގަބޫލުއެއީ މުދަލެއް ބެލޭއޭނާ .ނެއެވެކުރީކަމަށް
މުދަލެއް)ހ( ވިއްކާގަބޫލުއޭނާ އެންގުންކުރިކަން .މީހާއަށް މީހާ)ށ( ވިއްކާގަންނަ ނުކުރާކަން ގަބޫލު އޭނާގެއެމުދާ ނާންގައި، މީހާއަށް
މުއްދަތެއް އެކަށީގެންވާ އެމުދާއަތުގައި .ބެހެއްޓުންވާއިރުވެސް އެ)ނ( މައްޗަށްގަންނަމީހާ އެމުދަލުގެ ބަލައިގެންފައި، ވިއްކާމީހާގެމުދަލެއް އޮތް
ގަންނަމިލްކުވެރިކަމަށް ގޮތަކަށް އަތުވެދާފަދަ ޢަމަލުއުނިކަމެއް .ކުރުންމީހާ
ޤާނޫނީ ގަބޫލުމުދާ ގޮތުން ކުރުން
އެއްބަސް-16 ގޮތަކަށް ވިޔަފާރިއެހެން ވިއްކުމުގެ މުދާ ނުވާނަމަ ވެފައި ގަންނަވިއްކާނިންމާފައި ވަކިމީހާއާއި، އެވިޔަފާިރމީހާ ހިނދެއްގައި ތިބިހައި ނުވެ
ލިބިގެން މީހަކަށްމެ ކޮންމެ ކުރެ ދެމީހުން އެ އިޚްތިޔާރު .ވެއެވެރޫޅާލުމުގެ
އިޚް ރޫޅާލުމުގެ ތިޔާުރވިޔަފާރި
މާއްދާ-17 ގަންނަތަކާމިޤާނޫނުގެ ގޮތުގެމަތިން އެމުދަލެއްގެއެއްގޮތްވާ މީހާއަށް ހަމަޖެހިފައި ބަދަލުވާގޮތަށް އަދާވީނަމަމިލްކުވެރިކަން އަގު އޭގެ އޮންނައިރުވެސް ނުކޮށް
އެމުދަލުގެވިއްކާ ލިބިގެންވެއެވެމީހާއަށް ޙައްޤުތައް ތިރީގައިވާ .މައްޗަށް އެމުދާ)ހ( އަތުގައި އަގުއޭނާގެ މުދަލެއްގެ އެ ގަންނަމީހާ ހުރިނަމަ،
ހިފެހެއް އެމުދާ ބާރުއަދާކުރަންދެން ޤާނޫނީ .ޓުމުގެ ޙައްގު)ށ( ވިއްކާލުމުގެ ފަރާތަކަށް އެހެން .އެމުދާ
އަގުނުލިބި ވިއްކާއެއްޗަކަށް ޙައްޤު ވިއްކާމީހާގެ އޮންނައިރު
ޙާލަތުތިރީގައި)ހ(-18 ވިއްކާތަކުމިވާ ބާރު ޤާނޫނީ މުދާހިފެހެއްޓުމުގެ ގައި ލިބިގެން .ވެއެވެމީހާއަށް
ލި)1( ކްރެޑިޓް .ނެތުންބިފައިއޭނާއަށް
މުދަލުގެމައްޗަށް ބާރުޤާނޫނީއޮންނަ
އޮތްނަމަ)2( ލިބިފައި ފައިސާ،ވެސްކްރެޑިޓް ގައިވާ ކްރެޑިޓް ލިބެންީވއެ ދިއުން ފަހަނައަޅާ .މުއްދަތު
ބަ)3( .ގުރޫޓުވުންނގަންނަމީހާ ގޮތުގެމަތިމިޤާނޫ)ށ( އެއްގޮތްވާ އޭނާނާ ނުވަތަ މީހާ ގަންނަ މުދާ އެޖެންުޓން ގެ
ވި ނުވަތަ ލިބިގަތުމުން ވިއްކާއްކާއެމުދަލެއް ދޫކޮށްލުމުން، ބާރު ލިބިފައިވާ އޭނާއަށް މީހާ ލިބެންވާ ދާނެއެވެމީހާއަށް ނޑިގެން ކެ ބާރު ޤާނޫނީ ހިފެހެއްޓުމުގެ .މުދާ
ތިރީގައިވިއްކާ)ހ(-19 ވިއްކޭނީ އަލުން އެމުދަލެއް ގޮތްތަކުގެމިވާމީހާއަށް މެދު ގޮތެއް ނަމައެވެތެރެއިން .ވެރިވެއްޖެ
ހަލާކު)1( އަވަހަށް އެއްޗަކަށްވުންއެމުދަލަކީ .ވެދާފަދަ އަލުންއޭނާ)2( ގަންނައެމުދާ ގަޞްދުކޮށްފިކަން މީހާއަށްވިއްކާލަން
އަގުނުދިނުން މީހާ ގަންނަ ތެރޭގައި މުއްދަތެއްގެ އެކަށީގެންވާ .އެންގުމަށްފަހު، ޚިލާފުގަ)3( ކޮންޓްރެކްޓާ ވިއްކާންނަމީހާ ޮކށްފިނަމަ އެހެންޢަމަލެއް އެމުދާ މީހާ
ގަންނަ ވަނިކޮށް، ނޑައަޅާފައި ކަ އެބައޮތްކަން އޭނާއަށް ޙައްޤު ވިއްކުމުގެ މީހާފަރާތަކަށް ޢަ .ކުރުންމަލެއްއެފަދަ ވިއްކާ)ށ( ސަބަބުން ކުރުމުގެ ޢަމަލެއް ޚިލާފު ކޮންޓްރެކްޓާ މީހާ ގަންނަ
ލިބިފައިވާ ގެއްލުމެއް އޭގެމީހާއަށް ވިއްކާނަމަ ހޯދިދާނެއެވެބަދަލު .މީހާއަށް
ވިއްކުން ފަރާތަކަށް އެހެން
މީހާ-20 ފަރުވާގަންނަ ދިނުމުގައި އަގު ނުވަތަކުޑަމުދަލަށް ކޮށްފިނަމަ، ނުދޭނެކަމަށް އަގު ވިއްކާމުދަލުގެ ހޯދުމަށްޓަކައި އެއަގު ދަޢްާވބުނެފިނަމަ، މީހާއަށް
.ކުރެވިދާނެއެވެ
ފިޔަވަޅުހޯދައަގު ންއަޅާ
މުދަެލއް)ހ(-21 މީހާ މުދާވިއްކާ ނުވަތަ ކޮށްފިނަމަ ފަރުވާކުޑަ ދިނުމުގައި އެކަމުގެ ބުނެފިނަމަ، ކަމަށް ބަދަލުނުދޭނޭ ގެއްލުުމގެ ލިބޭ ގަންނަމީހާއަށް ސަބަބުން
ކުރެވިދާނެއެވެ ދަޢްވާ މީހާއަށް ގަންނަ ޓަކައި .ހޯދުމަށް ބަޔާ)ހ(މިމާއްދާގެ)ށ( ކޮށްގައި ކަމަށްން ބަދަލު ގެއްލުމުގެ ވާނީ،ފައިވާ
ކޮންޓްރެކްޓްގައި ދޭން އެމުދާ އަގާއި ވެފައިވާ އެއްބަސް ކުރިން އެމުދަލަކާމެދު ނުވަތަ ތަފާތު، މިދެއަގުގެ އަގާއި ލިބެންހުރި އެމުދާ ބާޒާރުގައި ވަގުތު، ނޑައެޅިފައިވާ ކަ
އެއްބަސް ކުރިން ހަމައެމުދަލާމެދު އަގާއި، ފަރާތަކުންވެފައިވާ އެހެން މުދަލެއް އެފަދަ ގަންނަ ތަފާތެވެހޯދަން މިދެބައިގެ ޚަރަދާއި ދިޔަ އުޅެގެން .މީހާ
ޚިލާފު ވެއްޖެނަމަކޮންޓްރެކްޓާ ޙައްޤު މީހާގެ ގަންނަ
ނުވާނަމަމިޤާނޫނު-22 ކުރެވިފައި މާނަ ގޮތަކަށް އެހެން -:ގައި އުފު)ހ( ހުރިހާ ފައިސާނޫން ހިމެނޭނެއެވެމުދަލުގެތެރޭގައި ތަކެތި .ލޭ "ށ( މީހާއެވެމާނައަކީގެ"ވިއްކާމީހާ) އެއްބަސްވާ ވިއްކަން ނުވަތަ .ވިއްކާ "ނ( މީހާއެވެ"ގަންނަމީހާ) އެއްބަސްވާ ގަންނަން ނުވަތަ ގަންނަ މާނައަކީ، .ގެ އިޚްތިޔާރުގައި)ރ( އަމިއްލަ އެމީހެއްގެ މާނައަކީ އަތުގެދިނުމުގެ މުދަލެއްގެ
އަ ބަދަލުކުރުމެވެނެކަވެރިކަން ނުވަތައަތުންއަތަ.ކަށް ދީގެން މެދުވެރިކޮށްއެހެންށް މީހަކު ކުރާ ބަދަލު ވެރިކަން އަތުގެ ފޮނުވައިދީގެން ނުވަތަ ގެންގޮސްދީގެން އެއްޗެއް އަނެކަކަށް
ހިމެނޭނެއެވެ ތެރޭގައި މީގެ .ކުރުންވެސް "ބ( މުޢާމަލާތެ"ރެޑިޓްކް) ވިއްކުމުގެ މުދާ މާނައަކީ މުއްދަތެއްގެގެ ވަކި އްގައި
ލިޔުމެވެ ވެދޭ ވަޢުދު ދިނުމަށް ފައިސާ .ތެރޭގައި